Rechters 09
01Abimelech, Jerubbaäls zeun, ging noar Sichem tou doar femilie van zien moekes kaant woonde. Hai zee tegen zien ooms en neefs:
02"Ie mouten t volk van Sichem op man òf vroagen: 'Wat is beter veur joe, dat zeuns van Jerubbaäl mit zien seuventegen boas over joe binnen, of ain man? Denk ter ook om dat ik joen aigen vlaais en bloud bin.'"
03Bruiers van zien moeke brochten dit over aan börgers van Sichem. Dij kozen pertij veur Abimelech. Ze zeden: "Hai is ons bruier ja."
04Ze gavven hom seuventeg sjekel oet tempel van Baäl-Berit. Mit dat geld huurde Abimelech n koppeltje lu. t Wazzen gainent van de besten: lu mit niks om handen en op oaventuur oet.
05Dou e in Ofra kommen was, in t hoes van zien pa, vermoordde hai op ain en dezulfde stain Jerubbaäl zien seuventeg zeuns, aal zien bruiers, stok veur stok. Allenneg Jotam, Jerubbaäl zien jongste zeun, bleef spoard, hai haar zok beziedstopt.
06Doarop kwammen ale börgers van Sichem en t volk van Bet-Millo bie nkander, bie ekkelboom dij bie t gedenktaiken in Sichem staait. Doar muiken ze Abimelech keunenk.
07Dou mensken dat aan Jotam vertelden, ging e op baarg Gerizim stoan. Van top òf raip e zo haard as e kon: "Luster noar mie, börgers van Sichem, den zel God noar joe lustern.
08Ais, op n keer, gingen bomen der op oet om n keunenk over heur te zaalven. Ze zeden tegen olieveboom: 'Wilstoe keunenk over ons wezen?'
09Mor olieveboom zee: 'Nikstervan! Zol k opholden mit eulie geven doar God en mensk mie hoog om hebben, om wat boven aander bomen hènneweer te swaalken?'
10 Dou zeden bomen tegen viegeboom: 'Doe den, wilstoe ons keunenk wezen?'
11 Mor viegeboom antwoordde: 'Nikstervan! Zol ik opholden mit mien lekkere zuide vruchten te geven, om wat boven aander bomen hènneweer te swaalken?'
12 Dou vruigen bomen t aan wiendroef: 'Doe den, wilstoe ons keunenk wezen?'
13 Mor wiendroef zee: 'Nikstervan! Zol ik opholden mit mien sap te geven doar God en mensk blied van worden, om wat boven aander bomen hènneweer te swaalken?'
14 Op t alderlest vruigen bomen aan doornstroek: 'Doe, wilstoe ons keunenk wezen?'
15 Doornstroek antwoordde: 'Joawel! As ie mie eerlieks as keunenk over joe zaalven willen, kom den mor op. Kroep mor lekker bie mie in schaar. Mor zo nait, den zel der vuur oet mien takken kommen en dat zel ceders van de Libanon verteren.'
16 Nou den, börgers van Sichem, as ie eerlek en oprecht handeld hebben dou ie Abimelech keunenk moakt hebben, as ie Jerubbaäl en zien volk dankboar west hebben zo as ze verdaind haren, as ie mien pa geven hebben wat e verdaind haar -
17 hai het ja veur joe vochten, hai het veur joe zien levent op t spul zet, hai het joe verlöst oet Midjan zien macht -
18 mor ie binnen vandoag tegen haile femilie van mien pa in opstand kommen. Ie hebben zien zeuns, seuventeg man staark, op ain en dezulfde stain doodmoakt. Ie hebben Abimelech, zeun van n sloavin, keunenk moakt omdat e ain van joe is.
19 Kòrt en goud, as ie vandoag eerlek en oprecht handeld hebben tegenover Jerubbaäl en zien volk, den hoop ik dat ie t goud mit Abimelech vinden kinnen en hai mit joe.
20 Mor as dat nait zo is, börgers van Sichem en van Bet-Millo, den zel der tou Abimelech n vuur oetkommen, en dat zel joe verteren. Der zel ook vuur tou joe oetkommen en dat zel Abimelech verteren."
21 Dou trok Jotam aan hakken. Hai nam de wiek noar Beër en bleef doar wonen. Doar kon zien bruier Abimelech hom nait te noa kommen.
22 Drij joar haar Abimelech t in Israël veur t zeggen.
23 Dou luit God mismazzerij kommen tussen Abimelech en börgers van Sichem. Ze gavven Abimelech heur vertraauw nait laanger.
24 Dat was om moord op de seuventeg zeuns van Jerubbaäl te vreken en heur bloud te vergelden op heur bruier Abimelech. Dij haar heur ja doodmoakt. En ook op börgers van Sichem: dij haren hom der bie hulpen.
25 Om Abimelech zien gezag te ondermienen, legden börgers van Sichem hoog in baargen n koppeltje manlu in hinderloag om dij der verbie kwammen wat lichter te moaken. Dat wer aan Abimelech overbrocht.
26 In dijzulfde tied kwam Gaäl, ain van Ebed, mit zien volk in Sichem aan. Börgers van Sichem haren vertraauw in hom.
27 Ze gingen weer noar heur droevetoenen, plokten droeven en drokten dij oet, ze vierden feest en gingen in tempel van heur god, ze atten en dronken, en haren de spot mit Abimelech.
28 Gaäl, Ebed zien zeun, zee: "Dij Abimelech, wat is dat nou ainlieks veur ain? Woarom zol n stad as Sichem geheureg wezen aan Jerubbaäl zien zeun en aan Zebul, dij stadholder van hom? Zol t nait beter wezen aan noazoaten van Chamor, voader van Sichem, onderdoaneg te wezen? Woarom ainlieks aan Abimelech?
29 As ík t hier veur t zeggen haar, zol ik Abimelech ofzetten. Ik zol tegen hom zeggen: 'Kom mor op mit dien leger, hou groot of t ook is.'"
30 Zebul, kommedant van Sichem, wer hoagels dou e heurde wat Gaäl zegd haar.
31 Stiekem stuurde hai bodes noar Abimelech in Aruma, mit bosschop: "Gaäl, Ebeds zeun, is mit zien volk noar Sichem kommen en nou steukeln ze stad tegen joe op.
32 Kom vannaacht nog mit joen leger hier hèn en leg joe op t laand in hinderloag.
33 Dou mörgenvroug bie t rodoagen n aanvaal op stad. As hai den mit aal zien volk tou stad oetkomt, kin ie mooi mit hom ofreken."
34 Dijzulfde naacht nog ging Abimelech mit zien haile leger op pad en stoef bie Sichem legden ze zok mit vaaier plougen in hinderloag.
35 Dou Gaäl, Ebeds zeun, aander mörgen in stadspoort verscheen, kwammen Abimelech en zien soldoaten oet heur hinderloag veurndag.
36 Gaäl zag heur en zee tegen Zebul: "Kiek ais, doar komt n leger omdeel van baargen òf." Zebul zee: "Nee man, dat is gain leger, dat is schaar van baargen."
37 Mor Gaäl bleef derbie: "Nee hur! Kiek mor, der komt wel n leger aanzetten van de Gerizim òf. En doar komt nog n koppel aan van kaant van Woarzeggersaik vandoan!"
38 Dou zee Zebul tegen hom: "Woar blifst nou mit dij dikke proat van die? Doe zeest toch: 'Wèl is dij Abimelech nou ainlieks, dat we aan hom geheureg wezen zollen?' Doar komt t leger aan dastoe zo min in reken haarst. Allee, pak hom nou mor aan!"
39 Gaäl trok ter op oet, veuraan in rieg mit börgers van Sichem, en begunde mit Abimelech te vechten.
40 Mor zo gaauw as Abimelech op hom òf kwam, begunde hai te wieken. t Slagveld was tot aan stadspoort tou bezaaid mit lieken.
41 Abimelech keerde weerom noar Aruma. Zebul verdreef Gaäl en zien volk, en luit heur nait in stad blieven.
42 Aanderdoags ging t volk van Sichem weer aan t waark op t laand. Dou men dat aan Abimelech overbrochde,
43 verdailde hai zien leger in drij plougen en legde zok in hinderloag in t laand. Zo gaauw as e mensken tou stad oetkommen zag, vuil hai heur aan.
44 In tied dat Abimelech mit zien koppel n aanvaal op stadspoort dee en dij bezette, werden de twij aander plougen lu op t laand de boas.
45 Noa n dag vechten nam Abimelech stad in. Lu dij der woonden, muik e dood en stad muik e mit grond liek. Hai streude zolt over wat ter nog van over was.
46 Dou lu dij in Migdal-Sichem woonden dat vernammen, zöchten ze n goud hènkommen in kelder van tempel van El-Berit.
47 Men brochde aan Abimelech over dat inwoners van Migdal-Sichem doar altmoal bie nkander kropen wazzen.
48 Hai mit aal zien soldoaten bie baarg Salmon omhoog! Mit zien biel kapte hai wat takken òf, legde dij over scholder en bestelde zien soldoaten, dij zain haren wat of e dee, dat ook te doun.
49 Soldoaten kapten elk ook n schìnzebos en gingen Abimelech achternoa noar beneden tou. Ze legden heur schìnzen op kelder en stoken brand ter in. Van dij gevolgen dat mensken dij der in zatten in t vuur om haals kwammen. Zo kwammen lu van Sichem om, om en bie doezend manlu en vraauwlu.
50 n Tiedje loater trok Abimelech noar Tebes. Hai belegerde stad en nam dij in.
51 Midden in stad ston n verstaarkte toorn en doar nam t volk van stad de wiek in, manlu, en vraauwlu ook. Deur deden ze achter zok op slöt. Dou kropen ze boven op t dak.
52 Abimelech bestookte toorn van stoef bie. Hai kwam op poort òf om toorn in brand te steken
53 en smeet mie doar n vraauw hom gain moalstain boven op kop! Haile kop stokkend!
54 Hai kon nog mor net zien woapendroager roupen en hom bestellen: "Trek dien sweerd en steek mie dood, dat ze nait van mie zeggen kinnen: 'n Vraauw het hom doodmoakt.'" Woapendroager stook - en hai haar t ter tou doan.
55 Dou Isrelieten zagen dat Abimelech dood was, gingen ze weerom noar hoes tou.
56 Zo vergol God Abimelech t kwoad dat e tegen zien voader begoan haar mit zien seuventeg zeuns dood te moaken.
57 Ook ale kwoad van t volk van Sichem luit hai op heur aigen kop deelkommen. Zo wer vluik van Jotam, Jerubbaäls zeun, aan heur voltrokken.
|
