Links Inloggen
Naar begin van de pagina
Home

Zoeken in de bijbel

Oude Testament
Genesis
Exodus
Leviticus
Numeri
Deuteronomium
Jozua
Rechters
Ruth
1 Samuël
2 Samuël
1 Keunenks
2 Keunenks
1 Kronieken
2 Kronieken
Gebed van Manasse
Ezra
Nehemia
Tobit
Judit
Ester
1 Makkabeeërs
2 Makkabeeërs
Job
Psaalms
Spreuken
Predeker
t Hoog Laid van Laifde
Wieshaid
Wieshaid van Jezus Sirach
Jesaja
Jeremia
Kloaglaiden
Baruch
Braif van Jeremia
Ezechiël
Daniël
Aanvullens bie Daniël
Hosea
Joël
Amos
Obadja
Jona
Micha
Nahum
Habakuk
Sefanja
Haggai
Zacharia
Maleachi

Nieuwe Testament
t Evengelie volgens Matteüs
t Evengelie volgens Marcus
t Evengelie volgens Lucas
t Evengelie volgens Johannes
Handelingen van apostels
Braif aan Romaainen
Eerste braif aan Korintiërs
Twijde braif aan Korintiërs
Braif aan Galoaten
Braif aan Efezers
Braif aan Filippiërs
Braif aan Kolossers
Eerste braif aan Tessalonikers
Twijde braif aan Tessalonikers
Eerste braif aan Timoteüs
Twijde braif aan Timoteüs
Braif aan Titus
Braif aan Filemon
Braif aan Hebreeërs
Braif van Jakobus
Eerste braif van Petrus
Twijde braif van Petrus
Eerste braif van Johannes
Twijde braif van Johannes
Daarde braif van Johannes
Braif van Judas
Openboaren van Johannes

 
Jeremia 01    02    03    04    05    06    07    08    09    10    11    12    13    14    15    16    17    18    19    20    21    22    23    24    25    26    27    28    29    30    31    32    33    34    35    36    37    38    39    40    41    42    43    44    45    46    47    48    49    50    51    52   

Jeremia 01


01Woorden van Jeremia, Chilkia zien zeun, ain van priesters oet Anatot in Benjamin. 02De HEER richtte t woord tou hom in tied van keunenk Josia van Juda, n zeun van Amon. t Was in t dattiende joar van zien bestuur. 03Noaderhaand richtte de HEER t woord tou Jeremia in tied van t bestuur van keunenk Jojakim van Juda, n zeun van Josia. Dat is deurgoan tot t elfde joar van Sedekia, Josia zien zeun en keunenk van Juda. In viefde moand van dat joar wer t volk van Jeruzalem votvoerd. 04Ik kreeg dizze bosschop van de HEER: 05"Veurdat ik die vörmde in schoot van dien moeke, koos ik die oet, veur dastoe geboren was, bestemde ik die veur mie, ik heb die aanwezen as profeet veur de volken." 06Ik zee: "Och heden, HEER, mien God, ik kin t woord nait aan, k bin veuls te jong!" 07Mor de HEER antwoordde: "Zeg nou nait: 'Ik bin veuls te jong!' Goa noar elk doar ik die hènstuur en zeg tegen heur wat of ik die bestel. 08Wees nait baang veur heur, ik bin ja bie die om die te redden - godssproak van de HEER." 09Dou stook de HEER haand oet, kwam mien mond aan en zee tegen mie: "Ik leg mien woorden bie die in mond. 10 Joa, op t heden benuim ik die over volken en over keunenkrieken, om ze oet te reuden en òf te breken, te vernailen en te verrinnewaaiern, om ze op te baauwen en op rieg te zetten." 11 Ik kreeg dit woord van de HEER: "Wat zugstoe, Jeremia?" "Tak van n mandelboom," zee k. 12 De HEER weer: "Goud bekeken! Ik hol woak bie mien woord en ik dou wat ik zeg!" 13 Nog n moal kreeg ik n woord van de HEER: "Wat zugst?" "n Kokende kedel. Van noordkaant òf hangt e schuun over." 14 De HEER zee: "Oet t noorden vandoan wordt ellèn oetgoten over altmoal dij in dit laand wonen. 15 Want ik roup ale lu bie nkander van keunenkrieken van t noorden - godssproak van de HEER. Heur keunenks zellen kommen en heur troon hènzetten vlak veur Jeruzalems poorten, tegen muren aan rondom stad, rondom ale steden van Juda. 16 Den spreek ik mien vonnes oet over wat of ze misdoan hebben: ze hebben mie rug toukeerd en hebben ovvers brocht aan aander goden en veur wat ze zulm moakt hebben, binnen ze op knijen goan. 17 Kom aan den, in t èn en zeg heur ales wat ik die bestel. Loat die deur heur gain angst aanhuzen, aans huus ik die angst aan veur heur. 18 Ik moak vandoag n verstaarkte stad van die, n iesdern zoel, n kopern muur tegen t haile laand over: tegen keunenks en bestuurders van Juda, tegen priesters en börgers. 19 Zai zellen die bestrieden, mor die niks doun kinnen. Want ik bin bie die om die te redden - godssproak van de HEER."

Jeremia 02


01Ik kreeg dizze bosschop van de HEER:
02"Goa hèn, toet Jeruzalem t in oren: Zo zegt de HEER: Ik bedenk mie hou traauw of ie wazzen in joen jonge joaren,
hou laif ie mie haren dou ie net mien bruud wazzen,
hou of ie mie volgden in woestijn,
t laand doar nait zaaid wordt.

03Israël was de HEER zien haaileg bezit, eerste vrucht van zien laand.
Elk dij der van eten duurde, mos t ontgelden,
ellèn kreeg e over kop
- godssproak van de HEER.

04Luster noar t woord van de HEER, hoes van Jakob en ale noazoaten van Israël.

05Zo zegt de HEER: Wat veur verkeerds vonden joen veurolden in mie,
dat ze bie mie votgoan binnen,
achter dingen van niks aanlopen,
en zulm net zokke lu van niks werden?

06Zai vruigen nait: 'Woar is de HEER dij ons oet Egypte hoald het
dij ons deur woestijn brocht,
dat kontraain van steppen en baargkloven,
dat dreug en duuster laand,
doar gain mensk deurhèn trekt,
doar gainain touholdt.'

07Ik heb joe in n vruchtboar laand brocht, van zien heerleke vruchten luit ik joe lekker eten.
Mor ie wazzen der nog mor naauw of ie onteerden mien laand,
dat ik n hekel kreeg aan mien aigen grond.

08Priesters vruigen nait: 'Woar is de HEER?' Kenners van wet hebben van mie gain verstand.
Laaiders van t volk binnen mie ontraauw worden.
Profeten gingen bie Baäl in dainst,
ze laipen achter goden heer dij nait helpen kinnen.

09Doarom span ik n rechtszoak aan tegen joe en joen klaainkinder
- godssproak van de HEER.

10 Voar noar aailanden van Kittiërs, stuur lu noar Kedar, en kiek mor ais,
of zukswat ooit eerder veurvalen is.

11 Is n volk ooit van goden veraanderd? En dat binnen nog èns gain goden!
Mor mien volk het zien machtege God ombuut
veur n god dij nait helpen kin.

12 Hemel, krieg schrik ter mor van te pakken! Huver en tril der mor over
- godssproak van de HEER.

13 Mien volk het dubbeld verkeerd doan, ze hebben mie verloaten, wèl van levend wotter,
en muiken zok regenbakken
dij lekken en gain wotter holden.

14 Israël is toch gain knecht, hai is ook toch nait as sloaf geboren?
Hou is e den roof worden

15 doar laiwen tegen tekeer goan? Ze hebben van zien laand n wildernis moakt,
zien steden binnen platbraand en verloaten.

16 Alderdeegs lu van Memfis en Dafne scheren joe de koppen koal.

17 Komt joe dit nait over omdat ie de HEER, joen God, verloaten hebben,
dou hai joe laaidde op joen tocht?

18 Woarom mos ie zo neudeg noar Egypte en Nijlwotter drinken?
Woarom noar Assyrië
veur t wotter van Eufraat?

19 Joen aigen misdoad zel joe stravven; joen ontraauw veroordailt joe.
Begriep dat mor goud hou min en maal t is,
om de HEER, joen God, te verloaten
gain ontzag veur mie te hebben
- godssproak van de HEER, God van de machten.

20 In laankmanstieden heb ie joen juk ofschud, joen strèngen stokkendtrokken.
Ie zeden: 'Ik wil nait laanger dainen!'
Mor op elke hoge heuvel
en onder elke gruine boom,
lag ie der as n hoer bie.

21 Ik heb joe plant as n oetkeurde wiendroef van t alderbeste soort. Woarom heb ie joe tegen mie keerd
om n bedurven en wilde stroek te worden?

22 Al was ie joe ook mit loog en al bruuk ie k-wait-nait-houveul zaip,
joen schuld is veur mie nait oet te wasken
- godssproak van de HEER.

23 Hou duur ie te beweren: 'Ik bin nait onnuur;
ik bin Baäls nait achternoalopen'?
Kiek mor wat of ie in t daal oetspoukten,
besef wat ie doan hebben,
net n jonge kemeel, dij drifteg hènneweer draft,

24 n wilde ezelin, wènd aan woestijn, dij gaail in hakken lucht opsnoft,
nait te holden, zo hengsteg.
Ezels vinden heur mit gemak,
in poartied is ze mor zo te pakken.

25 Paas op, ie lopen joen vouten stokkend; keel verschruit joe van dörst.
Mor joen antwoord was: 'Dut niks!
Ik hol van dij vremde goden;
doar loop ik achteraan.'

26 Krekt as n daif beschoamd staait as e overlopen wordt, zo staait t hoes van Israël sneu te kieken
mit zien keunenks en hoge heren,
zien priesters en profeten.

27 Ze zeggen tegen n stok holt: 'Ie binnen mien voader,'
tegen n stain:
'Ie hebben mie t leven geven.'
Ze hebben mie rug toukeerd en nait t gezicht,
mor as ter knipt, roupen ze:
'Kom toch, help ons!'

28 Woar binnen goden den, dij ie veur joe moakt hebben?
Loat dij mor in t èn kommen en joe helpen as ter knipt.
Juda, ie hebben ja net zoveul goden as steden!

29 Hou woag ie t mie aan te kloagen? Elkenain is rebels tegen mie worden
- godssproak van de HEER.

30 Vergees heb ik joen kinder prugeld, niks hebben ze der van leerd.
Joen sweerd het joen profeten verslonden,
of was t n verscheurende laiw.

31 Ie, lu van dit geslacht, geef acht op t woord van de HEER: Heb ik veur Israël n woestijn west,
of n kontraain van dikke duustern?
Woarom zegt mien volk den:
'Wie willen vrij omstrunen,
wie kommen nait bie joe weerom'?

32 Zel n wichtje heur pronk vergeten, of n bruudje ooit heur sier?
Mor mien volk het mie vergeten, k wait nait hou laank.

33 Ie waiten t pad ja wel as t om vrijersvouten gaait. Minste van vraauwlu kin der nog wat van leren.

34 Alderdeegs aan zeum van joen klaid zit bloud van onschuldege mensken,
van lu dij nait bie inbroak overlopen binnen.

35 En den duur ie nog te beweren: 'Ik kin der niks aan doun,
mien schuld is t nait!'
Nou ie zeggen: 'Ik kin der niks aan doun,'
doag ik joe veur t gerecht.

36 t Schient joe nait stoer te valen n aander pad in te sloagen. Mor ook Egypte zel joe nait touvalen,
en mit Assyrië is t nait aans.

37 Ook doar vandoan kom ie weerom mit handen omhoog.
Want de HEER het van zok ofstöt doar ie vertraauw in haren.
Mit heur zel ie niks kloar kriegen."

Jeremia 03


01"As n man zien vraauw votstuurt en zai gaait vot om te traauwen mit n aander, zel hai ooit den nog bie heur weeromkommen? Is dit laand den nait onteerd? Ie hebben joe ofgeven mit alderhande vrijers en nou wil ie bie mie weeromkommen - godssproak van de HEER.
02Is ter op heuvels wel n stee doar ie joe nait bruken loaten hebben?
Aan kaant van weg zit ie te wachten
zo as n Arabier in woestijn.
Zo heb ie dit laand onteerd
mit joen klongelderij en wangedrag.

03Dou regen tegenholden wer en veujoarsregen ook nait kwam,
bleef ie bretoal rondkieken -
krekt as n hoer.

04En nog duur ie te roupen: 'Ie binnen mien voader,
mien vrund van jongs òf aan.

05Hai blift nait kwoad, is nait gedureg oet op vroak.'
Dat zeg ie, en in tied dou ie
t aine kwoad noa t aander."
06In tied van keunenk Josia zee de HEER tegen mie: "Hestoe zain wat Israël, dij ofvalege, hom leverd het? Hou of dij op baargen bie elke gruine boom omklongeld het? 07Ik dochde: As ze doar altmoal genog van het, komt ze wel bie mie weerom. Mor dat dee ze nait! Heur zuster Juda, dat onbetraauwboar wicht, haar t vernomen. 08Ze haar zain dat ik Israël, dij ofvalege, om heur klongeln verstöt haar en heur n bewies van oftraauwen doan. Mor heur zuster Juda, dij onbetraauwboare, luit zok doar nait deur ofschrikken, zai ging zulm ook aan t klongeln. 09Zunder zok woaraarns wat van aan te trekken, onteerde ze t laand mit heur lichtzinnege klongelderij. Ze speulde de hoer mit goden van stain en van holt. 10 Noa aal dij bedrieven kwam heur zuster Juda, dat onbetraauwboar wicht, wel weerom; mor mainen dee ze der niks van, ze dee mor zo - godssproak van de HEER." 11 Dou zee de HEER tegen mie: "Israël, dij ofvalege, is nog haaileg vergeleken bie Juda, dat onbetraauwboar ding.
12 Keer die noar t noorden en roup: Kom weerom, ofvaleg Israël - godssproak van de HEER.
Ik bin nait kwoad meer op joe.
Nee, ik bin genoadeg,
ik wil nait aalgedureg hoagels blieven
- godssproak van de HEER.

13 Allenneg, geef tou dat ie schuld haren, beken dat ie rebels west hebben tegen de HEER, joen God;
dat ie joe ofgeven hebben mit vremde goden
onder elke gruine boom,
en nait noar mie lusterd hebben
- godssproak van de HEER.
14 Kom weerom, ofvaleg volk - godssproak van de HEER. Ik bin joen boas, ik hoal ain oet elke stad vandoan en twij oet elke stam, en zel joe noar Sion brengen. 15 Ik geef joe hedders dij mie aanstoan, dij joe laaiden zellen mit verstand en begrip. 16 As ie n haile sjène worden in dij tied en slim aanwazen in t laand - godssproak van de HEER - den zel men nait meer over aark van t verbond mit de HEER proaten. t Zel bie gainent meer in kop opkommen, men denkt ter alderdeegs nait meer aan. Gainain het ter verlet om en der veur in stee wordt ter ook gain nije meer baauwd. 17 Dij tied zel Jeruzalem haiten: 'Troon van de HEER.' En ale stammen kommen doar bie nkander om noam van de HEER te eren. Wat of heur minne haart heur ingeft, zellen ze nait meer doun. 18 In dij tied zel Juda zok weer bie Israël aansloeten en mitnkander kommen ze oet t noorden vandoan op t laand òf dat ik aan heur veurolden doan heb.
19 Ik dochde: Wat zol ik joe geern as kinder van mie behandeln, joe n kostelk laand geven,
mooier as dat wat welk aander volk ook ooit aarfd het!
Ik dochde: Ie zellen mie joen Voader nuimen
en joe nait van mie ofkeren.

20 Mor krekt zo as n vraauw ontraauw wordt aan heur man, zo bin ie, Israël, mie ontraauw worden
- godssproak van de HEER.

21 Op högten heurt men haard hoelen: Israëls kinder schraiven en smeken.
Ze binnen t verkeerde pad opgoan,
de HEER, heur God, hebben ze vergeten.

22 Kom weerom, ofvaleg volk, den zel ik joe ofhelpen van joen min gedrag.
Den zel ie zeggen:
'Hier bin we! Wie kommen bie joe weerom,
want ie, de HEER, binnen ons God.

23 Joa, t is zo, t gedounte op högten en op baargen is bedrog. Joa, wis en woar, bie de HEER, ons God, is ter behold veur Israël.

24 Van jongs òf aan verslindt Baäl ons volk heur femiliebezit, schoapen en koien, zeuns en dochters.

25 Wie liggen der bie veur schandoal, doeknekt onder oneer,
want tegen de HEER, ons God, heb we zundegd,
wiezulm en ons veurolden,
van kinds òf aan, tot vandoag aan dag tou.
Wie hebben nait lusterd noar de HEER, ons God.'

Jeremia 04


01As ie weerom willen, Israël, mag ie weer bie mie kommen
- godssproak van de HEER.
As ie ofgoden oproemen
en der nait veur mie vandeur goan,

02as ie sweren: 'Zo wis as de HEER leeft', en doun wat echt is, eerlek en woar,
den zellen de volken zok mit hom gelokkeg priezen,
joa, ze zellen blied wezen mit hom.

03Dit zegt de HEER ja tegen t volk van Juda en tegen Jeruzalem: Moak nij laand kloar
en zaai nait maank stiekels.


04Lu van Juda en volk van Jeruzalem, besnie joe veur de HEER,
leg joen haart open.
Aans lucht mien kwoadens weer op as vuur,
en blust wordt dij brand deur gainain.
Zo min is joen doun.

05Moak t in Juda bekend, roup t om in Jeruzalem.
Bezuun t oet in t laand,
roup oet ale macht:
'Verzoameln! In börgen!'

06Geef aan Sion t signoal: 'Zuik n goud hènkommen!
Nait omdiedeldaanjen!'
Want ik breng ellèn over joe
oet t noorden vandoan,
n aldervrezelkste ramp.

07Laiw komt oet stroeken springen, volkenvreterd rukt oet,
hai is al van stee kommen,
joen laand wordt verrinnewaaierd,
joen steden n puunbult zunder bewoners.

08Dou doarom joen raauwgoud aan, jammer en jeuzel.
Nait meer te keren
is de HEER zien glìnne gram.

09Dij dag - godssproak van de HEER - loaten keunenk en hofdainders
moudveren hangen;
binnen priesters en profeten
verbiesterd en versloagen."

10 Dou zee k: "Och, HEER, mien God,
wat heb ie dit volk en Jeruzalem bedrogen
mit te zeggen: 'Ie worden wel mit vree loaten.'
Mor nou is t mès ons op keel zet!"

11 "In dij tied zel zegd worden over dit volk en over Jeruzalem: Van högten oet woestijn komt over mien volk
n verzengende wind,
nait om waait te wannen, gain wind om te waaiern,

12 nee, n dikke störm stuur ik op joe òf. Ik kom zulm om te veroordailen.

13 Doar komt vijand aan as n duustere wolk. Zien woagens lieken wel n orkoan,
zien peerden vlaigen haarder as oarends.
'O wai, wie goan der aan!'

14 Jeruzalem, was joe schoon van t kwoad, den wor ie red.
Hou laank blief ie nog
bie joen minne veurnemens?

15 Heur ais, n bosschop oet Dan, maal nijs oet t baarglaand van Efraïm,

16 Moak t dit volk bekend, roup t om in Jeruzalem: Vijand is in aantocht oet n laand wied vot,
hai begunt te roupen tegen Juda's steden
van oorlog en geweld.

17 Van ale kanten worden ze insloten, krekt as deur wachters bie heur akkers,
tegen mie wazzen ze rebels
- godssproak van de HEER.

18 Joen wangedrag het joe dit aandoan. Aigen zunde dut joe zeer,
rakt joe daip in t haart."

19 Wat dut t haart mie zeer! Van pien krimp ik in nkander,
t haart geft t zuver op
en gaait in mie tekeer,
t is nait meer te haren!
Ik heur trompetten schettern,
t signoal veur aanvaal.

20 Men meldt aine ramp noa aander, t haile laand gaait ter aan.
Inainen ligt mien tènt tegen de vlakte,
t tèntdouk aan flaren.

21 Hou laank mout ik banier nog zain, dat schettern van trompetten heuren?

22 "Mien volk is lang nait wies, kennen doun ze mie nait.
Dom volk is t, zunder hazzens,
t kwoad, doar binnen ze goud in,
mor t goie doun?
Doar hebben ze gain verstand van!"

23 Ik keek noar eerde: ain en aal woestenij.
Noar hemel keek ik:
gain licht te zain.

24 Ik keek noar baargen: ze schudden as wat. En noar högten: ze swaaiden der over.

25 Ik keek: gain mensk meer te zain, en ale vogels vot.

26 Ik keek noar t laand: ain wildernis. Ale steden in puun
deur de HEER zien glìnne gram.

27 Want zo zegt de HEER: "t Haile laand wordt ain toesternust,
ik moak haile boudel mit grond liek.

28 Eerde zit ter om in treur, hemel der boven wordt duuster.
Ik heb zegd, mien besloet staait vaast,
ik kom der nait op weerom."

29 As ze peervolk heuren en lu mit pielenboog, vluchten ze tou stad oet;
ze runnen in t bos
en kroepen in baargen bezied.
Ale steden liggen der verloaten bie,
der holdt gain volk meer tou.

30 Juda, woarom trek ie purper goud aan, omhang ie joe mit gold,
woarom waark ie joen ogen bie?
Ie moaken joe mooi veur niks!
Joen vrijers hebben joe gain spier in reken,
op joen levent hebben ze t veurzain

31 Ik heur roupen en reren, t liekt wel t schraiven van n vraauw dij vloagen het,
t gilpen van ain dij veur eerste moal n kind krigt.
t Is dochter Sion, ze hiemt ter over,
aarms stekt ze omhoog:
"O wai mie! Ik goa dood!
Dij moordenoars! Ze brengen mie om!"

Jeremia 05


01"Loop op en deel deur stroaten van Jeruzalem, kiek goud rond en zuik plaainen òf.
Zol ie ook mor ain vinden
dij goud dut en eerlek leven wil,
den spoar ik stad.

02Mor al zeggen ze ook: 'Zo wis as de HEER leeft,'
van heur aid kin je nait op aan."

03"HEER, ie binnen toch allenneg mor op woarhaid oet? As ie heur prugeln, worden ze der nait aans van.
Vergraim ie heur, den willen ze nog niks aannemen.
Heur koppen binnen zo haard as n vlint,
en bekeren? Ho mor - ze dénken der nait aan!

04Ik dochde eerst: Dat binnen aarme lu, dij nait beter waiten.
Wil van de HEER kennen ze nait
en van wat of God van heur verwacht,
hebben ze gain besef.


05Ik zuik de laaiders op en proat mit heur. Zaí zellen de HEER zien weg wel waiten,
en wat God van heur vragt.
Mor zai haren t juk ook ofschud
en zok van strèngen ontdoan.

06Doarom moakt laiw oet t bos heur dood, verropt heur wolf oet de woestijn,
ligt panter bie heur steden op loer:
dij boeten kommen duurt, scheurt e in stokken.
Ze hebben n haile rieg misdoaden begoan,
nait te tellen binnen heur wandoaden."

07"Hou zol ik joe t nog kwietschelden kinnen? Joen kinder hebben mie verloaten:
ze sweren bie ofgoden.
Ik gaf heur meer as genog
mor zai klongelden der op lös
en laipen hoerekasten plat.

08Gaaile, bronstege hengsten binnen t, ze vrènsken noar vraauw van n aander.

09Zol ik zukswat nait vergelden - godssproak van de HEER,
zol ik mie nait vreken op zo'n volk?

10 Goa droevetoenen bie langs en vernail ze, poas haile boudel plat,
rop gruine toeken òf,
t binnen de HEER zienent nait meer.

11 Want Israël en Juda binnen mie ontraauw worden - godssproak van de HEER.

12 Ze hebben mie verroaden mit heur zeggen: 'Nee hur, hai dut niks,
der komt ons niks van over,
gain sweerd, gain honger zel ons trevven.

13 En profeten? Aans niks as wind! God sprekt nait deur heur.
t Zel heur zulm altmoal overkommen!'

14 Doarom - zegt de HEER, God van de machten: Nou ie zo'n groot woord hebben,
bloas ik mien woorden as vuur bie joe in mond,
dit volk is t holt, dat ter deur verteerd wordt.

15 Israël, oet n ofgelegen laand stuur ik n volk op joe òf - godssproak van de HEER.
n Oerstaark volk, aiwen old,
zien toal ken ie nait,
en wat of ze zeggen,
begriep ie nait.

16 Zien pielkoker is as n open graf, t binnen altmoal fikse kriegers.

17 Ze verslinden joen vrucht en joen veurroaden, joen jonges en joen wichter,
joen schoapen en joen koien,
ze verslinden joen wiendroeven en joen viegen.
Verstaarkte steden doar ie zo op vertraauwden,
sloagen ze in nkander mit t sweerd.
18 In dij tied - godssproak van de HEER - reken ik veur aaid mit joe òf. 19 Moggen ze vroagen: 'Woarom dut de HEER, ons God, ons dit altmoal aan?' zeg den tegen heur: 'Omdat ie mie verloaten hebben en in joen aigen laand vremde goden dainden. Doarom mout ie nou vremde lu dainen goan in n laand dat joenent nait is.'
20 Moak t Jakob bekend, roup t om in Juda:

21 Luster toch, onwies en onverstandeg volk, dat ogen het, mor niks zugt
en oren, mor nait heurt.

22 Woarom heb ie veur mie gain ontzag - godssproak van de HEER.
Woarom huver ie nait veur mie,
dij t strand moakt het as grèns van zee,
n swet veur aiweg, doar e nait overhèn komt?
Hou of golven der ook op aan rollen, het geft altmoal niks;
ook al kommen ze der op aanbroezen, der overhèn kommen ze nait.

23 Mor dit volk is rebels en dwaars, t volgt zien aigen kop.

24 Ze zeden nait bie zokzulm: Wie mouten ontzag hebben veur de HEER ons God,
dij regen geft op tied, bie veujoar en bie haarfst,
dij zörgt dat we mennen kinnen op vaaste tied.

25 Joa, t is joen aigen schuld, dat ie aal dit goie nait kregen hebben,
joen zunden hebben der ja n èn aan moakt.

26 Der zitten verkeerden onder mien volk, ze liggen op loer as vogelvangers,
struup zetten ze oet om mensken te vangen.

27 As n körf volstopt mit vogels, zo zitten heur hoezen vol mit roofgoud.
Riek en staark binnen ze doar van worden.

28 Ze glimmen van vet, meer as min binnen ze.
t Recht bekommern ze zok nait om,
ze steken gain haand oet noar weeskinder,
veur t belang van aarme lu kommen ze nait op.

29 En zol ik heur dat nait vergelden - godssproak van de HEER,
zol ik mie nait vreken op zo'n volk?

30 Wat zok ofspeult in dit laand is aldervrezelkst, joa ofgriezelk:

31 profeten verkundegen leugens, priesters treden aigenmachteg op.
En mien volk is t wel noar t zin!
Mor wat zel ie doun as joen èndje noadert?

Jeremia 06


01Baarg joe, volk van Benjamin, vlucht oet Jeruzalem vandoan.
Bloas bezuun in Tekoä,
geef n signoal aan Bet-Hakkerem,
want der draaigt onhaail oet t noorden,
n aldernoarste ramp.

02Dochter Sion, ie lieken wel n vetwaaide.
03Hedders goan der op tou mit heur koppels vij, ze zetten overaal heur tènten op;
elk waaidt ter zien aigen aandail òf.

04'Wie moaken ons ree veur t gevecht tegen heur.
Vanmirreg vaal we aan.
Mor schane, dag lopt op n èn,
schaar lengt al.

05Wie valen aan in naacht, wie vernailen heur börgen.'


06Zo zegt de HEER van de machten: Kap bomen om, leg n waal om Jeruzalem tou.
n Stad van list en bedrog is t,
onderdrokken is ter overaal boas.

07Net as oet n wèl t wotter stromen blift, zo holdt stroom van heur gemaineghaid nait op.
Gewelddoadeghaid en vernailerij is aal wat men heurt,
gedureg zai ik heur kommer en kwèl.

08Leer joen les, Jeruzalem, aans keer ik mie van joe òf,
moak ik n wildernis van joe,
n laand doar gainent touholdt."

09Dit zegt de HEER van de machten: "Goa rest van Israël nog ais goud noa,
net as men dut bie n wiendroef.
Goa der mit haand over hèn,
net as n droevenplokker over toeken."

10 Ik zee: "Wèl mout ik aanspreken, wèl mout ik woarschaauwen?
Heur oren zitten dicht, lustern kinnen ze nait.
t Woord van de HEER zain ze as n verwiet,
ze mouten der niks van hebben.

11 Stìnvol zit ik mit de HEER zien kwoadens, ik kin dij nait meer in toom holden."
"Ik stört mien gram oet over kinder op stroat,
over t jonkvolk om mie tou.
Manlu en vraauwlu worden oppakt,
grieskoppen en ol mensken.

12 Heur hoezen worden overdoan aan aandern mit laand en vraauwlu.
Ik til mien haand op tegen bewoners van t laand
- godssproak van de HEER.

13 Elkain, groot of luddek, is ter op oet zien slag te sloagen.
Priesters en profeten,
altmoal bedraigen ze de boudel.

14 Zo as t hait moaken ze kwoal van mien volk beter. Ze beweren: 't Gaait goud! t Gaait aal goud!'
Mor t gaait haildaal nait goud!

15 En schoamen ze zok veur heur minne doun? Wel nee, nait in t minst!
Ze waiten èns nait wat schoamte is.
Doarom valen ze, ain noa aander;
as tied van heur straf der heer is, stroekeln ze
- zegt de HEER.

16 Dit zegt de HEER: Goa op kruuspunten van wegen stoan
en kiek goud om joe tou.
Vroag noar de olde poaden,
verneem der noar wat goie weg is
en volg dij, den zel ie rust vinden.
Mor ze zeden: 'Dat dou we nait!'

17 Ik stelde wachters over joe aan, dij raipen: 'Luster noar ons signoal op bezuun!'
Mor ze zeden: 'Dat dou we nait!'

18 Volken, luster den, wait wat ter mit heur gebeurt!

19 Eerde, luster! Ik breng ellèn over dit volk.
Dat kriegen ze nou van heur ontraauw,
want ze geven gain acht op mien woorden,
mien wet hebben ze gain spier in reken.

20 Wat kin mie wierook oet Seba schelen, of lekker roekende karrelswoddel
oet n laand hier wied vandoan?
Joen brandovvers doun mie niks,
ik heb gain oardeghaid aan joen vree-ovvers.

21 Doarom - zegt de HEER, leg ik n stroekelblok veur dit volk deel,
ze valen der over hèn, voaders en zeuns,
noabers en vrunden kommen derbie om haals.

22 Zo zegt de HEER: Doar komt n volk aan tou t noorden oet,
n grode noatsie komt opzetten
van oetènnen van wereld.

23 Ze binnen woapend mit soabels en pielenbogen, n vraid volk is t, meedlie kennen ze nait.
Ze moaken lewaai as t baldern van zee,
rieden op peerd,
stoan in t gelid veur t gevecht tegen joe, dochter Sion."

24 "Dou we dij tieden te heuren kregen, begunden ons handen te trillen.
Benaauwdens greep ons bie keel
zo as pien bie n vraauw in vloagen.

25 Woag joe nait boeten stad, goa nait op pad, want vijand, t sweerd in haand,
jagt overaal schrik in t rond.

26 Mien volk, trek raauwgoud aan, rol joe in t stof hènneweer,
zit in treur as over t gemis van n ainegst kind,
zing n aarm kloaglaid,
want rompslomps vaalt verdaarf ons over t mad.

27 As keurmeester heb ik joe aansteld om t doun en loaten van mien volk noa te goan.

28 Elkenain is deurhèn rebels, men lastert der op lös.
Ain is nog meer verdurven as aander.

29 Bloasbaalk kin t vuur wel aanpoesten, mor t lood wordt ter nait aans van.
Smelter dut zien waark veur niks,
sintels blieven mooi zitten.

30 Ofkeurd zulver, zegt men der tegen, want de HEER het heur ofkeurd."

Jeremia 07


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER: 02"Goa noar de HEER zien hoes tou en roup doar in poort dizze bosschop om: Luster noar de HEER zien woord, volk van Juda, dij deur dizze poort goan om de HEER te vereren. 03Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Beter joen levent, den zel ik joe op dit stee wonen loaten. 04Heb gain vertraauw in dat onbetraauwboare taimke: 'Dit is de HEER zien tempel, de HEER zien tempel, joa, de HEER zienent!' 05Mor beter joen levent en behandel nkander rechtveerdeg. 06Onderdrok gain vremde, wedevraauw en weeskind, vergait gain onschuldeg bloud op dit stee en loop nait achter aander goden aan. 07Den loat ik joe wonen op dit stee, in t laand dat ik joen veurolden doan heb veur aaid. 08Mor ie hebben vertraauw in taimkes van niks, doar je gain boat bie hebben. 09Ie stelen, moorden, klongeln en leggen vaalze aiden òf, ie brengen ovvers aan Baäl en lopen achter aander goden aan dij ie nooit kend hebben. 10 En den duur ie in mien hoes mie onder ogen te kommen en te denken: Wie hebben t ter ofred! En gewoon mor deurgoan mit dij minne praktieken? 11 Is t hoes van mie in joen ogen den n roversnust? Nee hur, bie mie nait - godssproak van de HEER. 12 Goa ais noar t stee in Silo, doar ik eertieds mien noam n stee geven heb en kiek wat ik doar mit doan heb wegens minne praktieken van Israël, mien volk. 13 Nou den, omdat ie zokse dingen nog aalweg doun - zegt de HEER - omdat ie nait lustern en gain beschaaid geven terwiel dat ik aal mor tegen joe proat heb of joe raip, 14 doarom zel ik mit dit hoes van mie doar ie zo'n vertraauw in stellen, t zulfde doun as mit Silo. En mit t stee dij ik aan joe en joen veurolden geven heb, net zo. 15 Ik mag joe veur mien ogen nait meer zain, krekt as ik joen bruiers, hail Efraïm, veur mien ogen nait meer zain mag. 16 Beed nait laanger veur dit volk, blief nait jammern en jeuzeln, dring nait meer aan, ik luster toch nait! 17 Zain ie den nait wat ter in steden van Juda en op stroaten van Jeruzalem aan gaang is? 18 Kinder zuiken holt bie nkander, voaders buiten t vuur aan en vraauwlu kneden daig om kouk te bakken veur keunegin van hemel. Ze krenken mie deur ovvers te brengen aan aander goden. Wat n aarm verdrait! 19 Mor t is de vroag of ze mié krenken - godssproak van de HEER - en nait zokzulm, tou heur aigen schimp en schaande. 20 Doarom - zegt God, de HEER, wordt mien glìnne gram oetgoten over dit stee, over mensk en daaier, over bomen in t veld en vruchten op t laand, as n vuur dat nait oet te kriegen is. 21 Zo zegt de HEER van de machten, Israëls God: Bultje mor aan mit joen brandovvers en vree-ovvers, en eet t vlaais der van mor op. 22 Dou ik joen veurolden tou Egypte oet laaidde, heb ik heur niks zegd en niks veurschreven over brandovvers en vree-ovvers. 23 Ik heb aans niks besteld as: 'Luster noar mie, den zel ik joen God wezen en ie mien volk. Hol t pad dat ik joe aanwies, den zel joe t goud goan.' 24 Mor ze hebben nait lusterd en nait doan wat ik zee. Stiekelachteg bleven ze in heur minne doun en loaten. Ze laipen achteroet in stee van noar veuren. 25 Van dag òf aan dat joen veurolden oet Egypte trokken, tot vandoag aan dag tou, heb ik onverdrutzoam mien knechten, de profeten, stuurd. 26 Mor ze hebben nait noar mie lusterd en deden nait wat of ik zee. Ze teunden kop, joa, alderdeegs nog meer as heur veurolden. 27 Zeg heur dit altmoal, al zellen ze nait lustern. Roup t noar heur, al zellen ze gain antwoord geven. 28 Den mostoe tegen heur zeggen: Dit is t volk nou, dat nait lustern wil noar de HEER zien God, n volk dat niks aannemen wil. Woarhaid is verswonnen, t komt heur nait meer over lippen.
29 Knip joen hoar òf en smiet t vot, zing n kloaglaid op koale bulten.
De HEER het dit volk ja aan zied schoven,
t verstöt in zien grammiedeghaid.
30 t Minne doun van Judeeërs is mie lang nait noar t zin - godssproak van de HEER. Ze hebben t hoes van mie besmoezeld, heur ofgodsbeelden hebben ze der deelzet. 31 Ze baauwden ovverhögten van Tofet in t Hinnomdaal om der heur zeuns en dochters te verbranden. Dat haar ik heur nooit besteld en doar heb ik ook nooit wat van waiten wild. 32 Doarom komt ter n tied - godssproak van de HEER - dat ter nait meer proat worden zel over Tofet en Hinnomdaal, mor over Moorddaal. Tofet wordt ain grode dodenhof. 33 Vogels en wilde daaiern oazen op lieken van dit volk, zunder dat ain ze votjagt. 34 In steden van Juda en op stroaten van Jeruzalem smoor ik t geroup van bliedschop en van vreugde, t zingen veur brudeman en bruud vaalt stil, t laand wordt ain dikke puunboudel.

Jeremia 08


01In dij tied - godssproak van de HEER - hoalt men t gebainte van keunenks van Juda en van heur jonkers, t gebainte van priesters en profeten en t gebainte van inwoners van Jeruzalem, tou heur groaven oet. 02Men spraaidt ze oet onder zun, moan en steerns. Dij hebben ze ja mit laifde daind, ze binnen heur achternoalopen en hebben ze vereerd. Heur gebainte wordt nooit meer bie nkander hoald, wordt nooit meer begroaven. t Blift liggen as mis op t laand. 03Elk dij overblift van dit minne volk, woar of ik ze ook mor hènjagd heb, zel laiver dood wezen as leventeg - godssproak van de HEER van de machten.
04Doe mos tegen heur zeggen: Zo zegt de HEER: As ain vaalt, kraabt e toch wel weer in t èn?
As ain zok verlopt, keert e toch wel weerom?

05Woarom blift dit volk den wel dwoalen, woarom blift Jeruzalem ontraauw?
Ze goan mor deur mit bedraigen,
en waaigern om te keren.

06Ik heb sekuur noar heur lusterd, mor ze proaten woarhaid nait.
Gainain het last van zien minne doaden,
gainent zegt: 'Wat heb ik ainks doan?'
Elk runt mor deur
as n peerd, kop over haals in stried.

07Alderdeegs aaiber kent zien tied, töddeldoef, swaalfke en raaiger,
hebben n vaaste tied veur grode trek,
mor mien volk wait nait wat de HEER wil.

08Hou duur ie den zeggen, dat ie wieshaid in pacht hebben
en wet van de HEER bie joe te vinden is?
Nee, leugens oet pen van schrievers
hebben dij wet ja verdraaid.

09Wiezen stoan mit rooie koppen, verbiesterd binnen ze en versloagen.
Ze luiten de HEER zien woord mor sloeren,
wat wieshaid blift heur den nog over?

10 Doarom geef ik heur vraauwlu aan aandern, heur laand aan nije aigenders.
Want elkenain, groot of luddek,
is oet op aigen perfiet,
profeten en priesters,
leugenputen binnen t altmoal.

11 Beter moaken ze kwoal van mien volk, joa, zo as t hait, en ze beweren:
't Gaait goud! t Gaait aal goud!'
Mor t gaait haildaal nait goud!

12 En schoamen ze zok veur heur minne doun? Wel nee, gain spier!
Ze waiten èns nait wat schoamte is.
Doarom valen ze der bie deel, ain noa aander,
as tied van heur straf der heer is,
stroekeln ze,
- zegt de HEER.

13 Ik vernail heur gemoak - godssproak van de HEER. Der blift gain droef aan droevestroek,
gain vieg aan viegeboom,
t blad wordt soor."

14 "Woarom blief we hier mor zitten? Loat we börgen intrekken
en doar mit nkander ofwachten:
God, de HEER, wil ja ons ondergang.
Bedurven wotter geft hai ons te drinken,
omdat we zundegd hebben tegen de HEER.

15 Wie hoopten op gelok, mor t is ter nait van kommen. Op beterschop hoopten wie, mor schrik vuil ons op hoed.

16 Oet Dan vandoan heurt men peerden snoeven,
bie t vrènsken van hengsten,
huvert t haile laand.
Ze kommen t laand over zetten,
ales verslinden ze wat ter touholdt,
stad en aal dij der wonen."

17 "Vergiftege slangen stuur ik op joe òf, dij je nait besweren kinnen;
doodbieten zellen ze joe - godssproak van de HEER."

18 Verdrait gript mie bie keel, t haart begeft mie.

19 Luster noar t hulpgeroup van mien volk, overaal vandoan: 'Is de HEER den nait meer in Sion,
holdt heur keunenk doar nait meer tou?'"
"Woarom krenken ze mie den mit heur beelden,
mit dij vremde goden van niks?

20 t Mennen is doan, zummer is over, mor nog aalweg bin wie nait red."

21 "Deur sloagen dij mien volk trevven, bin ikzulm roakt; ik trek raauw aan, schrik vaalt mie op hoed.

22 Is ter gain baalzem meer in Gilead, is ter gain dokter meer te vinden?
Woarom worden wonden van mien volk
den nait beter moakt?

23 Och, was mien kop mor n wottervaal, mien ogen mor n wèl van troanen,
dag en naacht zol k schraiven
om ale doden van mien volk.

Jeremia 09


01Och, was ter in woestijn mor n schoelstee veur dij der deurhèn trekken,
den ging ik vot, bie mien volk vandoan."
"t Binnen altmoal traauwbrekers,
ain onbetraauwboar zootje volk!

02Tong is heur woapen, n strakspannen boog, leugen en bedrog binnen boas in t laand.
t Gaait aal slimmer mit heur,
en om mie geven ze niks
- godssproak van de HEER.

03Paas op veur joen moat, vertraauw nait elkenain,
gemaine schobberds binnen t,
over en weer berabbeln ze mekoar.

04Vrunden bedraigen nkander, gainent sprekt woarhaid,
tong is heur aan leugens wènd.
Deurhèn bedurven binnen ze,
ze kinnen t mor nait loaten.

05Ze bultjen geweld op geweld, en stoapeln bedrog op bedrog,
van mie willen ze niks waiten
- godssproak van de HEER.

06Doarom - zegt de HEER van de machten: Ik smelt en zuver heur.
Hou mout ik aans mit heur aan,
mit aal heur gemaineghaid?

07Moordend as n piel is heur tong, wat heur tou mond oet komt
is ain en aal leugen.
Ze zeggen nkander vrundelk goidag,
mor inwendeg binnen ze oet
op ondergang van nkander.

08Zol ik zukswat nait vergelden - godssproak van de HEER -
zol ik mie nait vreken op zo'n volk?


09Ik jammer en jeuzel om baargen, n kloaglaid zing ik om gruine steeën in woestijn.
Ze liggen der verloaten bie,
gainent trekt der meer deurhèn.
Bölken van t vij heurt men nait meer,
verswonnen binnen vogels en daaiern."

10 "Van Jeruzalem moak ik n puunbult, n stee doar jakhaalzen touholden.
Ik moak van steden van Juda n wildernis,
doar gainent meer woont.

11 Wèl is zo loos, dat e dit altmoal begript? Tegen wèl zee de HEER dit, dat e t oetleggen kin?"
"Woarom verkommert dit laand, woarom ligt t ter verloaten bie as n woestijn, doar gainent meer deurhèn trekt?" 12 De HEER zee: "Omdat ze zok van wet dij ik heur dee, niks aantrokken. Ze hebben nait om mien zeggen geven en hebben mien wet nait onderholden. 13 Omdat ze heur aigen stieve kop volgen, omdat ze achter Baäls aanlopen, zo as ze van heur veurolden ofkeken hebben. 14 Doarom - zegt de HEER van de machten, God van Israël: Ik geef dit volk bittere kost te eten en bedurven wotter te drinken. 15 Ik streu heur oet over volken dij zai nooit kend hebben en heur veurolden net zo min. Ik blief heur mit t sweerd achternoazitten, tot ik heur oetreud heb.
16 Dit zegt de HEER van de machten: Roup vraauwlu dij t kloaglaid zingen,
en loat ze hierhèn kommen.

17 Nait omdiedeldaanjen mouten ze. Loat ze veur ons n kloaglaid zingen,
tot troanen ons over wangen lopen.

18 Luster, doar klinkt n kloaglaid oet Sion: 'Och heden, wie binnen verloren,
ons schimp en schaande is groot.
Wie worden tou t laand oet zet,
verdreven oet ons hoezen.'

19 Vraauwlu, heur noar t woord van de HEER, luster noar t woord dat hai sprekt:
Leer joen dochters n treurlaid zingen,
leer nkander n kloaglaid:

20 'Dood is ter inklommen deur t roam, ons börgen is e binnenvalen.
Kinder op stroat, t jonkvolk op plaain,
maait e deel.'

21 Dit zegt de HEER: As mis op t laand liggen lieken van mensken,
as oaren achter zichter, dij gainent bie nkander rapt.

22 Dit zegt de HEER: n Loze mout nait groot goan op zien wieshaid,
n boaskerel nait op zien kracht,
n rieke nait op zien schatten.

23 Mor as ain woaraarns op groot goan wil, loat e der den tröts op wezen
dat e der besef van het en inzugt,
dat ik de HEER bin en genoade geef,
en recht en gerechteghaid op eerde,
want doar heb ik mien slinger aan
- godssproak van de HEER.
24 Tied komt - godssproak van de HEER - dat ik ale lu mit n besneden veurhoed straf: 25 Egypte, Juda, Edom, Ammon, Moäb en ale mensken mit kòrt knipt hoar in woestijn. Want aal dij volken binnen ja net as Israël onbesneden van haart.

Jeremia 10


01Israël, luster noar wat of de HEER tegen joe zegt: 02Dit zegt de HEER: Neem gebruken van aander volken nait over,
schrik nait van taikens aan lucht,
ook al worden aander volken der kèl van.

03Wat zai doun het niks om hakken: ze kappen in t bos blokken holt,
n vakman nemt ze mit baaidel onder handen,

04hai moakt ze mooi mit gold en zulver, spiekert boudel goud vaast mit hoamer
dat ze nait wibbeln.

05Spouken in komkommertoen, dat binnen t: proaten kinnen ze nait,
ze mouten droagen worden,
gain stap kinnen ze verzetten.
Wees der nait baang veur,
ze kinnen gain kwoad doun,
mor goud al net zo min."

06HEER, gainent is aan joe geliek, ie allenneg binnen groot,
en groot is joen noam en macht.

07Elk mout ontzag veur joe hebben, Keunenk van de volken, dat komt joe ja tou.
Maank wieze lu van volken
en onder keunenkrieken is gainent aan joe geliek.

08Altmoal mit nkander binnen ze dom en dwoas. Heur ofgoden binnen van holt,

09besloagen en bedoan mit bladzulver oet Tarsis en gold oet Ufaz,
deur vaklu moakt,
bewaarkt deur goldsmid mit aigen handen.
Bekled mit blaauw en roodsangen:
altmoal t waark van kundege vaklu.

10 Wis en woar, de HEER is God, hai is God dij leeft, keunenk veur aaid.
Veur zien kwoadens trilt eerde,
veur zien grammiedeghaid holdt gain volk t oet."

11 "Dit mout ie tegen heur zeggen: Goden dij hemel en eerde nait moakt hebben,
zellen van eerde en hemel verswinnen."

12 Mor hai muik eerde deur zien kracht, en het mit wieshaid wereld sticht,
mit kunde spraaidde hai hemel oet.

13 Zien dunder boldert mit geweld: t wotter gobbelt tou lucht oet.
Hai let wolken opkommen
van oetènnen van wereld.
As t regent, smeedt hai weerlichten,
hoalt wind veurndag oet schuren.

14 Mensken stoan riddersloagen, ze kinnen der mit verstand nait bie.
Goldsmid schoamt zok veur zien beelden,
wat e goten het is kloar bedrog,
der zit gain spiertje leven in,

15 t binnen dingen van niks, veur spot stoan ze. As t op ofreken aankomt, worden ze verdoan.

16 God van Jakob is nait net as zai, hai is vörmer van ales
en Israël is zienent.
Zien noam is HEER van de machten.

17 "Pak joen boudeltje bie nkander vot, tou t laand oet,
ie, bewoners van insloten stad.

18 Want dit zegt de HEER: As stainen slinger ik dit moal ale volk oet dit laand.
Ik zet heur in kniep,
dat ze t goud waiten!"

19 "O wai mie! Wat heb k mie zeer doan, mien wonden worden nait weer beter.
Ik dochde alderdeegs:
Dit lieden kin k wel verdroagen.

20 Mor mien tènt is vernaild, ale lienen stokkendbroken.
Mien kinder binnen mie ontvalen,
vot binnen ze apmoal.
Der is gainent dij mien tènt opzet,
mie t tèntdak weer spant."

21 "Hedders wazzen onwies, ze zöchten nait noar de HEER.
Doarom laip t aal in toeze,
haile koppel is verspraaid.

22 Heur ais! Doar kommen ze aan, t rommelt ter over oet t noorden,
ze moaken van Juda zien steden ain wildernis,
n stee doar jakhaalzen touholden."

23 "Ik wait t wel, HEER, gain staarveling het t in de macht
zien aigen weg te bepoalen;
gain mensk komt doar e zulm hèn wil.

24 Straf ons den, HEER, mor billek en mit moate, nait in kwoadens, aans heb we der west.

25 Stört joen grammiedeghaid oet over volken dij joe nait kennen,
over geslachten dij joe nait bie noam nuimen,
want ze hebben Jakob vernaild,
verdizzelwaaierd en verropt,
van zien gruinlaand hebben ze n wildernis moakt."

Jeremia 11


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER: 02"Luster noar de bedingen van dit verbond en vertel ze aan inwoners van Juda en bewoners van Jeruzalem: 03Dit zegt de HEER: Vervlökt is man, dij zok nait holdt noar veurschriften van t verbond 04dij ik joen veurolden doan heb bie heur oettocht oet dij iesderovent van Egypte. Ik zee dou tegen heur: 'Luster noar mie en dou ales wat ik joe bestel. Den zel ie mien volk wezen en ik joen God. 05Den hol ik mie aan aid dij ik joen veurolden sworen heb en dou ik heur n laand dat overlopt van melk en hunneg. En doar heb ik mie ook aan holden!'" Ik zee: "Zo is t en nait aans, HEER!" 06De HEER weer: "Roup dit altmoal om in steden van Juda en stroaten van Jeruzalem: Luster noar veurschriften van dit verbond en hol joe der noar. 07Sunt ik joen veurolden oet Egypte hoald heb tot vandoag aan dag tou, heb ik heur woarschaauwd, aalgedureg en mit klem: Luster noar mie! 08Mor zai hebben nait heuren wild en nait om mien zeggen geven. Ze bleven mor stief deurgoan mit heur min gedrag. Doarom voerde ik draaigementen van t verbond oet. Ze haren zok doar aan holden mouten, mor ze trokken zok ter gain spier van aan." 09De HEER zee tegen mie: "t Liekt wel of Judeeërs en t volk van Jeruzalem mit nkander in t komplöt zitten. 10 Ze binnen terogvalen in zunden van heur veurolden, dij ook al waaigerden te lustern noar mien veurschriften. Ze binnen aander goden achternoalopen en hebben dij daind. Israël en Juda hebben t verbond broken dat ik mit heur veurolden aangoan was. 11 Doarom - zegt de HEER: Ik breng ellèn over heur. Doar zellen ze nait aan ontkommen kinnen. En hou of ze mie den ook om hulp roupen, ik zel nait noar heur lustern. 12 Loat steden van Juda en t volk van Jeruzalem hulp mor inroupen van goden doar ze ovvers aan brocht hebben. Loat dij heur mor redden in tied van nood. 13 Ie hebben krekt zo veul goden as steden, Juda, en zo veul altoars as stroaten, Jeruzalem, om ovvers te brengen aan Baäl. 14 Jeremia, beed mor nait meer veur dit volk, blief mor nait aal jammern, ik luster toch nait as ze in heur ellèn om mie roupen.
15 Laiverd, wat dustoe in mien hoeske? Kinnen touzeggens en ovverdaaiern rampen keren?
Dat zolst wel willen!

16 Mooie gruine olieveboom, zee de HEER tegen die.
Mor in n dikke dunderbui
luit hai hom in vlammen opgoan,
mit toeken en aal.
17 De HEER van de machten dij joe plant het, ropt nou dik ellèn over joe òf: Israël en Juda hebben ja kwoad aanricht, aargerd hebben ze mie en ovvers brocht aan Baäl." 18 Dou de HEER mie woarschaauwde, kreeg ik t eerst in de goaten. Ie hebben mie bekendmoakt wat ze veur haren! 19 Ik was net zo onneuzel as n laam dat mitnomen wordt om slacht te worden. Ik haar nait deur wat ze tegen mie in t zin haren: "Wie zellen dij boom mit vrucht en aal ais omhaauwen.
Wie verjoagen hom oet t laand van leventegen,
dat zien noam nait meer nuimd wordt."

20 HEER van de machten, ie binnen rechtveerdeg,
joen oordail is gerecht.
Ie onderzuiken ja haart en nieren,
loat mie den zain, hou ie joe op heur vreken,
ik heb mien zoak ja bie joe in handen geven."
21 "Doarom - zegt de HEER van de machten over lu oet Anatot dij t op mien levent begrepen hebben en dij zeggen: 'Astoe nog laanger optreden dust as profeet van de HEER, den zel we die aigenhandeg om haals brengen.' 22 Dit zegt de HEER van de machten: Ik zel mit heur ofreken. Jongkerels kommen om deur t sweerd en kinder goan dood van honger. 23 Gainain blift ter over. Ellèn breng ik over dij lu oet Anatot, as tied van heur straf der heer is."

Jeremia 12


01"Ie binnen rechtveerdeg, HEER, ik kin niks tegen joe inbrengen.
Toch wil k joe wat vroagen:
Woarom gaait t ondeugden goud,
en woarom leven goddelozen zo kaalm en rusteg?

02Je poten heur nait, of ze kriegen al worrels, ze wazen en droagen vrucht.
Joe hebben ze veuraan in mond,
mor in heur haart is veur joe gain stee.

03HEER, ie kennen mie, ie zain mie, ie hebben mie haildaal deur.
Sleep heur vot as schoapen noar slachtbaank,
zet heur apaart veur dag van t slachten.

04Hou laank mout grond ter nog dreug bie liggen, en verkommert t gewas op akker?
Omdat lu dij der wonen nait deugen,
binnen daaiern en vogels verswonnen.
Ze beweren ja: Hai zugt toch nait
hou of t mit ons oflopt."

05"As ie al muite hebben om voutvolk bie te holden, hou zol ie n peerd den belopen kinnen?
As ie t ter in n vredeg laand al bie zitten loaten,
hou mout dat den mit joe
in waalskaant van Jordaan?

06Ook joen aigen volk let joe al in steek, alderdeegs joen bruiers en joen zusters,
achter joen rug om hebben ze de spot mit joe.
Vertraauw heur doarom nait,
hou mooi of ze ook mit joe omproaten.

07Ik heb mien hoes opgeven en ofzain van mien aigendom;
wat mie t laifste was, heb ik vijand over doan.

08Mien aigendom is tegen mie tekeer goan as n laiw in t bos,
en staait tegen mie te brollen.
Ik heb ter schoon genog van kregen.

09Mien aigendom is as n hyenoa worden, mit roofvogels der omtou.
Hoal wilde daaiern bie nkander,
loat ze kommen en t opvreten.

10 Hedders hebben mit heur koppels mien droevetoen verrinnewaaierd,
mien grond verpoasd,
van mien mooiste akker
n dikke wildernis moakt.

11 Joa, onlaand is t worden, verdreugd en verloaten.
t Haile laand is verdizzelwaaierd,
gainain dij der zörg om het.


12 Over ale koale högten in woestijn binnen rovers opzetten kommen,
van t aine èn van wereld tot aander tou
wordt gain mensk mit vree loaten.
t Is de HEER zien sweerd, dij t aal verslindt.

13 Waait hebben ze zaaid, mor stiekels inhoald.
Aal heur pokkeln was vergees,
schoamensweerd, zo is t gemoak,
deur glìnne gram van de HEER.
14 Dit zegt de HEER: Ale minne noabers dij t aigendom dat ik geven haar aan mien volk Israël, aanvalen hebben, joag ik tou heur laand oet, en t hoes van Juda derbie. 15 Mor noadat ik heur verdreven heb, ontfaarm ik mie weer over heur. Ik breng heur weerom, elk noar zien aigen aarfdail en elk noar zien aigen laand. 16 As ze gebruken van mien volk den aannemen en sweren bie mien noam: 'Zo wis as de HEER leeft' - krekt zo as ze eertieds mien volk aanleerden bie Baäls te sweren, den worden ze maank mien volk opnomen. 17 Mor t volk dat nait lustern wil, drief ik vot. Ik verdou heur en vernail ze - godssproak van de HEER."

Jeremia 13


01De HEER zee tegen mie: "Goa n linnen lennendouk kopen, sloag dij om zied en zörg der veur dat e nait nat wordt." 02Dat zodounde kochde ik mie n lennendouk, zo as de HEER besteld haar, en dee dij om. 03Vannijs kreeg ik dit woord van de HEER: 04"Goa noar Eufraat tou mit lennendouk dijstoe kocht hest en stop hom doar bezied in n glief in rotsen." 05Ik ging noar Eufraat en stopte hom doar bezied, zo as de HEER besteld haar. 06n Mooi zetje loater zee de HEER tegen mie: "Goa noar Eufraat tou en hoal dij lennendouk weer op dij ik die doar beziedstoppen luit." 07Ik noar Eufraat, en t stee zuiken doar ik lennendouk beziedstopt haar. Ik huil hom weer veurndag, mor lennendouk was vergoan, hai deugde naargens meer tou. 08Dou kreeg ik dit woord van de HEER: 09"Dit zegt de HEER: Persies net zo zel ik tröts van Juda en Jeruzalem vergoan loaten. 10 Dit minne volk dat nait noar mien woorden lustern wil en mit heur stieve kop achter vremde goden heer lopt, dij daint en vereert, dat volk wordt net zo as dizze lennendouk, dij naargens meer goud veur is. 11 Want net zo strak as lennendouk om zied van ain zit, zo stief haar ik hail Israël en hail Juda aan mie verbonden - godssproak van de HEER. Ze zollen mien volk wezen, mien eer, mien tröts en mien glorie. Mor lustern? Ho mor!

12 Zeg dit tegen heur: Dit zegt de HEER, Israëls God: Kroeken dut men vol wien! As ze den zeggen: 'Net of wie dat nait wozzen!' 13 den mostoe tegen heur zeggen: Dit zegt de HEER: Zo gait ik ale bewoners van dit laand vol, tot ze der doen van worden: keunenks op Davids troon, priesters, profeten en aal t volk van Jeruzalem.

14 Ik sloag heur mit koppen tegen nkander aan in groezelementen, voaders en zeuns mit mekoar - godssproak van de HEER. Ik vergraim ze zunder perdon: t begroot mie niks, omdenken heb ik nait."
15 "Leg joen oor te lustern, wees ter nait te groot veur!
De HEER het t woord.

16 Geef eer aan de HEER, joen God, veurdat hai t duuster worden let,
veurdat ie over joen vouten stroekeln
in schemer van baargen.
Ie haren licht verwacht,
mor hai moakt t routduuster,
veraandert ales in swaarde naacht.

17 As ie nait lustern, zel ik in stilte reren
om dij tröts van joe,
troanen stromen mie over wangen
omdat koppel van de HEER
vottranspetaaierd wordt.

18 Zeg tegen keunenk en zien moe: Kom van joen hoge troon òf,
want dij pracht-kroon
is joe van kop ofrold.

19 Steden van Negev blieven op slöt, gainain kin der in kommen.
Juda wordt votvoerd
tot leste man.

20 Kiek es omhoog! Zai wèl doar aankomt oet t noorden vandoan.
Jeruzalem, woar is koppel dij joe aanvertraauwd wer,
dij prachtege schoapen, woar binnen ze bleven?

21 Wat zol ie der van zeggen as vrijers van eertieds
ais boas over joe werden?
Zol ie nait krimpen van pien
as n vraauw mit vloagen?

22 Ie vroagen joe òf: 'Woarom komt mie dit altmoal over?'
Omdat ie joe zo bot misdroagen hebben,
wordt joen klaid joe optild,
en kommen ze joe te noa.

23 Kin ain oet Nubië meschain kleur van zien hoed veraandern,
of n panter zien vlekken?
Net zo min kin ie t goie doun,
bedreven as ie binnen in t kwoad.

24 Doarom joag ik ze oet nkander as stro in wind.

25 Dat is t löt, dat ik joe toupaart, omdat ie mie vergeten hebben
en op ofgoden vertraauwen
- godssproak van de HEER.

26 Ikzulm til joe t klaid omhoog tot over kop, dat elk joen blode gat zain kin,

27 joen klongelderij en joen gaaile lusten, joen schandoaleg houern en snouern.
Op högten en op vlaktes
heb ik joen ofgodsbeelden wel zain.
Bekloag joe, Jeruzalem!
Houlaank mout dit nog duren,
woar is joen eer?"

Jeremia 14


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER aangoande dikke dreugte:
02"Hail Juda verdreugt, steden liggen te verkwienen,
treureg liggen ze der op wereld bie,
en in Jeruzalem heur ie ze jammern.

03Lu dij t doun kinnen, sturen knechten op wotter oet: ze kommen bie putten, mor wotter? Nikstervan!
Mit lege kroeken kommen ze weerom,
mit sneue neus, verbiesterd, mit handen veur ogen.

04Scheuren zitten in grond: der is gain regen op eerde valen.
Boeren binnen der mit aan
sloagen handen veur ogen.

05Alderdeegs hert let t jong in steek, omreden ze hebben verlet om gras.

06Wilde ezels stoan op heuvel, as jakhaalzen happen ze noar lucht.
t Schemert heur veur ogen,
omdat ter gain gruin meer gruit."

07"HEER, al kloagen minne doaden ons aan, treed toch ais op, omwille van joen noam.
k Wait nait hou voak
heb wie joe rug toukeerd
en tegen joe zundegd.

08Ie, Israëls hoop, redder in tied van nood,
woarom bin ie as n vremde in t laand,
as n raaizeger dij mor ain naacht overblift?

09Woarom bin ie as n versloagen man, as n soldoat, nait bie machte om ons te redden?
Ie binnen toch maank ons, HEER,
wie droagen ja joen noam
en heuren toch bie joe?
Loat ons nait allenneg!"

10 "Zo zegt de HEER over dit volk: Ale kanten swaalken ze oet,
ze doun niks laiver, nooit kriegen ze der genog van.
Doarom mag de HEER heur nait meer lieden.
Nou gaait hai heur schuld ofreken,
heur zunden stravven."
11 De HEER zee tegen mie: "Beed nait veur t welwezen van dit volk. 12 Of vasten ze, ik luster nait noar heur kloagen, of droagen ze brandovvers of waaitovvers op, ik neem ze nait meer aan. Mit oorlog, honger en de pest reu ik ze oet." 13 Ik zee: "Och heden, HEER, mien God, profeten beweren: 'Der komt gain oorlog en gain hongersnood; vree geef ik joe hier, veur aaltied.'" 14 Mor de HEER zee tegen mie: "Profeten doun wel of ze noamens mie optreden, mor ik heb heur nait stuurd, ik heb heur gain opdracht geven en ik heb niks tegen heur zegd. Heur viziounen binnen bekukelderij, heur oroakels hangen in lucht, wat ze vertellen hebben ze bie zokzulm opbedocht. 15 Doarom - zegt de HEER, over profeten dij in mien noam optreden, zunder dat ik ze stuurd heb, en zeggen: 'Gain oorlog en gain honger zel dit laand trevven,' zai zellen zulm omkommen deur oorlog en honger. 16 t Volk doar ze veur optreden, komt in stroaten van Jeruzalem om haals van honger en oorlog. En gainain dij heur begroaven dut: manlu en vraauwlu, zeuns en dochters nait. Zo loat ik heur minne doun op heur aigen kop deelkommen. 17 Dit mostoe tegen heur zeggen: Loat troanen mie over wangen stromen,
dag en naacht,
dat ter komt gain èn aan,
want n aldernoarste ramp
het mien dochter trovven,
n swoare slag velde mien volk.

18 As ik tou stad oet goa, den zai ik heur doar liggen, deelsloagen deur t sweerd.
As ik tou stad in kom, den zai ik heur doar liggen,
verkommerd van honger.
Alderdeegs profeten en priesters
slepen ze vot noar n onbekend laand."

19 "Heb ie Juda verstöt, heb ie n ofgries van Sion kregen?
Woarom heb ie ons den zo slim sloagen,
dat t nait weer beter wordt?
Wie hoopten op vree,
mor aal wat ter kwam ...
n Tied van beterschop haar we verwacht,
mor ellèn bleef aanduren.

20 HEER, wie willen t wel waiten dat we verkeerd doan hebben,
wie en ons veurolden,
dat we zundegd hebben tegen joe.

21 Om joen noam, dou t nait, steut ons nait aan zied.
Denk toch aan joen verbond mit ons,
verbreek dij nait.

22 Kinnen goden van volken t meschain regen loaten, of komt dat vanzulm tou lucht oet valen?
Nee, ie loaten dat gebeuren, HEER, God van ons.
Wie verwachten t van joe,
ie doun t ja aalmoal."

Jeremia 15


01De HEER zee tegen mie: "Al stonden Mozes en Samuël ook veur mie, den nóg zol ik mie nait laanger mit dit volk bemuien willen. Stuur ze vot, loat heur lopen! 02As ze die vroagen: 'Woar mout we hèn?' zeg den tegen heur: Zo zegt de HEER: Wèl veur dood bestemd is - noar dood,
wèl veur t sweerd bestemd is - noar t sweerd,
wèl veur honger bestemd is - noar honger,
wèl veur gevangenis bestemd is - noar gevangenis.
03Vaaier ploagen loat ik op heur lös - godssproak van de HEER: t sweerd om heur oet te moorden, honden om heur vot te slepen, vogels en wilde daaiern om heur te verroppen en te verslinden. 04Ik moak heur tou n schrik veur ale keunenkrieken van wereld, veur wat Manasse, Hizkia zien zeun, keunenk van Juda, in Jeruzalem aanricht het.
05Jeruzalem, wèl het nog omdenken mit die, wèl is nog mit die begoan,
wèl komt noar die tou en vragt
hou of t mit die gaait?

06Doe hest mie opgeven - godssproak van de HEER -, doe hest mie rug toukeerd.
Doarom steek ik mien haand tegen die omhoog
om die te vernailen.
Ik bin der zat van
omdenken mit die te hebben.

07In ale steden van t laand schoon ik mien volk in waaier.
Ik beroof heur van aal heur kinder.
Ik vergraim heur
omdat ze heur aigen wegen goan blieven.

08Van joen wedevraauwen kommen der meer as zaandkorrels op t strand.
Soldoaten stuur ik òf op moekes,
geweldenoars, op kloarlichten dag.
Rompslomps vaal ik heur op hoed
mit schrik en aalteroatsie.

09Moekes dij n bult kinder kregen valen flaauw op grond.
Middel op dag gaait zun veur heur onder,
beschoamd en bedrogen stoan ze der bie.
En wèl dat nog overleeft,
heur lever ik over aan vijand zien sweerd
- godssproak van de HEER."

10 "Och, moeke toch, dat ie mie t levent geven hebben! t Haile laand moakt roezie mit mie.
Ik heb niks oetlaind en niks laind,
toch vervlökt mie elkenain.

11 HEER, ik heb joe toch daind veur heur bestwil, goudgunsteg heb ik proat over mien vijand
in tied van nood en dood.

12 Mor wèl kin iesder breken, iesder of koper oet t Noorden?"

13 "Joen riekdommen en joen schatten loat ik roven, dat is pries veur joen zunden,
overaal in t laand.

14 Sloaf van joen vijand moak ik joe, in n laand, dat ie nait kennen.
Vlammen sloagen mie oet van grammiedeghaid,
ze goan tegen joe tekeer."

15 "HEER, denk om mie, help mie, vreek mie op mien achtervolgers,
heb nait zoveul geduld mit heur,
dat t mien ondergang wordt.
Ie waiten toch dat ik om joe
zoveul te verduren heb.

16 Dou joen woord bie mie kwam, heb ik t gewoon verslonden,
ik haar mien nocht ter aan,
wat was mie dat n vreugde!
HEER, God van de machten,
ik droag joen noam ja.

17 Nooit zat ik in lös gezelschop, nooit heb ik ket-oet west.
Ainzoam leefde ik, ie haren vat op mie,
vol zat ik van joen kwoadens.

18 Woarom komt ter aan mien verdrait gain èn, woarom is mien wond nait te betern,
woarom gaait dij nooit meer dicht?
Ie binnen veur mie net zo onberekenboar
as n wotterloop doar je nait van op aan kinnen."

19 "Doarom - zegt de HEER: Ik neem die weer in dainst,
astoe dien woorden weeromnemst.
Proat gain onvouge toal,
den loat ik die mien tolk weer wezen.
Zai mouten noar die zok richten,
doe die nait noar heur.

20 Den moak ik die veur dit volk n kopern muur, nait in te nemen.
Bevechten zellen ze die,
mor niks oetrichten kinnen,
want ik bin bie die
om die te helpen en te redden
- godssproak van de HEER.

21 Ik verlös die oet handen van minne mensken, ik zel die ontdoun van misdoadegers heur greep."

Jeremia 16


01Ik kreeg dit woord van de HEER: 02"Doe magst hier nait traauwen en gain kinder kriegen. 03Want dit zegt de HEER over kinder dij in dit laand geboren worden, over moekes dij ze kriegen en voaders dij ze verwekken: 04Ze zellen staarven aan male zaiktes. Gain troan wordt om heur loaten en gainain zel heur begroaven, ze liggen as mis op t laand. Ze kommen om deur oorlog en hongersnood. Vogels en wilde daaiern oazen op heur lieken. 05Zo zegt de HEER: Doe magst nait in n staarfhoes kommen doar n doodsmoal holden wordt. Doe magst nait in raauw goan en goa der ook nait hèn om te kondeleren. Want ik pak dit volk mien vree òf en mien genoade en omdenken - godssproak van de HEER. 06Luddek en groot, ze vinden dood in dit laand. Gainent dij heur begroaven dut, gain troan wordt om heur loaten, gainain dij zok mit mès in t liggoam kaarft of kop koal scheert. 07Gainent brengt troost deur brood aan te baiden of beker aan te langen aan heur dij raauwen over n dode, al gaait t ook om pa of moeke. 08Goa ook gain drumpel over doar feestvierd wordt, en schik nait mit aan om te eten en te drinken. 09Want zo zegt de HEER van de machten, God van Israël: Ie zellen t nog mitmoaken dat ik hier stilvalen loat t roupen van bliedschop en vreugde, t zingen veur brudeman en bruud. 10 Astoe dit altmoal aan t volk overbrengst en ze vroagen: 'Woarom zegt de HEER ons dij dikke rampen aan? Wat heb we misdoan? Woar heb we ons aan bezundegd tegen de HEER ons God?' 11 den mostoe tegen heur zeggen: Joen veurolden hebben mie in steek loaten - godssproak van de HEER. Ze binnen achter aander goden aanlopen om dij te dainen en te vereren. Mor mie hebben ze in steek loaten en zok nait holden aan mien wet. 12 En ie, t gaait ter bie joe nog slimmer heer as bie joen veurolden: elk gaait mor deur mit zien min gedrag en gainent dij noar mie lustert. 13 Doarom smiet ik joe tou dit kontraain oet, noar n onbekend laand dat ook joen veurolden nait konnen. Doar zel ie aander goden dainen, dag en naacht, want ik heb gain omdenken meer mit joe. 14 Tied komt - godssproak van de HEER - dat men nait meer zegt: 'Zo wis as de HEER leeft, dij de Isrelieten oet Egypte laaid het,' 15 mor: 'Zo wis as de HEER leeft, dij de Isrelieten oet t Noorden laaid het, oet ale landen doar hai heur hènjagd haar.' Ik breng heur weerom noar grond dij ik heur veurolden doan haar. 16 Ik stuur n haile sjène viskerlu om heur te vangen - godssproak van de HEER. Doarnoa stuur ik n haile sjène joagers om heur vot te joagen oet heur schoelhouken in baargen en högten. 17 Ik hol t oog op ales wat ze doun, der ontkomt mie niks, gain misstap ontgaait mie. 18 Heur zunden en minne doaden zet ik heur dubbeld en dwaars betoald, omdat ze mien laand onthaailegd hebben mit t oas van heur gemaine goden. Mien haile laand wimmelt van heur ofgriezelke beelden."
19 "HEER, mien kracht, mien börg, mien touvlocht in tied van nood,
van t èn van wereld kommen
de volken op joe tou en zeggen:
'Dij goden van ons veurolden:
aans niks as list en bedrog,
gain spier om hakken.'"

20 "Kin n mensk zok goden moaken? Dat kinnen ja nooit gainent wezen!

21 Dat zel ik heur ais beter leren - ditmoal loat ik heur vuilen de macht van mien haand,
waiten zellen ze, dat mien noam is de HEER!

Jeremia 17


01Zunde van Juda staait schreven mit n iesdern grivvel, krast mit n diamanten punt op laai van t haart,
op hoorns van heur altoars.

02Heur zeuns denken allenneg mor aan heur altoars aan heur haailege poalen,
bie elke gruine boom,
op ale hoge heuvels

03en op baargen in vlakte. Joen riekdommen en schatten plunder ik,
dat is pries veur joen zunden, overaal in t laand.

04t Aigendom dat ik joe dee, doar mout ie òf. Sloaf moak ik joe van joen vijand
in n onbekend laand.
Ik bin verbraand
mien kwoadens is nait te bedoaren.

05Zo zegt de HEER: Vervlökt is wèl op mensken baauwt,
dij steunt op vlaais en bloud,
zok ofkeert van de HEER.

06Hai is n koale stroek in steppe, nooit krigt e regen,
op dreuge woestijngrond staait e,
in onlaand, doar niks gruit.

07Mor zegend is wèl op de HEER baauwt, van touvlocht bie hom zeker is.

08Hai is n boom aan kaant van daip, mit worrels tot in t wotter.
Last van hetten het e nait,
zien blad blift mooi gruin.
Hai lidt nait onder dreugte,
dragt aaltied vrucht.

09Niks is zo filaain as t haart van mensken, deurhèn min, wèl het ter verstand van?

10 Tot op boom ken ik, de HEER, joen haart en nieren.
Ik beoordail elk noar zien doaden,
noar t waark dat e oet stro zet.

11 Zo as n petries op aaier zit, dij e zulm nait legd het,
zo is ain dij schatten bie nkander rapt
doar e gain recht op het.
In blui van zien levent,
mout e der ofstand van doun;
as zien èndje noadert
wordt kloar hou haalfwies of e is."

12 "n Hoge, roemruchte troon is van t begun òf aan,
stee van ons haailegdom.

13 HEER, Israëls vertraauw, elk dij joe verroaden dut, staait beschoamd;
dij joe rug toukeren, binnen veur dood opschreven,
verloaten hebben ze ja wèl van leventeg wotter.

14 HEER, moak mie beter en ik zel beter worden; red mie en ik zel red worden.
Veur joe is ja ale eer!

15 Heur, wat ze tegen mie zeggen: 'Woar blifst nou mit t woord van de HEER?
Loat t mor ais gebeuren!'

16 Ik heb ter nait bie joe op aanstoan dat ie rampen sturen,
n onhaailsdag heb ik nait begeerd.
Ie kennen ales wat mie over lippen kwam,
van aal mien woorden bin ie op hoogte.


17 Mit aandrang vroag ik joe, wor nait mien ondergang.
Ie binnen mien touvlocht
in tied van nood.

18 Loat mien achtervolgers mit sneue neus stoan - mor mie nait.
Joag heur schrik op hoed - mor mie nait.
Stuur dag van t onhaail op heur òf - vernail heur!"
19 Zo zegt de HEER tegen mie: "Goa in Volkspoort stoan, doar keunenks van Juda in- en oetgoan, en ook in aander poorten van Jeruzalem. 20 Zeg den tegen heur: Keunenks van Juda, inwoners van Juda en Jeruzalem, dij deur dizze poorten kommen, luster noar t woord van de HEER. 21 Dit zegt de HEER: Denk ter om dat ie op sabbat deur poorten van Jeruzalem gain pakjederij tou stad in droagen. 22 Ie maggen op sabbat ook gain spul tou joen hoes oet droagen of aander waark doun. Ie mouten sabbat in eren holden zo as ik joen veurolden besteld heb. 23 Mor dij hebben nait lusterd en al haildaal nait om mien zeggen geven. Mit heur stieve koppen waaigerden ze te doun wat of ik zee, niks wollen ze van mie aannemen. 24 Mor as ie aal noar mie lustern - godssproak van de HEER - en op sabbat gain pakkeloazie deur poorten in stad brengen, as ie sabbat in eren holden deur op dij dag nait te waarken, 25 den zellen keunenks dij op troon van David zitten, op peerden en woagens deur dizze poorten tou stad in- en oetrieden. En heur jonkers en lu dij in Juda en Jeruzalem wonen, ook. Zo blift Groot Loug aaltied bewoond. 26 Oet steden van Juda, oet kontrainen van Jeruzalem, oet Benjamin en t heuvellaand, oet t baarglaand en de Negev, komt men noar de HEER zien hoes tou mit brandovvers, vree-ovvers en waaitovvers, mit wierook en mit daankovvers. 27 Mor as ie tegen mien woord in, sabbat nait in ere holden, as ie op dij dag deur poorten pakjederij in Jeruzalem droagen, den steek ik dij poorten in brand, Jeruzalems börg gaait in de floister en t vuur zel nait oetmoakt worden."

Jeremia 18


01Dit woord van de HEER kreeg Jeremia: 02"Goa noar poddebakkers hoes tou. Doar zel ik die heuren loaten, wat of ik die te zeggen heb." 03Ik ging noar t hoes van poddebakker tou. Hai was net op draaischief dounde. 04Dou pot doar e mit aan t waark was hom onderhanden mishotjede, begunde hai mit n nije, dij hom aal aanston. 05Dou kreeg ik dit woord van de HEER: 06"Volk van Israël, zol ik mit joe nait t zulfde doun kinnen as dizze poddebakker - godssproak van de HEER. Krekt as poddebakker klaai onder handen het, bin ie in mien haand, hoes van Israël. 07Aine keer kundeg ik n volk of n keunenkriek aan dat ik ze votrop, ofbreek, of vergraim - 08mor as t volk, doar of ik mie tou keerde zok bekeert, den muit mie t van aal dij ellèn doar ik heur mit bedraaigd heb. 09n Aander moal kundeg ik n volk of n keunenkriek aan dat ik t opbaauwen zel en poten - 10 mor as ze doun wat ik nait hebben wil en as ze nait noar mie lustern, den muit mie t van aal t goie dat ik mit heur in t zin haar. 11 Nou den, zeg tegen lu van Juda en inwoners van Jeruzalem: Zo zegt de HEER: Ik smeed n plan en beroam onhaail tegen joe. Kom van t verkeerde pad òf en beter joe! 12 Mor zai zellen tegen joe zeggen: 'Muite veur niks! Wie goan ons aigen weg, wie volgen ons aigen kwoaie kop!'
13 Vroag volken der doarom noar - zo zegt de HEER.
Verstoa joe der noar bie volken
of ain ooit zukswat heurd het,
zoks ofgriezelks as Israël dee.

14 Stainen in t laand, snij op de Libanon, verswinnen dij wel ooit?
Stromend wotter en borrelnde wèllen,
dreugen dij wel ooit op?

15 Mor mien volk het mie vergeten, ovvers brengen ze aan goden van niks.
Op heur aigen vertraauwde wegen binnen ze strovveld,
ziepoaden binnen ze insloagen, doar boan nait deur is.

16 n Schrik hebben ze moakt van heur laand, n taiken van aiwege spot.
Elk dij der deurtrekt, staait versteld
en schudt meedliedend kop.

17 As oostewind joag ik heur oet nkander veur vijand. Op dag van t onhaail
keer ik heur mien rug tou
en nait mien gezicht."

18 "Ze zeden: 'Loat ons n aanslag op Jeremia doun. Nooit is ter ja verlet
bie priesters om onderricht,
bie wieze lu om goie road
of bie profeten om woorden.
Wie mouten van ons ofbieten,
nait meer om zien zeggen geven!'

19 Heur mie, HEER, luster noar mien kloagen.

20 Mag men goud mit kwoad vergelden? Toch groaven ze veur mie n koel.
Vergeet toch nait dat ik veur joe ston
om n goud woord veur heur te doun,
joen kwoadens van heur te keren.

21 Loat heur kinder doodgoan van honger, lever heur oet aan t sweerd.
Loat vraauwlu achter zunder kinder, zunder man.
Aan de pest zellen heur manlu staarven,
heur jonges omkommen deur t sweerd.

22 Schraiven zel men heuren oet heur hoezen, as ie heur rompslomps rovers op dak sturen.
Want ze hebben n koel groaven om mie te vangen,
strupen zet veur mien vouten.

23 HEER, ie kennen heur moorddoadege plannen, zai heur minne doaden nait deur vingers,
hol heur zunden veur ogen.
Joa, loat heur veur joen ogen beswieken,
reken mit heur òf as joen kwoadens lösbrekt."

Jeremia 19


01Zo zegt de HEER: "Koop die n stainen kroek. Goa den mit n man of wat van oldsten van t volk en van priesters 02noar t Hinnomdaal bie Diggelpoort en roup doar om wat ik die bestel. 03Most tegen heur zeggen: Keunenks van Juda en inwoners van Jeruzalem, luster noar t woord van de HEER. Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Rampen breng ik over dit stee, dat elk dij t heurt, oren toeten zellen. 04Want ze hebben mie in steek loaten, dit stee veur mie onherkenboar moakt. Ze hebben der ovvers brocht aan aander goden dij ze nait kend hebben en heur veurolden en keunenks van Juda net zo min. t Drift hier altmoal van t bloud van onschuldege mensken. 05Der binnen deur heur ovverhögten baauwd veur Baäl om heur kinder veur hom te verbranden. Ik haar heur zoks nait besteld en heb ter ook nooit van waiten wild. 06Doarom komt ter n tied - godssproak van de HEER - dat dit stee nait meer Tofet hait of Hinnomdaal, mor Moorddaal. 07Ik zet n kruus deur plannen dij Juda en Jeruzalem doar beroamd hebben. Ik breng heur om mit t sweerd van vijanden dij t op heur veurzain hebben. Vogels en wilde daaiern zellen op heur lieken oazen. 08Tou n schrik moak ik dizze stad en n taiken van spot. Elk dij der langs komt, staait verbiesterd over aal dij rampen en holdt oam in. 09Ik breng heur zo wied dat ze t vlaais van heur aigen kinder eten en dat ze nkander verslinden. Zo dik hebben vijanden dij t op heur veurzain hebben heur in nood en in kniep brocht! 10 Den mostoe veur t oog van manlu dij mit die goan binnen, dij kroek in groezelementen smieten 11 en zeggen: Zo zegt de HEER van de machten: Zo as je dizze kroek in groezelementen smieten dat e nait meer te moaken is, zo vergraim ik dit volk en dizze stad. Tofet wordt ain groot dodenhof. 12 Zo goa ik te waark mit dit stee en mit dij der wonen - godssproak van de HEER. Ik moak dizze stad aan Tofet geliek. 13 Jeruzalems hoezen en keunenks van Juda heurent worden net zo onnuur as Tofet. Aal dij hoezen doar men op platdak wierook brand het veur zun, moan en steerns aan lucht en doar ze wienovvers brochten aan aander goden." 14 Dou ging Jeremia van Tofet, doar de HEER hom mit dizze bosschop hènstuurd haar, noar t veurhòf van de HEER zien hoes. Hai zee tegen t volk: 15 "Zo zegt de HEER van de machten, Israëls God: ik breng over dizze stad en over ale aander steden aal dij rampen doar ik mit draaigd heb. Want ze waaigern stief en stoer noar mie te lustern."

Jeremia 20


01Dou Paschur, ain van Immer, priester en hoofdopzichter van de HEER zien hoes, Jeremia dit profetaaiern heurde, 02luit e profeet n pak laaiter geven en zette hom vaast in t blok, bovenin Benjaminpoort van tempel. 03Mor dou Paschur hom aanderdoagsmörgens oet t blok vrij luit, zee Jeremia tegen hom: "In t vervolg nuimt de HEER joe gain Paschur meer, mor Magor-Missabib. 04Want dit zegt de HEER: Ik moak joe tou n schrik veur joezulm en veur aal joen kammeroaden. Zai zellen omkommen deur t sweerd van vijand en mit aigen ogen zel ie dat aanzain mouten. Aal t volk van Juda lever ik over aan keunenk van Babylonië. Hai transpetaaiert ze noar Babel en brengt heur om mit t sweerd. 05Hebben en holden van dizze stad, ale kostboarheden, ale schatten van keunenks van Juda, geef ik aan vijand. Dij zellen ze roven en mitnemen noar Babel tou. 06Ook ie goan mit aal joen volk gevangen mit noar Babel. Doar zel ie staarven en begroaven worden, mit joen vrunden doar ie aal dij leugens aan verkocht hebben."
07HEER, ie hebben mie omproat, ik bin besweken, ie wazzen mie te maans, ik kin nait tegen joe op.
Haile dag lagen ze mie oet,
elkain het de gek mit mie.

08Aalweg as ik aan t woord kommen wil, mout ik roupen en reren:
'Ik wor mishandeld, onderdrokt!'
t Woord van de HEER brengt mie
schimp en schaande, elke dag.

09Ik denk wel ais: niks wil k ter meer van waiten, ik spreek nait meer in zien noam.
Mor den bruit t in mie van binnen,
vuur braandt mie in de bonken.
Ik dou wat ik kin om t in bedwang te holden,
mor t kult mie van ale kanten.

10 Ik heur mensken wel flustern: 'Doar hei-je dij 'schrik-van-rondom'.
Kloag hom aan, joa, wie zellen hom aangeven!'
Mien vrunden willen niks laiver as mien ondergang.
Ze zeggen: 'Meschain let e zok verlaaiden,
den krieg we hom te pakken,
en kin we vroak op hom nemen.'

11 Mor de HEER is bie mie as n staarke strieder. Mien achtervolgers valen deel,
ze zellen nait boas worden.
Beschoamd kommen ze vot,
wat ze willen, kriegen ze nooit.
Heur oneer duurt aiweg,
nooit wordt dat vergeten.

12 HEER van hemelse machten, dij t aal rechtveerdeg noagaait,
dij haart en nieren paailt,
loat mie zain hou of ie vroak nemen.
Ik heb ja mien zoak bie joe in handen geven.

13 Zing n laid, n loflaid veur de HEER, hai het ja t levent van aarme stumper
oet macht van min volk red.

14 Vervlökt is dag dat ik geboren bin, vervlökt is dag dat moeke mie kreeg.

15 Vervlökt is man dij mien voader bliede bosschop brochde: 'Ie hebben n jonge zeun!'

16 t Zel dij man vergoan as steden dij de HEER verdoan het zunder genoade.
Joa, bie t rodoagen zel ie roupen en reren heuren
en om mirreg kriegskeboal.

17 Hai haar mie in schoot ombrengen mouten, mien moeke was den mien graf worden,
heur schoot swoar bleven veur aaltied.

18 Woarom mos ik den op wereld kommen om niks aans te kennen as muite en verdrait,
mien doagen te slieten in schimp en schaande?"

Jeremia 21


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER, dou keunenk Sedekia Paschur, Malkia zien zeun, en priester Sefanja, zeun van Maäseja, noar hom toustuurde. Dij zollen hom vroagen: 02"Keunenk Nebukadnessar is in oorlog mit ons. Vroag de HEER ais of hai veur ons meschain weer n wonder doun wil en keunenk Nebukadnessar dij tegen ons oprukt, dwingt bie ons vot te trekken." 03Jeremia zee tegen heur: "Zeg dit mor tegen Sedekia: 04Dit zegt de HEER, Israëls God: Legers doar ie mit boeten muren vechten tegen keunenk van Babylonië en tegen Chaldeeërs dij joe belegern, drief ik in dizze stad weerom. 05Want ikzulm vecht tegen joe mit opstoken haand, mit staarke aarm, in hoagelse kwoadens en vol gram. 06Ales wat in stad touholdt, sloag ik dood, mensk en daaier, omkommen zellen ze deur n vrezelke pest. 07Den - godssproak van de HEER - den lever ik keunenk Sedekia van Juda, zien hofdainders en elk dij in dizze stad aan pest, sweerd en honger ontkommen is, over aan Nebukadnessar, keunenk van Babylonië, in macht van heur vijanden dij heur noar t levent stoan. Mit t sweerd brengt hai heur om, zunder meedlieden of genoade en zunder dat hom t begroot." 08De HEER zee: "Tegen t volk mostoe zeggen: Zo zegt de HEER: Ie kinnen kaizen: weg noar t levent of weg noar dood. 09Wèl in dizze stad blift, komt om deur sweerd, honger en pest, wèl tou stad oetgaait en overlopt noar Chaldeeërs is vaaileg en zel t levent ter ofredden. 10 Want ik heb rezelvaaierd rampen over dizze stad te brengen, niks gain gouds - godssproak van de HEER. Stad vaalt in handen van keunenk van Babylonië. Dij zel hom in de floister zetten." 11 Over t keunenkshoes van Juda. "Luster noar t woord van de HEER,
hoes van David.

12 Dit zegt de HEER: Wees rechtveerdeg in t rechtspreken,
elke mörgen weer.
Verlös dij onderdrokt worden
oet macht van onderdrokkers,
dat mien grammiedeghaid nait oetbrekt
as vuur - nait oet te kriegen.
Zo min is joen doun!

13 Jeruzalem, ik kom op joe òf - godssproak van de HEER -, ie, dij wonen hoog boven in t daal,
op rotsen zitten as op troon en snakken doun:
Over ons worden ze gain boas!
Gainain komt ons börg in!

14 Ik geef joe loon noar waarken - godssproak van de HEER.
In brand steek ik bozzen,
t haile kontraain gaait in vlammen op."

Jeremia 22


01Dit zegt de HEER: "Goa noar t pelaais van keunenk van Juda tou en roup doar om: 02Luster noar t woord van de HEER, keunenk van Juda, dij op troon van David zit, mit joen hofdainders en onderdoanen dij deur dizze poorten in- en oetlopen. 03Dit zegt de HEER: Oordail rechtveerdeg en eerlek. Verlös dij onderdrokt wordt oet macht van onderdrokker, dou vremden, weeskinder en wedevraauwen nait tekòrt, zörg der veur dat heur gain onrecht aandoan wordt. Vergait gain onschuldeg bloud op dit stee. 04As ie dit eerlieks doun, den zellen keunenks dij op David zien troon zitten, mit peerden en woagens deur poorten van dit pelaais in- en oetrieden. Krekt as heur hofdainders en onderdoanen. 05Mor as ie nait noar dizze woorden lustern, den sweer ik bie miezulm, dat dit pelaais n dikke puunbult wordt - godssproak van de HEER. 06Dit zegt de HEER over keunenk van Juda zien pelaais: As Gilead was ie veur mie,
as top van de Libanon.
Mor onlaand moak ik van joe,
n stad doar gainent meer touholdt.

07Ik zel sleupers sturen mit heur raif, in stokken en braiten
sloagen ze joen prachteg cederholt,
ze smieten t in t vuur.
08Riegen volken zellen bie dizze stad langs kommen en tegen nkander zeggen: 'Woarom het de HEER dit groot loug zo behandeld?' 09En men zel zeggen: 'Omdat ze zok nait holden hebben noar t verbond mit de HEER, heur God. Aander goden hebben ze vereerd en daind.'
10 Treur nait over dode keunenk en bekloag hom nait.
Treur laiver over dij votging
want hai komt nait weerom:
t laand doar e geboren is -
nooit nait zugt e t weer.
11 Zo zegt de HEER over keunenk Sallum van Juda, zeun van Josia, dij zien voader opvolgd is op troon: Hai, dij nou oet dizze stad vot is, komt hier nait weerom. 12 In t laand doar e hèn verbannen is, zel e staarven, zien aigen grond zugt e nooit weerom.
13 O wai, dij n pelaais baauwt op n oneerleke menaaier,
der in wonen gaait mit onrecht,
dij ain aarbaiden let veur niks
en hom zien loon nait oetbetoalt,

14 dij zegt: 'Ik loat mie n dik hoes zetten, mit roeme zoalen boven,
veurzain van roamen en vènsters,
betimmerd mit cederholt,
en vaarfd mit romenie.'

15 Bin ie asmis keunenk omdat ie meer cederholt hebben as n aander?
Joen voader haar naargens verlet om,
hai is ter rechtveerdeg en eerlek bie bleven -
en dou ging t goud mit hom.

16 Aarme lu en dij gebrek haren, hulp e aan heur recht.
Dát nuim ik: mie kennen
- godssproak van de HEER.

17 Mor ie binnen allenneg oet op aigen perfiet, op t vergaiten van onschuldeg bloud,
op onderdrokken en ofnaasken.

18 Doarom - zegt de HEER over Jojakim, zeun van Josia, keunenk van Juda:
Gainent zingt n kloaglaid veur hom:
'Och heden bruier, och heden zuster!'
Gainent zingt n kloaglaid veur hom:
'Och heden meneer, och heden groothaid!'

19 As n ezel wordt e begroaven: men sleept hom vot en smit hom deel
boeten poorten van Jeruzalem.

20 Klim bie de Libanon omhoog en bèlk t oet, loat joen roupen in Basan heuren,
bèlk t oet van de Abarim òf,
want ombrocht binnen aal joen vrijers.

21 Ik heb joe woarschaauwd dou joe t goud ging, mor ie zeden: 'Ik luster nait!'
Van jongs òf aan dee ie nait aans,
nooit heb ie noar mie lusterd.

22 Wind maait joen laaiders vot, joen vrijers worden vottranspetaaierd.
Beschoamd kom ie te stoan,
mit sneue neus,
om aal joen misdoaden.

23 Ook al woon ie op de Libanon, en zol ie nuzzeln in cederbomen,
poesten zel ie as pienen joe overvalen,
stìnnen as n vraauw in heur vloagen.
24 Zo wis as ik leef, keunenk Jechonja van Juda, zeun van Jojakim - godssproak van de HEER - al was ie alderdeegs zegelring om mien vinger, ik trok joe der òf. 25 Ik geef joe in macht van dij t op joen levent veurzain hebben en doar ie zo benaauwd veur binnen: in macht van keunenk Nebukadnessar van Babylonië en in Chaldeeërs heurent. 26 Ik joag joe en joen moeke dij joe kregen het, noar n laand tou doar ie nait geboren binnen en doar zel ie staarven. 27 Nooit meer kom ie weerom in t laand dat ie zo aibelse geern weerzain zollen.
28 Is dij Jechonja asmis n ofdaankte kroek of n pot dij gainent meer hebben wil?
Woarom is hai den mit zien volk votsmeten,
joa, votbìnzeld noar n onbekend laand?
29 Laand, o laand, luster toch noar t woord van de HEER! 30 Dit zegt de HEER: Zet dizze man te bouk as ain zunder kinder, as ain dij t aal kuld is in zien levent. Want van zien kinder zel gainent t belokken om op troon van David te kommen en weer te regaaiern over Juda.

Jeremia 23


01O wai, hedders, deur wèl schoapen van mien koppel omkommen en verloren lopen - godssproak van de HEER. 02Doarom, zegt de HEER, Israëls God, tegen hedders dij mien volk waaiden: t Is joen schuld dat mien schoapen t pad biester worden binnen en oet nkander jagd. Ie hebben der nait veur zörgd. Mor ik zörg wel veur joe, aal joen misdoaden zel ik op joe verhoalen - godssproak van de HEER. 03Ik hoal schoapen dij overbleven binnen weer bie nkander oet ale landen vandoan doar ik ze hènjagd heb. Ik breng ze weerom noar heur gruinlaand. Vruchtboar zellen ze weer worden en aanwinnen in tal. 04Den stel ik hedders over heur aan dij heur eerlieks waaiden zellen. Ze huiven nait baang of benaauwd meer te wezen, der zel bie heur gainain kwiet worden - godssproak van de HEER. 05Leuf mie, der komt n tied dat ik n wettege telg van David opstoan loat - godssproak van de HEER. Hai zel bekwoam regaaiern en t laand besturen, rechtveerdeg en recht. 06Den wordt Juda vrij en leeft Israël vaaileg. Dit is noam dij men hom geft 'HEER, ons gerechteghaid'. 07Der komt n tied - godssproak van de HEER - dat men nait meer zegt: 'Zo wis as de HEER leeft, dij Isrelieten oet Egypte laaid het,' 08mor: 'Zo wis as de HEER leeft, dij noazoaten van Israël weerombrocht het oet landen vandoan doar hai heur hènjagd haar. Wonen zellen ze weer op heur aigen gerechteghaid." 09Over profeten: "Riddersloagen bin ik, haildaal, ik tril over aal mien leden.
n Doene kerel liek ik wel, dij wien noar kop stegen is -
zo stìnvol zit ik van de HEER zien haailege woorden."

10 "t Haile laand zit vol mit echtbrekers, doarom ligt t ter treureg bie,
verdreugd is t gruin in woestijn.
Allenneg op kwoad binnen ze oet,
in onrecht zuiken ze heur kracht.

11 Alderdeegs profeten en priesters is min goud, in mien aigen hoes heb ik heur
trappaaierd op misdoaden
- godssproak van de HEER.

12 Doarom wordt weg dij ze bewandeln n sliesterg pad in t duustern,
doar ze strovveln en valen.
Want ik breng rampen over heur,
as tied van straf der heer is
- godssproak van de HEER.

13 Ik heb zain dat profeten van Samaria wat vrezelks deden:
ze treedden op as Baälsprofeten
en mien volk Israël
brochten ze op biesterboan.

14 Mor profeten van Jeruzalem zag ik nog maler dingen doun:
traauwbreuk begoan en leugens verkopen.
Minne mensken pittjeden ze aan
in heur slechteghaid,
gainent denkt ter aan zok te betern.
t Haile loug is mie ain Sodom,
aal t volk ain Gomorra.

15 Doarom - zegt de HEER van de machten over profeten: Ik geef heur bitter goudje te eten
en vergifteg wotter te drinken,
want deur profeten van Jeruzalem
komt slechteghaid over t haile laand.
16 Zo zegt de HEER van de machten: Luster nait noar wat profeten joe verkundegen. Ze bedraigen joe over ale kanten. Heur viziounen hebben ze bie zokzulm opbedocht, n bosschop van de HEER is t wizzenzeker nait. 17 Tegen heur dij t woord van de HEER niks in reken hebben, zeggen ze: 't Zel joe goud goan - zegt de HEER.' Tegen elk dij deurtoert mit slechtdoun: 'Der komt joe niks van over!' 18 Mor wèl van heur zat in road van de HEER? Wèl was ter bie en heurde wat hai onnaaierde? Wèl vernam zien besloeten en brochde dij over?
19 Störm van de HEER stekt op, n dikke windhoos brekt lös
over minne mensken.

20 Grammiedeghaid van de HEER komt nait eerder tou bedoaren
tot hai aal zien plannen oetvoerd het.
Loater wordt joe dit kloar.

21 Ik heb dij profeten nait om bosschop stuurd, al lopen ze ook nog zo haard.
Niks heb ik tegen heur zegd,
en toch treden ze op as profeet.

22 Haren ze zeten in mien road, den zollen ze mien besloeten
t volk wel kundeg moaken
en t ofbrengen van t verkeerde pad,
van heur minne doun en loaten.

23 Bin ik n God dij stoef bie is of nait veuleer n God van wied weg?
- godssproak van de HEER.

24 Naargens kin n mensk beziedkroepen of ik zai hom wel
- godssproak van de HEER.
Hemel en eerde binnen vol van mie
- godssproak van de HEER.
25 Ik heur profeten zeggen dij in mien noam leugens verkopen: 'Ik haar n dreum!' 26 Houlaank gaait dat nog deur? Wat hebben ze veur, dij profeten, dij bosschoplopers mit aigen opbedenksels? 27 Ze vertellen mien volk wat ze dreumd hebben en denken den dat ze doar mien noam deur vergeten zellen. Net zo as heur veurolden dij mien noam vergaten veur Baäl zienent. 28 Profeet dij n dreum het, kin bloots zeggen dat e n dreum haar, mor dij mien woord kregen het, kin eerlieks mien woord vertellen. Wat het stro mit waait te doun?
- godssproak van de HEER.

29 Mien woord is n vuur, n hoamer dij n rots stokkendslagt
- godssproak van de HEER.
30 Ik verzeker joe: ik bin tegen profeten dij woorden van nkander stelen of t mienent wazzen - godssproak van de HEER. 31 Ik bin tegen profeten dij ales wat heur over lippen komt as oroakels bestempeln - godssproak van de HEER. 32 Ik bin tegen profeten dij mien volk op biesterboan brengen mit heur opbedochte dreumen, mit heur leugens, heur stroom van woorden - godssproak van de HEER. Ik heb heur nait stuurd, heur nooit opdracht geven. Dit volk het haildaal gain wil van heur - godssproak van de HEER. 33 As ain, al was t ook n profeet of n priester, joe vragt: 'Wat is de HEER zien 'last' nou?' den zelstoe zeggen: Ie binnen zulm n dikke lastpost! Mor ik smiet joe van scholders òf! - godssproak van de HEER. 34 As n profeet, n priester of wèl den ook mor, t nog over 'de HEER zien last' het, den wait ik dij wel te vinden, en zien haile femilie derbie! 35 Vroag nkander laiver: 'Wat is de HEER zien antwoord? Wat het hai zegd?' 36 Woorden as de HEER zien 'last' mag ie nait meer bruken. As ie dat aal doun, zel ie der zulm last mit kriegen. Ie verdraaien den God zien woorden, de God dij leeft, de HEER van de machten. 37 Ie mouten profeet vroagen: 'Wat is de HEER zien antwoord? Wat het hai zegd?' 38 Dit zegt de HEER: As ie t toch over de HEER zien 'last' hebben, aalhouwel ik joe woarschaauwde dat nait te doun, 39 den til ik joe nou mitnkander op en dizze stad ter bie, dij ik aan joe en aan joen veurolden geven heb, en smiet ik dij van mie òf. 40 Schimp en schaande breng ik over joe, veur aiweg! t Wordt nooit vergeten!"

Jeremia 24


01Ik kreeg n vizioun van de HEER: ik zag twij körven mit viegen stoan bie tempel van de HEER. t Was vlak noadat keunenk Jechonja van Juda, zeun van Jojakim, en oadel van Juda, mit smeden en slöddemoakers, deur keunenk Nebukadnessar van Babylonië, oet Jeruzalem noar Babel transpetaaierd wazzen. 02In aine körf zatten meroakel beste viegen, viegen van eerste plok zo t rekent. In aander körf zat min goud, te min om op te eten. 03De HEER vruig mie: "Wat zugst, Jeremia?" Ik zee: "Viegen! Aine pertij is meroakel, mor aander is haile min, te min om op te eten." 04Dou kreeg ik dit woord van de HEER: 05Dit zegt de HEER, Israëls God: Krekt as veur dizze beste viegen, zo goud zörg ik veur lu oet Juda, dij ik votstuurd heb noar t laand van Chaldeeërs. 06Heur welwezen heb ik allain veur ogen. Ik breng heur noar dit laand weerom. Ik baauw heur weer op en breek heur nait weer òf. Ik plant heur en rop heur der nait weer oet. 07Ik geef heur n haart dat erkennen wil, dat ik de HEER bin. Zai zellen mien volk wezen en ik heur God, ze zellen ja van haarten bie mie weeromkommen. 08Mor krekt as dij minne viegen, te min om op te eten, zo behandel ik keunenk Sedekia van Juda, net as zien oadel en rest van zien volk, of ze nou in dit laand overbleven binnen of in Egypte touholden - zegt de HEER. 09Ik moak heur tou n schrik veur ale keunenkrieken op wereld, min moakt zellen ze worden, over tong goan, oetvlökt worden, overaal woar ik ze ook mor hèn joag. 10 Sweerd, honger en pest stuur ik op heur òf, totdat ze haildaal verswonnen binnen van grond dij ik heur en heur veurolden doan haar."

Jeremia 25


01Dit woord van de HEER kreeg Jeremia veur t haile volk van Juda. Dat was in t vaaierde joar van t bestuur van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia, in t joar dat Nebukadnessar keunenk van Babylonië wer. 02Profeet Jeremia zee tegen t haile volk van Juda en ale inwoners van Jeruzalem: 03"Van t dattiende joar òf dat Josia, zeun van Amon, keunenk van Juda was, tot op dag van vandoag tou, drijentwinneg joar laank, kreeg ik t woord van de HEER. Aingoal heb ik joe aantoald, mor lusterd heb ie nait. 04De HEER het zien knechten, de profeten, noar joe toustuurd, aalweg vannijs, mor ie hebben nait om mien zeggen geven. 05Ik zee aal ogenblik: 'Hol op mit joen minne gedrag en joen verkeerde levent. Den blief ie wonen op gerechteghaid dij de HEER aan joe en joen veurolden doan het, veur aaltied. 06Loop nait achter aander goden heer, dain ze nait en vereer ze net zo min. Offrontaaier mie nait mit dij beelden dij iezulm moakt hebben, aans loat ik joe omkommen.' 07Mor ie hebben nait noar mie lusterd - godssproak van de HEER. Taargd heb ie mie mit dij beelden dij iezulm moakt hebben - tou joen aigen ongelok. 08Doarom - zegt de HEER van de machten: Omreden ie hebben nait noar mie lusterd, 09roup ik ale volken oet t noorden op en keunenk Nebukadnessar van Babylonië, mien knecht, der bie - godssproak van de HEER. Ik stuur heur òf op dit laand, op aal dij der wonen en op ale volken in de buurt. Ik vergraim heur en moak heur veur aaltied tou n schrik. Elk het de spot mit heur en gainent het heur meer in reken. 10 Stilvalen loat ik heur roupen van bliedschop en vreugde, t zingen veur bruud en brudeman, t knaarzen van meulenstain, t licht van laamp. 11 t Haile laand wordt ain aldernoarste puunbult. Seuventeg joar laank zellen dizze volken keunenk van Babylonië dainstboar wezen. 12 Mor noa dij seuventeg joar zel ik keunenk van Babylonië en zien volk heur misdoaden betoald zetten - godssproak van de HEER. Van Chaldeeërs heur laand moak ik ain toesternust, veur aaltied. 13 Ales wat ik over dit laand zegd heb, loat ik gebeuren, ales wat opschreven staait in dit bouk." Dit het de HEER tegen Jeremia zegd over de volken: 14 "Staarke volken en dikke keunenks zellen heur op heur beurt onder vouten lopen. Ik betoal heur heur minne doaden weerom." 15 Dit zegt de HEER, Israëls God, tegen mie: "Pak dizze beker van mie aan en loat ale volken noar wèl ik joe toustuur, wien van mien gram drinken. 16 Loat heur drinken tot ze der over waggeln as haalfmalen, vanwegens t sweerd dat ik op heur ofstuur." 17 Ik nam beker aan oet haand van de HEER en luit ale volken doar hai mie op ofstuurde, der oet drinken: 18 Jeruzalem en steden van Juda mit heur keunenks en vernoame lu, om der n puunbult van te moaken, n schrik, vrij kuur veur spot en vluik; 19 farao, keunenk van Egypte en zien hofdainders, zien hoge heren, zien volk 20 en ale vremden; keunenks van Us; keunenks van Filistijnen: van Askelon, Gaza, Ekron en wat ter nog over is van Asdod; 21 Edom, Moäb en Ammon; 22 keunenks van Tyrus, van Sidon, van kontrainen aanderkaant zee; 23 Dedan, Tema, Buz en ale lu mit kòrt knipt hoar; 24 keunenks van Arabië en ale lu dij in woestijn wonen; 25 keunenks van Zimri, van Elam en van Medië; 26 keunenks in t noorden, stoef bie en wiedvot. In ain woord: ale keunenkrieken op haile wereld, woar of ze ook mor liggen. As leste van altmoal drinkt keunenk van Sesach der oet. 27 De HEER zee: "Den mostoe tegen heur zeggen: Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Drink joe doen aan t sweerd dat ik joe stuur, tot ie der van spijen, tot ie der bie deelvalen en nait meer in t èn kommen. 28 En as ze waaigern beker dijstoe heur aanlangst van die aan te pakken, den mostoe tegen heur zeggen: Dit zegt de HEER van de machten: Drinken zél ie! 29 Rampen dij ik breng over stad dij mien noam dragt, binnen t begun nog mor, en ie denken dat ie der veur vot kommen? Gain sproake van, ie kommen der nait onder oet! Ik kommedaaier t sweerd op tegen altmoal dij op wereld wonen - godssproak van de HEER van de machten. 30 Doe most heur aanzeggen: De HEER brolt oet hemel,
zien stem dundert oet zien haaileg hoes.
Hai baldert tegen zien stad,
as ain dij aan t droeven paarzen is,
zo ropt hai mit geweld
tegen aal dij eerde bewonen.

31 t Lewaai van krieg dringt deur tot aan oetènnen van wereld.
De HEER gaait in t plaait tegen volken,
hai oordailt over ale mensken,
goddelozen levert hai oet aan t sweerd
- godssproak van de HEER.

32 Dit zegt de HEER van de machten: Doar brekt de hel lös
en treft aine volk noa t aander,
of n dikke poest wind opstekt
oet ale houken en hörns van wereld.

33 Zai dij op dij dag ombrocht binnen deur de HEER, liggen op grond,
van aine kaant van wereld tot aander.
Gainent dij om heur treurt,
gainent dij ze bie nkander brengt,
gainain dij heur begroaven dut:
liggen blieven ze as mis op t laand.

34 Hedders, zing n kloaglaid, roup t oet! Rol joe in t stof, hedders van t vij!
Nou is t zo wied:
aanbroken is dag dat ie slacht worden,
as vedde bokken vaal ie deel.

35 Hedders heur touvlocht is naargens meer te vinden, hedders van t vij kinnen nait meer ontkommen.

36 Heur hedders kloagen, dij op heur vij pazen, schraiven,
de HEER verrinnewaaiert heur koppels.

37 Vreedzoame vetwaaide is platpoasd, deur glìnne gram van de HEER.

38 As n laiw kwam hai oet zien schoelstee, joa, heur laand wer n toesternust
deur hoagelse kwoadens
en glìnne gram van de HEER."

Jeremia 26


01In t begun van t bestuur van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia, kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 02"Dit zegt de HEER: Goa noar t hoes van de HEER tou, goa in veurhòf stoan en zeg tegen dij oet steden van Juda noar t hoes van de HEER kommen om hom te vereren, aal wat ik die bestel. En gain woord minder! 03Meschain lustern ze en kommen ze weerom van t verkeerde pad. Den zel mie t begroten van rampen dij ik in t zin haar heur aan te doun vanwege heur minne praktieken. 04Zeg doarom tegen heur: Dit zegt de HEER: As ie nait noar mie lustern en joe nait holden noar wet dij ik joe geven heb, 05as ie nait lustern noar mien knechten, de profeten, dij ik aalweg vannijs, mor vergees, noar joe toustuur, 06den dou ik mit dit hoes krekt t zulfde as ik mit Silo doan heb. Vervlökt zel dizze stad wezen bie ale volken op eerde." 07Priesters, profeten en aal t volk dat ter touhuil, heurden Jeremia dit altmoal roupen. 08Mor naauw was Jeremia kloar en haar e ales zegd wat de HEER hom besteld haar, of priesters, profeten en aal t aander volk grepen hom en raipen: "Nou gaaist ter aan! 09Hou duurst as profeet van de HEER te beweren: 'Dit hoes zel t krekt zo vergoan as t haailegdom van Silo en dizze stad wordt n puunbult zunder bewoners!'" Altmoal mitnkander vlogen ze op Jeremia òf in de HEER zien hoes. 10 Dou t vernoame volk van Juda heurde wat ter loos was, gingen ze van t pelaais noar de HEER zien hoes tou en gingen zitten bie Nijpoort. 11 Priesters en profeten zeden tegen heur en tegen elk dij der bie was: "Dizze kerel mout doodstraf kriegen. Hai het tegen dizze stad profetaaierd! Ie hebben t mit aigen oren heurd." 12 Mor Jeremia zee tegen hoge heren en aal t aander volk: "Ale draaigementen tegen dizze tempel en dizze stad, dij ie heurd hebben, heb ik aankundegd in opdracht van de HEER. 13 Beter doarom joen levent, luster noar de HEER, joen God. Meschain begroot hom t den van t onhaail dat hai joe aandoun wol. 14 Vanzulm, mit mie kin ie doun wat ie willen, ie hebben mie ja in joen macht. 15 Mor as ie mie doodmoaken, mout ie goud bedenken dat ie mie onschuldeg ombrengen. Doar zel joe t noar vergoan. En joe nait allenneg, mor dizze stad en dij der wonen ook. Ales wat ik joe aanzegd heb, het de HEER mie besteld." 16 Dou zeden hoge heren en t aander volk tegen priesters en profeten: "Dizze man huift nait dood. Hai het ons aantoald in de HEER zien noam!" 17 n Poar oldsten kwammen in t èn en zeden tegen haile vergoadern: 18 "In tied van keunenk Hizkia van Juda was Micha oet Moreset, profeet. Dij zee tegen aal t volk: 'Dit zegt de HEER van de machten: Sion wordt omplougd as n stok laand, Jeruzalem wordt n puunbult, tempelbaarg staait vol roet.' 19 Toch hebben keunenk Hizkia van Juda en zien volk hom nait doodmoaken loaten. Nee, net aansom, Hizkia haar ontzag veur de HEER en perbaaierde hom noar t zin te doun. Dou begrootte de HEER t van ellèn doar hai mit draaigd haar. Wie zollen ons zodounde n swoare schuld op haals hoalen." 20 Der het nog ais n profeet west dij optreedde in noam van de HEER: Uria, zeun van Semaja, oet Kirjat-Jearim. Hai zee stad en laand t zulfde aan as Jeremia dee. 21 Keunenk Jojakim, zien ofsieren en hoge heren heurden der van en perbaaierden hom dood te moaken. 22 Dou Uria dat vernam, wer e benaauwd en muik e dat e vot kwam noar Egypte. Mor keunenk Jojakim stuurde Elnatan, ain van Achbor, mit n man of wat noar Egypte tou. 23 Dij huilen Uria oet Egypte weerom noar keunenk Jojakim. Dij luit hom kop ofhaauwen en zien liek op n bult smieten in aarmgraf. 24 Aal mit aal was t benoam aan Achikam, zeun van Safan, te daanken dat Jeremia nait in handen kwam van t minne goud dat hom dood hebben wol.

Jeremia 27


01In t begun van t bestuur van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia, kreeg Jeremia dit woord van de HEER. 02De HEER zee tegen mie: "Doe most die n juk moaken mit raimen der aan en leg die dij op nek. 03Den mostoe aan ofgezanten van keunenk van Edom, Moäb, Ammon, en Tyrus en Sidon, dij in Jeruzalem bie keunenk Sedekia van Juda binnen, 04dizze bosschop mitdoun veur heur boas: Dit zegt de HEER van de machten, God van Israël: Ie mouten tegen joen boas zeggen: 05Mit grode kracht en opstoken aarm heb ik eerde moakt en mensken en daaiern dij der op touholden. En ik geef hom aan wèl of ik wil. 06Nou den! Ik geef aal joen laand aan mien knecht, keunenk Nebukadnessar van Babylonië. Joa, alderdeegs over daaiern geef ik t hom te zeggen. 07Aan hom, zien zeun en klaainzeun, zellen ale volken dainstboar wezen, tot ook veur zien laand tied komt dat staarke volken en dikke keunenks der boas over worden. 08Volk of keunenkriek dat zok nait schikt noar keunenk Nebukadnessar van Babylonië, en nek nait boegen wil onder zien juk, sloag ik mit sweerd, honger en pest, totdat haile boudel in zien macht is - godssproak van de HEER. 09Luster doarom nait noar joen profeten, joen woarzeggers, dreumoetleggers, vogeltjekiekers en teuvenoars dij zeggen: 'Wees nait dainstboar aan keunenk van Babylonië.' 10 Mit ale leugens dij ze joe verkopen, kom ie nait wieder as dat ie tou joen laand oetzet worden, dat ik joe verjoag en dat ie te gronde goan. 11 Mor t volk dat zien nek bogt onder t juk van keunenk van Babylonië en hom dainstboar is, loat ik op zien aigen grond wonen - godssproak van de HEER." 12 t Zulfde zeg ik tegen Sedekia van Juda: "Boeg joen nek onder t juk van keunenk van Babylonië, blief hom en zien volk dainstboar. Den breng ie t ter leventeg òf. 13 Of wil ie mit joen volk ombrocht worden deur sweerd, honger en pest, doar de HEER t volk mit draaigd het dat zok nait schikt noar keunenk van Babylonië? 14 Luster nait noar profeten dij zeggen: 'Wees nait dainstboar aan keunenk van Babylonië.' Ze verkopen joe ja leugens! 15 Ik heb heur nait stuurd - godssproak van de HEER. Mit leugens dij ze verkundegen in mien noam kriegen ze bloots veurnkander dat ik joe votjoag en ie te gronde goan, ie en dij profeten derbie." 16 Tegen priesters en tegen t haile volk zee ik: "Dit zegt de HEER: Luster nait noar profeten dij zeggen: 'Ale schatten van tempel kommen eerdoags oet Babel weerom.' Leugens verkopen ze! 17 Luster doarom nait noar heur. Wees dainstboar aan keunenk van Babylonië, den breng ie t ter leventeg òf. Of wil ie dat dizze stad n puunbult wordt? 18 As ze écht profeten binnen en de HEER zien woord spreken, loaten ze der den bie de HEER van de machten op aanstoan dat schatten dij nog in de HEER zien hoes, in t pelaais van keunenk en in Jeruzalem bleven binnen, nait noar Babel tou goan. 19 Want dit zegt de HEER van de machten over de zoelen, de Zee op zien onderstèl en aander schatten dij nog in dizze stad bleven binnen 20 en dij nait mitnomen binnen deur keunenk Nebukadnessar van Babylonië, dou Jechonja, zeun van Jojakim, verbannen is noar Babel, mit oadel van Juda en Jeruzalem. 21 Joa, dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Schatten dij in de HEER zien hoes, in t pelaais van keunenk en in Jeruzalem bleven binnen, 22 worden noar Babel tou brocht en doar blieven ze tot dag aan tou dat ik mie der weer over ontfaarm - godssproak van de HEER. Den breng ik ze weerom noar dit stee."

Jeremia 28


01Dou Sedekia nog mor net keunenk van Juda was, in viefde moand van t vaaierde joar, zee profeet Chananja, zeun van Azzur oet Gibeon tegen mie, doar priesters en t haile volk bie wazzen in t hoes van de HEER: 02"Dit zegt de HEER van de machten, God van Israël: ik sloag t juk van keunenk van Babel in braiten. 03Binnen twij joar breng ik hier ale schatten weerom dij keunenk Nebukadnessar van Babel oet de HEER zien tempel mitnomen het. 04Jechonja, zeun van Jojakim, keunenk van Juda, breng ik ook oet Babel noar dit stee weerom, en ale lu dij oet Juda verbannen binnen, derbie - godssproak van de HEER - want ik sloag t juk van keunenk van Babylonië stokkend." 05Dou zee profeet Jeremia tegen profeet Chananja, doar priesters en elk dij in de HEER zien hoes touhuilen, bie wazzen: 06"Loat de HEER dat asjeblieft doun! Ik hoop dat de HEER aal wat ie veurzegd hebben, gebeuren let en schatten oet tempel en lu dij verbannen binnen oet Babel weerombrengt. 07Mor luster nou ook ais noar wat ik joe en aal dizze mensken te zeggen heb: 08Profeten dij der veur joe en mie west hebben, hebben machtege landen en grode keunenkrieken aaltied oorlog, honger en pest aanzegd. 09Mor n profeet dij vree aanzegt, is eerst echt ain dij de HEER stuurd het, as wat e aankundegd het, ook oetkomt." 10 Dou ropte profeet Chananja Jeremia t juk van nek òf en sluig dij in braiten. 11 Tegen altmoal dij der bie stonden, zee e: "Zo zegt de HEER: Zo sloag ik t juk van keunenk Nebukadnessar van Babylonië stokkend. Binnen twij joar pak ik dij ale volken van nek òf." Dou ging Jeremia ziens weegs. 12 Mor eefkes loater noadat profeet Chananja t juk stokkendsloagen haar, kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 13 "Goa noar Chananja tou en zeg tegen hom: Dit zegt de HEER: n Holten juk heb ie in braiten sloagen, n iesdern juk komt ter veur in stee. 14 Want zo zegt de HEER van de machten, Israëls God: Ik leg ale volken n iesdern juk op nek. Ze zellen dainstboar wezen mouten aan keunenk Nebukadnessar van Babylonië. Alderdeegs over wilde daaiern geef ik hom macht." 15 Tegen Chananja zulm zee Jeremia: "Luster goud, Chananja! De HEER het joe nait stuurd. Ie wekken vaalze verwachtens bie dit volk. 16 Doarom - zegt de HEER: Ik maai joe vot van eerde. Dit joar nog zel ie oet tied kommen, omdat ie rebulie tegen de HEER preekt hebben." 17 In zeuvende moand van dat joar kwam profeet Chananja te overlieden.

Jeremia 29


01Hier komt tekst van braif dij profeet Jeremia stuurde van Jeruzalem noar vernoamste oldsten dij verbannen wazzen en noar priesters, noar profeten en ale mensken dij Nebukadnessar noar Babel overbrocht haar. 02Keunenk Jechonja en zien moe, hofdainders, oadel van Juda en Jeruzalem, smeden en slöddemoakers wazzen dou al oet Jeruzalem vot. 03Hai dee braif mit aan Elasa, zeun van Safan, en aan Gemarja, ain van Chilkia, dij as ofgezanten van keunenk Sedekia van Juda noar keunenk Nebukadnessar van Babel tou gingen.

04"Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God, tegen ale lu dij ik oet Jeruzalem noar Babel verdreven heb: 05Ie mouten hoezen baauwen en doar in wonen goan, toenen aanleggen en vrucht ter van eten, 06ie mouten traauwen goan en kinder kriegen, vraauwlu kaizen veur joen zeuns en manlu geven aan joen dochters, dij op heur toer weer kinder kriegen. Zörg dat ie doar aanwinnen en nait inkrimpen. 07Dou joen best dat t stad goud gaait doar ik joe noar verdreven heb en beed ter veur tot de HEER, want as t stad goud gaait, gaait joe t ook goud.

08Dit zegt de HEER van de machten, God van Israël: Loat joe nait mislaaiden deur profeten en woarzeggers bie joe. Luster nait noar heur dreumen. 09Zai misbruken mien noam om leugens te verkopen. Ik heb heur nait stuurd - godssproak van de HEER.

10 Want dit zegt de HEER: Eerst as de seuventeg joar van Babel om binnen, zel ik weer noar joe omkieken. Ik zel doun wat of ik joe touzegd heb en breng joe noar dit stee weerom. 11 Ik wait wat ik mit joe veurnemens bin - godssproak van de HEER: Ik verzeg joe welwezen en nait joen ongelok, n hoopvolle toukomst. 12 As ie mie aanroupen en tot mie beden, zel ik joe verheuren. 13 As ie mie zuiken, joa, zuiken mit joen haile haart, zel ie mie vinden. 14 Den loat ik mie deur joe vinden - godssproak van de HEER. Ik moak joe weer zo as ie vrouger wazzen. Oet ale volken en ploatsen doar ie hèndreven binnen, breng ik joe weer bie nkander - godssproak van de HEER. Ik breng joe weerom noar dit stee, doar ik joe vandoan voerd heb. 15 va va* Omdat ie zeggen: 'De HEER het ons in Babel ook profeten geven', 16 va 15-20va* f + Woorden tegen t volk dat achterbleven is, worden onderbroken deur t verhoal tegen lu dij verbannen binnen. Dizze verzen (16-20) binnen den ook hail woarschienlek deur n aander opsteld. Vers 15 heb we veur vers 21 hènzet.f* Dit zegt de HEER tegen keunenk dij op troon van David zit en tegen ale lu van dizze stad, joen laandslu dij nait mit joe vottranspetaaierd binnen, 17 va va* dit zegt de HEER van de machten: ik stuur sweerd, honger en pest op heur òf. Ik behandel heur as minne viegen, nait te eten! 18 va va* Ik zit heur achternoa mit sweerd, honger en pest. Ik moak heur tou n schrik veur ale keunenkrieken op wereld, min moakt zellen ze worden, over tong goan, oetvlökt worden, bie ale volken woar of ik ze ook mor hènjagd heb, 19 va va* omreden ze hebben nait noar mie lusterd - godssproak van de HEER. Aalweg weer heb ik mien knechten, de profeten, noar joe toustuurd, mor ie wollen mor nait lustern - godssproak van de HEER. 20 va va* Luster nou toch ais noar t woord van de HEER, nou ik joe oet Jeruzalem noar Babel verbannen heb. 21 doarom - zegt de HEER van de machten, Israëls God, tegen Achab, zeun van Kolaja, en tegen Sedekia, zeun van Maäseja: Dij mien noam misbruken om leugens te verkundegen, lever ik oet aan keunenk Nebukadnessar van Babylonië. Dij zel heur veur joen aigen ogen doodmoaken. 22 Dij oet Juda noar Babel verbannen binnen, zellen den ook zeggen as ze ain vervluiken: 'Mag de HEER mit joe doun, wat hai mit Sedekia en Achab dee: keunenk van Babylonië het heur reusterd!' 23 Wat ze doan hebben is n schandoal in Israël, ze hebben omklongeld mit aandermans vraauwlu. Ze hebben mien noam misbruukt om leugens te verkopen - ik haar heur dat vervaast nait opdroagen. Ik wait wat of ik zeg, ik bin der getuge van - godssproak van de HEER."

24 Tegen Semaja oet Nachlam mostoe zeggen: 25 "Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Ie hebben op aigen holtje n braif stuurd noar t volk van Jeruzalem, noar priester Sefanja, zeun van Maäseja, en noar aal aander priesters. Doar ston dit in: 26 'De HEER het joe aansteld as priester in stee van Jojada, om opzicht te holden over t hoes van de HEER en om elke haalfmaal dij zok oetgeft as profeet in t blok te zetten en in boeien te sloagen. 27 Woarom heb ie den nait optreden tegen Jeremia oet Anatot, dij zok bie joe oetgeft as profeet? 28 Nou het e ons in Babel n braif stuurd doar in staait: t Zel nog n haile tied duren! Ie mouten hoezen baauwen en der in wonen goan, toenen aanleggen en vrucht ter van eten.'" 29 Dou priester Sefanja dizze braif veurleesde aan profeet Jeremia,

30 kreeg e dit woord van de HEER: 31 "Stuur n braif aan altmoal dij verbannen binnen en zeg tegen heur: Dit zegt de HEER over Semaja oet Nachlam: Omdat Semaja bie joe as profeet optreedt zunder dat ik hom stuurd heb en omdat e bie joe vaalze verwachtens wekt, 32 doarom - zegt de HEER: Ik zel Semaja oet Nachlam en zien noazoaten stravven: gainent van heur zel maank mien volk leven blieven of de goie dingen beleven dij ik veur heur doun zel - godssproak van de HEER. Want hai het oproupen tot rebulie tegen de HEER."

Jeremia 30


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER: 02"Dit zegt de HEER, Israëls God: Most ales wat ik tegen die zegd heb, opschrieven. 03Want der komt n tied dat ik n keer breng in t löt van mien volk Israël en Juda, zegt de HEER, en heur weerombreng noar t laand dat ik heur veurolden in aigendom geven heb - godssproak van de HEER." 04Dit het de HEER zegd tegen Israël en Juda:
05Dit zegt de HEER: Ik heur geroup van benaauwdens,
schrik holdt ter tou en gain vree.

06Vroag mor ais noa: het n manspersoon ooit kinder kregen?
Woarom zai ik ze den altmoal stoan
mit handen in zied as n vraauw in heur vloagen?
Woarom binnen ze zo doodsblaik om t gezicht?

07O wai! Dit is grode dag, gain aander liekt ter op.
n Benaauwde tied is t veur Jakob,
mor hai komt ter goud deurhèn.

08Dij dag pak ik heur t juk van nek òf en breek ik heur kettens - godssproak van de HEER van de machten.
Zai huiven nait meer onder vremden te zitten,

09de HEER, heur God, zellen ze dainen en David, keunenk dij ik over heur aansteld heb.

10 Wees zodounde nait benaauwd, Jakob mien knecht, wees mor nait baang, Israël - godssproak van de HEER.
Ik verlös joe en joen kinder oet n ofgelegen laand,
doar ze vaast zitten.
Den woont Jakob weer vaaileg en rusteg,
zunder dat ain hom opjagt.

11 Want ik bin bie joe om joe te redden - godssproak van de HEER.
Mit ale volken doar ik joe onder verspraaid heb,
reken ik òf, veurgoud,
mor nait mit joe.
Ik straf joe aal zo as ie dat verdainen,
vrijoet loat ik joe nait goan.

12 Dit zegt de HEER: Joen kwoal is nait te genezen,
aan joen wonden is gain zaalf te strieken.

13 Gainain verzörgt joen swèllen, joen wonden willen nait dicht.

14 Aal dij gek op joe wazzen, hebben joe vergeten, ze lopen joe nait meer achternoa.
Sloagen heb ik joe ja, zo as n vijand slagt,
ongenoadeg heb ik joe ofstraft,
om aal joen misdoaden,
joen mennegte zunden.

15 Woarom jammer ie den om joen wonden, om joen pien, nait meer te droagen?
Om aal joen misdoaden
om joen zunden, nait te tellen,
heb ik joe dit altmoal aandoan.

16 Ik verzeker joe: dij joe verslindt, wordt zulm verslonden, aal joen vijanden worden zulm gevangennomen,
dij joe plundern worden zulm plunderd,
dij joe berooft, loat ik beroven.

17 Ik moak joen wonden dicht en moak joen kwoalen beter
- godssproak van de HEER -,
ook al nuimt men joe Verschoppeling,
zegt men: 'Noar Sion kiek we nait meer om.'

18 Dit zegt de HEER: Ik keer t löt van Jakobs tènten
en ontfaarm mie om zien wonerij.
Op zien puunbulten wordt stad vannijs baauwd,
börg komt weer op ol stee te stoan.

19 n Loflaid klinkt, men schoddert weer van t lagen.
Ik dou heur aanwinnen,
nooit meer krimpen ze in.
Tou aanzain breng ik heur,
gainent kikt meer op heur deel.

20 Heur zeuns zellen veur mie wezen zo as ze vrouger wazzen, altmoal mit nkander blieven ze bestoan, veur aaid.
Dij heur der onder holden, zel ik ofstravven.

21 Zien keunenk is ain van heur, oet aigen midden komt zien heerser.
Ik loat hom bie mie kommen,
hai mag veur mie verschienen.
Want wèl aans zol t woagen,
zol zien levent op t spul zetten,
deur mor zo op mie tou te kommen?
- godssproak van de HEER.

22 Ie zellen mien volk wezen en ik joen God.

23 Störm van de HEER stekt op, n dikke dunderbui brekt lös
op kop van deugennaiten.

24 Kwoadens van de HEER komt nait tou bedoaren, veurdat hai oetvoerd het aal wat hai van plan was.
Loater zel joe dit kloar worden.

Jeremia 31


01In dij tied zel ik de God wezen van ale geslachten van Israël en zai zellen mien volk wezen
- godssproak van de HEER.

02Dit zegt de HEER: t Volk dat aan t sweerd ontkwam,
is ter genoadeg ofkommen in woestijn -
Israël, op zuik noar rust.

03Van vèrren is de HEER mie verschenen. Mien laifde veur joe duurt aiweg,
ik blief joe aaltied goud gezind.

04Israël, ik zet joe vannijs in t èn, joen jonge vraauwlu sloagen weer op rinkjebèl,
ze daanzen der monter op lös.

05Ie leggen weer droevetoenen aan op baargen van Samaria; dij ze poten deden, zellen vrucht ter van eten.

06Dag brekt aan dat wachters roupen in baargen van Efraïm:
'Kom, wie trekken noar Sion,
noar de HEER, ons God.'

07Dit zegt de HEER: Joechaai van bliedschop om Jakob,
zing der op lös om kopman van volken,
verkundeg overaal Gods lof en roup:
'De HEER het zien volk verlöst,
red het hai restje van Israël!'

08Ik hoal heur weerom oet t Noorden, van oetènnen van wereld breng ik ze bie nkander;
de blinden en de lammen,
vraauwlu dij in verwachten binnen
en vraauwlu dij n kind kriegen.
In dikke koppels kommen ze altmoal weerom.

09Schraivend gingen ze vot, vol moud laaid ik heur weerom.
Noar stromende beken breng ik heur,
over boande wegen, doar ze nait strovveln.
Ik bin ja Israël zien voader,
en Efraïm is mien oldste zeun.

10 Volken, luster noar t woord van de HEER, moak t kundeg op aailanden, wied vot:
Hai, dij t volk van Israël verjagd het,
zel t ook weer bie nkander brengen.
Hai paast op heur
as n hedder op zien koppel.

11 De HEER het Jakob verlöst, vrijkocht oet haand van overheersers.

12 Zingend trekken ze noar Sions högten, blied en vlog om goie goaven van de HEER,
om koorn, wien en eulie, om schoapen en koien.
As n toen dij zien wotter krigt op tied, zo vuilen ze zok,
as n toen, dij gain verlet om wotter het.

13 Den daanzen de wichter, zó blied, t manvolk dut mit, jong en old.
Treur veraandert in bliedschop.
Ik beklokker heur,
geef heur vreugde noa verdrait.

14 Priesters kriegen van mie n overdoad aan ovvers, ik overload t volk mit mien goaven
- godssproak van de HEER.

15 Dit zegt de HEER: Luster noar t kloagen in Rama,
noar t aarm geschraif:
Rachel reert om heur kinder
en wil zok nait troosten loaten,
ze binnen der ja nait meer.

16 Mor dit zegt de HEER: Hol op mit schraiven, veeg ogen òf.
Der komt n antwoord op joen lieden
- godssproak van de HEER.
Ze kommen weerom
oet vijand zien kontraain.

17 Der is hoop veur toukomst: ze kommen weerom noar aigen laand
- godssproak van de HEER.

18 Aalweg heur ik Efraïm kloagen: 'Ie hebben mie sloagen,
om mie te temmen as n wilde bol.
Breng mie nou weerom, HEER,
ie binnen toch mien God!

19 Ik bin nou tou inkeer kommen, t muit mie zo.
Tou inzicht bin ik brocht
en sloag mie veur de bòrst.
Ik schoam mie daip,
zunde van mien jonge joaren
zit mie dwaars.'

20 Is mien alderlaifste zeun Efraïm, mie den zo laif, zo noa aan t haart,
dat ik noa elk lèlk woord
toch aan hom denken blief,
zo mit hom mitvuil,
dat ik mie weer over hom ontfaarmen zel?
- godssproak van de HEER.

21 Zet boakens oet, richt wegwiesders, denk goud om t pad doar ie langs lopen.
Kom weerom, Israël,
jonkvraauw, kom weerom noar joen steden.

22 Woarom goan ie aal joen aigen gaang, hou laank blief ie wel rebels?
De HEER ropt op eerde wat nijs in t leven:
n vraauw omvoamt n man.


23 Dit zegt de HEER van de machten, God van Israël: As ik n keer breng in heur löt, zellen ze in Juda zien steden weer zeggen: 'Mag de HEER joe zegen, rechtveerdege woonstee, haailege baarg.' 24 Hail Juda woont doar weer bie nkander: stadjeders, boerenvolk en hedders. 25 Dij doodop wazzen, vris ik weer op, ik stil dörst van dij noar wotter smacht."

26 Dou wer k wakker, k haar n vizioun en vannijs trok mie sloap deur leden.

27 "Tied komt - godssproak van de HEER - dat ik in Israël en Juda weer mensken en daaiern wonen loat. 28 Eerst haar ik ter mit ale geweld op oet west om heur oet te roppen en òf te breken, heur te verrinnewaaiern en te vernailen mit aine ramp noa aander, mor nou heb ik ales op ales zet om heur op te baauwen en te poten - godssproak van de HEER. 29 In dij tied zegt men nait meer: 'Voaders hebben wanriepe droeven eten, kinder kriegen der n bittere smoak van in mond.' 30 Nee, elkenain zel staarven deur aigen schuld. Elk dij wanriepe droeven et, krigt zulm bittere smoak in mond.


31 Joa, der komt n tied - godssproak van de HEER - dat ik mit Israël en Juda n nij verbond sloet. 32 Nait zo'n verbond as ik mit heur veurolden ofsloten heb dou ik heur bie haand kreeg en heur tou Egypte oetbrochde. Dat verbond hebben ze ja broken, aalhouwel ik heur heer en meester was - godssproak van de HEER. 33 Dit is t nije verbond dat ik in aankommen tied mit Israël sloet - godssproak van de HEER: ik schrief mien wet bie heur in t gemoud, ik kras heur dij in t haart. Ik zel heur God wezen en zai mien volk. 34 Den huift ain aander nait meer te onderrichten en net zo min tegen zien bruier te zeggen: 'Leer, wèl of de HEER is.' Want elkenain, groot en luddek, wait al wèl of ik bin - godssproak van de HEER. Ik reken heur heur misstappen nait aan, ik denk nait meer aan heur zunden.
35 Dit zegt de HEER, dij zun geven het, as licht veur dag,
moan en steerns as licht bie naacht,
dij zee opreukelt, dat golven broezen,
HEER van de machten is zien noam:

36 As dizze haile odder nait laanger bestoan blift - godssproak van de HEER -
bestaait ook Israël, mien volk, nait laanger.

37 Dit zegt de HEER: Net zo min as ain hemel boven, meten kin
of fonnementen van eerde beneden, paailen,
net zo min versteut ik ooit noazoaten van Israël,
in weerwil van ales wat ze oetricht hebben
- godssproak van de HEER.


38 Tied komt - godssproak van de HEER - dat de HEER zien stad vannijs opbaauwd wordt, van Chananeltoorn tot Houkpoort aan tou. 39 Nog wieder lopt t meetlint deur, liekoet liekaan, tot högte van Gareb aan tou, veurdat e ombogt noar Goä. 40 t Haile daal, mit lieken en aask derbie, t haile kontraain bie Kidron langs tot aan houk van Peerdepoort in t oosten tou, wordt wijd aan de HEER. Nooit wordt t meer vernaild of verrinnewaaierd."

Jeremia 32


01In t tiende joar dat keunenk Sedekia bestuurde, en in t achtiende joar van Nebukadnessar, kreeg Jeremia n woord van de HEER. 02t Leger van keunenk van Babylonië haar doudestieds Jeruzalem insloten en profeet Jeremia zat vaast in t ketaaier van pelaaiswacht. 03Doar haar keunenk Sedekia hom opsloeten loaten omdat e verkundegde: "Dit zegt de HEER: ik geef stad in keunenk van Babylonië zien macht; dij zel hom verovern. 04Keunenk Sedekia van Juda zel Chaldeeërs nait ontkommen. Hai wordt oetleverd aan keunenk van Babylonië. Hai zel oog in oog mit hom te stoan kommen, man tegen man. 05Hai wordt deur hom noar Babel brocht en doar blift e tot ik mie weer om hom bekommer - godssproak van de HEER. Hou of ie joe ook tegen Chaldeeërs verzetten, t zel altmoal niks oethoalen." 06Jeremia zee: "Ik kreeg dit woord van de HEER: 07'Chanamel, dien oomke Sallum zien zeun, komt bie die mit bosschop ofstoe zien akker in Anatot kopen wilst. Doe hest eerste koop.' 08Neef Chanamel kwam inderdoad bie mie in t wachtgebaauw, krekt as de HEER zegd haar, en vruig: 'Wil ie mien akker in Anatot kopen? As oldste lid van femilie heb ie doar recht op. Biegevolg kin ie hom kriegen.' Dou wer mie t kloar dat de HEER dat geern wol. 09Dat zodounde kochde ik dij akker in Anatot van mien neef Chanamel en betoalde koopschat: zeuventien sjekel zulver. 10 Ik muik koopakte kloar, verzegelde dij in aanwezeghaid van getugen, en woog t zulver òf. 11 Koopakte dij volgens gebruuk verzegeld was, mit de nait-verzegelde akte, 12 langde ik over aan Baruch, zeun van Neria en klaainzeun van Machseja, doar mien neef Chanamel bie was en getugen dij t kontrakt ondertaikend haren en ale Jeuden dij in t wachtgebaauw touhuilen. 13 Mit heur derbie, bestelde ik hom: 14 'Dit zegt de HEER van de machten, God van Israël: Leg dizze aktes, verzegelde en nait-verzegelde, in n eerden kroek, dat ze tiedstieden bewoard blieven. 15 Want dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Men zel in dit laand weer hoezen, akkers en droevetoenen kopen.' 16 Noadat ik akte aan Baruch, zeun van Neria, geven haar, beedde ik de HEER: 17 'Och heden, HEER, mien God, ie hebben hemel en eerde moakt in joen grode macht, mit opstoken aarm. Niks is onmeugelk veur joe, 18 dij aan doezenden laifde bewiezen, mor schuld van veurolden op kop van kinder deelkommen let. Ie binnen n grode, staarke God, HEER van de machten is joen noam. 19 Joen plannen binnen groot, joen doaden machteg! Ales wat mensken doun, goan joen ogen over. Ie beoordailen elk noar wat e dut, noar aal wat e oet stro zet. 20 Wondertaikens heb ie doan van Egypte òf tot vandoag aan dag tou, veur Israël en veur t haile mensdom, dat zodounde is joen noam nou overaal bekend. 21 Ie hebben joen volk Israël oet Egypte vandoan hoald mit taikens en wonders, mit staarke haand en opstoken aarm, onder n bult ellèn en n dik verdrait. 22 Ie hebben heur dit laand geven, t laand dat overlopt van melk en hunneg, dat ie verzegd haren aan heur veurolden, ie hebben der n aid op doan. 23 Mor dou zai der kwammen en t in bezit nammen, lusterden ze nait noar joe. Ze deden nait noar wat ie heur opdroagen haren en gavven nait om joen zeggen. Doarom heb ie nou aal dij rampen over heur brocht. 24 Kiek toch ais, bolwaarken kommen al aan stad tou. Dij wordt veroverd en vaalt Chaldeeërs in handen dij stad bestörmen. Deur sweerd, honger en pest gaait e der onderdeur. Wat ie aanzegd hebben, staait nou te gebeuren. Ie zain t ja zulm. 25 En toch, HEER, mien God, heb ie tegen mie zegd: Koop dij akker en betoal de pries in aanwezeghaid van getugen. Aal draaigt stad op dit moment ook in Chaldeeërs heur handen te valen.'" 26 Dou kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 27 "Ik bin de HEER, God van aal wat leeft. Niks is veur mie onmeugelk. 28 Doarom zegt de HEER: Ik lever dizze stad over aan Chaldeeërs, aan keunenk Nebukadnessar van Babylonië: hai zel dij verovern. 29 Chaldeeërs dij stad belegern, trekken der in mit geweld, steken hom in de floister en branden hom plat, mit ale hoezen doar men mie offrontaaierde deur op t platdak wierook te branden veur Baäl en wienovvers te brengen aan aander goden. 30 Isrelieten en Judeeërs hebben van t begun òf aan allenneg mor doan doar ik n hekel aan heb en mie offrontaaierd mit heur beelden, dij ze mit aigen handen moakt hebben - godssproak van de HEER. 31 Van dag òf aan dat dizze stad baauwd wer, tot vandoag aan dag tou, het e mien kwoadens en mien gram teweegbrocht. Votvegen zel ik hom! 32 Isrelieten en Judeeërs hebben mie altmoal offrontaaierd deur aal t kwoad dat ze bedreven hebben: heur keunenks, heur oadel, heur priesters en profeten, t volk van Juda en inwoners van Jeruzalem. 33 Aalweg hebben ze mie rug toukeerd en nait heur gezicht. Aalweg weer heb ik heur onderricht geven, mor gainain dij lustern wol of wat van mie aannemen. 34 Ze hebben t hoes dat mien noam dragt, besmoezeld mit heur ofgodsbeelden. 35 Ze hebben in t Hinnomdaal ovverhögten baauwd veur Baäl en der heur zeuns en dochters aan Moloch opdroagen. Mor ik haar heur dat nait besteld, nooit heb ik wild dat ze Juda deur zokse minne praktieken aan t zundegen brengen zollen. 36 Over stad doar ie van zeggen: 'Hai is in handen valen van keunenk van Babylonië deur sweerd, honger en pest,' zegt de HEER, God van Israël, nou: 37 Zien bewoners breng ik bie nkander oet ale landen vandoan, doar ik heur in mien glìnne gram en grèle grammiedeghaid hèn verdreven heb. Ik breng heur weerom noar dit stee en loat heur doar vaaileg wonen. 38 Zai zellen mien volk wezen en ik heur God. 39 Ik moak heur ainsgezind in doun en denken, dat ze mie aaltied vereren zellen veur heur aigen welwezen en veur heur kinder heurent. 40 Ik sloet mit heur n aiweg verbond. Ik keer mie nooit meer van heur òf en blief heur goud behandeln. Ontzag veur mie leg ik heur in t haart, dat ze zok nait weer van mie ofkeren. 41 t Zel mie deugd doun heur gelokkeg te moaken. Mit mien haile haart en mien haile gemoud, plant ik heur in dit laand - veur aaltied. 42 Dit zegt de HEER: Krekt as ik nou dikke rampen over dit volk brocht heb, zo zel ik ook aal t goie dat ik verzegd heb, over heur brengen. 43 In dit laand, doar ie van zeggen: 't Is n wildernis zunder mensk of daaier, t is Chaldeeërs in handen valen,' zel men weer akkers kopen. 44 Men legt pries der veur op toavel, moakt koopakte op en hangt ter n zegel aan in aanwezeghaid van getugen, in Benjamin, in omgeven van Jeruzalem, in steden van Juda, van t baarglaand, van t heuvellaand en van de Negev. Want ik breng n keer in heur löt - godssproak van de HEER."

Jeremia 33


01Veur twijde moal kreeg Jeremia t woord van de HEER. Man zat dou nog in t ketaaier van wacht achter slöt: 02"Dit zegt de HEER, dij eerde moakt het en vörm en vasteghaid gaf - HEER is zien noam: 03Roup mie en ik zel joe beschaaid geven. Grode dingen moak ik joe bekend, nait onder t verstand te kriegen. 04Over hoezen van dizze stad en over pelaaizen van keunenk dij verrinnewaaierd binnen tiedens bestörmen 05deur Chaldeeërs en dij nou vol lieken liggen, omdat ik mie in mien glìnne gram van dizze stad ofkeerd heb om heur minne doun, zegt de HEER, Israëls God: 06Ik verzörg heur, ik moak heur wonden beter, ik moak heur zond, en geef heur vree en vaaileghaid, altied mor deur. 07Ik keer t löt van Juda en Israël en moak heur weer zo as t vrouger was. 08Ik zuver heur van ale zunden dij ze tegen mie bedreven hebben, ik vergeef heur minne doaden en heur ontraauw. 09Stad wordt mien tröts en bliedschop, mien eer en glorie, bie ale volken op haile wereld, dij heuren zellen van ale gouds dat ik heur dou. Ze zellen der versteld van stoan, sproakeloos om riekdom en zegen dij ik stad touschik. 10 Dit zegt de HEER: In dit laand, doar ie van zeggen: 't Is n dikke puunbult, zunder mensk of daaier,' in steden van Juda en in stroaten van Jeruzalem, verrinnewaaierd, doar gain mensk of daaier meer touholdt, 11 heurt men weer roupen van bliedschop en vreugde, zingen veur bruud en brudeman, t laid klinkt weer: 'Pries de HEER van de machten, want de HEER is goud, aiweg duurt zien gunst.' Vannijs brengt men daankovvers noar de HEER zien hoes. Ik breng n keer in t löt van t laand en moak t weer zo as t vrouger was - zegt de HEER. 12 Dit zegt de HEER van de machten: In t laand dat vernaild is, verloaten deur mensk en daaier, zel bie steden weer gruinlaand liggen doar hedders mit heur schoapen oetpoesten kinnen. 13 Bie steden van t baarglaand, van t heuvellaand, de Negev, in Benjamin, in omgeven van Jeruzalem en bie aander steden van Juda, zellen schoapen weer onder haand van teller deurgoan - zegt de HEER. 14 Der komt n tied - godssproak van de HEER - dat ik belofte noakom dij ik Israël en Juda doan heb. 15 In dij doagen, in dij tied, geef ik David n wettege noazoat om t laand rechtveerdeg en recht te besturen. 16 In dij doagen wordt Juda red en is Jeruzalem vaaileg. Stad zel haiten: 'De HEER, ons gerechteghaid'. 17 Dit zegt de HEER: Nooit zel David verlet hebben om n opvolger dij op troon van Israël zitten kin. 18 Ook zellen der aaltied Levitische priesters blieven, dij mie doagelks brandovvers, waaitovvers en vree-ovvers opdroagen." 19 Jeremia kreeg dit woord van de HEER: 20 "Dit zegt de HEER: As ooit ain mien verbond mit dag en naacht verbreken zol, dat t nait meer op tied dag wordt en naacht, 21 den wordt mien verbond ook broken mit mien knecht David. Den zel e gain zeun meer hebben om hom op te volgen op troon. Zo staait t ook mit mien verbond mit Levitische priesters, mien knechten. 22 Net zo as mennegte van steerns aan lucht - nait te tellen, en zo as t zaand bie zee - nait òf te meten, zo moak ik t noageslacht van mien knecht David en van Levieten dij in mien dainst stoan." 23 Jeremia kreeg dit woord van de HEER: 24 "Hestoe vernomen wat volken zeggen: 'De twij stammen dij de HEER oetkeurd haar, het hai verstöt'? Niks hebben ze mien volk in reken, t is in heur ogen gain noatsie meer. 25 Dit zegt de HEER: As ik gain verbond sloten heb mit dag en naacht en aan hemel en eerde gain vaaste regels doan, 26 den zel ik t noageslacht van Jakob en van mien knecht David versteuten. Aalweg vannijs kais ik ain oet zien noageslacht om noazoaten van Abraham, Isaak en Jakob te besturen. Ik moak heur vannijs zo as ze vrouger wazzen en ontfaarm mie over heur."

Jeremia 34


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER, dou keunenk Nebukadnessar van Babylonië mit zien haile leger en dat van ale keunenkrieken en volken doar e boas over was, oorlog voerde tegen Jeruzalem en steden in de buurt: 02"Dit zegt de HEER, God van Israël: Breng aan keunenk Sedekia van Juda dizze bosschop over: Dit zegt de HEER: Ik geef dizze stad in handen van keunenk van Babylonië. Hai zel stad platbranden. 03Ie zellen hom net zo min ontkommen. Ie worden grepen en aan hom oetleverd. Ie zellen oog in oog mit hom te stoan kommen, man tegen man, en den goan ie noar Babel tou. 04Mor luster noar t woord van de HEER, Sedekia, keunenk van Juda. Dit zegt de HEER over joe: Ie zellen nait deur t sweerd oet tied kommen, 05nee, ie zellen n vredege dood staarven. Krekt as men ter ere van joen veurolden, de keunenks dij joe veurgingen, vuren aanstoken het bie heur dood, zo zel men dat ook doun om joe te eren. Ook veur joe zellen ze t kloaglaid zingen: 'Och heden, heer!' Mien woord ter op - godssproak van de HEER." 06Dou profeet Jeremia dit altmoal in Jeruzalem overbrochde aan keunenk Sedekia van Juda, 07was keunenk van Babylonië al begund te vechten tegen Jeruzalem en tegen Lachis en Azeka, ainegste börgen van Juda dij t nog holden haren. 08Jeremia kreeg dit woord van de HEER noadat keunenk Sedekia mit ale inwoners van Jeruzalem akkoordjed haar om ale Hebreeuwse sloaven en sloavinnen 09vrij te loaten, dat gainent nog n aander Hebreeër, ain van aigen volk, as sloaf holden zol. 10 Elk, meneer of börger, dij akkoordjed haar zien sloaf of sloavin vrij te loaten en nait laanger in dainst te holden, haar dat ook doan. 11 Mor noatied wazzen ze op heur besloet weeromkommen. Sloaven en sloavinnen dij ze vrijloaten haren, presten ze om weerom te kommen en heur weer ondergeschikt te wezen. 12 Dou kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 13 "Dit zegt de HEER, Israëls God: Dou ik joen veurolden oet t sloavenhoes van Egypte vandoan huil, heb ik dit verbond mit heur sloten: 14 'Om t zeuvende joar mout elk van joe Hebreeër dij zok aan joe verkopen mos, vrij loaten. As hai joe zès joar daind het, mout ie hom lopen loaten.' Mor joen veurolden hebben nait noar mie lusterd en nait om mien zeggen geven. 15 Ie binnen nou op aander gedachten kommen en hebben doan wat ik van joe vruig. Ie hebben joen aigen laandslu vrij loaten. In mien aanwezeghaid, in t hoes dat mien noam dragt, heb ie dat op joe nomen. 16 Mor ie binnen op joen besloet weeromkommen en hebben mien noam te schaande moakt. Ie hebben sloaf en sloavin dij ie lösloaten haren, prest om weerom te kommen en joe weer as sloaf of sloavin ondergeschikt te wezen. 17 Doarom - zegt de HEER: Omdat ie nait noar mie lusterd hebben en t lösloaten van joen laandslu herroupen hebben, doarom loat ik sweerd, honger en pest nou lös tegen joe - godssproak van de HEER. Ik moak joe tou n schrik veur ale keunenkrieken op haile wereld. 18 Manlu dij mien verbond schonden en zok nait holden hebben aan kondietsies van t akkoord, dij ze veur mien aigen ogen sloten haren, dij manlu zel ik behandeln as bollen dij ze in twij helften haauwd hebben om doar tussen deur te goan. 19 Oadel van Jeruzalem en Juda, hofdainders, priesters en t gewone volk van dit laand, elkenain dij tussen stokken van bol deurgoan is, 20 lever ik over aan heur doodsvijanden. Vogels en wilde daaiern oazen op heur lieken. 21 Ook keunenk Sedekia van Juda en zien hoge heren lever ik oet aan vijanden dij heur noar t levent stoan en aan keunenk van Babylonië zien leger, dat nou vottrokken is. 22 Op mien kommando - godssproak van de HEER - kommen ze weerom noar dit loug. Ze valen dij aan, verovern hom en branden hom plat. Van Juda zien steden moak ik n wildernis doar gainent meer touholdt."

Jeremia 35


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER in tied van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia: 02"Goa noar Rechabieten tou en hoal heur over mit die te goan noar tempelzoalen en baid heur doar wien aan." 03t Belokte mie Jaäzanja, zeun van Jirmeja en klaainzeun van Chabassinja, mit zien bruiers, zien zeuns, en aander Rechabieten, 04noar de HEER zien hoes te kriegen, in t onderkommen van zeuns van Chanan, zeun van Jigdaljahu, de godsman. Dij zoal lag noast jonkers heurent en boven dij van Maäseja, zeun van Sallum, man dij tempelbewoaker was. 05Ik zette Rechabieten kroeken wien en bekers veur en nuigde heur tou te tasten. 06Mor zai zeden: "Nee, bedankt, wie drinken gain wien. Ons voader Jonadab, ain van Rechab, het ons dat verboden. Zien zeggen was: 'Ie maggen gain wien drinken, ie nait, en joen zeuns net zo min. 07Ie maggen ook gain hoezen zetten, nait zaaien en gain wiendroeven poten. Doar mag ie ook gain aigender van wezen. Aal joen levensdoagen mout ie in tènten wonen. Den zel ie laank leven in t laand doar ie as vremden touholden.' 08Aal dij opdrachten van ons voader Jonadab, zeun van Rechab, bin we noakommen. Wie drinken nooit gain wien. Ons vraauwlu en ons kinder ook nait. 09Wie zetten gain hoes, wie hebben gain droevetoenen, gain baauwlaand, gain zaaigoud 10 en wonen dou we in tènten. Wie holden ons aan ales dat voader Jonadab ons veurschreven het. 11 Eerst dou keunenk Nebukadnessar van Babylonië dit laand binnenvalen was, heb we zegd: 'Loat we noar Jeruzalem tou goan om te ontkommen aan legers van Chaldeeërs en Arameeërs.' Dat zodounde woon we nou in Jeruzalem." 12 Dou kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 13 "Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Goa tegen manlu van Juda en inwoners van Jeruzalem zeggen: Hier kin ie wat van leren! Zó mout ie om mien zeggen geven - godssproak van de HEER. 14 Jonadab, zeun van Rechab, zien opdracht dat zien zeuns gain wien drinken zollen, wordt noakommen. Tot vandoag aan dag tou drinken ze gain wien, omreden heur stamvoader wol dat nait lieden. Mor ie lustern nait noar wat ik joe aal ogenblik zeg. 15 Aalweg vannijs heb ik mien knechten, de profeten, noar joe toustuurd mit bosschop: Kom tou aander gedachten en beter joen levent. Loop nait achter aander goden heer en vereer ze nait. Den blief ie wonen in t laand dat ik joe en joen veurolden doan heb. Mor ie hebben nait lusterd en mie nait geheurzoamd. 16 Jonadab, zeun van Rechab, zien noazoaten hebben doan wat heur stamvoader bestelde. Mor dit volk het nait noar mie lusterd. 17 Doarom - zegt de HEER, God van de machten, God van Israël: Ik breng over Juda en inwoners van Jeruzalem ale rampen doar ik heur mit draaigd heb. Ik heb heur ja aantoald, mor ze hebben nait lusterd, ik heb heur roupen, mor ze gavven gain beschaaid." 18 Tegen Rechabieten zee Jeremia: "Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Ie hebben joen stamvoader Jonadab geheurzoamd, aal zien veurschriften onderholden en doun wat hai joe besteld het. 19 Doarom - zegt de HEER van de machten, Israëls God: Jonadab, zeun van Rechab, zel nooit gain verlet hebben om noazoaten dij bie mie in dainst binnen."

Jeremia 36


01In t vaaierde joar van t bestuur van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia, kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 02"Pak n boukrol en taiken doar in aan wat ik zegd heb over Israël en Juda en over ale aander volken, dou ik begunde die aan te toalen van Josia zien tied òf tot vandoag aan dag tou. 03Licht dat t hoes van Juda zien levent betert, as ze vernemen van ale rampen dij ik heur aandoun wil. Den kin ik ze heur zunden en kwoaie praktieken vergeven." 04Jeremia luit Baruch, zeun van Neria, roupen en dij taikende in boukrol ale woorden van de HEER aan dij Jeremia hom véúrzee. 05Dou gaf Jeremia Baruch opdracht: "Nou ze mie tegenholden noar de HEER zien hoes tou te goan, 06mostoe der hèngoan en op vastendag oet boukrol woorden van de HEER dij ik die véúrzegd heb aan altmoal dij der touholden, veurlezen. Ook aan Judeeërs dij oet aander steden kommen binnen. 07Meschain beden ze de HEER en betern heur levent. De HEER is ja hoagels op dit volk." 08Baruch, Neria zien zeun, dee wat profeet Jeremia hom besteld haar en leesde in de HEER zien hoes oet boukrol veur, wat de HEER zegd haar. 09In negende moand van t viefde bestuursjoar van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia, vastten inwoners van Jeruzalem, en ook aal t volk oet steden van Juda dat noar Jeruzalem toukommen was om de HEER te vereren. 10 Baruch leesde dou in de HEER zien hoes aan altmoal dij der touhuilen oet boukrol ales veur wat Jeremia zegd haar. Dat gebeurde in koamer van Gemarja, zeun van schriever Safan. Dij zien onderkommen lag aan t bovenste plaain, stoef bie Nijpoort. 11 Dou Micha, Gemarja zien zeun en Safan zien klaainzeun, ale woorden van de HEER dij in boukrol stonden, aanheurd haar, 12 ging e noar schriever zien waarkkoamer in t pelaais van keunenk. Ale hoge heren zatten doar krekt in vergoadern bie nkander: schriever Elisama, Delaja, Semaja zien zeun, Elnatan, zeun van Achbor, Gemarja, zeun van Safan, en Sidkia, ain van Chananja, mit aander jonkers. 13 Micha vertelde heur wat e Baruch aan altmoal veurlezen heurd haar oet boukrol. 14 Heren stuurden dou Jehudi, Netanja zien zeun, klaainzeun van Selemja en bet-achterklaainzeun van Kusi, noar Baruch tou mit bosschop: "Kom hierhèn mit boukrol dijstoe t volk veurlezen hest." Baruch, zeun van Safan, ging mit rol noar heur tou. 15 "Goat zitten," zeden ze tegen hom, "en lees!" Baruch begunde. 16 Dou ze t altmoal heurd haren, keken ze nkander verbalderd aan. "Dat mout keunenk votdoalek waiten!" zeden ze tegen Baruch. 17 "Vertel ais: woar komt ales wastoe schreven hest, heer?" 18 Baruch zee: "Van Jeremia! Hai het mie t woord veur woord véúrzegd en ik schreef ales mit inkt in t bouk." 19 Dou zeden ze tegen Baruch: "Kroep gaauw bezied mit Jeremia! Gain mensk mag waiten woar ie zitten!" 20 Ze gingen noar t hòf en brochten keunenk van ales op hoogte. Boukrol haren ze in schriever Elisama zien waarkkoamer liggen loaten. 21 Keunenk stuurde Jehudi doar hèn om boukrol op te hoalen. Dij leesde hom veur aan keunenk en aan leden van t hòf dij der omtou stonden. 22 Keunenk was in zien winterpelaais. Hai zat bie t vuur. t Was negende moand ja. 23 Hailtied as Jehudi n kolom of drij, vaaier, lezen haar, snee keunenk ze mit n pènmeske òf en smeet ze in t vuur, net zo laank tot haile rol opbraand was. 24 Keunenk wer der nait hait of kold van en zien hofdainders al net zo min. Gainent ropte zok de klaaier stokkend. 25 Elnatan, Delaja en Gemarja stonden der bie keunenk slim op aan rol nait op te branden. Mor hai wol nait noar heur lustern. 26 Joa, net aansom: hai kommedaaierde zien zeun Jerachmeël, en Seraja, Azriël zien zeun, mit Selemja, ain van Abdiël, schriever Baruch en profeet Jeremia op te pakken. Mor de HEER huil heur bezied. 27 Dou keunenk boukrol mit ales wat Jeremia Baruch véúrzegd haar, opbraand haar, kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 28 "Pak die n aander rol en taiken der vannijs ales in aan wat of ter in rol ston dij keunenk Jojakim van Juda opbraand het. 29 Tegen keunenk Jojakim van Juda zulm most zeggen: Dit zegt de HEER: Ie hebben boukrol opbraand en zegd: 'Woarom heb ie doarin schreven: Keunenk van Babel komt dit laand verrinnewaaiern dat ter gain mensk of daaier overblift'? 30 Doarom - zegt de HEER over keunenk Jojakim van Juda: Der zel gainent van zien noazoaten op troon van David zitten. Zien liek zel overdag in hetten liggen blieven en snaachts in kolde. 31 Ik zel zien minne doaden stravven en dij van zien noazoaten en hofdainders derbie. Ik stuur op heur en op inwoners van Jeruzalem en lu van Juda ale rampen òf, dij ik aankundegd heb. Lusterd hebben ze ja nait!" 32 Jeremia langde schriever Baruch n nije rol aan. Dij schreef doar in wat of Jeremia hom véúrzee: ales wat in boukrol stoan haar dij deur keunenk Jojakim van Juda opbraand was, mit nog veul meer zuksoort bosschoppen.

Jeremia 37


01Keunenk Sedekia, Josia zien zeun, was Jechonja, zeun van Jojakim, opvolgd. Hai was deur keunenk Nebukadnessar van Babylonië as keunenk over Juda aansteld. 02Lustern noar wat Jeremia noamens de HEER zee, dee e nait, en zien hofdainders en onderdoanen al net zo min. 03Op n keer stuurde keunenk Sedekia Juchal, Selemja zien zeun, en priester Sefanja, ain van Maäseja, noar profeet Jeremia tou mit de vroag: "Wil ie veur ons beden tou de HEER ons God?" 04Jeremia was dou nog vrij man, hai was nog nait vastzet. 05Doudestieds rukten legers van farao op oet Egypte vandoan, en Chaldeeërs dij Jeruzalem belegerden, wazzen bie t vernemen doarvan der vandeur goan. 06Dou kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 07"Dit zegt de HEER, Israëls God: Tegen keunenk van Juda, dij die stuurt om bie mie te roade te goan, mostoe zeggen: 'Farao zien legers dij opmesjeren om joe te helpen, goan weerom noar Egypte tou. 08Den kommen Chaldeeërs weer, valen dizze stad aan en branden hom plat.' 09Dit zegt de HEER: Loat joe niks wiesmoaken en zeg nait: 'Chaldeeërs binnen veur aaid vot!' Want vot binnen ze nait! 10 Al zol ie ook t haile leger van Chaldeeërs dat joe aanvaalt, der onder kriegen dat ter bloots gewonden overblieven, den zollen dij alderdeegs nog tou tènt oetkommen en dizze stad in de floister zetten!" 11 Dou Chaldeeërs heur leger van Jeruzalem vandoan trokken was, omreden legers van farao wazzen in aantocht, 12 wol Jeremia tou stad oet goan om in Benjamin mit zien femilie n aarvenis te regeln. 13 Bie Benjaminpoort huil wachtkommedant Jiria, zeun van Selemja en klaainzeun van Chananja, profeet tegen. "Zo!" zee e. "Doe wolst dus overlopen noar Chaldeeërs!" 14 "Hou komst ter bie!" zee Jeremia. "k Loop haildaal nait noar Chaldeeërs over!" Mor Jiria wol nait noar Jeremia lustern, nee hur, hai pakte hom op en brochde hom veur de hoge heren. 15 Dij wazzen hoagels op Jeremia. Ze luiten hom wat mit stòk geven en sloten hom op in schriever Jonatan zien hoes. Dij wer as gevangenis bruukt. 16 Zo kwam Jeremia in t gevang onder grond te laande. Doar zol e n haile tied touholden. 17 Op n keer luit keunenk Sedekia hom, zunder dat ain t gewoar wer, noar zien pelaais toubrengen. Hai vruig hom: "Heb ie ook n bosschop van de HEER?" "Joa, wis!" zee Jeremia. "Ie zellen keunenk van Babylonië in handen valen!" 18 Dou vruig Jeremia aan keunenk: "Wat heb k joe ainlieks misdoan, of joen hofdainders of onderdoanen, dat ie mie in t gevang smeten hebben? 19 Woar blieven joen profeten nou, dij verkundegden: 'Keunenk van Babylonië rukt nait op tegen joe en tegen dit laand'? 20 Luster hooghaid, wat ik joe verzuiken mag: stuur mie nait weerom noar schriever Jonatan zien hoes. Dat zol mie de dood doun!" 21 Dou bestelde Sedekia, ze zollen Jeremia vastholden in t ketaaier van wacht. Elke dag kreeg e brood oet Bakkersstroat, tot aal t brood in stad op was. Mor hai mos aal in t ketaaier van wacht blieven.

Jeremia 38


01Sefatja, zeun van Mattan, Gedalja, zeun van Paschur, Juchal, zeun van Selemja, en Paschur, ain van Malkia, heurden dat Jeremia aan elk verkundegen bleef: 02"Dit zegt de HEER: Wèl in dizze stad blift, zel omkommen deur sweerd, honger en pest, mor wèl overlopt noar Chaldeeërs zel vaaileg wezen. Dij brengt t ter leventeg òf. 03Dit zegt de HEER: Dizze stad vaalt in handen van keunenk van Babylonië. Hai wordt deur hom innomen." 04De hoge heren zeden doarom tegen keunenk: "Dij man mout ter aan! Mit zo'n proat benemt e moud van soldoaten dij nog in stad binnen en van rest van lu dij der nog touholden. Dij kerel is t nait te doun om t welwezen van t volk, mor om heur ondergang." 05"Goud!" zee keunenk Sedekia. "Ie hebben hom in handen. Ik kin joe nait weerholden." 06Dou grepen ze Jeremia en smeten hom in put van prins Malkia, in t ketaaier van wacht; aan taauwen luiten ze hom zakken. Wotter ston der nait in put, mor Jeremia zakte vot in bragel. 07Ebed-Melech oet Nubië, ain van amtenoars aan t hòf, heurde dat Jeremia in put smeten was. In tied dat keunenk Sedekia zitten huil in Benjaminpoort, 08kwam hai oet t pelaais noar hom tou. 09"Meneer de keunenk," zo begunde hai, "dij manlu hebben der verkeerd aan doan dat ze profeet Jeremia in put smeten hebben. Hai zel doar omkommen van honger. In stad is ja gain brood meer te kriegen!" 10 Dou bestelde keunenk Ebed-Melech oet Nubië: "Neem die drij man mit en hoal profeet Jeremia tou put oet, eer e omkomt!" 11 Ebed-Melech ging mit drij man noar t pelaais van keunenk tou, huil wat lappenlonten oet t pakhoes en luit dij aan n taauw in put deelzakken, noar Jeremia. 12 "Dou dij lappen mor om taauw tou," zee e tegen Jeremia, "onder dien aarms deur!" Dat dee Jeremia. 13 Dou trokken ze hom aan taauw oet put omhoog. Jeremia mog dou weer in wachtpost blieven. 14 Keunenk Sedekia luit profeet Jeremia hoalen. Bie daarde tougang van de HEER zien hoes, doar zat e. Hai zee tegen hom: "Ik wil die geern wat vroagen. Most mie niks verswiegen!" 15 "As ik joe ales vertel," was Jeremia zien antwoord, "zel ie mie grif omhaals brengen loaten. En as ik joe aal road geef, den luster ie toch nait!" 16 Onder vaaier ogen verzekerde Sedekia hom dou: "Bie de HEER, dij ons t levent geven het, ik loat die nait doodmoaken en ik zel die ook nait in handen geven van lu dij t op dien levent veurzain hebben." 17 Dou zee Jeremia tegen Sedekia: "Dit zegt de HEER, God van de machten, Israëls God: As ie joe vrijwilleg overgeven aan legeraanvoerders van keunenk van Babylonië, zel ie t levent ter ofredden en wordt stad nait platbraand. Joen femilie zel der ook leventeg òf kommen. 18 Mor as ie joe nait overgeven aan legeraanvoerders van keunenk van Babylonië, vaalt stad in handen van Chaldeeërs. Dij zellen boudel platbranden en iezulm zellen nait ontkommen." 19 "Ik bin benaauwd veur Judeeërs dij al noar Chaldeeërs overlopen binnen," zee keunenk Sedekia dou. "As dij mie te pakken kriegen, zellen ze mie aldervrezelkst mishandeln." 20 "Nee, hur, dat zel nait gebeuren!" antwoordde Jeremia. "Luster toch noar wat de HEER joe deur mie zeggen let. Den komt t goud mit joe en red ie t levent ter òf! 21 Mor as ie joe nait overgeven den gebeurt ales wat de HEER mie zain loaten het. 22 Ale vraauwlu dij nog in t pelaais van keunenk van Juda binnen, worden votbrocht noar legeraanvoerders van keunenk van Babylonië. Den zellen ze zeggen: 'Ze hebben joe verroaden en verkocht, dij goie vrunden van joe. Nou joen vouten votzakken in bragel, hebben zai aan hakken trokken!' 23 Joen vraauwlu en kinder worden votbrocht noar Chaldeeërs en iezulm zellen ook nait ontkommen. Ie worden oppakt deur keunenk van Babel en dizze stad wordt platbraand." 24 Dou zee Sedekia: "As dien levent die laif is, zol ik hier gainain mor wat van vertellen. 25 Moggen de heren toch heuren dat wie mit nkander proat hebben, den bie die kommen en vroagen: 'Loat heuren wastoe tegen keunenk zegd hest. Astoe ons ales vertelst, zel we die nait omhaals brengen," of as ze vroagen: 'Wat het keunenk zegd?' 26 mostoe heur antwoord geven: 'Ik heb keunenk beden en smeekt dat e mie nait weeromstuurt noar Jonatan zien hoes van dij gevolgen dat ik doar omkom!'" 27 En woarachteg: de hoge heren kwammen bie Jeremia en perbaaierden hom oet te heuren. Mor hai zee persies wat keunenk hom besteld haar. Ze mozzen hom dou wel mit vree loaten. Gainain haar t gesprek ja heurd. 28 Jeremia bleef in t ketaaier van wacht tot Jeruzalem innomen wer. Bie innoame van stad zat e doar nog aaltied.

Jeremia 39


01In tiende moand van t negende joar van keunenk Sedekia van Juda zien bestuur, was keunenk Nebukadnessar van Babylonië mit zien haile leger noar Jeruzalem kommen en haar stad insloten. 02Op negende dag van vaaierde moand in t elfde joar, nammen ze stad mit geweld in. 03Legeraanvoerders van keunenk van Babylonië bezetten Middelpoort. Dat wazzen rabmag Nergal-Sareser oet Simmagir, rabsaris Nebusarechim, mit aander aanvoerders van keunenk van Babylonië. 04Dou keunenk Sedekia van Juda en ale soldoaten dit zagen, gingen ze der vandeur. Snaachts konden ze tou stad oet kommen bie kaant van keunenk zien toen langs, deur poort tussen baaide muren hèn. Ze nammen de wiek noar t Jordaandaal. 05Mor t leger van Chaldeeërs kwam heur achternoa en huil Sedekia in op vlakte van Jericho. Ze kregen hom te pakken en hai wer noar keunenk van Babylonië brocht in Bibla, in kontrainen van Hamat. Doar sprak keunenk t vonnes over heur oet. 06Sedekia zien zeuns luit e veur zien aigen ogen ombrengen, ook hoge heren van Juda luit e ofslachten. 07Sedekia zulm luit e ogen oetsteken, in kopern boeien sloagen en votbrengen noar Babel. 08Chaldeeërs stoken keunenk zien pelaais en hoezen van t volk in brand. Muren van Jeruzalem huilen ze omdeel. 09Wat ter nog van t volk over was in stad, en lu dij nait overlopen wazzen, transpetaaierde Nebuzaradan, kommedant van keunenk zien garde, noar Babylonië. 10 Bloots aarmste lu van t volk, mensken zunder bezit, luit Nebuzaradan, kommedant van keunenk zien garde, in t laand achter. Dij dee e droevetoenen en akkers. 11 Wat Jeremia aanbelangt: keunenk bestelde Nebuzaradan, kommedant van zien garde: 12 "Hol n oogje op Jeremia, zörg der veur dat hom niks overkomt en dou ales wat e vragt." 13 Nebuzaradan, kommedant van keunenk zien garde, gaf dizze odders deur aan rabsaris Nebusazban, aan rabmag Nergal-Sareser en aan aander aanvoerders van keunenk van Babylonië. 14 Ze huilen Jeremia oet t ketaaier van wacht en vertraauwden hom tou aan Gedalja, zeun van Achikam en klaainzeun van Safan. Dij nam hom mit noar hoes tou. Dat zodounde bleef Jeremia onder aigen volk. 15 Dou Jeremia nog in t ketaaier van wacht opsloten zat, kreeg e dit woord van de HEER: 16 "Zeg tegen Ebed-Melech oet Nubië: Dit zegt HEER van de machten, God van Israël: Ales wat ik over dizze stad zegd heb, loat ik gebeuren - tot zien ondergang en nait tot zien haail. Veur joen aigen ogen zel t gebeuren. 17 Mor joe red ik op dij dag - godssproak van de HEER. Ie zellen nait in handen valen van heur doar ie zo baang veur binnen. 18 Ik zel joe redden. Ie zellen nait omkommen deur t sweerd en brengen t ter leventeg òf. Omreden ie hebben vertraauwd op mie - godssproak van de HEER."

Jeremia 40


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER noadat Nebuzaradan, kommedant van keunenk zien garde, hom in Rama vrijloaten haar. Dij haar hom doar mit kettens om aantrovven maank lu van Jeruzalem en Juda dij noar Babel transpetaaierd worden zollen. 02Hai luit Jeremia bie zok brengen en zee tegen hom: "De HEER, joen God, het rampen dij hai dizze stad aanzegd haar 03oetvoerd en doan wat hai zegd haar. Omdat ie tegen de HEER zundegd en nait noar hom lusterd hebben, binnen dizze rampen joe overkommen. 04Ik moak nou joen boeien lös. As ie mit mie noar Babel tou willen, is mie dat best. Ikzulm zel n oogje op joe holden. As ie nait mit mie noar Babel tou willen, ook goud. t Haile laand ligt veur joe open. Ie kinnen hèngoan woar of ie ook mor willen. 05As ie hier blieven willen, kin ie noar Gedalja, zeun van Achikam en klaainzeun van Safan, tou goan. Dij is deur keunenk van Babel aansteld as goeverneur over steden van Juda. Ie kinnen bie hom blieven onder aigen volk of hèngoan doar joe t goud tou liekt." Kommedant van keunenk zien garde gaf Jeremia eten mit veur onderwegens en geschenken en luit hom goan. 06Jeremia ging noar Gedalja, zeun van Achikam, in Mispa. Hai bleef doar bie zien volksgenoten dij in t laand achterbleven wazzen. 07Ofsieren en manschoppen dij nog in legerploats wazzen, vernammen dat Gedalja, zeun van Achikam, deur keunenk van Babylonië as goeverneur aansteld was en dat e opdracht kregen haar te zörgen veur aarmste lu van t laand. Dat wazzen manlu, vraauwlu en kinder dij nait noar Babylonië transpetaaierd wazzen. 08Jismaël, zeun van Netanja, Jochanan en Jonatan, zeuns van Kareach, Seraja, zeun van Tanchumet, de zeuns van Efai oet Netofa en Jezanja oet Maächa, trokken mit heur manschoppen noar Gedalja tou in Mispa. 09Gedalja, zeun van Achikam en klaainzeun van Safan, verzekerde heur: "Wees ter nait benaauwd veur onder Chaldeeërs te zitten. Blief in t laand en schik joe noar keunenk van Babylonië. Den zel joe t goud goan. Aid ter op! 10 Ikzulm blief hier in Mispa om t zoakje te regeln mit Chaldeeërs dij bie ons kommen. Ie mouten wien, viegen en eulie inhoalen en in voaten doun. Wonen kin ie in ale steden dij ie willen." 11 Judeeërs in Moäb, Ammon en Edom en overaal doar ze mor wazzen, haren ook heurd dat keunenk van Babylonië n rest van t volk in Juda zitten loaten haar en dat Gedalja, zeun van Achikam en klaainzeun van Safan, as goeverneur aansteld was. 12 Ze kwammen oet ale kontrainen doar ze hèn verstreud wazzen weerom noar Juda, noar Gedalja in Mispa. Der werden wien en vrucht bie de vleet inhoald. 13 Jochanan, zeun van Kareach, en aander ofsieren dij nog te velde wazzen, kwammen bie Gedalja in Mispa. 14 "Wait ie wel," vruigen ze, "dat Jismaël, zeun van Netanja, der deur keunenk Baälis van Ammon op oetstuurd is om joe te vermoorden?" Mor Gedalja, zeun van Achikam, wol der niks van leuven. 15 Dou dee Jochanan, zeun van Kareach, hom in Mispa onder vaaier ogen dit veurstel: "Loat mie mor geworden! Ik zel Jismaël, zeun van Netanja, van kaant moaken, zunder dat ain t gewoar wordt. Of wil ie dat e joe omhaals brengt en dat Judeeërs dij zok bie joe aansloten hebben oet nkander jagd worden en dat rest van Juda der aan gaait?" 16 "Doar komt niks van in!" zee Gedalja, zeun van Achikam. "Joen verhoal over Jismaël is niks van woar!"

Jeremia 41


01In zeuvende moand kwam Jismaël, zeun van Netanja en klaainzeun van Elisama, n man van keunenklieke komòf, mit tien man staark noar Gedalja, zeun van Achikam, in Mispa. Ze zatten doar te eten 02dou Jismaël, zeun van Netanja, en zien tien konsorten rompslomps in t èn kwammen en Gedalja, zeun van Achikam en klaainzeun van Safan, deelsoabelden. Zo brochde hai man om haals dij deur keunenk van Babylonië as goeverneur over t laand aansteld was. 03Judeeërs dij bie Gedalja in Mispa wazzen en Chaldeeërs dij doar in garnizoun laggen, werden ook deur hom vermoord. 04Aanderdoags, dou nog gain mensk ter van wos, 05kwammen der lu aan oet Sichem, Silo en Samaria, tachteg man staark. Board haren ze zok ofschoren, scheurde klaaier haren ze aan en ze haren zokzulm in hoed kaarfd. Ze wollen in de HEER zien hoes waaitovvers en wierook aanbaiden. 06Jismaël, zeun van Netanja, ging heur oet stad in muit. Schraiwendeweg kwam e op heur tou en zee: "Welkom bie Gedalja, zeun van Achikam!" 07Mor dou ze in stad wazzen, slachtten Jismaël en zien kammeroaden heur òf en smeten heur in n put. 08Tien van heur zeden tegen Jismaël: "Moak ons nait dood! Wie hebben op t laand n pertij waait, gaarst, eulie en hunneg beziedstopt." Dat zodounde ontzag hai dij en vermoordde hai heur en heur kammeroaden nait. 09Put, doar Jismaël lieken van vermoorde manlu in smeet, was grode put dij keunenk Asa aanlegd haar dou e in oorlog was mit keunenk Basa van Israël. Jismaël, zeun van Netanja, smeet hom vol lieken. 10 Ale volk van Mispa, prinsezzen en t gewone volk dat in Mispa achterbleven was, en dij Nebuzaradan, kommedant van keunenks garde, aanvertraauwd haar aan Gedalja, zeun van Achikam, werden deur Jismaël, zeun van Netanja, oppakt. Hai wol heur mitnemen noar Ammon. 11 Dou Jochanan, zeun van Kareach, en aander ofsieren heurden wat Jismaël, zeun van Natanja, aanricht haar, 12 raipen ze heur manschoppen bie nkander en trokken der op oet om hom aan te pakken. Bie grode viever van Gibeon trovven ze hom. 13 Dou t volk dat Jismaël oet Mispa mitnomen haar, Jochanan, zeun van Kareach, en aander ofsieren aankommen zagen, wazzen ze haile blied. 14 Opslag laipen ze noar hom over. 15 Jismaël zulm en aacht aandern konden aan Jochanan ontkommen en knepen der tussen oet noar Ammon. 16 Jochanan, zeun van Kareach, en ofsieren dij bie hom wazzen, keerden weerom oet Gibeon mit de manlu, vraauwlu, kinder en hofdainders, ale lu dij Jismaël, zeun van Netanja, noa moord op Gedalja oet Mispa mitnomen haar. 17 Onderwegens huilen ze ho in Gerut-Kimham bie Betlehem. Doarvandoan trokken ze noar Egypte. 18 Ze wazzen benaauwd veur Chaldeeërs om moord van Jismaël, zeun van Netanja, op Gedalja, zeun van Achikam, dij keunenk van Babylonië as goeverneur over t laand aansteld haar.

Jeremia 42


01Ofsieren, mit Jochanan, zeun van Kareach, en Azarja, zeun van Hosaäja, en ale aandern, van hoog tot leeg, kwammen 02bie profeet Jeremia en zeden: "Wil ie zo goud wezen en beden aan de HEER, joen God, veur ons, dij nog overbleven binnen? Wie wazzen mit n haile bult, nou bin we nog mor mit n luk flottje, zo as ie zulm zain kinnen! 03Vroag de HEER, joen God, dat hai ons zegt wat kaant wie op mouten en wat ons te doun staait." 04"Goud!" was profeet Jeremia zien beschaaid. "Ik zel de HEER, joen God, beden, zo as ie willen. Ik zel joe t antwoord van de HEER heuren loaten en gain woord verswiegen." 05Zai van heur kaant verzekerden Jeremia: "Joa, eerlieks woar, de HEER mag tegen ons getugen as wie nait ales doun, wat ie ons oet noam van de HEER, joen God, zeggen. 06Of ons t noar t zin is of nait, wie zellen om de HEER zien zeggen geven. Wie sturen joe noar hom tou. Doar hangt ons gelok ja van òf. Haand ter op: wie zellen de HEER, ons God, geheurzoamen!" 07Tien doag loater kreeg Jeremia n woord van de HEER. 08Hai raip Jochanan, zeun van Kareach, zien ofsieren en ale aandern, van hoog tot leeg, bie zok 09en zee: "Dit zegt de HEER, God van Israël, tou wèl ik op joen verzuik beden heb: 10 As ie in dit laand wonen blieven, zel ik joe opbaauwen en nait ofbreken, ik plant joe en rop joe nait tou grond oet, want t muit mie van ale ellèn dij ik joe aandoan heb. 11 Ie huiven nait laanger benaauwd wezen veur keunenk van Babylonië: wees beslist nait baang veur hom - godssproak van de HEER. Ik bin bie joe om joe te redden en oet zien greep te bevrijden. 12 Ik zel genoadeg veur joe wezen, zodat ie der bie hom genoadeg van òf kommen en hai joe weeromgoan let noar joen laand. 13 Mor as ie nait om de HEER, joen God, zien zeggen geven en beweren: 'Wie blieven nait in dit laand, 14 wie goan noar Egypte tou en doar blief we, wie willen gain oorlog meer zain, gain hoorngeschetter meer heuren en gain honger meer lieden,' 15 luster den noar de HEER zien woord, ie altmoal dij van Juda overbleven binnen. Dit zegt HEER van de machten, God van Israël: As ie mit ale geweld noar Egypte tou willen en doar blieven, 16 zel t sweerd doar ie zo benaauwd veur binnen, achter joe heer zitten en ie zellen der aan goan. 17 Dij t in kop het noar Egypte te willen en doar te blieven, gaait dood deur sweerd, honger en pest. Gainain van heur ontkomt aan rampen dij ik stuur. 18 Want zo zegt HEER van de machten, Israëls God: Net zo as mien kwoadens en mien gram op kop deelkommen binnen van Jeruzalem zien inwoners, zo zel mien gram op joen kop deelkommen as ie noar Egypte tou goan. n Vluik zel ie wezen, n schrik, mensken zellen joe bespotten en vernedern, en dit laand zain ie nooit weer." 19 Jeremia ging deur: "De HEER het joe zegd, elk dij van Juda overbleven is: Goa nait noar Egypte tou. Ik heb joe vandoag terdege woarschaauwd, 20 dat ie n dikke misstap begoan! Ie hebben mie noar de HEER, joen God, toustuurd en vroagd: 'Beed veur ons tou de HEER, ons God. Geef ons deur wat de HEER, ons God, zegt en wie zellen t doun. 21 Mor nou ik joe ales zegd heb wat de HEER, joen God, mie opdroagen het, luster ie nait. 22 Wees ter den ook mor wis van dat ie deur sweerd, honger en pest omkommen zellen in t laand doar ie hèn willen te wonen."

Jeremia 43


01Jeremia haar bosschop doar de HEER, heur God, hom mit op pad stuurd haar, nog nait zegd, 02of Azarja, zeun van Hosaäja, Jochanan, zeun van Kareach, mit verschaaiden aander manlu trokken van leer: "Lokst! De HEER, ons God, het die haildaal nait besteld dastoe ons zeggen zolst dat wie nait noar Egypte goan maggen en doar wonen blieven. 03Nikstervan! Baruch, zeun van Neria, het die tegen ons opzet, omreden hai wil ons aan Chaldeeërs oetlevern. Den kinnen dij ons mooi van kaant moaken of noar Babylonië transpetaaiern - hopen ze." 04Jochanan, zeun van Kareach, overge ofsieren en ale aandern, wollen nait om de HEER zien zeggen geven en nait in Juda blieven. 05Haile rest van Juda wer deur Jochanan en aander ofsieren mitsleept. Ook dijent dij oet kontrainen doar ze verspraaid wazzen, noar Juda weeromkommen wazzen om doar te blieven, 06mit manlu, vraauwlu, kinder en prinsezzen dij Nebuzaradan, kommedant van keunenk zien garde, achterloaten haar bie Gedalja, zeun van Achikam en klaainzeun van Safan. Profeet Jeremia en Baruch, zeun van Neria, nammen ze ook mit. 07Zunder reken te holden mit wat of de HEER zegd haar, trokken ze noar Egypte tou. Zo kwammen ze aan in Dafne. 08In Dafne kreeg Jeremia dit woord van de HEER: 09"Pak n poar dikke stainen en mezzel dij, doar Judeeërs op neus bie stoan, in laimen vlouer van t plaain veur farao zien pelaais in Dafne. 10 Den most heur zeggen: Dit zegt HEER van de machten, Israëls God: Ik roup mien knecht Nebukadnessar, keunenk van Babylonië, hier op aan. Hai zel zien troon deelzetten op stainen dij ik hier inmezzeld heb, en zien baldakijn der boven oetspannen. 11 Hai zel Egypte vernailen. Dij veur dood bestemd is, gaait noar dood, dij veur gevangenis bestemd is, noar gevangenis, dij veur t sweerd bestemd is, noar t sweerd. 12 Tempels van Egyptische goden stekt e in de floister, heur godenbeelden braandt e op of nemt e mit. Hai hoalt elkenain tou Egypte oet, krekt as n hedder t ongemak oet zien klaaier hoalt. Hinderd deur gainain, keert e den weerom. 13 Obelisken van zunnetempel in Egypte slagt e in groezelementen, tempels van Egyptische goden braandt e plat."

Jeremia 44


01Jeremia kreeg dit woord veur ale Judeeërs dij in Egypte woonden in steden Migdol, Dafne en Memfis en in t kontraain van Boven-Egypte: 02"Dit zegt de HEER van de machten, de God van Israël: Ie hebben mit aigen ogen rampen zain dij ik over Jeruzalem en aander steden van Juda brocht heb. n Puunbult binnen ze nou worden, doar gainent meer touholdt. 03Dat komt omreden ze hebben mie mit heur minne doaden offrontaaierd. Ze hebben ovvers brocht en eer bewezen aan aander goden dij ze nait konnen, en ie en heur veurolden net zo min. 04Aalweg vannijs heb ik mien knechten, de profeten, stuurd mit bosschop: Loat dij ofgriezelke praktieken! Ik kokhaals der van! 05Mor ze wollen nait heuren en hebben nait om mien zeggen geven. Ze binnen nait tou aander gedachten kommen en binnen stief deurgoan mit ovvers brengen aan aander goden. 06Dou is mien kwoadens lösbraand. Vuur en vlam heb ik spijd tegen steden van Juda en stroaten van Jeruzalem. Zo binnen ze puunbult en toesternust worden dij ze nou binnen. 07Nou den - zo zegt de HEER, de God van de machten, Israëls God: Woarom dou ie dat joezulm aan? Woarom wil ie ondergang van manlu en vraauwlu, kinder en lutje potjes van Juda, dat ter gainent meer overblift? 08Woarom taarg ie mie zo mit dij beelden dij je zulm moakt hebben en breng ie in Egypte doar ie nou wonen, ovvers aan aander goden? Of wil ie zulm ook joen aigen ondergang en tou spot en schimp worden veur ale volken op haile wereld? 09Heb ie t kwoad den vergeten deur joen voaders en deur keunenks van Juda en heur vraauwlu begoan, of wat ie en joen vraauwlu oetricht hebben in stroaten van Jeruzalem? 10 Aan dag van vandoag tou muit t gainent, gainain het ontzag veur mie of holdt zok noar veurschriften en geboden dij ik joe en joen veurolden doan heb. 11 Doarom - zo zegt de HEER van de machten, Israëls God: Ik heb onnaaierd rampen op joe òf te sturen. Hail Juda verrinnewaaier ik. 12 Rest van Juda dij t in kop kreeg noar Egypte te goan en doar te blieven, gaait ter aan! Ze kommen altmoal om haals in Egypte deur sweerd en honger. Ze worden n vluik, n schrik, vrij kuur veur spot en schimp. 13 Elk dij in Egypte woont, taaister ik mit sweerd, honger en pest. Krekt as ik mit Jeruzalem doan heb. 14 Van rest van Juda dat in Egypte wonen goan is, zel gainent oetkniepen of ontkommen. Haildaal gainain, behaalve den n enkele dij der vandeur goan is, zel weeromkommen noar Juda. Hou geern of ze dat ook doun zollen!" 15 Mor ale lu dij in Boven-Egypte woonden, ale manlu dij wozzen dat heur vraauwlu ovvers brochten aan aander goden, en ale vraauwlu dij doar bie wazzen, n haile rommel mit mekoar -, zeden tegen Jeremia: 16 "Wie steuren ons nait aan wat ie ons in de HEER zien noam zegd hebben. 17 Wie holden ons gewoon aan wat of we touzegd hebben. Wie blieven wierook en wienovvers brengen aan keunegin van hemel, krekt as we vrouger deden in steden van Juda en in stroaten van Jeruzalem, wie en ons veurolden, ons keunenks en hoge heren. Dou haar we meer as genog te eten. Wie haren t goud en wozzen van gain rampen. 18 Mor sunt wie doar mit oetschaaid binnen, heb we overaal verlet om en kom we om deur sweerd en honger." 19 Vraauwlu zeden der nog overhèn: "Wie blieven deurgoan mit wierook en wienovvers brengen aan keunegin van hemel. En ook mit ovverkouken bakken doar zai op ofbeeld staait. Ons manlu willen dat best lieden!" 20 Dou zee Jeremia tegen aal t volk dat hom zo'n antwoord geven haar, tegen aal dij manlu en vraauwlu: 21 "Denk ie meschain dat de HEER ovvers vergeten het dij ie en joen veurolden, joen keunenks, joen hoge heren en t gewone volk, in steden van Juda en in stroaten van Jeruzalem brocht hebben? Denk ie dat hom dat niks doan het? 22 Hai kon dij ofgriezelke minne doaden van joe nait laanger verduren. Doarom is joen laand worden wat of t nou is: n puunbult doar gainent meer touholdt, n schrik, n vluik. 23 Deur dij ovvers heb ie zundegd tegen de HEER en nait om zien zeggen geven. Ie binnen zien wet, zien veurschriften en geboden nait noakommen. Doarom binnen nou dizze rampen joe overkommen." 24 Tegen vraauwlu zee Jeremia: "Luster noar t woord van de HEER. 25 Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Vraauwlu, ie blieven bie wat ie touzegd hebben. Ie zeggen: 'Wie holden ons aan wat of we beloofd hebben. Wie brengen reukovvers en plengovvers aan keunegin van hemel.' Hol dij touzeggen den ook mor en kom joen woorden nou mor noa. 26 Mor, lu van Juda dij in Egypte wonen doun, luster noar t woord van de HEER. Ik sweer bie mien grode noam, zegt de HEER: In hail Egypte zel gain enkele Judeeër nog mien noam aanroupen of zeggen: 'Zo woar as de HEER leeft!' 27 Want ik bin oet op heur onhaail, nait op heur haail. Ale Judeeërs in Egypte kommen om deur sweerd en honger. Ze goan der altmoal aan! 28 Bloots n enkele zel aan t sweerd ontkommen en oet Egypte weeromgoan noar Juda. Ale aandern dij in Egypte wonen goan binnen, zellen gewoar worden wèl zien woord oetkomt, mienent of heurent. 29 Dat is t bewies - godssproak van de HEER - dat ik t bin dij joe hier op dit stee ofstraf, en dat mien draaigementen tegen joe oetkommen. 30 Dit zegt de HEER: Ik lever farao Chofra, keunenk van Egypte, oet aan zien vijanden dij hom noar t levent stoan, krekt as ik ook keunenk Sedekia van Juda oetleverd heb aan zien doodsvijand, keunenk Nebukadnessar van Babylonië."

Jeremia 45


01Dou Baruch, zeun van Neria, in t vaaierde joar van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia, ales wat Jeremia véúrzegd haar in boukrol opschreven haar, zee profeet tegen hom: 02"Dit zegt de HEER, de God van Israël, tegen die, Baruch: 03Doe zeest: 'O wai mie! De HEER moakt mien lieden aal slimmer. Ik krimp van pien, ik kin nait meer, naargens vin k verlichten!' 04Dit zegt de HEER: Ik breek òf wat ik opbaauwd haar, ik rop tou grond oet wat ik plant haar en dat in t haile laand! 05Doe hest veur die zulm hoge verwachtens. Verwacht mor nait te veul. Want rampen stuur ik òf op elk dij leeft - godssproak van de HEER. Dat zodounde wees mor blied dat ik die t levent ter ofred, woar ofstoe ook hèn gaaist!"

Jeremia 46


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER aangoande de volken. 02Eerst veur Egypte, over t leger van farao Necho, keunenk van Egypte, dat bie Karkemis aan Eufraat deur keunenk Nebukadnessar van Babylonië versloagen wer. En dat in t vaaierde bestuursjoar van keunenk Jojakim van Juda, zeun van Josia:
03"'Moak t grode en lutje schild ree, kloarmoaken veur t gevecht!

04Span peerden in, spring op woagens. In t gelid, helms op,
speren schaarp, harnas aan!'

05Mor wat gebeurt ter nou? Haildaal verbiesterd trekken ze terog.
t Machtege leger stört in nkander,
t gaait ter vandeur.
Schrik en aalteroatsie overaal!
- godssproak van de HEER.

06Vlogste man kin nait oetkniepen, moudegste kerel nait ontkommen.
In t noorden, bie Eufraat,
strovveln ze en valen der bie deel.

07Wèl komt doar aanrollen as de Nijl, as n stroom dij aanbroezen komt?

08Egypte komt ter aanrollen as de Nijl, as n stroom dij aanbroezen komt.
'Doar kom k aan,' ropt e,
'ik zel eerde onderlopen loaten,
steden en inwoners verrinnewaaiern.

09Vot, peerden! Woagens, veuroet! Soldoaten, der op lös:
manlu oet Nubië en Libië, schild in haand,
boog in aanslag, manlu oet Lydië!'

10 Mor dizze dag is dag van de HEER, de God van de machten,
n dag van vroak, van vroak op zien vijanden.
t Sweerd verslindt ales, totdat e zat is,
zok doen dronken het aan heur bloud.
Want de HEER, de God van de machten,
slacht ze altmoal òf,
in t noorden, bie de Eufraat!

11 Goa noar Gilead tou, hoal baalzem op, jonkvraauw Egypte.
Aal joen zaalf helpt nait,
joen wonden willen nait betern.

12 De volken hebben joen roupen heurd, haile wereld over klinkt joen kloagen,
aine soldoat strovvelt over aander,
en aalbaaident valen ze deel."
13 Jeremia kreeg dit woord van de HEER dou keunenk Nebukadnessar van Babel optrok tegen Egypte:
14 "Rappetaaier t in Egypte, geef t deur in Migdol,
in Memfis en Dafne:
'In t gelid! Zet joe schrap!
t Sweerd verslindt ales om joe tou!'

15 Woarom binnen joen staarke soldoaten der vandeur goan, woarom huilen ze gain stand?
Omreden de HEER het heur oftroeveld,

16 ze strovvelden en vuilen deel. Dou zeden ze tegen nkander:
'Wie goan weerom noar ons aigen volk,
noar t laand doar wie geboorteg binnen,
dat we ontkommen aan t moordende sweerd!'

17 Tegen farao, keunenk van Egypte, zeden ze: 'Proatjeboksem, dij zien kaans schaiten let.'

18 Zo woar as ik leef - godssproak van keunenk, HEER van de machten is zien noam -
zo as de Tabor oetstekt boven baargen,
en de Karmel, hoog boven zee,
zo komt e der aan.

19 Moak ales kloar veur oettocht, bewoners van Egypte,
want Memfis wordt n wildernis,
n puunbult zunder bewoners.

20 Egypte leek op n mooi veerske, doar bremsters oet t noorden op ofvlaigen.

21 Zien huursoldoaten binnen net vedde kaalver, mor ook zai luiten hakken zain.
Ze gingen der vandeur,
ze konden t nait holden,
want aanbroken is ongeloksdag,
tied veur heur straf is ter heer.

22 Egypte kropt terog sisternd as n slaang,
nou legers der tegen oprukken.
Mit bielen in aanslag
kommen holthakkers opzetten.

23 Al lieken de bozzen nait deur te kommen, ze haauwen heur om - godssproak van de HEER.
Talrieker binnen ze as sprinkhoanen,
der is gain tellen aan.

24 Zo wordt Egypte vernederd, onder vout lopen deur n volk oet t noorden.
25 Dit zegt de HEER van de machten, de God van Israël: Ik zel Amon stravven, en Thebe, zien god, Egypte mit zien goden en keunenks, farao en dij in hom vertraauw hebben. 26 Ik lever heur oet aan dij heur noar t levent stoan, aan keunenk Nebukadnessar van Babylonië en zien ofsieren. Mor loater zel Egypte weer leven as in laankmanstieden - godssproak van de HEER.
27 Wees doarom nait benaauwd, Jakob mien knecht, wees nait baang, Israël,
ik verlös joe en joen kinder
oet t ofgelegen laand van heur gevangenschop.
Den woont Jakob weer vredeg en vaaileg,
zunder dat ain hom opjagt.

28 Wees doarom nait benaauwd, Jakob mien knecht, want ik bin bie joe
- godssproak van de HEER.
Ik reken òf mit ale volken
doar ik joe onder verstreud heb;
mor mit joe dou ik dat nait.
Ik straf joe aal, zo as ie dat verdainen,
vrijoet loat ik joe nait goan!"

Jeremia 47


01Jeremia kreeg dit woord van de HEER aangoande Filistijnen, veurdat farao Gaza innomen haar.
02"Dit zegt de HEER: Doar komt t wotter opzetten oet t noorden vandoan,
n revier dij overstroomt, dij t laand ter onder zet,
mit aal wat ter touholdt, steden en inwoners.
Mensken roupen t oet, bewoners begunnen te kloagen,

03bie t heuren van kletternde houven van hengsten, van boldernde woagens en donzende roaden.
Voaders loaten heur kinder in steek,
ale moud is heur in schounen zakt.

04Want dag is ter heer, dat ale Filistijnen verrinnewaaierd worden,
Tyrus en Sidon der aan goan, aan leste man tou.
De HEER verrinnewaaiert Filistijnen,
van Kreta zien noazoaten blift gainent over.

05Gaza scheert zok koal, Askelon zit in treur; hou laank zel ie joezulm nog wat aandoun,
leste overschot van Filistijnen?

06Och, sweerd van de HEER, komst nooit meer in rust?
Kroep weerom in dien schij,
schaai oet, bedoar die!

07Mor hou zol e in rust kommen kinnen as de HEER hom der op oetstuurt
tegen Askelon en t haile kustkontraain?

Jeremia 48


01Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God, over Moäb: O wai, Nebo, t is verwoest,
o wai, Kirjataïm, t is veroverd.
Bolwaarken binnen schandaaierd en deelhoald.

02t Is doan mit Moäb zien glorie. In Chesbon wer zien ondergang beroamd:
'Dat volk reu we oet!'
Haalfmalen, ook ie kommen der bie om,
t sweerd zit joe op hakken.

03Heur! In Choronaïm jammern ze t oet: 'Wat n boudel! Ales gaait ter aan!'

04Moäb is vermorzeld, heur roupen klinkt aan Soär tou.

05Ze jammern van ellèn bie schuunte van Luchit, bie baargpas van Choronaïm jeuzeln ze t oet.

06Goa der vandeur, red joen levent, koale stroek in woestijn!

07Ie hebben vertraauwd op joen bolwaarken, doarom worden ze innomen,
Kemos wordt vottranspetaaierd
mit aal zien priesters en jonkers derbie.

08Vernailer komt mit geweld in ale steden, gainent wordt oversloagen.
t Leeglaand wordt vernaild,
t hoge laand verwoest
- de HEER het t zegd.

09Zet n graftombe veur Moäb, want t wordt n puunbult.
Zien steden worden ain palteraksie,
doar gainent meer touholdt.

10 Vervlökt dij noalet wat de HEER onnaaiert, vervlökt is man dij zien sweerd
nait stippen wil in bloud.

11 Van jongs òf aan het Moäb gain zörg kend, was e stil as wien dij te riepen ligt,
nooit overgoten van aine vat in aander,
nooit vottranspetaaierd.
Zo het e zien smoak beholden
is reuk ter nait ofgoan.

12 Mor denk ter goud om, tied komt - godssproak van de HEER -
dat ik lu op heur ofstuur
dij wien oftappen zellen,
dij voaten leeghoalen
en kroeken stokkendsloagen.

13 Den schoamt Moäb zok over Kemos, krekt as Israël zok schoamd het over Betel,
doar e op vertraauwde.

14 Hou duur ie te beweren: 'Wie binnen kriegers, eersteklas helden'?

15 Moäb en zien steden binnen verwoest, ofslacht is beste keur van zien jonkvolk
- godssproak van keunenk,
HEER van de machten is zien noam.

16 Moäb zien ondergang is stoef bie, mit grode stappen komt zien ongelok ter aan.

17 Zing dit kloaglaid, noabers, ie altmoal, dij hom bie noam en tounoam kennen:
'Schane toch, dij machtege scepter,
dij schitternde staf ligt in braiten!'

18 Kom van joen ereploats òf, goa op grond zitten,
bewoners van Dibon.
Vernailer van Moäb trekt tegen joe op
en hoalt joen bolwaarken omdeel.

19 Goa aan kaant van weg op oetkiek stoan, inwoners van Aroër.
Vroag vluchtelingen dij oetknepen binnen:
'Wat is ter gebeurd?'

20 Moäb is schandaaierd, vermorzeld. Roup en reer, vertel t bie de Arnon:
'Moäb is verrinnewaaierd!'

21 t Vonnes is veld over t hogelaand, over Cholon, Jahas en Mefaät,

22 over Dibon, Nebo en Bet-Diblataïm,
23 over Kirjataïm, Bet-Gamul en Bet-Meon,
24 over Keriot en Bosra, over ale steden van Moäb,
wiedvot en stoef bie.

25 Moäb is hoorn ofhaauwd, zien kracht is broken - godssproak van de HEER.

26 Vouer Moäb doen omdat e dochde groder te wezen as de HEER. Den rolt e zok rond in zien aigen spij,
wordt e op zien beurt zulm ook oetlaagd.

27 Of heb ie Israël zulm nait oetlaagd? Was t meschain n roversbende
dat ie hom aalweg weer de gek aanscheren?

28 Goa oet joen steden vandoan, woon nou mor in rotsen, inwoners van Moäb.
Nuzzel joe as n doef hoog tegen rots aan.

29 Wie hebben vernomen van hoogmoud, aldernoarste hoogmoud van Moäb,
van zien tröts en hoge dunk van zokzulm,
zien aigenwieshaid en overmoud.

30 Ik heb wait van zien grootseghaid - godssproak van de HEER -
zien gerevel en onzinproaterij,
t slagt naargens op.

31 Doarom reer ik om Moäb, joa, ik treur over t haile laand.
Ik jammer over lu van Kir-Cheres.

32 Ik raauw meer over joe as over Jazer, wiendroef van Sibma,
joen raanken berekken zee,
ze kwammen aan Jazer tou.
Nou is vernailer aanvalen
op joen hoven en droevetoenen.

33 Oet Moäb zien vruchtboare velden binnen vreugde en bliedschop verswonnen.
Der is gain wien meer in koepen,
dij droeven treedden binnen vot,
heur fleureg laid is opholden.

34 t Roupen van Chesbon komt aan Elale tou, tot Jahas is t kloagen te heuren,
van Soär tot Choronaïm en Eglat-Selisia.
Ook oäse van Nimrim wordt woestijn.

35 Ik moak Moäb t onmeugelk nog laanger ovvers te brengen aan zien goden op de högten - godssproak van de HEER.

36 Doarom is mien haart n floit geliek dij n treurlaid speult over Moäb en lu van Kir-Cheres,
ales wat ze haren, is verloren goan.

37 Ale koppen binnen koal, boarden ofschoren,
aarms binnen inkaarfd,
bouteklaid hebben ze omsloagen.

38 Overaal raauwt men op doaken en plaainen van Moäb. Ik heb Moäb vermorzeld
as diggelgoud dat naargens veur deugt
- godssproak van de HEER.

39 Och heden nog aan tou, wat is Moäb versloagen.
Beschoamd draait e kop òf,
ze lagen hom oet,
n schrik is e veur zien haile omgeven.

40 Dit zegt de HEER: Kiek, oarend stört zok op Moäb,
mit oetspraaide vleugels.

41 Steden worden innomen, bolwaarken overmeesterd. Dij dag wordt t haart van Moäbs soldoaten,
as t haart van n vraauw in heur vloagen.

42 Moäb wordt oetreud, zel gain volk meer wezen, omdat e zok keerd het tegen de HEER.

43 Schrik, koel en struup stoan joe te wachten, bewoners van Moäb
- godssproak van de HEER.

44 Dij aan loop gaait veur schrik, vaalt in koel, dij tou koel oetkropt, wordt vongen in struup.
Dit altmoal breng ik over Moäb
in t joar van heur straf
- godssproak van de HEER.

45 In schaar van Chesbon bleven vluchtelingen stoan - ze kinnen nait meer.
Vuur sluig tou Chesbon oet,
vlam oet t hoes van Sichon,
dij Moäb zien dun-eggen,
kop van dij proatjeboksems verschruide.

46 Bekloag joezulm, Moäb, volk van Kemos, ie hebben der west!
Joen zeuns worden oppakt,
joen dochters vottranspetaaierd.

47 Mor ainmoal zel ik Moäb weer moaken zo as t vrouger was
- godssproak van de HEER."
Tot zowied t oordail over Moäb.

Jeremia 49


01"Dit zegt de HEER over Ammonieten: Het Israël gain zeuns,
gain aarfgenoamen meer,
dat Milkom bezit nemen kon van Gad
zien volk zok vestegen kon in zien steden?

02Mien woord ter op: tied komt ter heer dat ik Rabbat-Ammon doavern loat van kriegslewaai
- godssproak van de HEER.
n Verloaten puunbult wordt t,
aal zien steden goan in de floister.
Israël wordt boas over zien bezetters
- zegt de HEER.

03Jammer, Chesbon, want Ais is vernaild, reer, vraauwlu van Rabba,
goa in raauw, zing t kloaglaid,
swaalk rond, haildaal onder wonden.
Want Milkom wordt vottranspetaaierd,
zien priesters en hoge lu, altmoal mouten ze mit.

04Woarom nog grootsk wezen op joen kracht, t is doan mit dien macht, schietwies wicht,
dij zo op dien bolwaarken vertraauwt,
dastoe zegst: 'Gainent komt ter in!'

05Ik joag die doodschrik op hoed van ale kanten
- godssproak van de HEER, de God van de machten.
Doe gaaist op loop,
gainent dij joe bie nkander brengt.

06Mor noatied moak ik Ammon weer net as t vrouger was
- godssproak van de HEER.
07Dit zegt de HEER van de machten over Edom: Is ter in Teman gain wieshaid meer?
Waiten loze lu gain road,
is heur inzicht verswonnen?

08Goa der vandeur, zo gaauw ie kinnen, kroep goud bezied, inwoners van Dedan,
want rampen breng ik over Esau,
as tied van straf der heer is.

09As droevenplokkers kommen, vaalt ter niks meer te mennen.
As snaachts daiven inbreken,
vernailen ze ales wat ze willen.

10 Ikzulm plunder Esau haildaal koal, zien schoelstee leg ik bloot,
dat e naargens meer beziedkroepen kin.
Zien noazoaten en zien volk worden oetreud.
Gainain van zien noabers zegt:

11 'Ik zörg wel veur dien weeskinder, dien wedevraauwen kinnen van mie op aan.'
12 Zo zegt de HEER: Ook dij t nait verdainen, mouten beker drinken. Ie dochten der aan te ontkommen? In gain gevaal! Drinken zel ie! 13 Ik heb ter n aid op doan bie miezulm - godssproak van de HEER: Bosra wordt n schrik, n taiken van spot, verloaten en vervlökt, aal heur steden zellen veur aaid n puunbult blieven."
14 "Ik heb van de HEER n bosschop kregen, n bode het volken kundeg moakt:
'Aantreden! Trek op tegen Edom,
kloar veur t gevecht!'

15 Ik moak van joe n volk van niks, bie mensken nait in reken.

16 Elk haar ontzag veur joe, dat het joe bie neus had,
overmoudeg bin ie worden.
Ie hebben joe nuzzeld in rotsen,
hoogste heuvel heb ie bezet.
Mor al is joen nust nait te berekken,
net zo min as n oarend zienent,
Ik hoal joe omdeel
- godssproak van de HEER.
17 Edom wordt n schrik. Elk dij der deur trekt, staait versteld, mit stomhaid sloagen om aal dij rampen. 18 t Wordt verrinnewaaierd krekt as Sodom en Gomorra heur kontraain - zegt de HEER. Gainain woont ter meer, gain mensk holdt ter tou.
19 Zo as n laiw oet bozzen bie Jordaan koppels vij overvaalt, zo joag ik heur oet nkander in ain ogenslag,
en roof heur vetste bokken.
Want wèl is aan mie geliek?
Wèl duurt verantwoorden van mie vroagen?
Welke hedder is mie de boas?

20 Luster doarom noar de HEER zien besloet over Edom, noar zien plannen mit inwoners van Teman.
Ook minste daaiern worden votsleept,
dat alderdeegs t laand doar ze waaiden in toeze is.

21 Eerde schudt van heur doavernde vaal, aan Rode Zee tou heurt men ze jammern.

22 As n oarend vlogt e omhoog, hai schut deel op Bosra,
mit oetspraaide vleugels.
Dij dag wordt t haart van soldoaten
as dat van n vraauw in heur vloagen.
23 Dit zegt de HEER over Damascus. Hamat en Arpad stoan versteld,
ze hebben roare berichten vernomen.
Zörgen loaten heur nait mit rust,
krekt zo as zee nait in rust komt.

24 Damascus let moudveren hangen en slagt op de vlocht.
t Is haildaal verbalderd,
deur benaauwdens overmand,
as n vraauw in heur vloagen.

25 Wat ligt ze der verloaten bie, dij schitternde stad, dij börg, zo vol leven.

26 Dij dag sneuveln jongkerels in stroaten en soldoaten kommen om
- godssproak van de HEER van de machten.

27 Ik steek börg Damascus in brand, Benhadad zien bolwaark gaait op in de vlammen.
28 De HEER zegt over Kedar en keunenkrieken van Chasor, dij deur keunenk Nebukadnessar van Babel veroverd werden: Trek op tegen Kedar,
vernail de lu oet t oosten.

29 Heur tènten en heur koppels vij, haile boudel wordt heur roofd.
Men steelt heur kemélen,
schrik en aalteroatsie rondom!

30 Der vandeur, zo gaauw as ie kinnen, kroep goud bezied, inwoners van Chasor
- godssproak van de HEER.
Want t besloet staait vaast
van keunenk Nebukadnessar van Babylonië,
zien plannen tegen joe liggen kloar.

31 Trek op tegen dat zörgeloze volk dat denkt zo vaaileg te wezen
- godssproak van de HEER -,
dat gain deuren en grondels het,
en allenneg woont.

32 Heur kemélen worden roofd, roofgoud wordt aal heur vij.
Ik drief heur ale windveren hèn,
dij manlu mit koalschoren koppen.
Van ale kanten loat ik ondergang op heur òf kommen
- godssproak van de HEER.

33 Chasor wordt n kontraain doar jakhaalzen hoezen, n toesternust veur aaid,
gainain woont ter, gain mensk holdt ter tou."
34 Profeet Jeremia kreeg dit woord van de HEER over Elam, dou Sedekia nog mor net keunenk van Juda was:
35 "Dit zegt de HEER van de machten: Ik breek bogen van Elam stokkend,
heur staarkste woapens.

36 De vaaier winden stuur ik oet over t laand, oet ale vaaier houken van wereld.
Doarmit streu ik ze rond in ale windveren,
bie ale volken zellen vluchtelingen van Elam kommen.

37 In t gevecht mit de vijanden dij heur noar t levent stoan, vermorzel ik Elam.
Rampen breng ik over heur, in mien glìnne gram
- godssproak van de HEER.
Ik loat heur achternoazitten mit t sweerd,
tot ik heur verrinnewaaierd heb.

38 Ik sticht mien troon in Elam, en ombrengen zel ik keunenks en jonkers
- godssproak van de HEER.

39 Mor der komt n tied dat ik Elam vannijs moak
zo as t vrouger was
- godssproak van de HEER"

Jeremia 50


01Dit woord het profeet Jeremia zegd over Babel en t laand van Chaldeeërs:
02"Moak t aan volken kundeg, loat t heuren, roup t overaal om:
Babel is veroverd,
Bel vernederd,
Merodak versloagen.
Ook aander goden binnen vernederd,
ofgodsbeelden vermorzeld.

03n Volk is oprukt tou t noorden oet, het van t laand n toesternust moakt
doar gainent meer woont,
mensk en daaier hebben de wiek nomen.

04In dij tied, in dij doagen - godssproak van de HEER -
goan dij van Israël en van Juda
weer mit nkander op pad;
schraiwendeweg zuiken ze
de HEER, heur God.

05Zai zellen weg vroagen noar Sion, doar binnen ze noar op pad.
'Kom wie goan mit de HEER in mane
in n verbond dat aaltied duurt,
dat nooit vergeten wordt.'

06n Koppel verloren schoapen was mien volk, op biesterboan brocht deur zien hedders.
Ze swaalkten rond in baargen,
laipen haildaal verloren,
t pad noar hok finoal vergeten.

07Roofgoud geliek wazzen ze veur elk. Heur vijanden zeden: 't Is ons schuld nait,
ze hebben ja zundegd tegen de HEER,
tegen t stee van gerechteghaid,
tegen verwachten van heur veurolden.'

08Moak dat ie vot kommen oet Babel, t laand van Chaldeeërs,
goa der vandeur as bokken,
dij veur koppel oet lopen.

09Machtege volken oet t noorden vandoan, loat ik mit nkander oprukken tegen Babel,
ze belegern hom en nemen hom in.
Schaiten doun ze as eerste keur kriegers,
nooit goan ze der noast.

10 Chaldea wordt leegroofd, dij heur plundern, doun zok te goude
- godssproak van de HEER.

11 Wees mor vrolek en blied, ie, dij mien bezit plundern,
spring as kaalver in t laand
en vrènsk as hengsten.

12 Te schaande wordt dien moeke zet en minacht, Babel wordt t oetschot van volken,
n dorre en dreuge woestijn.

13 De HEER zien grammiedeghaid moakt dat ter gainent meer woont,
haile stad ain dikke puunbult.
Elk dij der langs komt, staait verbiesterd,
holdt oam op bie aal dij rampen.

14 Stel joe op rondom stad, ie altmoal, dij boog hantaaiern,
schait op hom, wees nait zuneg mit joen pielen,
want hai het zundegd tegen de HEER.

15 Joechaai tegen stad, ie hebben t ja wonnen, hai geft zok over, toorns störten in, muren valen om.
Dat is vroak van de HEER.
Vreek joe mor op hom,
dou mit hom, wat hai mit aandern doan het.

16 Vernail zaaiers en zichters van Babel as tied van mennen der heer is.
Veur t moordend sweerd gaait elk ter vandeur,
keert noar zien laand weerom.

17 Israël is n oetnkander dreven koppel, opjagd deur laiwen.
Eerst is t opvreten deur keunenk van Assyrië,
loater het Babel zien keunenk bonken ofkloven.
18 Doarom - zegt de HEER van de machten, de God van Israël: Ik troevel keunenk van Babel òf en zien laand ter bie, zo as ik Assyrië zien keunenk oftroeveld heb. 19 Den breng ik Israël weerom noar zien aigen gruinlaand, t zel weer waaiden op de Karmel en in Basan, zok te goude doun in t baarglaand van Efraïm en Gilead. 20 In dij tied, in dij doagen - godssproak van de HEER - zöcht men vergees noar Israëls schuld, nait te vinden binnen zunden van Juda, heur dij ik overloat, vergeef ik heur schuld.
21 Trek op tegen Merataïm en inwoners van Pekod.
Steek heur dood, moor heur oet
- godssproak van de HEER -
dou wat ik joe bestel.

22 Kriegslewaai het overhaand in t laand, ales gaait ter aan.

23 In braiten gaait hoamer van wereld, Babel is n schrik worden veur volken.

24 Veur dat ie t gewoar werden, Babel, zat ie in klem, in struup dij ie zulm zet hebben.
Ie zitten der in vaast,
omreden ie hebben joe verzet tegen de HEER.

25 De HEER het zien woapenkoamer open doan, in zien gram woapens veurndag hoald.
Wat of in t laand van Chaldeeërs gebeurt
is t waark van de HEER, de God van de machten.

26 Trek tegen heur op van ale kanten, zet heur koornschuren wied open.
Smiet haile boudel op n bult en vernail t
tot ter niks meer van over is.

27 Breng ale bollen om haals, stuur heur noar slachtbaank tou.
O wai! Heur dag is ter heer,
tied van heur straf.

28 Luster noar vluchtelingen dij oet Babel ontkwammen.
Ze vertellen in Sion
over vroak van de HEER, ons God,
vroak over zien tempel.

29 Kommedaaier schutters op tegen Babel, altmoal dij pielenboog hantaaiern.
Sloet hom in van ale kanten,
dat ter gainent oetknipt.
Geef hom loon noar waarken,
handel mit hom, zo as e zulm handeld het.
Want bretoal het hai zok verzet
tegen de HEER, de Haailege van Israël.

30 Dij dag sneuveln jongkerels in stroaten, soldoaten kommen om
- godssproak van de HEER.

31 Joa, ik kom der aan, doe bretoalerd, - godssproak van de HEER, de God van de machten;
dien dag, tied van dien straf is ter heer.

32 Bretoalerd stroekelt en vaalt, en gainent helpt hom in t èn.
Ik zet zien steden in brand,
t vuur verslindt t haile laand.

33 Dit zegt de HEER van de machten: Dij van Israël en Juda worden kneveld,
vijand dij heur vottranspetaaierde,
holdt heur vaast, wil heur nait lopen loaten.

34 Mor heur verlözzer is staark: HEER van de machten is zien noam.
Haizulm nemt t veur heur op,
hai brengt vannijs weer rust op eerde,
mor over inwoners van Babel brengt hai onrust.

35 t Sweerd rakt Chaldeeërs - godssproak van de HEER -
de inwoners van Babel,
zien hoge lu en wieze mensken.

36 t Sweerd rakt zien woarzeggers, ze roazen as dove kolen. t Sweerd rakt zien soldoaten, ze verstieven van schrik.

37 t Sweerd rakt zien peerden en woagens, zien huursoldoaten worden vraauwlu geliek.

38 t Sweerd rakt zien revieren, ze kommen dreug te stoan. t Is ja n laand van ofgodsbeelden,
mislaaid binnen ze deur heur ofgoden.

39 Nou wonen der spouken en gaisten, struusvogels holden der tou.
Nooit zel der meer ain wonen.

40 t Wordt net as t kontraain van Sodom en Gomorra
deur God verrinnewaaierd
- godssproak van de HEER.
Gainent woont ter,
gain mensk holdt ter tou.

41 Der komt n volk oet t noorden vandoan, n dikke overmacht,
n bult keunenks van t èn van wereld.

42 Soabel en pielenboog holden ze stief in haand, genoadeloos is dit volk, meedlieden kinnen ze nait.
As t geroas van boldernde zee,
poazen poten van aanbroezende peerden.
Man bie man stoan ze opsteld veur t gevecht,
tegen die, dochter Babel.

43 Keunenk van Babel heurde dit nijs, zien handen begunden te trillen,
schrik sluig hom om t haart
as pien bie n vraauw in heur vloagen.

44 Zo as n laiw oet bozzen bie Jordaan koppels vij overvaalt, zo joag ik heur oet nkander in ain ogenslag,
en roof heur vetste bokken.
Want wèl is aan mie geliek?
Wèl kin mie tou verantwoorden roupen?
Welke hedder kin op tegen mie?

45 Luster doarom noar de HEER zien besloet over Babel,
noar zien plannen
mit t laand van Chaldeeërs.
Ook minste daaiern worden votsleept,
dat alderdeegs t laand doar ze waaiden in toeze is.

46 Dou der meld wer: 'Babel is valen', schudde eerde,
heur jammern was bie ale volken te heuren.

Jeremia 51


01Dit zegt de HEER: Ik loat over Babel
en inwoners van Leb-Kamai
n störm opsteken dij ales vernailt.

02Ik stuur op Babel lu òf dij t laand as koorn zeven zellen, t leeg achterloaten.
As onhaailsdag aanbrekt, belegern ze stad.

03Vergees spannen schutters heur pielenbogen, veur niks steken ze zok in t harnas.
Ontzai soldoaten nait, moor t haile leger oet.

04Ze sneuveln in t laand van Chaldeeërs, doodstoken liggen ze in stroaten.

05Mor Israël en Juda worden deur heur God, de HEER van de machten,
nait as wedevraauwen achterloaten,
ook al stonden ze in schuld bie Haailege van Israël.

06Goa vot, run veur joen levent, moak dat ie oet Babel vandoan kommen,
aans kom ie omhaals deur zien schuld!
Tied van vroak is ter nou heer:
de HEER geft Babel zien verdainde loon.

07Babel was n golden beker in de HEER zien haand,
haile wereld wer der doen van.
Ale volken dronken dij wien
en wazzen van heur verstand.

08Nou is Babel valen, onverwacht is e verwoest.
Zing n kloaglaid,
neem baalzem mit veur zien wonden,
meschain dat e nog beter worden kin.

09Wie hebben mit Babel ompeeld, mor der was gain betern aan.
Goa tou stad oet, weerom noar joen laand.
Want zien schuld komt aan hemel tou,
tot boven in wolken.

10 De HEER het ons redden brocht. Wie zellen in Sion vertellen
wat of de HEER, ons God, ons dee.

11 Punt pielen aan, hol schilden ree! De HEER het keunenks van Meden aanzet
Babel te verrinnewaaiern.
Dat is de HEER zien vroak
om verwoesten van zien tempel.

12 Plant standoard veur muren van Babel, verstaark de wacht,
zet wachtposten oet,
leg troepen in hinderloag!
Want de HEER voert oet
doar hai inwoners van Babel mit draaigd het.

13 Ie wonen in n laand mit wotter zat, schatriek bin ie.
Mor nou is t èn der heer,
joen levensdroad wordt deurknipt.

14 De HEER van de machten het sworen bie zokzulm: Joen laand wordt overstroomd mit mensken,
as sprinkhoanen zo machteg,
blied joechaaien zellen ze,
zai hebben t ja wonnen."

15 Hai vörmde eerde deur zien kracht, muik in zien wieshaid wereld ree,
spande hemel mit inzicht.

16 Zien dunder boldert, t wotter zoest omdeel. Hai dut wolken opkommen van t èn van wereld.
Bie regen smeedt hai t weerlicht,
wind ropt hai veurndag oet zien schuren.

17 Mensken roaken verbiesterd, t verstand staait heur stil. Goldsmid schoamt zok veur zien beelden,
wat e goten het, binnen kloare leugens, der zit gain levent in.

18 Dingen van niks binnen t, bespoddelk knuterwaark. As tied van straf der heer is, goan ze der aan.

19 God van Jakob is nait as zai: hai is schepper van t aal
en Israël komt hom tou.
HEER van de machten is zien noam.

20 "Medië, mien striedhoamer, mien oorlogsraif heb ie west.
Mit joe sluig ik volken in braiten,
mit joe sluig ik keunenkrieken deel.

21 Mit joe vernailde ik peerden en ruters, woagens en peermenners,

22 manlu en vraauwlu, grieskoppen en kinder,
jonges en wichter,

23 hedders en koppels, boeren en ozzen,
landvoogden en stadholders.

24 Mor nou zel ik verhoalen op Babel en inwoners van Chaldea,
t kwoad dat ie Sion aandoan hebben,
ie zellen t zain mit aigen ogen
- godssproak van de HEER.

25 Ik zél joe, baarg van bedaarf, dij haile eerde bedurven het
- godssproak van de HEER.
Ik steek mien haand tegen die op,
ik smiet die van rotsen òf,
n baarg aask moak ik van die.

26 Oet joe kapt men gain houkstain meer of fonnement, ie zellen veur aiweg en aaid n puunbult wezen
- godssproak van de HEER.

27 Plant standoard op eerde, bloas bezuun bie ale volken.
Moak ze ree veur t gevecht,
kommedaaier keunenkrieken tegen heur op:
Ararat, Minni en Askenaz.
Loat schrievers noatrekken of ter gainent mekaaiert;
loat peerden aanrukken as n swaarm sprinkhoanen.

28 Moak volken ree veur t gevecht, keunenk van Meden,
zien landvoogden en stadholders
en t haile laand doar e boas over is.

29 Eerde schudt en trilt, de HEER moakt doan waark van zien plannen mit Babel:
t laand wordt n schrik, doar gainent meer touholdt.

30 Soldoaten van Babel geven stried over, ze verschaanzen zok in onberiekboare börgen.
Krieg is ter oet, t binnen net vraauwlu.
Heur hoezen stoan in brand,
grondels van poorten binnen stokkendbroken.

31 Aine bode komt noa aander, bosschoppers volgen nkander op,
melden keunenk van Babel:
'Stad is veroverd,

32 oversteekploatsen binnen bezet, t moerasraait is platbraand,
soldoaten binnen haildaal verbalderd!'

33 Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God: Babel liekt op n dörsdeel
dij aanstampt worden mout:
t is nou tied van mennen.

34 'Keunenk van Babel het van mie eten en dikdakt.
Lege schuddel het e stoan loaten.
Opsloken het e mie as n monster,
moag het e volstopt mit lekkers
en mie dou votsmeten,'
zegt Israël.

35 ' t Geweld mie aandoan, zel Babel trevven,' zegt t volk van Sion.
'Mien bloud over t volk van Chaldea,'
zegt Jeruzalem.

36 Doarom - zo zegt de HEER: ik neem t veur die op,
en zel vroak veur die nemen.
Zien revieren loat ik leeglopen,
zien wèllen dreug ik oet.

37 Babel wordt n puunbult, n stee doar jakhaalzen touholden,
n schrik, n taiken van spot,
zunder bewoners.

38 Ze brollen wel as jonge laiwen, en grommen as laiwejongen,

39 mor as ze nareg in hoed binnen, zet ik heur flink draank veur,
ik vouer ze doen tot ze dubbeltongs proaten.
Den valen ze veur aaid in sloap
en wakker worden ze nooit meer
- godssproak van de HEER.

40 Ik stuur heur noar slachtbaank as lammer, as rammen en bokken.

41 Och heden, Sesach is innomen, sier van haile wereld is veroverd.
Och heden, Babel is n schrik worden bie volken.

42 Zee het Babel onderspould, golven binnen der overhèn broesd.

43 Ale steden binnen n schrik worden, t laand is dreug en soor,
n kontraain doar gainent woont,
gain mensk wil der meer hèn.

44 Bel, Babel zien god, zel ik stravven, wat e opslook, hoal ik hom tou mond oet.
Der stromen gain volken meer noar hom tou.
Muren van Babel binnen omtrokken!

45 Goa hier vandoan, mien volk, red joen levent van de HEER zien glìnne gram.

46 Nait drutjen en nait baang wezen veur geruchten in t laand.
t Aine joar gaait dit proatje rond,
t aander joar weer n aander.
t Laand is vol geweld,
machthebber staait op tegen machthebber.

47 Leuf mie, tied komt, dat ik ofgoden van Babel ofstraf.
t Haile laand wordt vernederd,
lieken liggen overaal en naargens.

48 As verwoesters aanrukken kommen oet t noorden, joechaaien hemel en eerde en aal wat ter in is
over Babel zien ondergang
- godssproak van de HEER.

49 Babel wordt innomen, om doden van Israël,
zo as ter over haile wereld
veur Babel doden valen binnen.

50 Ie, dij aan t sweerd ontkommen binnen, loop deur, blief nait stoan!
Denk al van vèrren aan de HEER,
hol Jeruzalem in gedachten.


51 Al zeg ie ook: 'Wie wazzen vernederd,
wat schoamden wie ons
dou we heurden hou of vremd volk mit geweld
in t haailegdom ging en t hoes van de HEER onteerde!'

52 Tied komt - godssproak van de HEER -, dat ik mie vreek op zien ofgoden.
Overaal in t haile laand
zellen gewonden liggen te jammern.

53 Al klimt Babel ook omhoog noar hemel, al stekt e zien macht ook nog zo hoog in lucht,
ik stuur verwoesters der op òf
- godssproak van de HEER.

54 Jammern en jeuzeln klinkt in Babel, en in t haile laand van Chaldeeërs.

55 t Is de HEER dij Babel verwoest, ale rebulie verstommen let.
Hou hoog of golven ook kop opsteken,
hou haard of ze ook boldern en broezen,

56 over Babel komt ondergang. Zien soldoaten worden gevangennomen,
heur pielenbogen goan in braiten,
want de HEER is n God dij t weerombetoalt,
dij loon geft noar waarken.

57 Zien hoge heren en wieze lu, zien landvoogden en stadholders,
zien soldoaten vouer ik doen.
Ze valen in sloap veur aiweg en aaid
en wakker worden ze nooit meer
- godssproak van keunenk,
HEER van de machten is zien noam.

58 Dit zegt de HEER van de machten: Dikke muren van Babel worden ofbroken,
hoge poorten goan in de floister.
De volken hebben pokkeld veur niks,
aal heur vrözzeln gaait in vlammen op."
59 In t vaaierde joar van zien bestuur ging Sedekia van Juda noar Babel tou. Hofmaarschalk Seraja, zeun van Neria en klaainzeun van Machseja, ging mit. Profeet Jeremia dee hom dizze bosschop mit. 60 Noadat e ale rampen dij over Babel kommen zollen, ales wat hier over Babel opschreven staait, aantaikend haar, 61 zee e tegen Seraja: "Zo gaauw as ie in Babel kommen, mout ie dit altmoal veurlezen. 62 Ie mouten zeggen: 'HEER, ie hebben aankundegd dat ie dizze stad verwoesten zellen, dat ter gainent meer wonen zel, gain mensk en gain daaier, en dat e veur aaid n wildernis worden zel.' 63 As ie dit altmoal veurlezen hebben, bind den n vlint aan dit bouk vaast, smiet hom in Eufraat 64 en zeg: 'Zo zel Babel zinken! Hai komt rampen dij ik over stad breng, nooit meer te boven.'" Tot zo wied woorden van Jeremia.

Jeremia 52


01Sedekia was ainentwinneg joar dou e keunenk wer en hai regaaierde elf joar in Jeruzalem. Zien moeke haitte Chamutal. Ze was ain van Jirmeja oet Libna. 02Sedekia dee doar de HEER n hekel aan haar, net as Jojakim. 03Want de HEER was zo aibelse kwoad op Jeruzalem en Juda, dat hai onnaaierde ze te versteuten. Sedekia kwam in opstand tegen keunenk van Babylonië. 04In t negende joar van zien bestuur, op tiende dag van tiende moand, kwam Nebukadnessar van Babylonië mit zien haile leger op Jeruzalem aanzetten. Ze belegerden stad en zetten der aan ale kanten schaanzen omtou. 05Belegern duurde aan t elfde joar van Sedekia zien bestuur tou. 06Op negende dag van vaaierde moand, dou t zo slim worden was mit honger in stad dat ter veur inwoners gain brood meer was, 07wer der n gat in stadsmuur sloagen. Schoon dat Chaldeeërs rondom stad tou laggen, kregen soldoaten t veurnkander oet te kniepen. Snaachts gingen ze tou stad oet deur poort tussen baaide muren van keunenk zien toen hèn. Ze trokken kaant van t Jordaandaal op, 08mor t leger van Chaldeeërs zette keunenk Sedekia achternoa en huil hom in op vlakte van Jericho. Zien haile leger was oet nkander valen. 09Ze kregen hom te pakken en brochten hom noar keunenk van Babel in Ribla, in t kontraain van Hamat. Dij sprak vonnes over hom oet. 10 Keunenk van Babylonië luit Sedekia zien jonges veur zien aigen ogen ofslachten. Jonkers van Juda dee e ook in Ribla oetmoorden. 11 Sedekia zulm luit e ogen oetsteken, in boeien sloagen en noar Babel brengen. Doar zette hai hom aan zien dood tou in gevangenis. 12 Tiende dag van viefde moand, in t negentiende bestuursjoar van keunenk Nebukadnessar van Babylonië, trok Nebuzaradan, kommedant van garde en keunenk zien adjudant, Jeruzalem in. 13 Hai stook de HEER zien tempel, t pelaais van keunenk en ale hoezen van Jeruzalem in brand. Ale grode gebaauwen zette hai in de floister. 14 t Leger onder zien permoters, smeet muren van Jeruzalem ondersteboven. 15 Behaalve aarmste lu, werden ale mensken dij nog in stad bleven wazzen en lu dij noar keunenk van Babylonië overlopen wazzen mit overbleven ambachtslu, deur Nebuzaradan vottranspetaaierd. 16 Bloots aarme lu van t pladdelaand luit gardekommedant zitten. Dij zollen zörgen veur droevetoenen en baauwakkers. 17 Bronzen zoelen van de HEER zien hoes, onderstellen en bronzen Zee dij bie t hoes van de HEER heurden, sluigen Chaldeeërs stokkend en t brons brochten ze noar Babel tou. 18 Potten, scheppen, mèzzen, ovverschoalen, schuddels en aal t aander bronzen raif dat veur eredainst bruukt wer, nammen ze ook mit. 19 Aal t gold en zulver, ovverschoalen, potten, kandeloars, schuddels en koemen, nam kommedant van garde zulm mit. 20 Aan aal dat goud, aan baaide zoelen, aan Zee mit dij twaalf ozzen der onder en aan onderstellen dij keunenk Salomo veur t hoes van de HEER moaken loaten haar, zat zo veul brons, dat ter was gain wegen aan. 21 Wat baaide zoelen aanbelangt, ze wazzen achtien èl hoog, in t rond wazzen ze twaalf èl en ze wazzen vaaier doem dik. Vanbinnen wazzen ze hòl. 22 t Bronzen kopstuk der boven op, was vief èl hoog en om t kopstuk tou zat vlechtwaark van grenoatappels, altmoal kloar brons. Twijde zoel was ook bewaarkt mit grenoatappels. 23 Zesentnegenteg grenoatappels hongen vrij. Mit nkander zatten der honderd in t vlechtwaark der omtou. 24 Kommedant van garde pakte hogepriester Seraja op, mit zien rampelzaant Sefanja en de drij man dij touzicht op tempel huilen. 25 Boetendes pakte hai in stad n hoge hofdainder op dij over n legerofdailen ging, mit vief amtenoars van t hòf dij nog in stad wazzen, siktoares van opperbevelhebber dij t volk van t laand oproupen mos veur dainst, mit sesteg man van börgerlu in t laand, dij ook nog in stad wazzen. 26 Dij altmoal nam kommedant van garde gevangen en hai nam heur mit noar keunenk van Babel in Ribla. 27 Dij luit heur doar in Ribla, in t kontraain van Hamat, doodmoaken. Op dizze menaaier wer Juda vottranspetaaierd tou zien laand oet. 28 In t zeuvende joar werden deur Nebukadnessar drijdoezenddrijentwinneg Judeeërs vottranspetaaierd, 29 in t achtiende joar aachthonderdtwijendatteg mensken oet Jeruzalem, 30 in t drijentwinnegste joar brochde kommedant van garde, Nebuzaradan, zeuvenhonderdvievenvatteg man oet Juda mit. Zodounde mit nkander vaaierdoezend zèshonderd mensken. 31 Dou keunenk Ewil-Merodach van Babylonië op troon kwam, kreeg keunenk Jojakim van Juda, groatsie van hom. Dat was in t zeuvendattegste joar van keunenk Jojakim van Juda zien verbannen, op vieventwinnegste van twaalfde moand. Hai luit hom vrij oet t gevang 32 en verzekerde hom, dat e t goud mit hom mainde. Hai gaf hom mooiste stee van ale keunenks dij mit hom in Babel zatten. 33 Dat Jojakim kon zien gevangenisgoud oetdoun en mog veur rest van zien levent miteten aan keunenk zien toavel. 34 Wat zien doaglieks etendrinken aanbelangt, keunenk van Babel onnaaierde, men zol der veur zörgen zo laank as e leefde, aan zien dood tou.