|
|
n Woord veur Boabel (50: 1-51:64)
|
Jeremia 50
01Dit woord het profeet Jeremia zegd over Babel en t laand van Chaldeeërs:
02"Moak t aan volken kundeg,
loat t heuren, roup t overaal om:
Babel is veroverd,
Bel vernederd,
Merodak versloagen.
Ook aander goden binnen vernederd,
ofgodsbeelden vermorzeld.
03n Volk is oprukt tou t noorden oet,
het van t laand n toesternust moakt
doar gainent meer woont,
mensk en daaier hebben de wiek nomen.
04In dij tied, in dij doagen
- godssproak van de HEER -
goan dij van Israël en van Juda
weer mit nkander op pad;
schraiwendeweg zuiken ze
de HEER, heur God.
05Zai zellen weg vroagen noar Sion,
doar binnen ze noar op pad.
'Kom wie goan mit de HEER in mane
in n verbond dat aaltied duurt,
dat nooit vergeten wordt.'
06n Koppel verloren schoapen was mien volk,
op biesterboan brocht deur zien hedders.
Ze swaalkten rond in baargen,
laipen haildaal verloren,
t pad noar hok finoal vergeten.
07Roofgoud geliek wazzen ze veur elk.
Heur vijanden zeden: 't Is ons schuld nait,
ze hebben ja zundegd tegen de HEER,
tegen t stee van gerechteghaid,
tegen verwachten van heur veurolden.'
08Moak dat ie vot kommen oet Babel,
t laand van Chaldeeërs,
goa der vandeur as bokken,
dij veur koppel oet lopen.
09Machtege volken oet t noorden vandoan,
loat ik mit nkander oprukken tegen Babel,
ze belegern hom en nemen hom in.
Schaiten doun ze as eerste keur kriegers,
nooit goan ze der noast.
10 Chaldea wordt leegroofd,
dij heur plundern, doun zok te goude
- godssproak van de HEER.
11 Wees mor vrolek en blied,
ie, dij mien bezit plundern,
spring as kaalver in t laand
en vrènsk as hengsten.
12 Te schaande wordt dien moeke zet en minacht,
Babel wordt t oetschot van volken,
n dorre en dreuge woestijn.
13 De HEER zien grammiedeghaid
moakt dat ter gainent meer woont,
haile stad ain dikke puunbult.
Elk dij der langs komt, staait verbiesterd,
holdt oam op bie aal dij rampen.
14 Stel joe op rondom stad,
ie altmoal, dij boog hantaaiern,
schait op hom, wees nait zuneg mit joen pielen,
want hai het zundegd tegen de HEER.
15 Joechaai tegen stad, ie hebben t ja wonnen,
hai geft zok over, toorns störten in, muren valen om.
Dat is vroak van de HEER.
Vreek joe mor op hom,
dou mit hom, wat hai mit aandern doan het.
16 Vernail zaaiers en zichters van Babel
as tied van mennen der heer is.
Veur t moordend sweerd gaait elk ter vandeur,
keert noar zien laand weerom.
17 Israël is n oetnkander dreven koppel,
opjagd deur laiwen.
Eerst is t opvreten deur keunenk van Assyrië,
loater het Babel zien keunenk bonken ofkloven.
18 Doarom - zegt de HEER van de machten, de God van Israël: Ik troevel keunenk van Babel òf en zien laand ter bie, zo as ik Assyrië zien keunenk oftroeveld heb.
19 Den breng ik Israël weerom noar zien aigen gruinlaand, t zel weer waaiden op de Karmel en in Basan, zok te goude doun in t baarglaand van Efraïm en Gilead.
20 In dij tied, in dij doagen - godssproak van de HEER - zöcht men vergees noar Israëls schuld, nait te vinden binnen zunden van Juda, heur dij ik overloat, vergeef ik heur schuld.
21 Trek op tegen Merataïm
en inwoners van Pekod.
Steek heur dood, moor heur oet
- godssproak van de HEER -
dou wat ik joe bestel.
22 Kriegslewaai het overhaand in t laand,
ales gaait ter aan.
23 In braiten gaait hoamer van wereld,
Babel is n schrik worden veur volken.
24 Veur dat ie t gewoar werden, Babel,
zat ie in klem, in struup dij ie zulm zet hebben.
Ie zitten der in vaast,
omreden ie hebben joe verzet tegen de HEER.
25 De HEER het zien woapenkoamer open doan,
in zien gram woapens veurndag hoald.
Wat of in t laand van Chaldeeërs gebeurt
is t waark van de HEER, de God van de machten.
26 Trek tegen heur op van ale kanten,
zet heur koornschuren wied open.
Smiet haile boudel op n bult en vernail t
tot ter niks meer van over is.
27 Breng ale bollen om haals,
stuur heur noar slachtbaank tou.
O wai! Heur dag is ter heer,
tied van heur straf.
28 Luster noar vluchtelingen
dij oet Babel ontkwammen.
Ze vertellen in Sion
over vroak van de HEER, ons God,
vroak over zien tempel.
29 Kommedaaier schutters op tegen Babel,
altmoal dij pielenboog hantaaiern.
Sloet hom in van ale kanten,
dat ter gainent oetknipt.
Geef hom loon noar waarken,
handel mit hom, zo as e zulm handeld het.
Want bretoal het hai zok verzet
tegen de HEER, de Haailege van Israël.
30 Dij dag sneuveln jongkerels in stroaten,
soldoaten kommen om
- godssproak van de HEER.
31 Joa, ik kom der aan, doe bretoalerd,
- godssproak van de HEER, de God van de machten;
dien dag, tied van dien straf is ter heer.
32 Bretoalerd stroekelt en vaalt,
en gainent helpt hom in t èn.
Ik zet zien steden in brand,
t vuur verslindt t haile laand.
33 Dit zegt de HEER van de machten:
Dij van Israël en Juda worden kneveld,
vijand dij heur vottranspetaaierde,
holdt heur vaast, wil heur nait lopen loaten.
34 Mor heur verlözzer is staark:
HEER van de machten is zien noam.
Haizulm nemt t veur heur op,
hai brengt vannijs weer rust op eerde,
mor over inwoners van Babel brengt hai onrust.
35 t Sweerd rakt Chaldeeërs
- godssproak van de HEER -
de inwoners van Babel,
zien hoge lu en wieze mensken.
36 t Sweerd rakt zien woarzeggers, ze roazen as dove kolen.
t Sweerd rakt zien soldoaten, ze verstieven van schrik.
37 t Sweerd rakt zien peerden en woagens,
zien huursoldoaten worden vraauwlu geliek.
38 t Sweerd rakt zien revieren, ze kommen dreug te stoan.
t Is ja n laand van ofgodsbeelden,
mislaaid binnen ze deur heur ofgoden.
39 Nou wonen der spouken en gaisten,
struusvogels holden der tou.
Nooit zel der meer ain wonen.
40 t Wordt net as t kontraain
van Sodom en Gomorra
deur God verrinnewaaierd
- godssproak van de HEER.
Gainent woont ter,
gain mensk holdt ter tou.
41 Der komt n volk oet t noorden vandoan,
n dikke overmacht,
n bult keunenks van t èn van wereld.
42 Soabel en pielenboog holden ze stief in haand,
genoadeloos is dit volk, meedlieden kinnen ze nait.
As t geroas van boldernde zee,
poazen poten van aanbroezende peerden.
Man bie man stoan ze opsteld veur t gevecht,
tegen die, dochter Babel.
43 Keunenk van Babel heurde dit nijs,
zien handen begunden te trillen,
schrik sluig hom om t haart
as pien bie n vraauw in heur vloagen.
44 Zo as n laiw oet bozzen bie Jordaan koppels vij overvaalt,
zo joag ik heur oet nkander in ain ogenslag,
en roof heur vetste bokken.
Want wèl is aan mie geliek?
Wèl kin mie tou verantwoorden roupen?
Welke hedder kin op tegen mie?
45 Luster doarom
noar de HEER zien besloet over Babel,
noar zien plannen
mit t laand van Chaldeeërs.
Ook minste daaiern worden votsleept,
dat alderdeegs t laand doar ze waaiden in toeze is.
46 Dou der meld wer: 'Babel is valen',
schudde eerde,
heur jammern was bie ale volken te heuren.
|
Jeremia 51
01Dit zegt de HEER:
Ik loat over Babel
en inwoners van Leb-Kamai
n störm opsteken dij ales vernailt.
02Ik stuur op Babel lu òf
dij t laand as koorn zeven zellen, t leeg achterloaten.
As onhaailsdag aanbrekt, belegern ze stad.
03Vergees spannen schutters heur pielenbogen,
veur niks steken ze zok in t harnas.
Ontzai soldoaten nait, moor t haile leger oet.
04Ze sneuveln in t laand van Chaldeeërs,
doodstoken liggen ze in stroaten.
05Mor Israël en Juda worden deur heur God,
de HEER van de machten,
nait as wedevraauwen achterloaten,
ook al stonden ze in schuld bie Haailege van Israël.
06Goa vot, run veur joen levent,
moak dat ie oet Babel vandoan kommen,
aans kom ie omhaals deur zien schuld!
Tied van vroak is ter nou heer:
de HEER geft Babel zien verdainde loon.
07Babel was n golden beker
in de HEER zien haand,
haile wereld wer der doen van.
Ale volken dronken dij wien
en wazzen van heur verstand.
08Nou is Babel valen,
onverwacht is e verwoest.
Zing n kloaglaid,
neem baalzem mit veur zien wonden,
meschain dat e nog beter worden kin.
09Wie hebben mit Babel ompeeld,
mor der was gain betern aan.
Goa tou stad oet, weerom noar joen laand.
Want zien schuld komt aan hemel tou,
tot boven in wolken.
10 De HEER het ons redden brocht.
Wie zellen in Sion vertellen
wat of de HEER, ons God, ons dee.
11 Punt pielen aan, hol schilden ree!
De HEER het keunenks van Meden aanzet
Babel te verrinnewaaiern.
Dat is de HEER zien vroak
om verwoesten van zien tempel.
12 Plant standoard veur muren van Babel,
verstaark de wacht,
zet wachtposten oet,
leg troepen in hinderloag!
Want de HEER voert oet
doar hai inwoners van Babel mit draaigd het.
13 Ie wonen in n laand mit wotter zat,
schatriek bin ie.
Mor nou is t èn der heer,
joen levensdroad wordt deurknipt.
14 De HEER van de machten het sworen bie zokzulm:
Joen laand wordt overstroomd mit mensken,
as sprinkhoanen zo machteg,
blied joechaaien zellen ze,
zai hebben t ja wonnen."
15 Hai vörmde eerde deur zien kracht,
muik in zien wieshaid wereld ree,
spande hemel mit inzicht.
16 Zien dunder boldert, t wotter zoest omdeel.
Hai dut wolken opkommen van t èn van wereld.
Bie regen smeedt hai t weerlicht,
wind ropt hai veurndag oet zien schuren.
17 Mensken roaken verbiesterd, t verstand staait heur stil.
Goldsmid schoamt zok veur zien beelden,
wat e goten het, binnen kloare leugens, der zit gain levent in.
18 Dingen van niks binnen t, bespoddelk knuterwaark.
As tied van straf der heer is, goan ze der aan.
19 God van Jakob is nait as zai:
hai is schepper van t aal
en Israël komt hom tou.
HEER van de machten is zien noam.
20 "Medië, mien striedhoamer,
mien oorlogsraif heb ie west.
Mit joe sluig ik volken in braiten,
mit joe sluig ik keunenkrieken deel.
21 Mit joe vernailde ik peerden en ruters,
woagens en peermenners,
22 manlu en vraauwlu,
grieskoppen en kinder,
jonges en wichter,
23 hedders en koppels,
boeren en ozzen,
landvoogden en stadholders.
24 Mor nou zel ik verhoalen
op Babel en inwoners van Chaldea,
t kwoad dat ie Sion aandoan hebben,
ie zellen t zain mit aigen ogen
- godssproak van de HEER.
25 Ik zél joe, baarg van bedaarf,
dij haile eerde bedurven het
- godssproak van de HEER.
Ik steek mien haand tegen die op,
ik smiet die van rotsen òf,
n baarg aask moak ik van die.
26 Oet joe kapt men gain houkstain meer of fonnement,
ie zellen veur aiweg en aaid n puunbult wezen
- godssproak van de HEER.
27 Plant standoard op eerde,
bloas bezuun bie ale volken.
Moak ze ree veur t gevecht,
kommedaaier keunenkrieken tegen heur op:
Ararat, Minni en Askenaz.
Loat schrievers noatrekken of ter gainent mekaaiert;
loat peerden aanrukken as n swaarm sprinkhoanen.
28 Moak volken ree veur t gevecht,
keunenk van Meden,
zien landvoogden en stadholders
en t haile laand doar e boas over is.
29 Eerde schudt en trilt,
de HEER moakt doan waark van zien plannen mit Babel:
t laand wordt n schrik, doar gainent meer touholdt.
30 Soldoaten van Babel geven stried over,
ze verschaanzen zok in onberiekboare börgen.
Krieg is ter oet, t binnen net vraauwlu.
Heur hoezen stoan in brand,
grondels van poorten binnen stokkendbroken.
31 Aine bode komt noa aander,
bosschoppers volgen nkander op,
melden keunenk van Babel:
'Stad is veroverd,
32 oversteekploatsen binnen bezet,
t moerasraait is platbraand,
soldoaten binnen haildaal verbalderd!'
33 Dit zegt de HEER van de machten, Israëls God:
Babel liekt op n dörsdeel
dij aanstampt worden mout:
t is nou tied van mennen.
34 'Keunenk van Babel
het van mie eten en dikdakt.
Lege schuddel het e stoan loaten.
Opsloken het e mie as n monster,
moag het e volstopt mit lekkers
en mie dou votsmeten,'
zegt Israël.
35 ' t Geweld mie aandoan, zel Babel trevven,'
zegt t volk van Sion.
'Mien bloud over t volk van Chaldea,'
zegt Jeruzalem.
36 Doarom - zo zegt de HEER:
ik neem t veur die op,
en zel vroak veur die nemen.
Zien revieren loat ik leeglopen,
zien wèllen dreug ik oet.
37 Babel wordt n puunbult,
n stee doar jakhaalzen touholden,
n schrik, n taiken van spot,
zunder bewoners.
38 Ze brollen wel as jonge laiwen,
en grommen as laiwejongen,
39 mor as ze nareg in hoed binnen,
zet ik heur flink draank veur,
ik vouer ze doen tot ze dubbeltongs proaten.
Den valen ze veur aaid in sloap
en wakker worden ze nooit meer
- godssproak van de HEER.
40 Ik stuur heur noar slachtbaank as lammer,
as rammen en bokken.
41 Och heden, Sesach is innomen,
sier van haile wereld is veroverd.
Och heden, Babel is n schrik worden bie volken.
42 Zee het Babel onderspould,
golven binnen der overhèn broesd.
43 Ale steden binnen n schrik worden,
t laand is dreug en soor,
n kontraain doar gainent woont,
gain mensk wil der meer hèn.
44 Bel, Babel zien god, zel ik stravven,
wat e opslook, hoal ik hom tou mond oet.
Der stromen gain volken meer noar hom tou.
Muren van Babel binnen omtrokken!
45 Goa hier vandoan, mien volk,
red joen levent van de HEER zien glìnne gram.
46 Nait drutjen en nait baang wezen
veur geruchten in t laand.
t Aine joar gaait dit proatje rond,
t aander joar weer n aander.
t Laand is vol geweld,
machthebber staait op tegen machthebber.
47 Leuf mie, tied komt,
dat ik ofgoden van Babel ofstraf.
t Haile laand wordt vernederd,
lieken liggen overaal en naargens.
48 As verwoesters aanrukken kommen oet t noorden,
joechaaien hemel en eerde en aal wat ter in is
over Babel zien ondergang
- godssproak van de HEER.
49 Babel wordt innomen,
om doden van Israël,
zo as ter over haile wereld
veur Babel doden valen binnen.
50 Ie, dij aan t sweerd ontkommen binnen,
loop deur, blief nait stoan!
Denk al van vèrren aan de HEER,
hol Jeruzalem in gedachten.
51 Al zeg ie ook:
'Wie wazzen vernederd,
wat schoamden wie ons
dou we heurden hou of vremd volk mit geweld
in t haailegdom ging en t hoes van de HEER onteerde!'
52 Tied komt - godssproak van de HEER -,
dat ik mie vreek op zien ofgoden.
Overaal in t haile laand
zellen gewonden liggen te jammern.
53 Al klimt Babel ook omhoog noar hemel,
al stekt e zien macht ook nog zo hoog in lucht,
ik stuur verwoesters der op òf
- godssproak van de HEER.
54 Jammern en jeuzeln klinkt in Babel,
en in t haile laand van Chaldeeërs.
55 t Is de HEER dij Babel verwoest,
ale rebulie verstommen let.
Hou hoog of golven ook kop opsteken,
hou haard of ze ook boldern en broezen,
56 over Babel komt ondergang.
Zien soldoaten worden gevangennomen,
heur pielenbogen goan in braiten,
want de HEER is n God dij t weerombetoalt,
dij loon geft noar waarken.
57 Zien hoge heren en wieze lu,
zien landvoogden en stadholders,
zien soldoaten vouer ik doen.
Ze valen in sloap veur aiweg en aaid
en wakker worden ze nooit meer
- godssproak van keunenk,
HEER van de machten is zien noam.
58 Dit zegt de HEER van de machten:
Dikke muren van Babel worden ofbroken,
hoge poorten goan in de floister.
De volken hebben pokkeld veur niks,
aal heur vrözzeln gaait in vlammen op."
59 In t vaaierde joar van zien bestuur ging Sedekia van Juda noar Babel tou. Hofmaarschalk Seraja, zeun van Neria en klaainzeun van Machseja, ging mit. Profeet Jeremia dee hom dizze bosschop mit.
60 Noadat e ale rampen dij over Babel kommen zollen, ales wat hier over Babel opschreven staait, aantaikend haar,
61 zee e tegen Seraja: "Zo gaauw as ie in Babel kommen, mout ie dit altmoal veurlezen.
62 Ie mouten zeggen: 'HEER, ie hebben aankundegd dat ie dizze stad verwoesten zellen, dat ter gainent meer wonen zel, gain mensk en gain daaier, en dat e veur aaid n wildernis worden zel.'
63 As ie dit altmoal veurlezen hebben, bind den n vlint aan dit bouk vaast, smiet hom in Eufraat
64 en zeg: 'Zo zel Babel zinken! Hai komt rampen dij ik over stad breng, nooit meer te boven.'"
|
|
