|
|
Exodus 01
014 Dit binnen noamen van Jakob zien zeuns, dij mit hom mitkommen wazzen noar Egypte tou: Ruben, Simeon, Levi, Juda, Issachar, Zebulon, Benjamin, Dan, Naftali, Gad en Aser. Ze haren aalmoal heur hoesholdens mitnomen.
05Mit mekoar seuventeg man, aalmoal noazoaten van Jakob. Jozef was al laanger in Egypte.
06Noa verloop van tied kwam Jozef te overlieden, net zo as zien bruiers en aal aandern van dat geslacht.
07Mor heur noazoaten, Isrelieten, kregen n bult kinder, zoveul dat zai zok over t haile laand verspraaidden.
08Dou kwam der n nije keunenk in Egypte, ain dij nog nooit van Jozef heurd haar.
09Hai zee tegen zien volk: "Isrelieten binnen nou veul meer maans as wie.
10 Wie mouten mit verstand te waark goan en oppazen dat ter nait meer biekommen. Stel joe veur dat ter oorlog komt, den heb wie der nog n vijand bie. Den kinnen zai zok tegen ons keren en ons de boas worden."
11 Egyptenoars stelden opzichters aan om Isrelieten mit dwangaarbaid onder doem te holden. Zai mozzen veur farao twij veurroadsteden baauwen: Pitom en Raämses.
12 Mor hou meer of Isrelieten onderdrokt werden, hou meer of zai zok oetbraaidden en hou meer laand of zai neudeg wazzen. Egyptenoars wazzen der glad mit aan.
13 Doarom zetten zai heur as sloaven veur zok aan t waark en sluigen heur.
14 Ze muiken heur t levent zoer mit swoare aarbaid: stainen bakken en aander stoer waark op t laand.
15 Dou bestelde keunenk van Egypte ook nog aan Sifra en Pua, twij Hebreeuwse vroedvraauwen: "As ie helpen bie n bevalen, kiek den goud wat of t is, n jonkje of n wichtje.
16 As t n jonkje is, moak hom den dood; as t n wichtje is, mag ze in leven blieven."
17 Mor oet eerbied veur God deden vroedvraauwen nait wat farao heur opdroagen haar: ze luiten ook ale jonkjes in leven.
18 Farao luit dij vroedvraauwen hoalen en vruig heur: "Wat heb ie nou doan? Woarom heb ie dij jonkjes in leven loaten?"
19 Zai verweerden zok: "Hebreeuwse vraauwen binnen aans as Egyptische. Zai binnen zo staark, dat veurdat wie der binnen, is t kind der al."
20 God zörgde goud veur dij vroedvraauwen en t volk van Israël wer aal groder, aal staarker.
21 En omreden vroedvraauwen eerbied veur God had haren, gaf hai heur zulm ook kinder.
22 Dou gaf farao aan zien haile volk t bevel: "Gooi ale pasgeboren Hebreeuwse jonkjes in Nijl, mor wichterkes mag ie in leven loaten."
|
Exodus 02
01n Man oet stam van Levi traauwde mit n vraauw oet dat aigenste geslacht.
02Zai ruik in verwachten en kreeg n zeun. Dou zai zag, hou n nuver jonkje of t was, huil ze hom bezied; wel drij moand laank.
03Laanger was ja nait vertraauwd. Zai kreeg n raaiten körfke en smeerde dij dicht mit pik. Zai vlijde t kind derin en zette t körfke tussen t raait aan kaant van de Nijl.
04t Jonkje zien zuster ging n èndje wieder stoan, omreden zai wol waiten hou t mit hom oflopen zol.
05n Zetje loater kwam farao zien dochter bie de Nijl om te boaden. Heur hofdoames laipen in tied op waal hènneweer. Inains wer ze t körfke in t raait gewoar en zai stuurde ain van heur hofdoames der op òf om t op te hoalen.
06Dou zai t openmuik en t jonkje zag dat zo reerde, begrootte heur dat slim. Vol meedlieden raip ze: "Dat is vervaast n Hebreeuws kind."
07t Jonkje zien zuster kwam der op òf en vruig: "Zel ik n Hebreeuwse vraauw veur joe zuiken?"
08"Tou mor," zee ze. Votdoalek ging t wichtje heur moeke hoalen.
09Farao zien dochter gaf heur t kind mit: "Geef ie t veur mie bòrst en zörg der goud veur, k zel t goud mit joe moaken." Moeke nam t kind mit en verzörgde hom.
10 Dou jong groot genog was, brochde ze hom weerom noar farao zien dochter. Dij nam hom aan as heur zeun en nuimde hom Mozes. "Ik heb hom ja tou t wotter oethoald," zee ze.
11 Mozes was allaank n wozzen man, dou hai der n moal op oet ging om te kieken hou lu van zien volk der aan tou wazzen. Hai zag veur zien ogen dat n Hebreeër, ain van zien aigen volk, deur n Egyptenoar deelsloagen wer.
12 Hai keek om zok tou: gainent te zain. Dou sluig e dij Egyptenoar dood en stopte hom onder t zaand.
13 Doags noatied, dou hai weer op pad was, zag e twij Hebreeuwse manlu dij mit mekoar aan t vechten wazzen. Hai zee tegen dij t mainste schuld haar: "Woarom haauwst doe dien kammeroad?"
14 Mor votdoalek zee dij der overhèn: "Wèl het die as scheper en schriever over ons aansteld ? Of wolst mie meschain ook doodsloagen, net as dij Egyptenoar guster?" Dou wer Mozes benaauwd. Hai docht: O wai, elk wait ter al van!
15 Farao heurde ook van dat gevaal en dij wol Mozes dou om haals brengen loaten.
Mor Mozes ging der vandeur, noar Midjan en doar ging e wonen.
16 Doar zat e n moal bie n wotterput. Priester van Midjan haar zeuven dochters, dij wollen doar net heur voaders vij drinken loaten. Zai mozzen drinkensbakken vol moaken.
17 Dou zai dij bakken vol haren, kwammen der n poar hedders over tou dij heur opzied joagen wollen. Mor Mozes kwam in t èn en hulp heur, dat zai heur baisten drinken loaten konden.
18 Dou wichter weer bie hoes kwammen, vruig heur voader Reüel: "Wat bin ie der vandoag ja vroug weer!"
19 Zai zeden: "n Egyptenoar het ons hulpen tegen hedders en hai het alderdeegs nog wotter veur ons noar boven hoald en t vij drinken geven."
20 "Woar is e nou den?" vruig e aan zien dochters. "Woarom heb ie dij man nait mitnomen? Roup hom om hier te eten!"
21 Mozes wol wel bie dij man blieven. En dij gaf hom zien dochter Sippora as vraauw.
22 Zai kregen n zeun en Mozes nuimde hom Gersom (ain dij votjagd is) "Want," zee e, "ik bin ja n vremde in n vremd laand."
23 Joaren gingen verbie en keunenk van Egypte kwam oet tied. Mor Isrelieten zatten nog aaltied onder drok van sloavendainst. Zai jammerden om hulp en heur gereer ging omhoog noar God.
24 Dij heurde heur gekloag en dochde aan zien verbond mit Abraham, Isaak en Jakob.
25 God sluig acht op Isrelieten en haar mit heur te doun.
|
Exodus 03
01Mozes was hedder bie zien schoonvoader Jetro, dij priester van Midjan was. Op n moal, dou hai t vij hail wied woestijn indreven haar, kwam e bie Horeb, baarg van God.
02Doar luit engel van de HEER zok aan hom zain as n vuurvlam midden in n doornstroek. Hai zag doornbos in brand stoan, mor kiek toch ais, t boske braandde nait op.
03Mozes zee bie zokzulm: "Dat wondere verschiensel mout ik toch ais van dichtbie bekieken. Hou is t meugelk, dat dat boske nait opbraandt!"
04Dou de HEER zag, dat Mozes dichterbie kwam om te kieken, raip hai midden oet dij stroek: "Mozes, Mozes!" En dij zee: "Hier bin ik!"
05"Most nait dichterbie kommen," zee e, "en schounen oetdoun, omreden t stee woarstoe staaist is haailege grond."
06Wieder zee e: "Ik bin de God van dien voader, de God van Abraham, van Isaak en van Jakob." En Mozes bedekte zien gezicht; hai duurde ja nait noar God te kieken.
07De HEER zee: "Ik heb ellèn van mien volk in Egypte wel terdege zain, en t gekloag over heur onderdrokkers heb ik heurd. Ik wait woarachteg wel wat zai te verduren hebben.
08Ik bin omdeelkommen om joe van Egyptenoars te verlözzen, om joe oet dit laand vot te hoalen en noar n mooi, wied laand te brengen doar t overlopt van melk en hunneg. Noar t laand doar Kanaänieten en Hethieten touholden, en Amorieten, Perizzieten, Chiwwieten en Jebusieten.
09Isrelieten heur roupen is tou mie deurdrongen en ik heb zain hou slim Egyptenoars heur onderdrokt hebben.
10 Nou den, ik stuur die op pad noar farao tou om mien volk, Isrelieten, oet Egypte te hoalen."
11 Mor Mozes vruig: "Ik? Woarom ik? Mout ik noar farao om Isrelieten oet Egypte te hoalen?"
12 De HEER antwoordde: "Ik bin bie die! Ik zel mit die mitgoan. Astoe t volk Israël tou Egypte oethoald hest, zel ie mie op dizze baarg eer bewiezen. Dat is den t taiken, dat ik t bin dij die op pad stuurd het."
13 Mor Mozes ging der tegen in: "As ik bie Isrelieten kom om heur te vertellen dat de God van heur veurolden mie hierhèn stuurd het, wat mout ik den zeggen as ze mie vroagen: 'Hou hait dij den?'"
14 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Ik bin dij der aaid is. Zeg mor tegen Isrelieten: 'Ik-bin-der' het mie stuurd."
15 Wieder zee God tegen Mozes: "Zo most tegen Isrelieten zeggen: 'De HEER, de God van joen veurolden, de God van Abraham, van Isaak en van Jakob het mie noar joe toustuurd. Dat is veur aiweg mien noam. Zo wil ik dat ze mie nuimen, in ale geslachten.'"
16 Goa hèn en roup oldsten van Israël bie mekoar en zeg tegen heur: 'De HEER, de God van joen veurgeslacht, de God van Abraham, van Isaak en van Jakob is aan mie verschenen en hai zee: Ik heb wel terdege acht sloagen op wat joe in Egypte aandoan is.
17 Doarom heb ik onnaaierd joe tou dij ellèn oet te hoalen en joe te brengen noar n laand doar t overlopt van melk en hunneg, t laand van Kanaänieten en Hethieten, van Amorieten, Perizzieten, Chiwwieten en van Jebusieten.'"
18 Zai zellen zeker noar die lustern en oldsten van t volk zellen mit die goan noar keunenk van Egypte. Den most zeggen: 'De HEER, de God van Hebreeërs het zok noar ons toukeerd. Nou wil wie geern drij dagraaizen wied woestijn intrekken om ons God doar n ovver te brengen.'
19 Mor ik wait nou al, dat keunenk van Egypte joe nait goan loaten zel, alderdeegs nait as e haard aanpakt wordt.
20 Mit aal mien wondertaikens maank zien volk zel ik zulm Egypte haalfweg kommen. Den zel e joe wel goan loaten.
21 Ik zel t zo mit joe moaken, dat Egyptenoars joe geern lopen loaten. En ie zellen nait mit lege handen votgoan.
22 Aal joen vraauwen mouten van heur Egyptische noabers en dij doar bie inwonen, gold en zulver ofvroagen en ook klaaier, en dij heur kinder aandoun. Zo mout ie Egyptenoars van heur riekdom òf helpen."
|
Exodus 04
01Mor Mozes zee doar tegenin: "Ze zellen mie nait vertraauwen. Ze zellen nait noar mie lustern willen, ze zellen zeggen: 'De HEER het zok hail nait aan die zain loaten.'"
02Dou vruig de HEER aan hom: "Wat hestoe doar in handen?" Hai zee: "n Stòk!"
03"Gooi hom op grond!" Mozes gooide stòk op grond en dou veraanderde dij stòk in n slaang. En Mozes muik dat e votkwam.
04Mor de HEER zee tegen Mozes: "Krieg hom bie steert!" Mit dat hai hom greep, haar e weer n stòk in haand.
05"Den zellen ze wel leuven willen, dat de HEER, de God van heur veurolden, zok aan die zain loaten het, de God van Abraham, van Isaak en van Jakob."
06Wieder zee de HEER tegen Mozes: "Steek dien haand ais bie dien goud in!" Dou Mozes dat doan haar en zien haand der weer oettrok, was dij meloats worden, zo wit as snij.
07"Steek nou dien haand nog ais bie dien goud in," zee de HEER. Dou Mozes dat vannijs doan haar en zien haand der weer oettrok, was dij weer net zo geef as veurtied.
08"As ze die nou nait leuven willen en zok deur t eerste wondertaiken nait overtugen loaten, den zellen ze toch leuven mouten deur t twijde taiken!
09En as ze dij baaide taikens nait leuven willen, as ze haildaal nait noar die lustern willen, den mostoe wat wotter tou de Nijl oethoalen en dat op waal gaiten: den zel dat wotter bloud worden."
10 "Och Heer," zee Mozes, "ik bin ja gain proater, ook nooit west en dat is nou nait beter worden, nou ie tegen mie proat hebben. Ik kin mor min oet mien woorden kommen."
11 Dou zee de HEER: "Wèl het mensken n mond geven? Wèl moakt n mensk stom of doof? Wèl moakt, dat e zain kin of blind is? Bin ik dat nait, de HEER?
12 Nou den, goa hèn. Ik zel der bie wezen. Ik zel die in de mond geven wastoe zeggen most."
13 Mor Mozes zee weer: "As t aaids kin, Heer, stuur toch n aander, wèl t ook is."
14 Dou haar de HEER der genog van: "Aäron, de Leviet, is dat dien bruier nait? Ik wait, dat dij goud proaten zel. Dij is al onderwegens, die in de muit. Hai zel wies wezen, as e die zugt.
15 Doe most mit hom proaten en most hom mien woorden in de mond geven. Ik zel bie joe baaident wezen en ik zel joe vertellen wat ie zeggen mouten.
16 Aäron zel veur die tegen t volk spreken. Hai zel veur die as n mond en doe veur hom as n god wezen.
17 En dij stòk hier, dij most mitnemen, doar mostoe mien wondertaikens mit doun."
18 Mozes ging dou weerom noar zien schoonvoader Jetro en zee tegen hom:"Ik wol wel geern weer noar mien volk in Egypte tou om te kieken hou of ter bie heur heer gaait." Jetro luit hom goan: "Goa mor mit vree!"
19 De HEER haar in Midjan ja al ais tegen Mozes zegd: "Kinst nou wel weeromgoan, noar Egypte tou. Lu dij die doodmoaken wollen, binnen aalmoal oet tied."
20 En zo ging Mozes mit zien vraauw en zien zeuns op ezels aan raais en keerde mit heur weerom noar Egypte; stòk van God nam e mit.
21 De HEER druig Mozes op: "Nou gaaist weer op pad noar Egypte tou. Denk ter nou om dastoe veur de farao zulm aal dij wondertaikens dust, doar ik die kundeg tou moakt heb. Ik zel t zo moaken, dat e gain stap opzied gaait en t volk nait ofraaizen let.
22 Den most tegen farao zeggen: 'Dit is t woord van de HEER: Israël is mien zeun, mien oldste zeun.
23 Ik haar joe ja zo zegd: Loat mien zeun vrij, dat e mie ovvers brengen kin. Mor ie hebben hom gain permizzie geven; doarom zel ik joen oldste zeun doodmoaken.'"
24 Onderwegens, in t logemint, zöchde de HEER Mozes op en wol hom om haals brengen.
25 Sippora, zien vraauw, kreeg dou n stainen mès en besnee doarmit veurhoed van heur zeun. Zai stötte doar Mozes mit tegen zien vouten aan en zee: "Deur dit bloud blifst nou mien brudegom!"
26 Dou zai dat zo zegd haar, mien bloudsbrudegom, vanwegens dij besniedenis, luit de HEER Mozes mit vree.
27 De HEER druig Aäron op om Mozes in de woestijn in de muit te goan. Aäron ging op pad en trof Mozes onderwegens bie God zien baarg: ze vuilen nkander om haals.
28 Mozes vertelde Aäron mit wat veur bosschop God hom op pad stuurd haar en wat veur wondertaikens hai hom opdroagen haar om te doun.
29 Dou gingen Mozes en Aäron wieder en raipen ale oldsten van Israël bie nkander.
30 Aäron vertelde heur woord veur woord, wat de HEER tegen Mozes zegd haar en veur t oog van t haile volk dee Mozes zien wondertaikens.
31 t Volk leufde heur, dou ze heurden, dat de HEER omdenken mit heur had haar in heur ellèn en ze gingen veur hom op knijen.
|
Exodus 05
01Dou gingen Mozes en Aäron noar farao tou en zeden tegen hom: "De HEER, de God van Israël, let joe zeggen: Loat mien volk ofraaizen, dat ze feest veur mie vieren kinnen in woestijn."
02"Wèl is dij HEER," vruig farao, "dat ik noar hom lustern zol? Mout ik Israël votgoan loaten? Ik ken dij HEER nait en ik loat Israël ook nait lopen."
03Mor zai zeden: "De God van Hebreeërs het zok aan ons zain loaten. Loat ons toch drij dagraaizen wied woestijn intrekken, dat wie de HEER, ons God, ovvers brengen kinnen. Aans zel hai ons sloagen mit pest of oorlog."
04Keunenk van Egypte zee: "Mozes en Aäron, woarom wil ie dat volk van t waark ofholden? Moak dat ie votkommen, aan t waark!
05Kiek ais noar joen volk! Zai binnen al mit zoveul en nou mout ie heur neudeg ook nog van t waark ofholden."
06Aigenste dag bestelde hai zien sloavendrievers en opzichters:
07"Nait laanger stro aan dat volk geven om tiggels te bakken, zo as ie eerst deden. Loat heur dat zulm mor opzuiken.
08Mor ze mouten wel gelieke veul stainen bakken as veurtied, gain stain minder. Ze binnen lòi, doarom roupen ze hailtied: 'Wie willen vot! Wie mouten ons God ovvers brengen!'
09t Waark mout swoar moakt worden veur dij manlu, dat ze t bandeg hebben, dat ze gain tied hebben veur dij leugenproat."
10 Sloavendrievers en opzichters brochten bosschop aan t volk over: "Farao zegt: 'Ie kriegen gain stro meer!
11 Ie mouten zulm mor zain, woar ie t vot hoalen, mor van joen waark gaait niks òf.'"
12 Dou mos t volk t haile Egyptenlaand ofzuiken om t stro bie nkander te kriegen.
13 Sloavendrievers juigen heur op: "Moak joen dagwaark òf, net as dou der nog stro veur joe was!"
14 Isrelitische opzichters dij deur farao zien sloavendrievers aansteld wazzen, kregen van heur op hoed mit inzeggen: "Woarom heb ie vandoag joen taks aan bakstainen nait kloar, net as guster en eerguster?"
15 Dou gingen opzichters heur beklag doun bie farao: "Woarom dou ie zo mit joen waarkvolk?
16 Der wordt heur gain stro meer geven; toch wordt heur zegd: 'Moak joen stainen!' Ons volk wordt ofbeuld, mor t is schuld van joen volk."
17 "Lòi bin ie, staflòi!" zee farao. "Doarom vroag ie aal: 'Geef ons toch permizzie om ovvers aan de HEER te brengen.'
18 Vot, moak dat ie aan t waark kommen. Stro krieg ie nait meer, mor joen dagwaark stainen zel ie aal oflevern."
19 Opzichters van Israël kregen deur hou of ze der veur stonden, omreden zai mozzen bosschop overbrengen: "Ie moaken gain stain minder as aander doagen!"
20 Dou zai bie farao vandoan kwammen, trovven zai Mozes en Aäron dij heur op stonden te wachten.
21 Opzichters zeden tegen heur: "Wie hopen mor, dat joe t ter noar goan zel. Ie hebben t veur ons ja bedurven bie farao en zien volk. Ie hebben heur ja n woapen in handen geven om ons dood te sloagen."
22 Dou keerde Mozes zok weer noar de HEER: "Woarom behandel ie dit volk toch zo min? Woarom heb ie mie der den op ofstuurd?
23 Van tied òf aan dat ik bie farao west heb om joen bosschop over te brengen, het hai dit volk aal meer tamtaaierd. Ie hebben ja haildaal niks doan om heur te verlözzen."
|
Exodus 06
01Mor de HEER zee tegen Mozes: "Nou zelstoe ais zain wat ik dij farao te doun moaken zel: hai zel Isrelieten votsturen mouten, hai zel heur alderdeegs mit geweld tou t laand oetjoagen willen."
02Wieder zee God tegen Mozes: "Ik bin de HEER.
03Ik heb mie zain loaten aan Abraham, aan Isaak en aan Jakob as de machtege God. Mien noam 'de HEER' hebben zai nooit kend.
04Ik heb n verbond mit heur aangoan, dat ik heur t laand Kanaän touzeg doar zai as vremden in n vremd laand touholden hebben.
05En nou ik t kloagen heurd heb van Isrelieten, hou ze te lieden hebben onder sloavendainst in Egypte, nou wil ik mie aan dat verbond holden.
06Zeg doarom tegen Isrelieten: "Ik bin de HEER. Ik zel joe verlözzen van t swoare waark veur Egyptenoars. Ik zel n èn moaken aan joen sloavendainst. Deur mien macht en mit strafgerichten zel ik joe verlözzen.
07Ik heb joe oetkozen as mien volk. Veur joe zel ik God wezen. Ie zellen terdege vernemen dat ik de HEER bin, joen God, dij joe lösmoakt van t sloavenwaark veur Egyptenoars.
08Ik zel joe noar t laand brengen dat ik mit opstoken vingers aan Abraham, Isaak en Jakob beloofd heb. Ik geef joe t in aigendom, as joen gerechteghaid. Ik bin de HEER!"
09Mozes brochde bosschop over aan Isrelieten, mor dij wollen nait noar hom lustern. Zai haren moudveren al laank hangen loaten deur t swoare sloavenwaark.
10 Dou zee de HEER tegen Mozes:
11 "Goa noar farao tou, keunenk van Egypte, en zeg tegen hom, hai zel Isrelieten oet zien laand votsturen."
12 Mor Mozes sporrelde tegen: "Isrelieten willen hail nait meer noar mie lustern. Hou zol farao den heuren willen. En ik kin ja al zo min oet mien woorden kommen."
13 Toch stuurde de HEER Mozes en Aäron vannijs noar Isrelieten tou, en noar farao, keunenk van Egypte: "Zeg tegen heur, dat mien volk tou t laand oet mout!"
14 Dit binnen noamen van verschillende stamholders doar zai van ofstammen.
Zeuns van Ruben, dij d'oldste van Israël was, haitten van Chanoch, Pallu, Chesron en van Karmi. Dit binnen nou de geslachten oet Ruben.
15 Zeuns van Simeon wazzen Jemuël, Jamin, Ohad, Jachin en Sochar, en wieder Saul, dij zien moeke n Kanaänitische vraauw was. En dit binnen nou ook de geslachten oet Simeon.
16 Dit binnen noamen van Levi zien zeuns, van oldste òf aan: Gerson, Kehat en Merari. Levi is zulm honderdzeuvendatteg joar worden.
17 Gerson haar twij zeuns: Libni en Simi, elk mit zien noageslacht.
18 Kehat zien zeuns haitten van Amram, Jishar, Chebron en van Uzziël. Kehat is zulm honderddrijendatteg joar worden.
19 Merari zien zeuns haitten van Machli en van Musi. Dit binnen nou de femilies van Levi, elk noar zien veurvoader.
20 Amram traauwde mit zien taande Jochebed. Zai kregen twij zeuns: Aäron en Mozes. Amram is honderdzeuvendatteg joar worden.
21 Jishar kreeg drij zeuns: Korach, Nefeg en Zichri.
22 En Uzziël kreeg ook drij zeuns: Misaël, Elsafan en Sitri.
23 Aäron traauwde mit Eliseba, dij n dochter van Amminadab was en n zuster van Nachson. Zai kregen vaaier zeuns: Nadab, Abihu, Eleazar en Itamar.
24 Korach kreeg drij zeuns: Assir, Elkana en Abiasaf; elk haar zien noageslacht.
25 Aäron zien zeun Eleazar traauwde mit n dochter van Putiël en zai kregen n zeun: Pinechas. Aal dizzent binnen stamvoaders van Levieten.
26 Dit binnen nou Aäron en Mozes dij van de HEER opdracht kregen haren: "Breng Isrelieten bie koppels tougelieks tou Egyptenlaand oet."
27 t Wazzen dij aigenste Mozes en Aäron dij tegen farao, keunenk van Egypte, zeden, hai zol Isrelieten permizzie geven om vot te goan.
28 God haar zok doudestieds in Egypte al tegen Mozes richt:
29 "Ik bin de HEER. Zeg tegen farao, keunenk van Egypte, ales wat ik die zegd heb."
30 Mor Mozes brochde der dou tegenin: "Farao zel toch nait noar mie lustern willen. Ik kin ja nait goud proaten."
|
Exodus 07
01De HEER zee: "Mozes, ik zel van die n god moaken tegenover farao, en dien bruier Aäron wordt den dien profeet.
02Doe zelst ales zeggen wat ik die bestel. Aäron zel veur die t woord doun bie farao, dat dij Isrelieten tou zien laand oetsturen mout.
03Ik zel t zo moaken, dat farao stiefkoppeg waaigert. Den zel ik aal mien wondertaikens in Egyptenlaand zain loaten.
04Farao zel nait noar joe lustern. Doarom zel ik Egyptenoars ais vuilen loaten wèl of ik bin. Deur swoare stravven krieg ik t zo wied hèn, dat ik mien volk, mien stammen, de Isrelieten, tou Egyptenlaand oethoalen kin.
05Egyptenoars zellen gewoarworden dat ik de HEER bin. Zai zellen t vuilen deur mien haand, zai zellen t vernemen deur ofraais van de Isrelieten."
06Mozes en Aäron deden krekt zo as de HEER heur opdroagen haar.
07Doudestieds was Mozes tachteg joar en Aäron drijentachteg.
08De HEER druig Mozes en Aäron op:
09"As farao joe oetdoagt om deur n wondertaiken zain te loaten wèl of ie binnen, den mostoe, Mozes, tegen Aäron zeggen: 'Gooi dien stòk veur farao op grond.' Den zel dij stòk n slaang worden."
10 Mozes en Aäron gingen noar farao tou en zai deden wat de HEER heur opdroagen haar. Aäron gooide zien stòk veur farao en zien hofholden op grond deel en dij stòk wer dou n slaang.
11 Mor farao raip zien wiezen en wikkers der bie. Mit heur teuverderij konden dij Egyptische geleerden t net zo goud.
12 Elk gooide zien stòk op grond en dij werden ook slangen. Mor Aäron zien stòk vrat heurent aalmoal op.
13 Geliekegoud bleef farao zo haard as n bikkel en, net wat de HEER al zegd haar, hai wol nait lustern.
14 "Farao wil nait om liek," zee de HEER tegen Mozes, "hai wil t volk nait votgoan loaten.
15 Mörgenvroug mostoe noar farao tou, as hai noar t wotter gaait. Goa bie de Nijl op hom òf mit stòk dij n slaang west het, in handen.
16 Den mostoe tegen hom zeggen: 'De HEER, de God van Hebreeërs, het mie noar joe toustuurd mit bosschop: Loat mien volk votgoan, dat zai mie ovvers brengen kinnen in de woestijn. Mor tot vandoag aan tou heb ie nait noar mie heuren wild.
17 Dit zegt de HEER: Nou zel ie gewoarworden, dat ik de HEER bin. Mit dizze stòk hier zel ik op t wotter van de Nijl sloagen. Den zel dat wotter bloud worden.
18 Vizzen in de Nijl zellen doodgoan en t wotter zel zo slim stinken, dat Egyptenoars der nait meer van drinken kinnen.'"
19 De HEER zee wieder tegen Mozes: "Zeg tegen Aäron, hai zel zien stòk in haand kriegen en dij oetsteken over aal t wotter van Egypte, over meren en moaren, over daipen en dobben, over elk zien wotterveurroad."
20 Mozes en Aäron deden wat de HEER heur besteld haar. Veur ogen van farao en zien hofholden huil hai zien stòk omhoog en sluig op t wotter van de Nijl, en aal t wotter wer bloud.
21 Ale vizzen in de Nijl gingen dood en t wotter begunde zo aldernoarst te stinken, dat gain Egyptenoar kon der meer van drinken. In t haile laand wer t wotter aalmoal bloud.
22 Mor Egyptische geleerden kregen mit heur teuverderij t aigenste veurnkander. Doarom bleef farao stiefkoppeg en, net wat de HEER al zegd haar, hai lusterde nait noar heur.
23 Farao draaide zok om en ging in hoes: hai ging der ook ditmoal nait veur omliggen.
24 Ale Egyptenoars begunden dou in de buurt van de Nijl noar wotter te groaven. t Wotter oet de Nijl was ja nait meer te drinken.
25 Sunt de HEER de Nijl sloagen haar wazzen der zeuven doagen overhèngoan.
26 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Goa noar farao tou en zeg hom van mie: 'Ie mouten mien volk votgoan loaten, dat zai mie ovvers brengen kinnen.
27 En as ie waaigern om heur permizzie te geven, den zel ik aal joen kontrainen hier stravven mit kikkers.
28 De Nijl zel vol kikkers wezen, ain kikker aal kikker: zai zellen tou t wotter oetkommen, in joen hoes, in joen sloapkoamer en op joen bèr springen, zai zellen in hoezen van joen hofholden en van joen volk kroepen, in joen ovents en in joen baktroggen.
29 Kikkers zellen haildaal over joe hèn kommen, over joen hofholden, en over joen haile volk.'"
|
Exodus 08
01Wieder zee de HEER tegen Mozes: "Loat Aäron zien stòk oetsteken over ale daipen, moaren en meren, dat in hail Egyptenlaand kikkers veurndag kommen."
02Aäron stook zien haand oet over aal t wotter van Egypte en votdoalek kwammen kikkers overaal noar boven kroepen, zai bedekten t haile laand.
03Mor Egyptische geleerden speulden dat mit heur teuverderij net zo goud kloar. Dij luiten ook overaal kikkers veurndag kommen.
04Farao luit Mozes en Aäron bie zok roupen: "As ie tou joen HEER beden, of hai mie en mien volk van dij kikkers ofhelpen wil," zee e, "den zel ik joen volk permizzie geven om vot te goan. Den kinnen zai heur ovvers brengen aan joen HEER."
05"Ie binnen farao," antwoordde Mozes, "zeg ie mor, wanneer ik veur joe en joen volk beden zel dat dij kikkers verdwienen mouten, dat ter allenneg nog gounent in t wotter overblieven zellen."
06"Mörgen," zee farao. En Mozes: "Ie zellen t kriegen zo as ie zeggen. As ie mor even waiten willen dat ter gainain zo groot is as de HEER, ons God.
07Kikkers zellen verdwienen bie joe, bie joen hofholden en bie joen volk vandoan. Allenneg in t wotter zellen ze overblieven."
08Dou gingen Mozes en Aäron vot. Mozes beedde tou de HEER over dij kikkers dij e op farao ofstuurd haar, dat e dij verdwienen loaten zol.
09De HEER dee wat Mozes vroagd haar en overaal gingen kikkers dood, in ale hoezen, op binnenploatsen en op t laand.
10 Ze werden deur t volk op bulten veegd, t haile laand stonk der van, alderiezelkst.
11 Dou farao zag dat t gevoar eerst weer over was, wer hai weer koppeg en wol weer nait heuren, net as de HEER al zegd haar.
12 De HEER zee tegen Mozes: "Loat Aäron mit zien stòk op grond sloagen. In hail Egyptenlaand zel t stof dat opjagd wordt, veraandern in neefkes."
13 Dat deden ze. Aäron kreeg zien stòk en sluig der mit op grond en t stof wer neefkes. Aal t stof in hail Egypte veraanderde in neefkes, mensk en daaier, ales zat ter onder.
14 Farao zien geleerden perbaaierden mit heur teuverkunsten ook neefkes te moaken, mor dat kregen ze nait veurnkander. Geliekegoud bleef aal t volk en aal t vij onder de neefkes zitten.
15 Geleerden woarschaauwden farao: "Dat is vervaast n taiken van God!" Mor farao bleef stiefkoppeg en wol weer nait heuren, net as de HEER al zegd haar.
16 De HEER zee vannijs tegen Mozes: "Moak die mörgenvroug op tied kloar en goa farao in de muit. Hai gaait den mainsttieds noar t wotter. Zeg tegen hom oet mien noam: 'Loat mien volk goan, dat ze mie ovvers brengen kinnen.
17 As ie mien volk nait goan loaten, den zel ik op joe, joen amtenoars en joen haile volk bremsters lösloaten. Ale hoezen in Egypte zellen vol bremsters zitten; alderdeegs de grond doar zai op stoan.
18 Mor veur Gosen, laandstreek woar mien volk woont, zel ik dij dag n oetzundern moaken. Doar zellen gain bremsters kommen. Zo zel ie der wait van hebben dat ik de HEER bin, ook in dit laand.
19 Ik zel mit dat taiken onderschaaid moaken tussen mien volk en joenent. En mörgen zel t wezen.'"
20 En zo gebeurde t. De HEER stuurde dikke swaarms bremsters op hoezen van farao en zien volk òf, en over hail Egypte hèn; t laand wer haildaal verrinnewaaierd deur bremsters.
21 Farao raip Mozes en Aäron weer bie zok: "Goa mor ovvers aan joen God brengen. Mor wel in t laand blieven!"
22 "Mie ducht, dat komt nait goud," antwoordde Mozes, "dat zol n dikke aargernis wezen veur Egyptenoars as wie ovvern zollen aan ons HEER. Ze kinnen ons den ja wel doodgooien mit stainen.
23 Wie willen drij dagraaizen wied woestijn in goan en ovvers brengen aan de HEER, ons God, zo as hai ons opdroagen het."
24 "Goud, ik geef joe permizzie," gaf farao tou, "dat ie joen ovvers brengen kinnen in de woestijn, as ie mor nait te wied votgoan. En ie mouten veur mie beden!"
25 "Ik goa votdoalek hèn," zee Mozes, "en ik zel veur joe beden. Mörgen zellen bremsters aalmoal weer verdwienen van joe en joen volk. Mor denk ter om dat ie ons volk nait weer bedraigen deur t vaast te holden."
26 Mozes ging bie farao vot en ging hèn te beden.
27 De HEER dee wat Mozes van hom vruig en ale bremsters verswonnen van farao en van t haile laand. Der bleef gainain over.
28 Mor ook ditmoal wol farao nait tougeven; hai luit Isrelieten nait ofraaizen.
|
Exodus 09
01Dou zee de HEER tegen Mozes: "Goa noar farao tou en zeg tegen hom: 'De HEER, de God van Hebreeërs, let joe waiten: Loat mien volk vrij, dat zai mie ovvers brengen kinnen.
02Want as ie heur nait vrijloaten willen, as ie heur hier nog laanger vastholden,
03den zel de HEER over joen vij boeten op t laand n swoare pestzaikte kommen loaten, over aal joen peerden, joen ezels en joen kemélen, over aal joen koien en schoapen.
04Mor de HEER zel den onderschaaid moaken tussen t vij van Egyptenoars en t vij van Isrelieten: van Isrelieten heurent zel gain daaier omkommen.
05De HEER het zien tied al vastlegd. Mörgen zel t wezen, in t haile laand!'"
06Aanderdoags was t zo wied: aal t vij van Egyptenoars ging dood, mor van t vij van Isrelieten kwam gain daaier om.
07Farao stuurde der gounent op òf om te kieken en zekerwoar, van Isrelieten heurent was gainain daaier doodgoan. Toch bleef farao stiefkoppeg: hai luit t volk nait votgoan.
08Dou zee de HEER tegen Mozes en Aäron: "Krieg joe aalbaaide n poar voestenvol aask oet ovent en loat Mozes dat omhoog gooien, doar farao bie staait.
09Dij aask zel as fien stof over hail Egypte hèn stoeven, en mensk en daaier zellen der dikke swèllen van kriegen mit grode bloaren."
10 Zai kregen zok dou wat aask tou ovent oet en gingen der mit noar farao tou. Mozes gooide aask omhoog en dou kregen mensk en daaier der aalmoal swèllen van, dij openborstten as etterboelen.
11 t Wer zo slim, dat alderdeegs farao zien teuvenoars t nait laanger haarden konden van dij swèllen, net as aal aandere Egyptenoars.
12 Mor de HEER muik farao weer stiefkoppeg: hai wol ook ditmoal nait noar heur lustern, net as de HEER al tegen Mozes zegd haar.
13 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Moak die mörgenvroug op tied kloar, goa noar farao tou en zeg hom: 'De HEER, de God van Hebreeërs, let joe waiten: Loat mien volk vrij om mie ovvers te brengen.
14 Want ditmoal zel ik mien alderslimste ploag op joe lösloaten, op joen amtenoars en op joen volk. Ie zellen gewoarworden dat ter op haile wereld gain ain tegen mie op kin.
15 Ik haar mien haand oetsteken kind om joe en joen haile volk deur de pest verswinnen te loaten.
16 Mor ik heb joe nog in leven loaten om mien macht zain te loaten, om de haile wereld zain te loaten wèl of ik bin.
17 Nog aaltied hol ie mien volk onder doem, nog aaltied loat ie heur nait vrij.
18 Mor mörgenvroug om distied zel ik zo'n dikke hoagelbui kommen loaten, zo as ter in Egypte nog nooit west het van t begun òf aan.
19 Hoal joen vij en ales wat ie op t laand hebben onderdak. Want ales wat boetendeur bleven is en nait in hoes hoald is, mensk en daaier, zel deur dij hoagel om haals kommen.'"
20 Gounent van farao zien amtenoars dij zok wel wat aantrokken van wat de HEER zegd haar, luiten heur sloaven en heur vij onderdak brengen.
21 Mor dij t woord van de HEER nait leuven wol, luit zien sloaven en zien vij boeten op t laand.
22 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Steek dien haand ais in lucht. Den zel in hail Egypte hoagel deelkommen op mensk en daaier, op ale gewazzen."
23 Mozes stook zien stòk omhoog, en dou begunde t te dundern en te hoageln, weerlicht schoot omdeel. De HEER luit hoagelstainen deelklettern op Egypte.
24 t Hoagelde, en weerlicht schoot deur hoagelbuien hèn. Zok swoar weer haar der in hail Egypte nog nooit west, zo laank as t volk der woonde.
25 Hoagel sluig ales wat op t laand touhuil, stokkend: mensk en daaier kwammen om haals, ale gewazzen werden deur hoagel verrinnewaaierd en bomen werden vernaild.
26 Allenneg in Gosen, laandstreek doar Isrelieten touhuilen, vuil gain hoagel.
27 Dou luit farao Mozes en Aäron weer bie zok roupen: "Ditmoal mout ik mien schuld bekennen. De HEER staait in zien recht, ik en mien volk stoan in t ongeliek.
28 Beed toch veur ons tou joen HEER! Dij iezelke dunder en dij hoagelbuien kin wie ja nait laanger haarden. Ik zel joe votgoan loaten. Ie huiven hier nait laanger te blieven."
29 "Zo gaauw as ik tou stad oet bin," antwoordde Mozes hom, "zel ik mien handen oetsteken noar de HEER. Den zel dunder over wezen, t zel nait meer hoageln. Den zel ie waiten, dat wereld van de HEER is.
30 Toch wait ik wel wis, dat ie en joen amtenoars nog aaltied gain ontzag veur de HEER hebben."
31 Vlas en gaarst wazzen haildaal verrinnewaaierd, gaarst ston ja net in oar en t vlas bluide nog.
32 Mor waait en spelt wazzen nait verhoageld: dij binnen ja loater in tied riep.
33 Mozes ging bie farao vot, tou stad oet. Hai stook zien handen oet noar de HEER. t Huil votdoalek op mit onweren en hoageln en t regende ook nait meer.
34 Dou farao vernam, dat regen, hoagel en dunder over wazzen, wer hai weer net zo stiefkoppeg as veurtied. Hai verzette zok mit zien amtenoars tegen de HEER.
35 Hai bleef onverzeddelk en luit Isrelieten nait votgoan. De HEER haar Mozes dat veurtied ja al zeggen loaten.
|
Exodus 10
01Dou zee de HEER tegen Mozes: "Goa weer noar farao tou. Ik heb der zulm veur zörgd, dat hai en zien amtenoars nog aingoal stiefkoppeg binnen. Den kin ik mien wondertaikens ais goud aan heur zain loaten.
02Den kin ie aan joen kinder en klaainkinder vertellen, hou ik mit mien wondertaikens tegen Egypte in t èn kommen bin."
03Mozes en Aäron gingen weer noar farao tou: "De HEER, de God van Hebreeërs, let joe woarschaauwen: 'Hou laank mout dat nog duren, veur ie joe veur mie deelgeven. Loat mien volk vrij, dat ze mie ovvers brengen kinnen.
04As ie nog aal waaigern heur vrij te loaten, den zel ik mörgen sprinkhoanen op joen laand lösloaten.
05Dij zellen in zo'n dikke loag over joen laand liggen, dat ie gain grond meer zain kinnen. Dij zellen ales opvreten wat ter nog over is noa dij hoagelbuien. Alderdeegs bomen bie joe op t laand zellen zai koalvreten.
06Aal joen hoezen, ook dij van joen amtenoars en van ale Egyptenoars, zellen zo vol sprinkhoanen zitten as joen veurolden nog nooit zain hebben, zo laank as zai op wereld west hebben.'" Mozes draaide zok om en ging bie farao vot.
07Farao zien hovelingen zeden dou tegen hom: "Hou laank mout dij man ons nog dwaarszitten. Loat dij lu toch votgoan, dat zai aan heur HEER, heur God, ovvers brengen kinnen. Heb ie nou nog nait deur dat Egypte der haildaal aan gaait?"
08Dou werden Mozes en Aäron bie farao weeromroupen: "Ie kinnen votgoan om de HEER, joen God, ovvers te brengen," zee e tegen heur, "mor wèl goan der aal mit?"
09"Aalmoal," antwoordde Mozes, "jong en old gaait mit, ons zeuns en dochters, ons schoapen en baisten. Wie vieren ja n feest veur de HEER."
10 Dou farao weer: "Nou, den mag de HEER wel mit joe wezen! Ie mainen toch zeker nait, dat ik joen kinder mitgoan loat. Elk kin toch zain wat ie in t zin hebben!
11 Gain sproake van! Allenneg manlu kriegen permizzie om joen HEER ovvers te brengen. Doar heb ie ja om vroagd." Dou werden Mozes en Aäron bie farao votjagd.
12 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Most dien handen over t laand oetsteken, dat sprinkhoanen over hail Egypte hèn kommen. Dij zellen aal t gewas opvreten dat ter noa dij hoagelbuien nog overbleven is."
13 Mozes stook zien stòk oet over Egyptenlaand en de HEER luit n oostewind waaien, dij haile dag en dij haile naacht aingoal deur. Tegen mörgentied brochde dij oostewind sprinkhoanen aan.
14 Grode swaarms sprinkhoanen streken deel over t haile laand van Egypte. Zoveul sprinkhoanen haren der veurtied nog nait west, noatied zellen der ook nooit weer zoveul kommen.
15 t Laand zat ter haildaal onder: t was swaart van sprinkhoanen. Zai vraten aal t gewas van t veld op en ale vruchten dij hoagel overloaten haar. Der bleef in hail Egypte glad gain gruin meer over aan bomen of veldgewas.
16 Dou luit farao Mozes en Aäron weer gaauw bie zok roupen: "Ik mout mien schuld tougeven tegenover de HEER, joen God, en ook tegenover joe.
17 Vergeef mie nog ditmoal mien schuld. Wil ie beden tou de HEER, joen God, dat e mie verlöst van zo'n iezelke straf?"
18 Mozes ging bie farao vot en ging beden tou de HEER.
19 Dou luit de HEER wind noar t westen draaien: ale sprinkhoanen werden deur de wind oppakt en in Raaitzee gooid. Der bleef in hail Egypte gain sprinkhoan over.
20 Mor ook ditmoal muik de HEER farao stiefkoppeg; hai luit Isrelieten nait vrij.
21 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Steek dien handen oet noar de lucht en t zel zo duuster worden in Egypte, dat ie t donkerte vuilen kinnen."
22 Mozes stook zien handen oet en drij doag laank lag hail Egypte in n boare duuster.
23 Drij doag laank konden Egyptenoars nkander nait zain, zai kwammen nait van stee. Mor bie Isrelieten was t licht.
24 Farao luit Mozes roupen: "Ik geef joe permizzie om joen God ovvers te brengen. Joen schoapen en koien mouten hier blieven, mor joen kinder mag ie aal mitnemen."
25 "Doar is gain denken aan," antwoordde Mozes, "wie mouten toch ovvers mitnemen, dij wie ovvern kinnen aan de HEER, ons God.
26 Ook ons vij mout mit. Der mag gain poot achterblieven. Wie binnen ons vij neudeg om keur te hebben. Wie waiten ja nog nait, wat wie ovvern zellen, veurdat wie op stee binnen."
27 Mor de HEER muik farao weer stiefkoppeg: hai wol Isrelieten nait vrijloaten.
28 "Moak dat ie votkommen," zee farao, "en kom mie nait weer onder ogen, aans zel ik joe om haals brengen loaten."
29 "Krekt," antwoordde Mozes, "ik zel joe nooit weer onder ogen kommen."
|
Exodus 11
01Want de HEER haar tegen Mozes zegd: "Nog ainmoal zel ik n ploag over farao en over Egypte hèn kommen loaten. Den zel e joe vrijloaten. En hai zel joe nait zo mor votgoan loaten, hai zel joe alderdeegs votjoagen.
02Zeg tegen t volk dat elk van heur, manlu en vraauwlu, van heur noabers gold en zulver ofvroagen mout."
03De HEER haar der al veur zörgd dat Egyptenoars heur goud gezind wazzen. In Egypte wer deur elk, van hoog tot leeg, tegen Mozes opkeken.
04Wieder zee Mozes tegen farao: "De HEER let joe zeggen: 'Midden in naacht zel ik dwaars deur Egypte hèn lopen.
05Den zellen in t haile laand ale oldste kinder doodgoan, van farao zien oldste zeun òf aan, dij hom opvolgen zol, tot t oldste kind van zien dainstmaaid mit heur haandmeulen aan tou. Alderdeegs d'oldsten van t jonkvij zellen doodgoan.
06In t haile laand zel t ain gejammer en gereer wezen, zo slim as ter nog nooit west het en der ook nooit weer wezen zel.
07Mor bie Isrelieten zel nog gain hond zien bek opendoun, tegen gain mensk of daaier. Dat ie mor waiten zellen, dat de HEER onderschaaid moakt tussen Egyptenoars en Isrelieten.
08Den zellen aal joen hoge amtenoars op mie ofkommen en veur mie op knijen goan: 'Goa toch vot, mit aal t volk dat mit joe wil.' En den goa ik vot.'" Dou laip e mit glìnne kop bie farao vandoan.
09De HEER haar ja al tegen Mozes zegd: "Farao zel toch nait noar joe lustern. En zo kin ik nog meer wondertaikens in Egypte doun.'"
10 Aal dizze wondertaikens haren Mozes en Aäron veur farao zien ogen doan. Mor de HEER muik farao stiefkoppeg, dat hai luit Isrelieten nait tou zien laand oetgoan.
|
Exodus 12
01De HEER zee dou in Egypte tegen Mozes en Aäron:
02"Dizze aigenste moand zel veur joe t begun wezen, d'eerste moand van t nije joar.
03Zeg tegen haile gemainschop van Isrelieten: 'Op n tienden van dizze moand mouten manlu zok n laam oetzuiken veur heur femilie, ain laam veur elk hoes.
04As ain hoesholden te luddek is veur n hail laam, den mouten zai n laam dailen mit heur noabers en der rekenschop mit holden, houveul volk der den is en houveul elk op kin.
05Ie mouten n geef laam oetzuiken, n ainjoarege ram. t Mag n schoap wezen, mor ook n segebokje.
06Ie mouten t apaart holden tot n vattienden van dizze moand. De haile gemainschop van Isrelieten zel t den slachten in twijduustern.
07Den mout ie joe wat van t bloud kriegen en strieken dat op baaide deurposten en op bovendrumpel van ale hoezen, doar ie dij oavend eten zellen.
08In dij aigenste naacht mout ie t vlaais boven t vuur broaden en dat opeten mit brood dat nait rezen is, en mit bittere kruden.
09Raauw mag ie t nait eten, ook nait kookt in wotter, mor in ain stok broaden boven t vuur mit kop, poten en ingewand en aal.
10 Zörg der veur dat ter aanderdoagsmörgens niks van over is. Wat ie overholden mout tegen mörgentied opbraand worden.
11 Ie mouten t eten mit opbonden goud, schounen aan en stòk in haand. Heb hoast bie t eten, want t is Pesach veur de HEER.
12 Vannaacht zel ik deur Egypte hèngoan. Ale oldste kinder zel ik doodmoaken, nait allain van mensken, mor ook d'oldsten van t jonkvij. Ale goden van Egypte zel ik stravven. Ik bin de HEER.
13 Dat bloud aan joen hoezen zel n taiken wezen dat ie doar touholden. As ik dat bloud zai, zel ik joen deur verbie goan. Ik zel joe woaren veur dizze leste ploag doar ik Egypte mit stravven zel.
14 Dizze dag zel veur joe n dag om aan te denken wezen. Dij mout ie vieren as n feestdag veur de HEER, van nou òf aan en van older op older. Dat zel veur joe n aiwege wet wezen.
15 Zeuven doag laank zel ie brood eten dat nait rezen is. Op eerste dag mout ie t zoere daig tou t hoes oetdoun. Want ain dij in dizze zeuven doagen brood et dat mit zoere daig toumoakt is, dij zel tou gemainschop oetstöt worden.
16 Op eerste en op zeuvende dag mout ie veur n eredainst bie nkander kommen. Op dij baaide doagen mag ie nait aarbaiden. Allenneg joen eten mag ie kloarmoaken en nait meer as ie neudeg binnen.
17 En aal joar mout ie dat feest vieren, omdat ik op dij dag joen stammen tou Egypte oethoald heb. Dat feest mout ie vieren van older op older en veur aaltied.
18 In eerste moand, van d'oavend van n vattienden òf aan, tot oavend van n ainentwinnegsten tou, mag ie allenneg brood eten dat zunder zoere daig toumoakt is.
19 Zeuven doag laank mag der den gain zoere daig in joen hoes te vinden wezen. Aal dij brood et dat mit zoere daig toumoakt is, mout tou gemainschop van Israël oetstöt worden, netgliek of e nou ain van joen aigen volk is, of n vremde dij bie joe woont.
20 Ie maggen niks eten wat mit zoere daig kloarmoakt is. Allain brood dat nait rezen is mag ie eten, woar ie ook wonen."
21 Mozes raip oldsten van Israël bie nkander en zee tegen heur: "Zuik joe veur joen hoesholdens de beste lammer oet en slacht dij as ovver veur Pesach.
22 Krieg joe den n toefke hysop, stip dat in t bloud dat in n schuddel opvongen is, en striek dat bloud aan bovendrumpel en aan baaide posten van deurkezien. Tot aan mörgentied tou mag gainent van joe boetendeur kommen.
23 De HEER zel deur hail Egypte hèngoan om te stravven, mor as e bloud aan joen deurkezien zugt, zel e dij deur verbie goan. Hai zel doodsengel nait bie joe in hoes kommen loaten om joe te trevven.
24 Hol joe veur aaltied aan dizze regels, ie en joen kinder net zo goud.
25 Ook as ie aankommen binnen in t laand dat de HEER joe touzegd het, mout ie joe aan dizze regels holden.
26 En as joen kinder vroagen wat mit dit gebruuk maind wordt, mout ie heur oetleggen:
27 'Dit is t ovver veur Pesach van de HEER, dij Isrelieten heur hoezen verbie ging en heur woarde in tied dat hai Egyptenoars sluig mit de dood.'" Dou ging t volk op knijen om hom te daanken,
28 en deden ales krek zo as de HEER aan Mozes en Aäron opdroagen haar.
29 Midden in naacht muik de HEER dou ale oldste kinder in Egypte dood, van d'oldste zeun van farao òf aan, tot de zeun van lu dij in gevangenis zatten tou. Ook ale oldsten van t jonkvij muik e dood.
30 Dij naacht vloog farao verschrikt in t èn, en ook zien amtenoars en ale Egyptenoars werden wakker. t Was ain groot gejammer en gereer in hail Egypte, der was ook ja gain hoes doar gain dode was.
31 Farao luit Mozes en Aäron dij aigenste naacht nog bie zok roupen: "Moak joe kloar en moak dat ie votkommen, ie mit aal joen Isrelieten! En ovver aan joen HEER, net zo as ie vroagd hebben.
32 Neem joen schoapen en joen koien mit zo as ie vroagd hebben. Goa mor gaauw vot en vroag joen HEER om zien zegen veur mie."
33 Ook Egyptenoars drongen der stief bie t volk op aan, dat zai zo gaauw as t mor aaids kon, tou t laand oetgoan mozzen: "Aans goan wie aalmoal dood!"
34 Dou nammen Isrelieten heur ongerezen daig mit in heur baktroggen. Zai bonden heur klaaier der omtou en druigen ze op heur scholders mit.
35 Wieder vruigen ze op aanwies van Mozes Egyptenoars heur gold en zulver en heur klaaier òf.
36 De HEER haar t zo moakt, dat Egyptenoars mor gaauw deden wat Isrelieten van heur vruigen, en heur ales toulangden wat ze mor hebben wollen. Zo werden Egyptenoars van heur riekdom ofhulpen.
37 Dou gingen Isrelieten lopend van Raämses noar Sukkot. Zai wazzen mit mekoar zowat zèshonderddoezend man, kinder nait mittèld.
38 Veul vremd volk van alderhande slag trok mit heur mit, en n bult schoapen en koien, de wereld vij.
39 Van t daig dat zai oet Egypte mitnomen haren, bakten ze kouken. Zai haren nait wachten kind tot t rezen was, omreden zai wazzen oet Egypte votjagd en haren zok alderdeegs gain eterij veur onderwegens kloarmoaken kind.
40 Vaaierhonderddatteg joar haren Isrelieten in Egypte touholden.
41 En op dag òf noa dij vaaierhonderddatteg joar, trokken ale stammen van de HEER tou Egypte oet.
42 Dij haile naacht dou de HEER heur vaaileg tou Egypte oetbrochde, het hai over heur de wacht holden. Van dou òf aan geldt veur ale geslachten van Isrelieten dat ze dizze naacht as daank veur de HEER wakker blieven mouten.
43 Wieder zee de HEER tegen Mozes en Aäron: "Dit binnen de regels veur t vieren van t Pesachmoal. Der mag gain vremde aan mitdoun.
44 n Sloaf dij ie kocht hebben, mag der nait eerder aan mitdoun, of ie mouten hom besneden hebben.
45 Mor ain dij bie joe in daghuur is, en ook n vremde dij bie joe woont, mag der nait aan mitdoun.
46 In t aigenste hoes doar t moal kloarmoakt is, mout ie t opeten. Ie maggen niks van t vlaais boetendeur brengen en gain bonk mag ie der van breken.
47 De haile gemainschop van Israël mout dit feest mitvieren.
48 Mor as ter n vremde bie joe inwoont en dij wil ook t Pesachmoal veur de HEER vieren, den mout dij eerst ale manlu van zien hoesholden besnieden loaten. Dij zellen den gelden as Isrelieten. Mor ain dij nait besneden is, mag der nait aan mitdoun.
49 Regels binnen veur aalmoal geliek, veur geboren Isrelieten en veur vremden dij bie heur wonen net zo goud."
50 Ale Isrelieten deden t zo as de HEER aan Mozes en Aäron opdroagen haar.
51 Op dij aigenste dag nog brochde de HEER ale Isrelieten, stam bie stam, tou Egypte oet.
|
Exodus 13
01Dou zee de HEER tegen Mozes:
02"Droag ale kinder dij bie joe as eersten geboren worden aan mie op: dij binnen van mie!"
03Wieder zee Mozes tegen t volk: "Blief aal joar dizze dag vieren, dag dat ie oet t sloavenlaand Egypte vottrokken binnen; de HEER het joe mit geweld bevrijd. Doarom mag ie niks eten wat mit zoere daig toumoakt is.
04Vandoag mout ie votgoan, op dizze dag van abibmoand.
05En as t zo wied is, dat de HEER joe brocht het in t laand doar de Kanaänieten, de Hethieten en de Amorieten wonen en ook de Chiwwieten en de Jebusieten, t laand dat hai aan joen veurolden touzegd het, doar t overlopt van melk en hunneg, den mout ie aal joar dizze eredainst vieren in dizze aigenste moand.
06n Week laank mout ie brood eten, dat zunder zoere daig toumoakt is. Op zeuvende dag mout ter den n feest veur de HEER wezen.
07Zeuven doag laank zel ie brood eten, doar gain zoere daig in zit. Zoere daig mag ie den nait bie joe hebben, dat mag in haile omtrek nait te vinden wezen.
08En op dij dag mout ie aan joen zeun vertellen: 'Ik vier dit feest veur de HEER, omreden hai het mie oet Egypte verlöst.'
09Droag dit mit joe mit as n taiken op joen aarm, as n herinnern tussen joen ogen, dat wet van de HEER joe veur in mond ligt, omreden hai het joe mit geweld oet Egypte verlöst.
10 Vier aal joar vannijs dit feest op tied dij der veur staait.
11 As de HEER joe in t laand Kanaän brocht het, zo as e joe en joen veurolden touzegd het,
12 den mout ie aal wat as eerste op wereld komt, ook van daaiern, opdroagen aan de HEER as t manlek is.
13 Mor t eerste vool van n ezel mout ie vrijkopen mit n laam. As ie dat nait willen, mout ie hom nek breken. Ook joen aigen oldste zeuns mout ie vrijkopen.
14 As joen zeuns joe loater vroagen: 'Wat bedudt dat nou?' den mout ie zeggen: 'De HEER het ons mit geweld oet t sloavenlaand Egypte bevrijd.
15 Want dou farao stiefkoppeg bleef en ons nait votgoan luit, het de HEER aal dij t eerst geboren binnen van mensk en daaier doodmoakt. Doarom ovver ik de HEER aal wat t eerst geboren wordt van t manlek geslacht, mor ale oldsten van ons jonges koop ik vrij.'
16 Op joen aarms en tussen joen ogen droag ie taikens as aandenken mit, om te waiten dat de HEER ons mit kracht tou Egypte oethoald het."
17 Dou farao t volk votgoan loaten haar, luit God heur nait deur t laand van Filistijnen trekken, wat ainlieks wel kòrter was. God dochde: As t nog ais op vechten oetdraait, zel t volk t meugelk muiten dat ze votgoan binnen en willen ze weerom noar Egypte.
18 Doarom luit God heur n omweg moaken deur woestijn hèn noar Raaitzee tou.
In slagodder as n echt leger trokken Isrelieten tou Egypte oet.
19 Mozes nam t liggoam van Jozef mit. Dat haar Jozef Isrelieten beloven loaten: "God zel vervaast mit joe te doun hebben. Neem mien liggoam mit as ie votgoan."
20 Isrelieten trokken wieder van Sukkot op weg noar Etam. Doar sluigen zai heur tènten op aan raand van woestijn.
21 De HEER ging veur heur oet. Overdag in n wolk van wind en bie naacht in n zoel van vuur. Zo konden ze dag en naacht deurraaizen.
22 En aingoal deur bleef overdag dij wolk en snaachts dat vuur bie dat volk onderwegens.
|
Exodus 14
01Dou zee de HEER tegen Mozes:
02"Zeg tegen Isrelieten, dat ze aander kaant op goan mouten. Zai mouten heur tènten opsloagen veur Pi-Hachirot, tussen Migdol en de zee, liek tegen Baäl-Sefon over.
03Den zel farao denken: dij Isrelieten binnen t pad kwiet; dij zitten nou in woestijn vaast.
04Ik zel farao den weer stiefkoppeg moaken, dat hai weer achter heur aan jagt. Den zel ik aan farao zien haile leger zain loaten, hou groot en hou machteg ik bin. Egyptenoars zellen waiten, dat ik de HEER bin." Isrelieten gingen dou aander kaant oet.
05Dou keunenk van Egypte te heuren kreeg dat Isrelieten der vandeur goan wazzen, muitte hom t en zien amtenoars dat ze tougeven haren: "Wat heb wie toch ommaans had dat wie heur lopen loaten hebben. Nou bin wie ons waarkvolk kwiet."
06Hai spande zien striedwoagen aan en raip zien leger op.
07Hai nam ale oorlogswoagens mit, ook zèshonderd woagens mit zien beste troepen; ale woagens wazzen goud bewoapend en bemand.
08De HEER haar farao, keunenk van Egypte, weer zo stiefkoppeg moakt dat hai Isrelieten achternoajuig. Mor dij trokken rusteg wieder, in vertraauw op de HEER.
09Egyptenoars zatten achter Isrelieten heer mit ale woagens en peervolk van farao: zien haile leger. Zai huilen heur bie Pi-Hachirot in, tegen Baäl-Sefon over. Doar haren Isrelieten heur tènten bie zee opsloagen.
10 Dou farao dichterbie kwam en Isrelieten hom mit zien haile leger aankommen zagen, werden ze doodsbenaauwd. Zai raipen de HEER om hulp aan.
11 Zai zeden tegen Mozes: "Wazzen der in Egypte gain groaven genog veur ons? Mostoe ons doarom tou Egypte oethoalen, dat wie hier in woestijn omkommen mouten?
12 Heb wie in Egypte al nait tegen die zegd: 'Loat ons toch mit vree! Loat ons toch gewoon bie Egyptenoars aan t waark blieven. Men kin toch beter bie Egyptenoars aan t waark wezen as hier in wildernis doodgoan?'"
13 Mor Mozes zee tegen t volk: "Wees mor nait benaauwd. Hol kop ter bie, den zel ie mitmoaken hou de HEER joe vandoag nog redden zel. Egyptenoars dij ie op t heden nog zain, zel ie van joen levensdoagen nait weer onder ogen kriegen.
14 De HEER zel veur joe vechten, ie kinnen rusteg toukieken."
15 De HEER tegen Mozes: "Woarom ropstoe zo haard tegen mie? Zeg tegen Isrelieten dat ze wieder raaizen mouten.
16 Steek dien stòk omhoog over zee oet. Haauw t wotter zo in twijen, dat Isrelieten mit dreuge vouten deur zee hèn lopen kinnen.
17 Ik zel Egyptenoars zo stiefkoppeg moaken dat zai alderdeegs doar achter joe aan joagen. Den zel ik mien macht zain loaten aan farao zien peervolk, aan zien haile leger.
18 En as ik mien macht zain loat tegenover farao en zien peervolk en zien haile leger, den zellen Egyptenoars gewoarworden dat ik de HEER bin."
19 Engel van God dij aans aaltied veur Isrelieten oet ging, kwam van zien stee en ging dou achter heur. Ook zoel-van-wind wizzelde van stee en ging van veuren noar achtern.
20 Zo kwam dij tussen legers van Egyptenoars en Isrelieten in te stoan. Aan kaant van Egyptenoars was wolk duuster, mor bie Isrelieten bleef t dij naacht licht. Zo konden Egyptenoars nait bie Isrelieten kommen.
21 Mozes stook zien haand over zee oet. Dou luit de HEER n dikke oostewind waaien, dij haile naacht deur. t Wotter wer oetmekoar dreven, weerskanten op: zee wer dreug.
22 Isrelieten laipen mit dreuge vouten over boom van zee, links en rechts ston t wotter liek omhoog, as n muur.
23 Egyptenoars gingen heur achternoa. Farao zien woagens en zien peervolk juigen achter Isrelieten heer, aalmoal zee in.
24 Tegen mörgentied keek de HEER tou wind-en-vuurzoel oet noar t leger van Egyptenoars. Hai juig heur schrik op hoed.
25 Roaden van woagens laipen heur vaast, dat Egyptenoars kwammen hoast nait meer veuroet. Zai raipen haildaal verhilderd: "Loat wie moaken dat wie votkommen, want de HEER vecht veur Isrelieten tegen ons."
26 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Steek dien haand oet over zee, den zel t wotter weeromkommen over Egyptenoars hèn, mit aal heur woagens en heur peervolk."
27 Mozes stook zien haand oet over zee en dou t licht wer, stroomde t wotter noar zien stee weerom. Egyptenoars wollen der vandeur, liek tegen t wotter in, mor de HEER dreef heur weer midden in zee.
28 Dou t wotter weeromstroomde, spoulde dat over aal farao zien woagens hèn en over t peervolk mit t haile leger dat heur achternoakommen was: der bleef gainain over.
29 Mor Isrelieten laipen mit dreuge vouten midden deur de zee, aan weerskanten ston t wotter liek omhoog, as n muur.
30 Zo redde de HEER op dizze dag Isrelieten oet de macht van Egypte. Isrelieten zagen Egyptenoars dood op kaant van zee liggen.
31 Dou zai zain haren wat de HEER deur zien macht veur heur doan haar, wazzen Isrelieten weer vol ontzag veur hom. Zai haren weer vertraauw in de HEER en in zien knecht Mozes.
|
Exodus 15
01Dou zongen Mozes en de Isrelieten mitnkander dit laid veur de HEER:
"Ik wil zingen veur de HEER:
Dij is ja d'Alderhoogste!
Ruter en peerd, hai smeet heur in zee.
02De HEER is mien kracht, mien staarke aarm,
hai het mie hulpen, hai is mien God,
veur hom wil ik mien laid zingen,
veur de God van mien veurolden,
hom wil ik in de högte steken.
03De HEER is n staarke held,
Jahwe is zien noam.
04Farao zien woagens en zien haile leger
het e in zee gooid.
De besten van t peervolk
kwammen om in Raaitzee.
05Wottervloud spoulde over heur hèn,
as n bakstain zonken ze noar beneden.
06Joen rechterhaand, HEER, is geweldeg,
joen haand het mien vijand deelhaauwen.
07Dij tegen joe in t geweer kwammen,
heb ie ombrocht in joen hoge aalmacht,
in joen glìnne kwoadhaid
heb ie heur as stro verbraand.
08Deur joen oam wer t wotter oetzied bloazen,
t bleef as n daam liek in t èn stoan,
t wotter ston stòkstief, midden in zee.
09"Der achterheer," raip de vijand,
"heur inhoalen, heur boudel verdailen.
Bezatten zel wie ons aan heur,
wie kriegen ons sweerd, brengen heur om haals!"
10 En ie, HEER, ie huifden mor even te poesten
of zee spoulde al over heur hèn,
as lood zonken zai in t daibe wotter vot.
11 Wèl van de goden is mit joe te vergelieken, HEER?
Wèl aans is net as ie, zo groot en zo haaileg,
wèl aans dut net zokse machtege doaden,
en net zo, t aine wonder noa t aander?
12 Ie huifden joen rechteraarm
mor oet te steken, HEER,
of zai wazzen in d'eerde verswonnen.
13 In goudens heb ie t volk zulm laaid,
noadat ie t eerst bevrijd haren,
mit joen zaachte kracht
heb ie t noar joen aigen woonstee brocht.
14 Volken rondom hebben t heurd:
zai trilden as rusken,
doodsbenaauwd is t volk van Filistea,
15 vorsten van Edom werden kèl,
boazen van Moäb luiten moudveren hangen,
t volk van Kanaän was haildaal van slag.
16 Zai wazzen stief van schrik en aalteroatsie,
bie t vernemen van joen staarke aarm
stonden zai verstaind,
in tied dat joen volk der langs kwam,
t volk dat ie joe zulm touaigend haren.
17 Ie zulm brengen t volk noar joen baarg, HEER,
en poten dat op t haimstee dat joen aarfdail is,
bie t haaileg hoes dat ie joe
mit aigen handen baauwd hebben.
18 De HEER zel aaltied keunenk wezen,
zien aalmacht ken gain èn of swet."
19 Dou farao zien peerden, zien woagens en zien peervolk midden in zee kommen wazzen, dee de HEER t wotter weeromstromen, over heur hèn. Mor Isrelieten laipen mit dreuge vouten over boom, midden deur zee.
20 Profetes Mirjam, Aäron zien zuster, kreeg heur bèltjetrom en ale vraauwen begunden ook mit rinkeltrom in haand achter heur aan te daanzen. Mirjam zong heur t refraain:
21 "Loat ons zingen veur de HEER:
dij is ja d' Alderhoogste.
Ruter en peerd, hai smeet heur in zee."
22 Dou luit Mozes Isrelieten weer wieder goan, van Raaitzee noar de woestijn Sur. Doar laipen zai drij doagen deur woestijn zunder dat ze wotter vonden.
23 In t leste kwammen zai in Mara aan, mor t wotter was doar zo bitter, dat zai konden t nait drinken. Doarom haitte dat stee ook van Mara.
24 Dou begunde t volk tegen Mozes te mòtjen: "Wat mout wie nou drinken?"
25 Mozes vruig de HEER haardop om hulp en de HEER wees hom n èn holt aan. Dou Mozes dat in t wotter gooide, wer t weer zuit.
Op dat stee gaf de HEER aan Isrelieten ook wetten en regels en hai gaf heur t aan keur:
26 "As ie in eerns noar mie, de HEER, joen God, heuren willen, as ie joe holden willen aan mien wetten en leven noar mien regels, den zel ik joe woaren veur ale kwoalen dij ik over Egypte brocht heb. Ik bin de HEER, ik moak joe beter."
27 Dou kwammen zai in Elim aan. Doar wazzen twaalf wèlputten en seuventeg paalmbomen. Doar sluigen zai heur tènten op, stoef bie t wotter.
|
Exodus 16
01Van Elim òf raaisde haile gemainschop van Isrelieten wieder. Op n vieftienden van twijde moand noadat zai tou Egypte oetgoan wazzen, kwammen zai in woestijn Sin aan, dij tussen Elim en Sinai in ligt.
02En doar in woestijn begunde t haile volk tegen Mozes en Aäron te mòtjen:
03"De HEER haar ons ja beter doodmoaken kind, dou wie nog in Egypte deelzatten bie potten vol vlaais, dou wie nog brood haren. Ie hebben ons allenneg noar dit onlaand brocht om ons van honger omkommen te loaten."
04Dou zee de HEER tegen Mozes: "Ik zel t veur joe brood tou hemel oet regen loaten. Den kin t volk der ale doagen op oetgoan en zuiken zok n moaltje veur ain dag op. Den kin ik ook zain of ze zok noar mie richten willen.
05Mor op zèsde dag mouten zai zok nog n keer zoveul bie nkander zuiken en kloarmoaken as op aander doagen."
06Dou zeden Mozes en Aäron tegen ale Isrelieten: "Vanoavend zel ie gewoarworden dat t de HEER was, dij joe tou Egypte oethoald het.
07En mörgenvroug zel ie de glorie van de HEER zain. Hai het joen gemòtje tegen hom ja wel heurd. Want wèl bin wie den, dat ie zo tegen ons tekeer goan?"
08En Mozes ging wieder: "As de HEER joe vanoavend vlaais genog te eten geven zel, den komt dat omdat de HEER acht geven het op joen gemòtje. Want wèl bin wie den? Ie hebben ja nait tegen ons mòtjed, mor tegen de HEER."
09En tegen Aäron zee Mozes: "Zeg tegen haile gemainschop van Isrelieten, zai zellen de HEER onder ogen kommen. Hai het heur gemòtje ja heurd."
10 Net dou Aäron dit tegen Isrelieten zee en t volk kaant van woestijn oetkeek, kwam doar in ainen de HEER in aal zien glorie in n wolk.
11 Dou zee de HEER tegen Mozes:
12 "Ik heb t gemòtje van Isrelieten heurd. Zeg tegen heur: 'In twijduustern zel ie vlaais te eten hebben en mörgenvroug zel ie ook nog zat brood hebben. Den zel ie zeker waiten, dat ik, de HEER, joen God bin.'"
13 Om oavendstied kwammen der n hail bult kwaddels omdeel, zoveul dat haile kaamp der onder zat, en aanderdoagsmörgens lag ales rondomheer onder daauw.
14 Dou dook optrokken was, lag der over woestijn n fiene, körrelge loag, t leek wel riep.
15 Dou d'Isrelieten dat zagen, vruigen ze nkander: "Wat zol dat wel nait wezen?" Ze wozzen ja nait wat of t was. Mozes legde t heur oet: "Dit is t brood dat de HEER joe te eten geft.
16 En dit het de HEER der bie zegd: 'Elk mag veur zok zammeln, zoveul as e veur zien hoesholden neudeg is, n omer de man, zoveul as ie binnen."
17 En d'Isrelieten zammelden zok wat ze neudeg wazzen, d'ain wat meer as d'aander.
18 En dou ze t nog ais noameten gingen, kwam t oet dat ain dij n bult zammeld haar niks overhuil en ain dij wat minder pakt haar niks te kòrt kwam. Elk haar veur zok zammeld, wat e neudeg was om te eten.
19 Mozes woarschaauwde heur: "Ie maggen niks overholden veur mörgenvroug."
20 Der wazzen gounent dij nait noar Mozes lustern wollen en toch wat overhuilen. Mor aanderdoagsmörgens was t bedurven, der zatten moaden in en t stonk alderiezelkst. Mozes was verbraand op heur.
21 Aal mörgens vannijs zöchde elk zoveul op as e neudeg was, mor as zun hait wer, smolt t vot.
22 Op zèsde dag konden ze twijmoal zoveul bie nkander zuiken as op aander doagen: twij omer de man. Ale femilie-oldsten van de gemainschop deden Mozes der bericht van.
23 Dij legde t heur oet: "Dat is nou net wat de HEER bedould het: want mörgen zel t n feestdag wezen, n sabbat veur de HEER. Ie mouten bakken en koken wat ie neudeg binnen. Wat ter over is mout ie aan zied leggen veur mörgen."
24 Zai legden t aan zied tot aanderdoagsmörgens, net zo as Mozes zegd haar, en t stonk nait en der zatten ook gain moaden in.
25 Dou zee Mozes: "Dit mout ie vandoag eten, want nou is t sabbat veur de HEER. Vandoag zel ie boeten niks te eten vinden.
26 Zès doag mag ie zammeln, mor op zeuvende dag is t sabbat veur de HEER: den is ter niks."
27 Geliekegoud gingen gounent ter op dij zeuvende dag op oet om te zammeln, mor zai vonden niks.
28 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Hou laank zel ie mien wetten en regels nog noast joe deelleggen?
29 Denk ter goud om dat de HEER joe de sabbat geven het. Doarom geft hai joe op zèsde dag veur twij doagen te eten. Op zeuvende dag mout elk thoesblieven, gainain mag der dij dag op oetgoan."
30 Dou rustte t volk op dij zeuvende dag.
31 Isrelieten nuimden t manna. t Was wit as korianderzoad en t smuik as hunnegkouk.
32 Mozes zee: "Dit het de HEER ons opdroagen: 'Ie mouten joe n dagpozzie manna opbewoaren veur joen noageslacht, dat dij zain kinnen wat ik joe in woestijn te eten geven heb, dou ik joe tou Egypte oet brochde.'"
33 Doarom zee Mozes tegen Aäron: "Krieg die n kroek en dou doar n omer manna in en geef dij n goud stee in t haailegdom van de HEER. t Zel n aandenken wezen veur ons noageslacht."
34 Aäron dee wat de HEER tegen Mozes zegd haar, hai zette kroek veur verbondskist hèn.
35 Vatteg joar laank hebben Isrelieten manna eten, tot zai weer in bewoonde wereld kwammen, zai hebben t eten tot ze bie grèns van Kanaän aankwammen.
36 Der goan tien omer in n efa.
|
Exodus 17
01Haile gemainschop van Isrelieten trok dou wieder oet woestijn Sin, van t aine stee noar t aander, op aanwies van de HEER. Zai sluigen heur tènten op in Refidim, mor doar was veur t volk gain wotter om te drinken.
02Dou begunde t volk tegen Mozes op te speulen: "Geef ons wotter, wie mouten drinken!" Mozes zee tegen heur: "Woarom zuik ie roezie mit mie? Woarom doag ie de HEER oet?"
03Mor t volk versmachtte sikkom van dörst, zai bleven tegen Mozes mòtjen: "Woarom hestoe ons tou Egypte oethoald? Mout wie hier mit ons kinder en ons vij van dörst omkommen?"
04Mozes kluig haardop zien nood bie de HEER: "Hou mout ik toch mit dit volk aan? t Scheelt nait veul of ze gooien mie dood!"
05Dou zee de HEER tegen Mozes: "Hoal die n man of wat van d'oldsten van Israël en loop mit heur veur t volk oet. Neem dien stòk mit woarstoe de Nijl mit sloagen hest en goa op pad.
06Doargunders zel ik, veur dien ogen, boven op n rots stoan, op de Horeb. Haauw op dij rots, den zel der wotter oetkommen. Den het t volk te drinken!" Mozes dee dat doar d'oldsten van t volk biestonden.
07Hai nuimde dat stee: Massa en Meriba, om Isrelieten heur geroezie en omdat zai de HEER oetdoagd haren mit heur zeggen: "Is de HEER nou bie ons of nait?"
08In Refidim kwammen d'Amalekieten aanzetten om tegen d'Isrelieten te vechten.
09Mozes druig dou Jozua op: "Zuik die potege manlu oet en goa der op òf om tegen Amalek te vechten. Mörgen zel ik doar op högte stoan goan mit stòk van God in mien handen."
10 Jozua dee wat Mozes hom besteld haar: hai begunde tegen Amalek te vechten. In tied gingen Mozes, Aäron en Chur boven op dij högte stoan.
11 Zo laank as Mozes zien handen omhooghuil, wazzen Isrelieten staarkste. En as e zien handen zakken luit, begunden Amalekieten te winnen.
12 Mor Mozes zien aarms werden muid. Aäron en Chur legden dou n stain onder Mozes hèn, doar hai op zitten kon. Zai steunden zien aarms elk aan n kaant, en huilen zien handen omhoog tot zun onder ging.
13 Zo versluig Jozua mit zien leger t volk van Amalek.
14 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Schrief dit in n bouk op om te ontholden en print ter bie Jozua in, dat ik Amalek haildaal van de wereld vegen zel, gainain zel zok heur nog heugen kinnen."
15 Mozes baauwde doar n altoar en nuimde dat: "t Voandel van de HEER."
16 Hai zee: "Mit haand op t voandel van de HEER: deur ale geslachten hèn zel t ain en aal oorlog tegen Amalekieten wezen oet noam van de HEER."
|
Exodus 18
01Jetro, priester van Midjan, Mozes zien schoonvoader, haar heurd wat of God aalmoal veur Mozes en veur zien volk Israël doan haar, en benoam dat de HEER Israël tou Egypte oetbrocht haar.
02Doarom ging hai mit Sippora, Mozes zien vraauw, en heur baaide zeuns aan raais. Doudestieds haar Mozes heur veur de wizzeghaid weeromstuurd.
03Ain zeun haitte van Gersom: "Want," haar Mozes zegd, "ik heb n vremde west in n vremd laand."
04Aander haitte van Eliëzer: "De God van mien voader het mie hulpen, hai het mie red van farao zien sweerd."
05Dou Jetro mit Mozes zien vraauw en jonges in woestijn aankwam, bie baarg van God doar Mozes zok n stee zöcht haar,
06luit hai Mozes waiten: "Ik, Jetro, dien schoonvoader, kom noar die tou mit dien vraauw en heur baaide zeuns."
07Votdoalek ging Mozes zien schoonvoader in de muit, boog zok veur hom deel en gaf hom n doetje. Zai vruigen nkander hou of ter mit ging, en dou gingen ze in Mozes zien tènt.
08Mozes vertelde zien schoonvoader aal wat de HEER veur Israël tegen farao en zien Egyptenoars doan haar, ale swoaregheden dij zai onderwegens mitmoakt haren en hou de HEER heur verlöst haar.
09Jetro was glad blied over ale goie dingen dij de HEER veur Isrelieten doan haar en hou de HEER heur van Egyptenoars verlöst haar.
10 Doarom zee Jetro: "Daank aan de HEER dij joe oet de macht van Egyptenoars en van farao verlöst het.
11 Nou wait ik dat de HEER groder is as aal aandere goden. Hai het zain loaten dat e staarker is as Egyptenoars in heur grootseghaid."
12 Dou brochde Jetro n brandovver en n vree-ovver aan God, en Aäron en ale oldsten van Israël kwammen bie nkander om mit Mozes zien schoonvoader n ovvermoal te vieren mit God as getuge.
13 Aanderdoags zat Mozes al weer kloar om recht te spreken veur t volk. t Volk ston veur hom in rieg van smörgensvroug tot soavendsloat.
14 Dou Mozes zien schoonvoader zag wat hai aalmoal veur t volk doun mos, zee e: "Wat hestoe toch mit dat volk ommaans? Woarom mostoe haildaal allenneg rechtszitten holden, terwiel dat aal dij mensken van smörgensvroug tot soavendsloat veur die in rieg stoan?"
15 Mozes antwoordde zien schoonvoader: "Omdat t volk bie mie komt om t oordail van God te heuren.
16 As zai kwezzie onder nkander hebben, kommen ze bie mie om recht te zuiken; zodounde kin ik heur regels en veurschriften van God leren."
17 Mor schoonvoader zee tegen Mozes: "Dat komt nait goud wastoe hier dust.
18 Zo komstoe onder vouten, doe net zo goud as dat volk bie die. Dat waark is veul te swoar veur die, dat kinstoe allenneg nait aan.
19 Luster noar mie, ik zel die goie road geven en God zel die helpen. Doe most bie God veur t volk opkommen, doe most heur kwezzies aan God veurleggen.
20 Wieder mostoe God zien regels en veurschriften aan heur oetleggen, most heur wiezen langs wat pad zai goan mouten en hou ze heur levent inrichten mouten.
21 Kiek om die tou: zuik die onder t volk flinke manlu oet dij ontzag veur God hebben, manlu dij rechtoet en betraauwboar binnen, nait op aigen veurdail oet. En stel dij as laaiders aan over doezend, honderd, fiefteg en tien man.
22 Zai mouten aal doag kloar stoan om recht te spreken veur t volk. Grode kwezzies mouten zai bie die brengen, mor klaaine zoaken kinnen zai zulm oplözzen. Zo binnen zai mit verantwoordelk en krigstoe t makkelker
23 Astoe zo te waark gaaist en God t zo hebben wil, kinstoe dien waark volholden en kin t volk tevreden noar hoes tou goan."
24 Mozes lusterde noar de road van zien schoonvoader en dee wat dij hom zegd haar.
25 Tou hail Israël zöchde hai zok flinke manlu oet en stelde dij as laaiders aan over doezend, honderd, fiefteg en tien man.
26 Aal doag stonden zai kloar om recht te spreken onder t volk, stoere kwezzies brochten zai bie Mozes, klaaine zoaken regelden zai zulm.
27 Dou brochde Mozes zien schoonvoader n èndje vot, dij ging weerom noar zien aigen laand tou.
|
Exodus 19
01Op dag òf drij moand noadat ze tou Egypte oetgoan wazzen, kwammen Isrelieten in Sinaiwoestijn aan.
02Zai wazzen van Refidim noar Sinai tougoan en dou ze doar aankwammen, sluigen zai in woestijn heur tènten op, liek tegen baarg Sinai over.
03Mozes klom bie baarg op noar God tou. God raip boven van baarg òf tegen hom: "Zeg tegen Isrelieten, moak Jakob zien kinder bekend:
04'Ie hebben zain wat ik tegen Egyptenoars doan heb, hou ik joe as op oarendsvleugels droagen en noar mie toubrocht heb.
05As ie nou goud noar mie lustern, as ie joe aan mien verbond holden, den zel ie op n wereld dij al haildaal van mie is, hail specioal van mie wezen.
06Ie zellen mien aigen volk wezen, n haaileg volk van priesters.' Dij bosschop mostoe aan Isrelieten overbrengen."
07Dou ging Mozes weerom en raip ale oldsten van t volk bie nkander. En hai legde heur, woord veur woord, veur wat de HEER hom opdroagen haar.
08t Haile volk was ter over ains: "Wie zellen ales doun zo as de HEER ons besteld het." Mozes brochde heur antwoord weer aan God over.
09Dou zee de HEER tegen Mozes: "Ik kom bie die in n dikke wolk. Den kin t haile volk mitlustern as ik mit die aan proat bin, den zellen zai die veurgoud vertraauwen." Mozes brochde de HEER over wat of t volk zegd haar.
10 Wieder zee de HEER tegen Mozes: "Goa weer noar t volk tou. Loaten ze zok vandoag en mörgen goud veurberaaiden en heur klaaier wasken.
11 Op daarde dag mouten zai kloar stoan. Want op dij daarde dag zel ik op baarg Sinai veur t oog van t haile volk omdeelkommen.
12 Most t volk bie baarg vandoan hoalen en zeggen: 'Woar joe der veur om bie baarg op te klimmen. Alderdeegs vout van baarg mag ie nait aankommen.' Wèl dij baarg aankomt, mout doodmoakt worden.
13 Mit gain haand maggen zai hom aankommen. Dij t aal dut, mout doodmoakt worden mit stainen of mit pielenboog. Krek geliek of t n daaier of n mensk aangaait, hai mag nait in leven blieven. Pas bie t laanggerekt geluud van de ramshoorn maggen zai dichterbie baarg kommen."
14 Dou ging Mozes weer van baarg òf noar t volk tou. Hai luit heur zokzulm veurberaaiden en zai gingen heur klaaier wasken.
15 Hai bestelde heur: "Op daarde dag mout ie kloar wezen. In tied mag ie gain gemainschop mit n vraauw hebben."
16 Op dij daarde dag, smörgensvroug, was t ain en aal dunder en weerlicht om baarg tou. Der hong n dikke wolk en wied in t ronde klonk t swoare geluud van de ramshoorn, dat aal t volk wer kèl en trilde van benaauwdens.
17 Dou brochde Mozes heur tou t kaamp oet, God in de muit. Onder aan baarg bleven zai stoan.
18 Haile baarg Sinai ston in rook bezied, doar de HEER in vuur omdeelkwam. Rook kwam liek omhoog net as oet n schosstain. Haile baarg ston te schudden.
19 t Geluud van de ramshoorn klonk aal haarder en haarder. Mozes begunde te proaten en God antwoordde mit n geluud as van dundersloagen.
20 Dou kwam de HEER noar beneden tot boven op baarg Sinai. Hai raip Mozes doar bie zok en dij klom weer noar boven tou.
21 De HEER zee tegen Mozes: "Goa noar beneden en woarschaauw t volk dat zai nait noar veuren dringen om mie te zain. Want dat zel n bult van heur de dood doun.
22 Alderdeegs priesters, dij aans wel dichter bie mie kommen maggen, mouten zok goud op mie veurberaaiden, dat mien gram nait tegen heur lösbrekt."
23 "t Volk kin nait bie baarg Sinai omhoogklimmen," zee Mozes tegen de HEER, "Ie hebben ons ja besteld, wie zollen baarg ofzetten en der n haailege ploats van moaken."
24 "Goa noar beneden en hoal Aäron op," zee de HEER weer. "Denk ter toch mor om, dat priesters en t volk nait noar veuren dringen om noar mie omhoog te klimmen. Want den zel mien gram vervaast lösbarsten."
25 Mozes ging dou weer noar beneden en brochde dij bosschop aan t volk over.
|
Exodus 20
01Dou zee de HEER aal dizze woorden:
02"Ik bin de HEER, joen God. Ik bin t dij joe oet Egypte, oet dat sloavenbestoan verlöst het.
03Boeten mie zellen der veur joe gain aander goden wezen.
04Ie maggen joe gain godsbeeld moaken, of wat veur ofbeelden den ook van wat ter boven in de hemel is, of hier op de grond of in t wotter onder de grond.
05Ie maggen der nait veur op knijen goan om dij te vereren. Want ik, de HEER, joen God, kin gain aander goden velen. As ie dat aal doun, zel ik dij schuld van d'olden op heur kinder verhoalen, alderdeegs tot in t daarde en vaaierde geslacht as zai ofkereg van mie blieven.
06Mor dij mie in eren holden en zok noar mien leefregels richten, dij zel ik in eren holden, wel doezend geslachten laank.
07De noam van de HEER, joen God, mag ie nait te pas en te onpas in de mond nemen, ain dij mien noam misbruukt, zel ik nait ongestraft loaten.
08Denk om sabbatdag, dat ie dij in eren holden.
09Zès doag krieg ie tied om te aarbaiden, den kin ie aal joen waark doun.
10 Mor zeuvende dag is t sabbat, n dag veur de HEER, joen God. Den mag ie gain waark doun, ie nait, joen zeuns en dochters nait, joen waarkvolk en joen vij nait, alderdeegs de vremden in joen stad nait.
11 Want in zès doag tied het de HEER de hemel moakt en de haile wereld, mit zee en aal wat ter in heurt, mor op zeuvende dag het hai oetrust. Doarom het hai sabbat zegend en der n biezundere dag van moakt.
12 Hol joen voader en moeke hoog in eren, den zel ie n laank levent hebben in t laand dat de HEER, joen God, joe geven zel.
13 Ie maggen gainent doodmoaken.
14 Ie maggen t nait aanleggen mit man of vraauw van n aander.
15 Ie maggen nait stelen.
16 Ie maggen niks zeggen wat nait woar is.
17 Ie maggen nait begereg wezen noar n aander zien bezittens, noar zien vraauw nait, noar zien knecht en noar zien maaid nait, noar zien os en zien ezel nait, of wat ook mor van hom is."
18 Dou t haile volk t dundern en t weerlichten vernam, t geluud van de ramshoorn heurde en t roken van de baarg zag, dou werden zai glad kèl en gingen der n best èn vanòf stoan.
19 Zai zeden tegen Mozes: "Proat ie mor tegen ons, den zel wie wel lustern. Mor loat God nait tegen ons proaten, aans zol wie t ja bestaarven."
20 "Wees mor nait benaauwd." antwoordde Mozes heur. "God is hier kommen om oet te perbaaiern of ie ontzag veur hom hebben, dat ie nait zundegen."
21 t Volk bleef van vèrren stoan te kieken, hou Mozes noar dij duustere wolk ging doar God in was.
22 Dou zee de HEER tegen Mozes; "Zeg tegen Isrelieten: 'Nou heb ie zulm mitmoakt, hou ik vanoet hemel tegen joe proat heb.
23 Ie maggen joe boeten mie gain goden moaken, gain zulvern en gain golden.
24 Moak joe veur mie n eerden ovverstee doar ie joen brandovvers en vree-ovvers brengen kinnen, joen schoapen en joen vij. Overaal doar ik mien noam bekendmoaken zel, kom ik om joe zegen te geven.
25 Mor as ie mie n stainen ovvertoavel moaken, dou dat den nait van bewaarkte stain. As ie der mit baaidel aan west hebben, is e niks meer weerd."
26 Moak mie gain ovvertoavel mit hoge treden. Astoe der bie omhoogklimmen most, zol dien schoamte ja te zain wezen.'"
|
Exodus 21
01"Dit binnen rechtsregels doar t volk zok noar richten mout:
02As ie n Hebreeuwse sloaf kopen, mag dij zès joar bie joe in dainst wezen, mor in t zeuvende joar mout ie hom as vrij man lopen loaten, zunder lösgeld.
03As e allain kommen is, mout e ook allain votgoan; mor as e dou n vraauw haar, mag dij mit hom votgoan.
04As zien boas hom n vraauw geven het en dij kreeg kinder bie hom, den blieven vraauw en kinder van zien boas, en haizulm komt allain vrij.
05Mor as dij sloaf liekoet zegt: 'Ik bin wies mit mien boas, ik bin wies mit mien vraauw en kinder, ik wil nait vot,'
06den mout zien boas hom veur God brengen, hom tegen deur of deurpost aan zetten en mit n praim n gat deur zien oor hèn steken. Den mout dij sloaf veur aaltied bie hom in dainst blieven.
07As ain zien dochter as sloavin verkocht, den komt dij nait zo as n sloaf noa zès joar vrij.
08As boas heur veur zokzulm as vraauw kocht het, mor zai vaalt hom nait tou, den mout hai heur weer löskopen loaten. Hai het t recht nait heur aan n aander volk te verkopen. Hai het ja nait rechtoet tegenover heur west.
09As boas heur aan zien zeun as vraauw geft, den mout hai heur as n aigen dochter behandeln.
10 As boas zok noast dij sloavin nog n aander vraauw nemt, den mag hai heur niks tekòrt doun, wat etendrinken, klaaier of biesloap, aanbelangt.
11 As hai zok nait aan dizze drij verplichtens holdt en heur tekòrt dut, den mag zai zunder te betoalen votgoan.
12 Wèl ain zo haard haauwt dat dij doodgaait, zel zulm ook doodstraf kriegen.
13 Mor as e t nait mit opzet dee en t overkwam hom per ongelok, den mag e vluchten noar n stee dij ik joe aanwiezen zel.
14 Mor ain dij n aander mit opzet vermoordt, dij zel ie alderdeegs bie mien ovverstee vothoalen om hom dood te moaken.
15 Ain dij zien voader of moeke haauwt, dij mout doodstraf kriegen.
16 Ain dij n aander mensk roofd het, mout doodstraf kriegen, netgliek of e dij nou as sloaf verkocht het of nog bie zok vastholdt.
17 Ain dij zien pa of moeke vervlökt, dij mout doodstraf kriegen.
18 t Kin gebeuren dat twij manlu roezie kriegen en dat ain d'aander zo haauwt mit n stain of mit voest, dat hai der nait bie dood komt, mor hai komt op bèr te laande.
19 As dij man den weer in t èn komt en hai kin weer boeten lopen mit n stòk, den zel doader gain straf kriegen, mor hai mout aal zörgen dat man weer beter wordt en hai mout hom zien schoa vergouden.
20 As ain zien sloaf of sloavin mit n stòk zo haauwt dat dij hom onder zien handen doodgaait, den mout e doarveur swoar straft worden.
21 Mor as dij sloaf nog n dag of wat in leven blift, den gaait boas vrijoet: sloaf was zienent ja.
22 As twij manlu mitnkander vechten en zai roaken doarbie n swangere vraauw zo dat zai n miskroam krigt, mor der nait bie dood komt, den mout doader n boute betoalen. Heur man mag zeggen hou hoog dij boute wezen mout en rechters mouten der op touzain dat ter betoald wordt.
23 Mor as zai t levent ter bie let, den geldt: n levent veur n levent,
24 n oog veur n oog, n taand veur n taand, n haand veur n haand, n vout veur n vout,
25 n brandbloar veur n brandbloar, n wond veur n wond, n boel veur n boel.
26 As ain bie zien sloaf of sloavin t licht tou n oog oetslagt, den mout hai hom as vergouden veur t oog vrijloaten.
27 En as hai bie zien sloaf of sloavin n taand oetslagt, den mout hai hom as vergouden veur dij taand ook vrijloaten.
28 As n bol n man of vraauw zo toutoakelt dat dij der bie dood komt, den mout dij bol mit stainen doodgooid worden. t Vlaais van dij bol mag nait opeten worden. De aigender gaait vrijoet.
29 Mor as dij bol al eerder steutsk was en zien aigender was woarschaauwd, mor hai haar hom nait aan stik en der komt n man of n vraauw bie dood, den mout dij bol mit stainen doodgooid worden en aigender mout geliekegoud doodmoakt worden.
30 As hai t ofkopen mag, den mout hai ales betoalen wat van hom vroagd wordt om zien levent vrij te kopen.
31 As dij bol n jongkerel of n wicht doodstöt, den gelden aigenste regels.
32 Mor as dij bol n sloaf of n sloavin doodstöt, den mout aigender van dij bol datteg sjekel zulver aan heur boas betoalen en dij bol mout mit stainen doodgooid worden.
33 As ain n putdeksel verget, of n koel graft en nait ofdekt, en der vaalt n ezel of n kou in,
34 den mout de aigender van put schoa vergouden en de pries veur dat daaier aan d'aigender betoalen en t dode baist mag e holden.
35 As ain zien bol n aander zienent zo'n roam geft dat dij doodgaait, den mouten baaide aigenders t leventege baist verkopen. t Geld en t dode baist mouten zai den geliek op dailen.
36 As t bekend was dat dij bol al laanger steutsk was en d'aigender haar hom nait aan ket legd, den mout hai schoa haildaal vergouden, n bol veur n bol. t Dode daaier mag hai den holden.
37 As ain n os of n sege steelt en dat daaier slacht of verkocht, den mout hai dij os vief moal vergouden en n schoap of n sege vaaier moal.
|
Exodus 22
01As n daif bie naacht trappaaierd wordt bie t inbreken en den doodhaauwen wordt, den mag dat nait as moord aanrekend worden.
02Mor as zukswat bie kloarlichten dag gebeurt, den geldt dat aal as moord. n Daif mout ales vergouden wat e stolen het; as e niks het, mout hai zulm as sloaf verkocht worden omdat e stolen het.
03As wat e stolen het nog leventeg bie hom vonden wordt, of t nou n os is of n ezel of n schoap, den mout hai dat dubbeld vergouden.
04As ain zien vij op zien aigen laand of droevetoen waaiden let en der gain acht op geft dat zien vij ook van n aander zien laand vret, den mout hai dij schoa vergouden. Hai mout de beste vruchten van zien laand en van zien droevetoen aan dij aander as vergouden geven.
05As aine aan t vuurtjebranden is, en hoageldoorn komt ter bie in brand en koornbulten verbranden, of koorn dat op worrel staait of t haile gewas, den mout dij t aanstoken het, schoa haildaal vergouden.
06As ain geld en goud aan zien noaber geft om der op te pazen en t wordt noaber tou zien hoes oet stolen, den mout daif, as e pakt wordt, schoa dubbeld vergouden.
07As daif nait pakt wordt, den mout dij noaber veur God n aid doun dat e buurman zien goud nait zulm stolen het.
08As ain n os, n ezel of n schoap, n stok goud of aans wat het doarvan n aander, dij wat kwiet is, zegt: 'Dat is mienent,' den mouten zai mit heur baaident dij kwezzie veur God brengen. Dij deur God as schuldege aanwezen wordt, mout d'aander n dubbelde vergouden geven.
09As ain aan zien noaber n os, n ezel of n schoap of n aander baist geft om der op te pazen, den kin dat daaier doodgoan, n poot breken, stolen worden of zukswat, zunder dat ain t zugt.
10 Den mout n aid veur God onder heur baaident oetmoaken of dij oppazen mos, gain schuld aan dij schoa het. Aigender mout zok doarbie deelleggen en noaber huift niks te vergouden.
11 As t daaier hom ofstolen is, mout hai aan aigender schoa vergouden.
12 As t deur n wild daaier verscheurd is, mout hai dat dode baist as bewies zain loaten. Den huift hai schoa nait te vergouden.
13 As ain van zien noaber n daaier laint en doar gebeurt wat mit of t gaait dood, doar d'aigender nait bie is, den mout hai de volle schoa vergouden.
14 Mor as aigender der aal bie was, huift hai niks te vergouden. En as t daaier huurd was, is schoa bie pries inbegrepen.
15 As ain n wichtje dat nog nait verloofd is, verlaaidt en bie heur slept, mout hai mit heur traauwen en aan heur voader de volle pries veur heur betoalen.
16 As heur voader nait lieden wil, dat hai mit heur traauwt, den mout hai toch de volle pries veur heur betoalen.
17 n Teuverheks mag ie nait in leven loaten.
18 Elk dij geslachtelke omgang het mit n daaier, mout doodmoakt worden.
19 Wèl noast God ook nog aan aander goden ovvert, mout tou gemainschop oetstöt worden.
20 Vremden mag ie nait min behandeln, of heur t levent swoar moaken. Ie hebben zulm ja vremden in Egypte west.
21 Ie maggen wedevraauwen en weeskinder nait te noa kommen.
22 As ie heur toch tekòrt doun en zai roupen mie doarover aan, den zel ik vervaast noar heur lustern.
23 Ik zel den aldernoarste kwoad worden en joe deur t sweerd ombrengen loaten. Joen aigen vraauwen worden den wedevraauwen en joen aigen kinder worden weeskinder.
24 As ie geld lainen aan aarme lu onder mien volk, gedroag joe den nait as n geldwolf, vroag heur gain rente òf.
25 As ie n aander zien mantel in onderpaand nemen, geef hom dij den weerom veur zun ondergaait.
26 Dat is ja zien ainegste klaid doar e zok mit toudekken kin. Woar mout e aans onder sloapen? As hai zien beklag bie mie dut, zel ik noar hom lustern: ik bin mit goudens bekled.
27 Vervluik joen God nait en belaster joen veurmannen nait.
28 Ie mouten nait te laank wachten mit t ovvern van t eerste koorn en van de nije wien, en joen eerste zeun mout ie ook aan mie geven.
29 En net zo mout ie doun mit joen koien, schoapen en segen: zeuven doag laank mag t eerste jonk bie d'olde blieven, op aachtste dag mout ie hom aan mie ofstoan.
30 Ie mouten n schoon gewaiten veur mie hebben. Doarom mag ie gain vlaais eten van n daaier dat in t veld verscheurd is. Geef dat mor aan hond.
|
Exodus 23
01Breng gain leugenproat bie t pad. Ain dij kwoad dut, mag ie nait helpen, aans doun ie der zulm aan mit.
02Ook as mainste mensken kwoad willen, huif ie doarom nog nait mit heur mit te doun. En as ie getugen mouten veur t gerecht, richt joe den nait noar aal dij lu dij t recht krom moaken willen.
03Bie n rechtszoak mag ie n aarme man nait veurtrekken.
04As ie n löslopende os of ezel tegenkommen van ain doar ie n hekel aan hebben, mout ie hom t daaier toch weerombrengen.
05As ie d'ezel van ain doar ie roezie mit hebben zowat onder zien vracht in nkander zakken zain, help hom den gaauw in t èn: ie maggen dij man ja nait aanknooien loaten.
06Bie n rechtszoak van n aarme man mag ie zien recht nait omboegen.
07Woar joe veur oneerleke zoaken. n Eerlek en rechtschoapen man mag ie nait ombrengen, want den zel ik joe dat zeker aanreken.
08Ie maggen gain giften en goaven aanpakken, want den zai ie nait meer wat recht is en verlust n eerlek man zien rechtszoak.
09n Vremde in joen laand mag ie nait min behandeln. Ie waiten ja hou zo ain zok vuilt, omreden ie hebben zulm vremden west in Egypte.
10 Zès joar achternkander mag ie joen laand beaarbaiden en vruchten der van inhoalen.
11 Mor in t zeuvende joar mout ie t broak liggen loaten, den kin t laand tot rust kommen. Wat ter den nog opkomt, is veur aarmelu, en wat doarvan overblift is veur t wild. Mit joen droevetoen en joen olievehof mout ie net zo doun.
12 In zès doagen mout ie aal joen waark doun, mor op zeuvende dag mout ie oetrusten. Zodat joen os en joen ezel ook oetrusten kinnen, en ook zeun van joen sloavin en t aander lös volk wat op oam kommen kin.
13 Woar joe veur ales doar ik joe veur woarschaauwd heb. Hol joe der gain aandere goden op noa, alderdeegs heur noam mag ie nait in mond nemen.
14 Drij moal in t joar mout ie feestvieren veur mie.
15 Eerst vier ie t feest van t Ongerezen brood, in abibmoand, moand doarin ie tou Egypte oettrokken binnen. Zeuven doag laank zel ie t brood zunder zoere daig eten, zo as ik joe dou besteld heb. En kom nooit mit lege handen om mie te vereren.
16 Den t feest van t Inhoalen, as d'eerste vruchten van joen zaai- en pootgoud van t laand kommen. En as leste t feest van de oogst aan t èn van t joar, as aal joen vruchten onderdak binnen.
17 Drijmoal in t joar mouten zodounde aal joen manlu veur mie, de HEER, de Alderhoogste, verschienen.
18 t Bloud van t ovverbaist mag nait tougelieks mit rezen brood aan mie opdroagen worden. En t vet van t feestovver mag ie nait veur aanderdoagsmörgens overholden.
19 De beste vruchten van d'eerste oogst mout ie noar t hoes van de HEER brengen.
En kook n segebokje nait in t melk van zien moeke.
20 Ik stuur n engel veur joe aan om onderwegens op joe te pazen. Dij zel joe op t stee brengen dat ik veur joe bestemd heb.
21 Wees op hom verdocht, dou wat hai zegt en goa nait tegen hom in, dat zol hai joe nait vergeven. Ik bin ja zulm in hom aanwezeg.
22 As ie goud noar hom lustern en persies doun wat ik joe zeg, den zel ik de vijand van joen vijanden wezen en tegenstander van joen tegenstanders.
23 Den zel mien engel veur joe aan goan. Dij zel joe noar t laand brengen doar de Amorieten, de Hethieten en de Perizzieten wonen en de Kanaänieten, de Chiwwieten en de Jebusieten, en ik zel niks van heur overloaten.
24 Goa nait veur heur goden op knijen om heur te vereren. Dou nait aan heur gebruken mit, mor goa der tegenin. Breek heur beelden òf en haauw dij aan groezels.
25 Mie mout ie dainen, joen HEER en God. Den zel ik joe zat etendrinken geven en joe woaren veur zaiktes.
26 Den zel der gain vraauw in joen laand wezen dij n miskroam krigt of gain kinder kriegen kin, den zel ik joe n laank levent bezörgen.
27 Angst en benaauwdhaid zel ik veur joe oetsturen. Ale volken doar ie op òf goan, zel ik schrik aanjoagen, ze zellen haildaal verhilderd op loop goan.
28 Ik zel ook peerwepen veur joe oetsturen. Dij zellen de Chiwwieten, de Kanaänieten en de Hethieten veur joe oetjoagen.
29 Ik zel heur nait in ain joar tieds votjoagen, den zol t laand ja ain wildernis worden en t ongedaaierte zol joe de boas worden.
30 Ik zel heur stoadegaan veur joe oetjoagen tot ie mitnkander maans genog worden binnen, dat ie t laand overnemen kinnen.
31 t Laand dat ik joe geef, lopt van Rode Zee tot aan zee doar Filistijnen wonen, en van woestijn tot aan Eufraat. Aal t volk in dat laand geef ik joe in handen: ie kinnen heur zo tou t laand oetjoagen.
32 Ie maggen gain verbond mit heur of mit heur goden aangoan.
33 Loat heur nait in joen laand wonen, dat ze joe nait tot ofgoderij overhoalen kinnen. Dat zol vervaast joen ondergang worden."
|
Exodus 24
01Dou zee de HEER tegen Mozes: "Klim bie baarg op noar mie tou, doe en Aäron, mit Nadab en Abihu en seuventeg man van d'oldsten van Israël. En goa van vèrren al op knijen.
02Allenneg doe, Mozes, magst dichterbie mie kommen, dij aandern nait. Ook t volk mag nait mit die noar boven klimmen."
03Dou ging Mozes weerom noar t volk tou en vertelde heur aal wat God tegen hom zegd haar en ale regels dij God hom mitgeven haar. t Volk antwoordde as ain man: "Aal wat de HEER zegd het, doar zel wie ons aan holden."
04Mozes schreef ale leefregels van de HEER op. Aanderdoagsmörgens was hai der al op tied bie om onder aan baarg n ovverstee te baauwen. Doarbie zette hai twaalf stainen in t èn, veur elke stam van Israël ain.
05Dou bestelde hai wat jongkerels van Isrelieten, dat dij as brandovver en as vree-ovver jonge bollen slachten mozzen.
06Mozes vong haalfschaid van t bloud op in schuddels, aander helft sprenkelde hai over ovvertoavel hèn.
07Dou kreeg Mozes t verbondsbouk en leesde t volk doaroet veur. En t volk zee: "Aal wat de HEER ons zegd het, zel wie doun, wie zellen lustern."
08Mozes sprenkelde t bloud over t volk hèn: "Kiek, dit is t bloud van t verbond dat de HEER over aal dij leefregels mit joe aangoan het."
09Dou gingen Mozes en Aäron bie baarg op, mit Nadab en Abihu en seuventeg man van Israëls oldsten.
10 Doar konden zai de God van Israël zain. t Was net of onder zien vouten n vlouer van saffier lag, zo helder en blaauw as de kloare lucht.
11 Dizze vernoamsten van Israël zagen God, zunder dat heur der wat van overkwam; noatied bleven zai doar eten en drinken.
12 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Kom bie mie bie baarg op en blief doar wachten. Den zel ik die stainen ploaten geven mit de wet en de regels dij ik doarop schreven heb om aan t volk te onderwiezen."
13 Mozes klom dou mit zien rechterhaand Jozua bie God zien baarg op.
14 Hai zee tegen d'oldsten van t volk: "Blief hier op ons wachten tot wie bie joe weeromkommen. Aäron en Chur blieven ja bie joe. Wèl road neudeg is, kin bie heur terecht."
15 Dou klom Mozes bie baarg op en wolk kwam haildaal over baarg hèn.
16 De HEER in aal zien glorie was op baarg Sinai en dij wolk lag doar haildaal overhèn, zès doag laank. Op zeuvende dag raip de HEER tou wolk oet aan Mozes.
17 d'Isrelieten zagen hou de glorie van de HEER was as n verterend vuur op top van baarg.
18 Midden in dij wolk klom Mozes haildaal omhoog, boven op dij baarg. En hai bleef doar vatteg doagen en vatteg nachten.
|
Exodus 25
01Dou zee de HEER tegen Mozes:
02"Vroag aan Isrelieten, om n biedroage veur mie òf te stoan. Van elk dij dat van haarten dut, mostoe zo'n ovver veur mie aannemen.
03Biedroagen dijstoe van heur aannemen most, binnen: gold, zulver en brons,
04en geliekegoud blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol, fienweefd linnen en segehoar,
05roodvaarfde schoapevellen, fien leer en acaciaholt,
06en wieder eulie veur lampen, kruderij veur zaalfeulie en lekker roekende wierook,
07onixstainen en aander jewailen veur t priesterklaid en bòrsttaas.
08Wieder mouten Isrelieten n tabbernoakel veur mie oprichten, n haaileg hoes, den kin ik middenmaank joe wonen.
09Bie t moaken van dat haailegdom en aal wat doarin heurt, mout ie joe holden aan t model dat ik die zain loaten zel.
10 Ie mouten mie n aark, n verbondskist, moaken van acaciaholt, mit n lengte van twijenhaalf èl, n brette van anderhaalf èl en ook n högte van anderhaalf èl.
11 Vanbinnen en vanboeten mout ie dij mit zuver gold besloagen en der n golden liest boetenomtou moaken.
12 Den mout ie vaaier golden ringen gaiten en dij vastzetten op ale vaaier houken, zodat ter aan baaide laange zieden twij ringen oetsteken.
13 Moak joe den twij droagbomen van acaciaholt, besloag dij mit gold
14 en steek dij bomen aan weerszieden deur dij ringen hèn, zo kin ie d'aark droagen.
15 Dij droagbomen mouten in ringen van aark zitten blieven en maggen der nait oethoald worden.
16 Den mostoe in d'aark wetsveurschriften leggen, dij ik die geven zel as taiken van ons verbond.
17 Wieder mout ie n deksel van zuver gold moaken, mit n lengte van twijenhaalf èl en n brette van anderhaalf èl.
18 Veur baaide ènden van dij deksel mouten twij engelfiguren van gedreven zuver gold moakt worden,
19 dij tegen nkander over stoan as ain gehail mit deksel.
20 Dij engels mouten heur vleugels oetspraaiden over deksel hèn en mit gezicht noar nkander tou noar deksel kieken.
21 Ie mouten wetsveurschriften dij ik die geven zel, in d'aark leggen en den mout deksel der op.
22 Doar zel ik bie die kommen, boven op dat deksel tussen baaide engels in. Doar zel ik die vertellen aal wat ik d'Isrelieten opdroagen zel.
23 Wieder mout ie n toavel van acaciaholt moaken, twij èl laank, ain èl braid en mit n högte van anderhaalf èl.
24 Dij mout ie mit zuver gold besloagen en der n golden liest rondomtou moaken.
25 Boetendes mout ie n raand van n handbraid om toavel tou moaken, ook weer mit n golden liest.
26 Der mouten ook vaaier golden ringen aan vastmoakt worden, op aal vaaier houken bie de poten.
27 Dij ringen mouten zo aan toavel vastmoakt worden dat droagbomen doar deurhènstoken worden kinnen om doar toavel mit op te tillen.
28 Dij droagbomen mout ie ook weer van acaciaholt moaken en mit gold besloagen.
29 Wieder mout ie veur t ovvern schuddels en schoalen, kannen en kommen moaken, ales van zuver gold.
30 En op dij toavel mout ie hailtied weer broden veur mie hènleggen.
31 Ie mouten mie ook n stoande luchter van zuver gold moaken. Dij luchter mout van gedreven waark wezen, mit vout en schacht oet ain stok, en mit kelken, knoppen en bloumen.
32 Der mouten zès aarms opzied tou schacht oetsteken, aan weerskanten drij.
33 Oet elke aarm mouten drij bloumkelken dreven worden, mit knoppen en bloumen net as bie mandelblui, aalmoal op zulfde menaaier.
34 Aan luchterschacht mouten ook vaaier bloumkelken moakt worden mit knoppen en bloumen, ook weer net as bie mandelblui.
35 Op elk stee doar twij aarms tou schacht oetkommen, mouten knoppen zitten, drij boven nkander.
36 Knoppen en aarms mouten ain gehail wezen mit luchterschacht, ain stok gedreven zuver gold.
37 Moak ter zeuven eulielampen veur en zet dij zo op luchter dat t licht noar veuren schient.
38 Ook snuters en dovers mouten van zuver gold wezen.
39 Veur de haile luchter mout ie n hail talent gold broeken.
40 En zörg der veur dat ie hom moaken noar t model dat ik die op baarg zain loaten heb.
|
Exodus 26
01De tabbernoakel mout ie moaken van tien boanen tweernd, fienweefd linnen, en van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol. Loat vaklu der engelfiguren in weven.
02Elke boan mout achtentwinneg èl laank wezen en vaaier èl braid, boanen mouten dus aalmoal zulfde moat hebben.
03Dij boanen mouten bie vieven aan mekoar vastmoakt worden tot twij grode gedienen.
04Den mout ie fiefteg blaauwsangen luzzen aan ain kaant van t gedien moaken, en bie t aander gedien net zo.
05Luzzen mouten liek tegen nkander over zitten.
06Ie mouten ook fiefteg golden hoaken moaken om dij baaide gedienen doarmit aan nkander vaast te moaken, zodat tabbernoakel ain gehail wordt.
07Veur tèntdak over tabbernoakel hèn, mout ie elf lappen van segehoar moaken.
08Dij elf lappen mouten gelieke groot wezen, mit n lengte van datteg èl en n brette van vaaier èl.
09Vief van dij lappen mout ie aan nkander vastnaaien tot ain groot dakklaid, en dij aander zès ook. Dij ekstroa zèsde lap mout ie aan veurkaant van tènt dubbeld vòllen.
10 Den mout ie weer fiefteg luzzen aan ain kaant van zo'n klaid vastnaaien, en ook fiefteg luzzen aan t aander klaid.
11 Ie mouten ook fiefteg bronzen hoaken moaken en dij in de luzzen steken, baaide tèntklaiden kinnen zo aan nkander vastmoakt worden tot ain gehail.
12 t Stok van klaiden dat overschut, haalfschaid van leste lap, mout ie aan achterkaant van tabbernoakel overhangen loaten.
13 Èl dij aan laange zieden van t klaid overschut, kin ie aan weerszieden van tabbernoakel ofhangen loaten.
14 Wieder mout ie over tabbernoakel hèn nog n dekklaid leggen van roodvaarfde schoapevellen mit doar weer n dekklaid van fien leer overhèn.
15 Ie mouten veur tabbernoakel schotten van acaciaholt moaken dij rechtop in t èn zet worden kinnen.
16 Elk schot mout n lengte van tien èl hebben en n brette van anderhaalf èl.
17 Elk schot mout ook twij pinnen hebben, dat d'ain aan d'aander vastzet worden kin.
18 Veur zuudkaant van tènt bin ie twinneg schotten neudeg.
19 Ie mouten ook nog vatteg zulvern voutstokken veur dij twinneg schotten moaken, veur elk schot twij, doar dij pinnen in pazen.
20 Zo mouten der ook twinneg van dij schotten aan noordkaant kommen,
21 mit ook weer vatteg zulvern voutstokken dij doar bie heuren, twij voutstokken onder elk schot.
22 Veur achterkaant van tabbernoakel noar t westen tou, bin ie zès schotten neudeg.
23 Den bin ie ook nog twij schotten neudeg veur houken aan achterkaant van tabbernoakel.
24 Dij mouten van ondern òf aan tot boven aan tou sekuur in mekoar pazen as ain houkstok.
25 Op dij menaaier mouten der dus aacht schotten mit zestien zulvern voutstokken kommen, twij voutstokken onder elk schot.
26 Ie mouten ook regels van acaciaholt moaken: vief veur baaide ziedkanten van tabbernoakel,
27 en ook nog vief veur achterkaant van tabbernoakel, noar t westen tou.
28 Middelste regel mout dwaars over schotten hèn lopen, in ain moal deur van t aine èn noar t aander.
29 Dij schotten mout ie mit gold besloagen, en ringen doar regels deurhènstoken worden, mouten ook van gold wezen en regels zulm ook mouten mit gold besloagen worden.
30 As t zo wied kloar is, kin ie tènt in t èn zetten noar t model zo as die op baarg zain loaten is.
31 As dat kloar is, mout ie n grootgedien moaken van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en tweernd, fienweefd linnen. Loat vaklu der engelfiguren in weven.
32 Dat grootgedien mout ie mit golden hoaken ophangen aan vaaier stoanders van acaciaholt dij mit gold besloagen binnen en op zulvern voutstokken stoan.
33 Ie mouten dat grootgedien aan ringen van stoanders ophangen. Achter t gedien mout ie kist mit wetsveurschriften hènzetten. t Grootgedien is n ofschaaiden tussen t haailege en t alderhaailegste.
34 Den mout ie op dat alderhaailegste stee t deksel op verbondskist leggen.
35 Toavel mout ie aan veurkaant van t grootgedien hènzetten aan noordzied, en stoande luchter liek tegen toavel over aan zuudkaant.
36 Veur ingang van tènt mout ie nog n gedien hangen van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en tweernd, fienweefd linnen, hailemoal versierd mit hail fien beduurwaark.
37 Veur dat gedien mout ie vief stoanders van acaciaholt moaken en dij mit gold besloagen. Stoanders mouten golden hoaken hebben en der mouten vief bronzen voutstokken veur goten worden.
|
Exodus 27
01Ie mouten ook n altoar van acaciaholt moaken, n vaaierkantege altoarblok van vief bie vief èl en drij èl hoog.
02Op aal vaaier houken mout ie hoorns moaken. Dij hoorns mouten ain gehail wezen mit t altoar en ie mouten ze mit brons besloagen.
03Wieder mout ie potten veur d'aask moaken, schoppen en schuddels, vörken en vuurpotten, ales van brons.
04Om t altoar tou mout ie n hek van brons moaken mit op aal vaaier houken n ring.
05Dat hekwaark mout op onderste raand van t altoarblok vastzet worden en haalf zo hoog wezen as t altoar zulm.
06Den mout ie droagbomen van acaciaholt veur t altoar moaken en dij mit brons besloagen.
07Veur t vervoaren van t altoar mout ie dij droagbomen aan weerszieden deur ringen hèn steken.
08t Altoar mout van kistholt in nkander zet worden en vanbinnen hòl blieven, net zo as ik die op baarg zain loaten heb.
09Den mout ie bie tabbernoakel n veurhòf moaken. Aan zuudkaant van dat veurhòf mouten gedienen van tweernd, fienweefd linnen mit n lengte van honderd èl ophongen worden.
10 Doar heuren twinneg bronzen stoanders en voutstokken bie, hoaken en stangen mouten van zulver wezen.
11 Aan noordkaant dou ie krek geliek: gedienen over n lengte van honderd èl mit twinneg bronzen stoanders en bronzen voutstokken, en mit hoaken en stangen van zulver.
12 Aan westzied, over volle brette van t veurhòf, mouten gedienen kommen over n lengte van fiefteg èl mit tien stoanders en tien voutstokken.
13 Ook veurkaant op t oosten het n brette van fiefteg èl.
14 Doar mouten aan aine kaant van d'ingang gedienen ophongen worden mit n lengte van vieftien èl mit drij stoanders en drij voutstokken.
15 Aan aander kaant net zo: vieftien èl gedien mit drij stoanders en drij voutstokken.
16 Veur d'ingang mout n poortgedien hongen worden van twinneg èl laank, dat weefd is van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en van fien, tweernd linnen goaren, mit mooi beduurwaark versierd. Doar heuren vaaier stoanders en vaaier voutstokken bie.
17 Ale stoanders rondom veurhòf mouten mit zulvern stangen en hoaken aan mekoar vastzet worden, voutstokken mouten van brons wezen.
18 Veurhòf mout honderd èl laank wezen, fiefteg èl braid. Gedienen mouten vief èl hoog wezen en moakt van tweernd, fienweefd linnen, voutstokken mouten van brons wezen.
19 Ale raif dat ie neudeg binnen bie tabbernoakel, netgliek woarveur, alderdeegs tèntstikken en stikken veur t veurhòf, ales mout van brons wezen.
20 Bestel d'Isrelieten, dat zai die zuvere laampeulie van d'alderbeste olieven brengen mouten veur t verlichten: luchter mout ja hailtied branden kinnen.
21 Aäron en zien zeuns mouten der veur zörgen dat luchter hail naacht deur veur de HEER branden blift in de roemte veur t grootgedien. Dat is n opdracht aan Isrelieten veur aaid, veur ale geslachten.
|
Exodus 28
01Wieder mostoe dien bruier Aäron en zien zeuns bie die kommen loaten. Ik heb heur tou Isrelieten oetkozen om priester veur mie te wezen: Aäron en zien zeuns Nadab, Abihu, Eleazar en Itamar.
02Loat den veur dien bruier Aäron haailege amtsklaaier moaken, dij zien volle glorie zain loaten.
03Bestel bekwoame vaklu dij ik doarveur biezundere goaven geven heb, dij klaaier veur Aäron te moaken. Den kin hai inzegend worden om mie as priester te dainen.
04Veur Aäron en veur elk van zien zeuns mouten zai klaaier moaken: n bòrsttaas, n priesterrok, n overklaid, n beduurd onderklaid, n tulbaand en n baand-om-zied, om mie zo as priester te dainen.
05Doar binnen zai golddroad veur neudeg, blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en fienweefd linnen.
06Priesterrok mout deur n kunstenoar vakkundeg moakt worden mit golddroad, blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en fienweefd linnen.
07Op scholders mouten twij zelen baaide stokken, veurpaand en achterpaand, aan nkander holden.
08Baand-om-zied mout van t aigenste materioal wezen en even kunsteg moakt worden.
09In twij onixstainen mout ie wieder noamen zetten van Jakob zien zeuns,
10 in elke stain zès noamen, van d'oldste òf aan.
11 Loat dij noamen doarin graveren zo as zegels graveerd worden, en loat dij stainen den in gold zetten.
12 Dij baaide stainen mouten aan scholderbanden van priesterrok vastzet worden. Op dij menaaier brengt Aäron mie ieder bòt stammen van Israël weer in gedachten.
13-14 As ie baaide stainen in golden randen zet hebben, mout ie doar twij ketjes van vlochten zuver golddroad aan vastmoaken.
15 Wieder mout ie zo kunsteg meugelk n bòrsttaas-veur-t-gericht moaken loaten. Net zo as priesterrok mout dij ook moakt worden van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en van fienweefd linnen.
16 Dij taas mout vaaierkanteg en dubbeldvòllen wezen: n handbred laank en n handbred braid.
17 Dij mout ie den versieren mit vaaier rieg edelstainen: n robijn, n topaas en n smaragd in eerste rieg;
18 n karbonkel, n saffier en n jaspis in twijde rieg;
19 in daarde rieg n barnstain, n agaat en n amethist;
20 in leste rieg n chrysoliet, n kerlien en n onyx. Ale stainen mouten in golden randen zet worden.
21 Loat in elk van dij twaalf stainen noam van ain van Jakob zien zeuns graveren, zo as in n zegel, n stain veur elk van de twaalf stammen.
22 Vlecht veur dij bòrsttaas ketjes van zuver golddroad en moak dij vaast.
23 Zet doarveur aan bovenkaant van bòrsttaas twij ringen op baaide houken.
24 Dij twij ketjes mout ie mit ain èn vastmoaken aan dizze ringen.
25 Mit t aander èn mout ie dij ketjes aan de golden randen vastzetten dij ie aan veurkaant op scholderzelen van priesterrok vastmoakt hebben.
26 Wieder mout ie nog twij ringen moaken en dij onder aan baaide houken van bòrsttaas vastzetten, aan achterkaant doar dij tegen priesterrok aanhangt.
27 Moak den ook nog twij golden ringen aan priesterrok vaast, aan veurkaant vlak boven baand-om-zied.
28 Hoal den n blaauwsangen koor deur dij ringen hèn en strik bòrsttaas en priesterrok zo aan nkander, dat bòrsttaas nait verschoeven kin.
29 Op dij menaaier dragt Aäron noamen van Israël zien zeuns op dij-bòrsttaas-van-t haaileg-gericht en op zien haart om heur bie mie in gedachten te brengen, ieder bòt as hai tou t haaileg stee ingaait.
30 In dij bòrsttaas mout ie de twij haailege stainen-van-t gericht stoppen dat dij bie Aäron op t haart liggen as e mie in t haaileg stee onder ogen komt. As Aäron in mien tegenwoordeghaid is, mout hai t goddelk gericht veur Isrelieten hailtied op t haart droagen.
31 Overklaid over priesterrok mout ie van ain lap blaauwsangen stof moaken.
32 Midden in dij lap mout n haalsgat zitten doar kop deur kin, om dat gat tou mout n boor-tegen-t-oetscheuren zitten, kunsteg weefd, net as bie n woapenrok.
33 Zeum van mantel mout versierd worden mit blaauwsangen, roodsangen en rode grenoatappels en golden bèltjes,
34 appels en bèltjes om en om aan haile zeum.
35 Aäron mout dat klaid aanhebben as e dainst het. Den kin men dij bèltjes ja heuren as e t haaileg stee onder mien ogen binnenkomt en weer oetgaait. Den zel e nait omkommen.
36 Wieder mout ie n bloum van zuver gold moaken. Doarin mout ie net as in n zegel graveren: 'Haailegd veur de HEER'.
37 Dij bloum mout ie mit n blaauwsangen koor vastmoaken aan veurkaant van tulbaand.
38 Aäron mout dij spreuk op zien veurheufd droagen. Zo zel hai t kwoad votdoun as d'Isrelieten zok bie t ovvern nait aan veurschriften holden hebben. Hai mout dij spreuk hailtied droagen, zodat ik heur ovvers aanveerden kin.
39 Wieder mout ie nog n mooi beduurd onderklaid moaken, n tulbaand van fienweefd linnen en n baand-om-zied van bont beduurwaark.
40 Veur Aäron en zien zeuns mout ie ook zokse onderklaaier moaken, mit n baand-om-zied en tulbanden, tot heur eer en glorie.
41 Dij klaaier mostoe dien bruier Aäron en zien zeuns aantrekken. Most heur zaalven, heur as priester aanstellen en heur inzegen, zodat zai mie in t priesteramt dainen kinnen.
42 Moak veur heur ook linnen ondergoud, van heur zied òf tot over heur billen, om heur schoamte te bedekken.
43 Aäron en zien zeuns mouten dij klaaier aanhebben as ze tabbernoakel ingoan of as ze dainst hebben bie t altoar op t haaileg stee, den hebben ze gain schuld, den huiven ze nait om te kommen. Dij regel geldt veur Aäron en aal zien noazoaten, veur aiweg en aaltied.
|
Exodus 29
01Om Aäron en zien zeuns in te zegen as priester, mostoe t volgende doun: zuik die n jong boltje oet en twij geve rammen.
02Bak die ongerezen brood en ongerezen kouken, dikke en pladde kouken mit eulie kloarmoakt en bestreken, ales van t beste waaitenmeel.
03Dou ze in n körf en breng ze geliek mit t boltje en baaide rammen hierheer.
04Loat Aäron en zien zeuns noar ingang van tabbernoakel kommen en wask heur mit wotter.
05Den mostoe Aäron zien priesterklaaier aantrekken: t beduurde onderklaid, t laange overklaid, zien priesterschoet en zien bòrsttaas, en bind hom zien baand om zied.
06Zet hom zien tulbaand op en moak golden bloum doaraan vaast.
07Krieg die den zaalfeulie en gait dat over hom hèn. Zo mostoe hom zaalven.
08Wieder mostoe zien zeuns dichterbie kommen loaten en heur priesterklaaier aantrekken.
09Bind Aäron en zien zeuns baand om zied en zet heur tulbaand op. Zo worden zai mit heur haile noageslacht inzegend as priester, veur aiweg en aaltied. Zo worden zai rechtegd om ovvers op te droagen.
10 Breng den dat boltje veur tabbernoakel en loat Aäron en zien zeuns heur handen op daaier zien kop leggen.
11 Den mostoe t boltje slachten veur ingang van tabbernoakel, veur mien ogen.
12 Krieg wat van bol zien bloud en striek dat mit dien vingers aan hoorns van t altoar. Aal t aander bloud most onder tegen t altoar aan gaiten.
13 Wieder mostoe aal t plokvet, ook van lever en baaide nieren, op t altoar leggen en in rook opgoan loaten.
14 t Vlaais van t boltje, zien hoed en ingewanden mit aal wat ter in zit, mostoe boeten t legerkaamp verbranden, t is n ovver veur joen zunden.
15 Den mostoe ain van baaide rammen pakken en Aäron en zien zeuns mouten heur handen op kop van t daaier leggen.
16 Most ram slachten, zien bloud opvangen en dat over t altoar hèn sprenkeln.
17 Den most ram ofhaauwen, zien ingewanden en poten schoonmoaken en dij bie kop en aander stokken leggen.
18 Haile ram most den op t altoar aansteken en opbranden. Dat is n brandovver veur mie, de HEER, dat zel mie deugd doun.
19 Den most aander ram kriegen en Aäron en zien zeuns mouten weer heur handen op daaier zien kop leggen.
20 Dij ram most ook slachten en n beetje van zien bloud bie Aäron en zien zeuns aan heur rechter oorlèl strieken, aan heur rechter doem en aan dikke toon van heur rechtervout. Aal t aander bloud mostoe rondom over t altoar hèn sprenkeln.
21 Krieg wat van dat bloud van t altoar mit wat zaalfeulie en besprenkel Aäron en zien zeuns en heur klaaier doarmit: zo binnen dij den veur mie haailegd.
22 Wieder mostoe t vet van dij ram kriegen, dij ram is ja bestemd as ovver bie t inzegen. Neem aal zien plokvet van lever en baaide nieren en ook van steertkwab, en neem ook zien rechter schenkel.
23 Krieg n dik brood en n kouk mit eulie bestreken en n pladde ronde kouk tou körf mit ongerezen brood oet dij veur mie staait.
24 Leg dat aalmoal op handen van Aäron en zien zeuns en loat heur mie dat as n ovver aanbaiden.
25 Den mostoe t weer oet heur handen overnemen en t aansteken op t altoar, tougelieks mit t brandovver, dat t lekker roeken gaait; zo'n ovver is n vuurovver veur mie.
26 Neem den t bòrststok van twijde ram, dij van inzegen van Aäron, en baid mie dat op dien handen as n ovver aan. Dat komt die tou.
27 Hol bòrststok en schenkel van dij ram apaart van aal t aander.
28 Dat dail mouten Isrelieten aan Aäron en zien zeuns ofstoan, t komt heur tou, t is n recht veur nou en veur aaid: t is t haaileg dail van slachterij van Isrelieten dat veur mie apaart holden is.
29 As Aäron oet tied komt, goan zien priesterklaaier op zien zeuns over: in dij klaaier mouten zai ook weer zaalfd en inzegend worden.
30 Zeun dij hom opvolgt en tabbernoakel ingaait om dainst te doun op t haaileg stee, mout dij klaaier zeuven doagen achternkander aanhebben.
31 In t lest mostoe aal t aander vlaais van twijde ram op n haaileg stee koken.
32 Aäron en zien zeuns mouten dat vlaais en t brood oet körf bie ingang van tabbernoakel opeten.
33 Allenneg zai maggen der van eten, omdat zai bie heur inzegen as priester bie mie kommen binnen en ik bie heur. Mor n aander mag der nait van eten, omreden t is haaileg.
34 As ter wat van t vlaais en van t brood tot aanderdoagsmörgens overblift, mout ie dat verbranden, t mag nait opeten worden, want t is haaileg.
35 Doe most mit Aäron en zien zeuns ales persies zo doun as ik joe besteld heb. Zeuven doagen laank mout dij inzegen tot priester duren.
36 Elke dag weer mout ie n boltje slachten as oflözzen van schuld. t Altoar mout ie noar plechteg veurschrift zuvern en mit zaalfeulie inzegen.
37 Zeuven doagen mout ie dat doun, elke dag vannijs. Op dij menaaier wordt t altoar zo haaileg, dat elk dij der aankomt haailegd wezen zel.
38 Aaltied deur mout ie steevaast elke dag twij ainjoarege lammer ovvern.
39 t Aine laam mout ie smörgensvroug slachten en t aander in twijdonkern.
40 Bie t aine laam heurt n tiende dail waaitenmeel, aanmongen mit n kaan van de beste olieveneulie, en n wienovver van n kaan wien.
41 t Twijde laam mout ie tegen oavendstied slachten mit net zo'n meelovver en wienovver as smörgens. n Ovver dat zo lekker rokt, zel mie deugd doun.
42 Zo'n brandovver zel aaltied deur, van older op older, veur mien ogen bie ingang van tabbernoakel aan mie opdroagen worden. Doar zel ik bie joe kommen om mit joe te proaten.
43 Doar zel ik aan d'Isrelieten verschienen en doarom zel dat stee haaileg wezen.
44 Doarom zel ik tabbernoakel en altoar haailegen en ook Aäron en zien zeuns, dat zai as priester veur mie heur waark doun kinnen.
45 Ik zel middenmaank Isrelieten wonen en as heur God bie heur wezen.
46 Den zellen ze gewoarworden dat ik de HEER, heur God, bin dij heur tou Egypte oetbrocht het om middenmaank heur te wonen. Ik bin de HEER, heur God.
|
Exodus 30
01Moak ook n altoar om wierook te branden, n altoar van acaciaholt,
02ain èl laank en ain èl braid, vaaierkanteg zo te reken, en twij èl hoog. Altoar en hoorns mouten ain gehail wezen.
03Ie mouten ales mit zuver gold besloagen, deksel en wanden en ook hoorns, en rondomtou mout ie n golden liest moaken.
04Onder dij liest mout ie golden ringen vastmoaken, aan weerskanten twij, doar droagbomen deurhèn stoken worden kinnen om altoar te vervoaren.
05Dij droagbomen mout ie ook van acaciaholt moaken en mit gold besloagen.
06Zet altoar den veur t grootgedien hèn, doar verbondskist mit wetsveurschriften achter staait. Doar, boven deksel van kist, zel ik den bie joe kommen.
07Aäron mout, ale mörgens as hai lampen in odder moakt, lekker roekende wierook veur mie branden.
08Ook as e tegen oavendstied in twijdonkern lampen aanstekt, mout hai aal doag wierook veur mie branden. Zo'n reukovver mouten ale geslachten aaltied deur aan mie brengen.
09Op dat altoar maggen gain gewone reukovvers brocht worden, ook gain brandovvers of etensovvers. Ie maggen der ook gain wienovvers over oetgaiten.
10 Ainmoal in t joar mout Aäron, om weer bie mie in t lieke te kommen, t bloud van zundeovvers aan hoorns van t altoar strieken. Zoks mout aal joar vannijs veur mie doan worden, ale geslachten deur. Zo wordt dat altoar hooghaaileg veur mie."
11 Dou zee de HEER tegen Mozes:
12 "Astoe Isrelieten ain veur ain tellen gaaist, mout elk mie n biedroage geven om in leven te blieven. Den zel ik heur bie t tellen veur rampen woaren.
13 Elk dij teld wordt, mout n haalve sjekel betoalen, noar t zulvergewicht dat geldt in t haailegdom.
14 Ale manlu van twinneg joar en older mouten teld worden en aan mie heur biedroage betoalen.
15 n Riek man huift veur zien levent nait meer betoalen as n haalve sjekel en n aarm man kin nait mit minder tou.
16 Biedroage van Isrelieten mout bruukt worden veur tabbernoakel. Deur dij biedroage zel ik hailtied in gedachtenis holden, dat Isrelieten bie mie in t lieke binnen."
17 Dou zee de HEER tegen Mozes:
18 "Ie mouten ook n bronzen vat mit n bronzen onderstèl moaken veur t wasken. Zet dij tussen tabbernoakel en altoar en dou der wotter in.
19 Aäron en zien zeuns mouten doar heur handen en vouten in wasken veurdat zai tabbernoakel ingoan.
20 As zai zok wasken, zellen ze nait omkommen. Ook as ze dainst doun bie t altoar of as ze mie n ovver brengen,
21 mouten zai heur handen en vouten wasken, den huiven zai nait om te kommen. Dij regel geldt veur Aäron en zien noazoaten veur aiweg en aaltied."
22 Dou zee de HEER tegen Mozes:
23 "Neem de alderbeste kruderij dij der te vinden is: viefhonderd sjekel mirre, en haalf zoveul kenail, twijhonderdfiefteg sjekel kalmoes,
24 viefhonderd sjekel laurier, ales wogen volgens regels van tabbernoakel, en den nog n hin olieveneulie.
25 Moak van dit ales n zaalfeulie, zo as allenneg n goie zaalfmenger dat kin: n geurege, haailege zaalfeulie.
26 Mit dij eulie mout ie tabbernoakel en verbondskist mit wetsveurschriften inzegen:
27 toavel mit broden en luchter en ale dingen dij doar bie heuren, altoar veur reukovvers,
28 altoar veur brandovvers, ook mit aal wat doar bie heurt, en ook waskevat mit onderstèl.
29 Op dij menaaier mout ie ales inzegen. Zo wordt ales hooghaaileg veur mie. Aal wèl en aal wat ter mit in aanroaken komt, is den ook haaileg.
30 Doe most ook Aäron en zien zeuns mit dij zaalfeulie inzegen. Zai mouten inzegend wezen om mie as priester te dainen.
31 Most ook tegen Isrelieten zeggen, dat zaalfeulie dij volgens dizze regels kloarmoakt is, allenneg veur mie bestemd is. Dij regel geldt veur joen haile noageslacht.
32 Dij eulie mag nait veur t liggoam van n gewoon mensk bruukt worden. Ie maggen ook gain eulie volgens dizze regels kloarmoaken en bruken boeten tabbernoakel. Dij eulie is haaileg en zo mout ie der ook mit omgoan.
33 Ain dij zokse eulie noamoakt en veur n gewoon mensk bruukt, mout van t volk ofsneden worden."
34 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Zörg dastoe lekker roekende kruden krigst: haars, onyx, galbanum en aandere kruderij, en ook zuvere wierook, overaal gelieke veul van.
35 Moak van dit ales n mengsel veur reukovvers, zo as allenneg n goie zaalfmenger dat kin, mit zolt ter maank. Moak t veuraal zuver en haaileg.
36 Most n dail dervan goud fienvrieven en dat veur verbondskist op grond streuen, in tabbernoakel doar ik bie joe kommen zel.
37 Mor zoks reukwaark mag ie nait veur joezulm moaken, zo'n haaileg mengsel is allenneg veur mie bestemd.
38 Ain dij dat toch dut om aan zoks lekkers te roeken, mout van t volk ofsneden worden."
|
Exodus 31
01Dou zee de HEER tegen Mozes:
02"Ik heb Besaleël, zeun van Uri en klaainzeun van Chur, oet Juda zien stam zulm oetkozen.
03Ik heb hom deur mien gaist biezundere goaven mitgeven: wieshaid, kennes en verstand van zoaken van alderhande ambachten.
04Dij kin kunstzinnege taikens moaken en in gold, zulver en brons oetwaarken.
05Hai kin jewailen sliepen en inzetten, en kunsteg holtsniewaark en alderhande aander kunsthandwaark moaken.
06Ik heb Oholiab, zeun van Achisamach oet Dan zien stam, noast hom aansteld om hom derbie te helpen. Ik heb ale vaklu biezundere goaven geven, dat dij ales zo moaken kinnen as ik die besteld heb:
07tabbernoakel, verbondskist veur wetsveurschriften, deksel dij op kist ligt en ales wat bie tènt heurt,
08toavel mit ale raif, golden luchter mit ales der omtou, altoar veur reukovvers,
09altoar veur brandovvers mit ales der omtou en waskevat mit onderstèl,
10 en ook haailege amtsklaaier veur Aäron en priesterklaaier veur zien zeuns,
11 en zaalfeulie en kruderij veur t haailegdom. Dat ales mouten zai zo moaken as ik die opdroagen heb."
12 Dou zee de HEER tegen Mozes:
13 "Zeg tegen Isrelieten, dat ze zok specioal aan mien sabbat holden mouten. Dat is ja n taiken tussen mie en joe deur ale geslachten hèn, dat ie nou veur aaltied bie mie heuren.
14 Sabbat mout ie in eren holden, dij mout haaileg veur joe wezen. Wèl sabbat schendt, mout doodmoakt worden. Wèl op sabbat waark dut, mout van t volk ofsneden worden.
15 Zès doag laank mout ie joen waark doun, mor zeuvende dag is n dag van volsloagen rust, dij mout veur mie in eren holden worden. Elk dij op sabbat waark dut, mout zeker doodmoakt worden.
16 Zo mouten Isrelieten deur ale geslachten hèn, sabbat onderholden en vieren as n verbond dat aiweg duren zel.
17 Sabbat is den n aiweg taiken tussen mie en Isrelieten. Want in zès doag heb ik de hemel en de haile wereld moakt, mor op zeuvende dag heb ik oetrust om op oam te kommen."
18 Dou de HEER oetproat was mit Mozes doar op Sinaibaarg, gaf hai hom twij stainen ploaten doar de HEER mit zien aigen vinger op schreven haar.
|
Exodus 32
01Dou t volk vernam, dat Mozes nog aaltied nait weer van baarg ofkwam, gingen zai om Aäron tou stoan: "Tou, moak ons n god dij veur ons oetgoan kin. Wie waiten ja hail nait wat ter mit dij Mozes, dij man dij ons tou Egypte oethoald het, gebeurd is."
02"Pak van joen vraauwlu, joen zeuns en joen dochters heur golden oorringen òf," zee Aäron tegen heur, "en lever dij bie mie in."
03Dou plokte t haile volk zok ringen tou oren oet en brochten dij bie Aäron.
04Aäron pakte t gold van heur aan, luit dat smelten en goot ter n beeld van in vörm van n kaalf. Dou raipen Isrelieten tegen nkander: "Kiek volk, dit is de god dij joe tou Egypte oethoald het."
05Dou Aäron dat zag, baauwde hai doar veur t golden kaalf n altoar en hai kundegde òf: "Mörgen hol wie n feestdag veur de HEER!"
06Aanderdoagsmörgens brochten ze al vroug brandovvers en vree-ovvers. t Volk ging der bie zitten om te eten en te drinken en loater haren ze n groot feest mit meziek en daanzen.
07Dou zee de HEER tegen Mozes: "'Goa omdeel, want t volk dastoe tou Egypte oetlaaid hest, het t dik bedurven.
08Ze binnen nou al van t pad ofweken dat ik heur wezen heb. Ze hebben zok n golden beeld van n kaalf moakt en doar hebben ze zok veur bogen, doar hebben ze aan ovverd. En ze raipen tegen nkander: 'Kiek volk, dit is de god dij joe tou Egypte oetlaaid het.'"
09Wieder zee de HEER tegen Mozes: "Ik heb nou eerst goud vernomen dat dit n volk van stiefkoppen is.
10 Doarom, loat mie geworden. Den kin ik mien kwoadhaid op heur richten, den kin ik heur om haals brengen en die tou n groot volk moaken."
11 Mor Mozes perbaaierde de HEER om te proaten en tegen te holden: "Och HEER, woarom zol ie joe zo kwoad moaken op dat volk, dat ie eerst mit grode kracht en n staarke aarm tou Egypte oetlaaid hebben?
12 Woarom zol ie Egyptenoars zeggen loaten: 'Hai het heur mit opzet oet Egypte vothoald om heur in de baargen om haals te brengen en van wereld vot te doun.' Wees toch nait zo vergrèld, dou joen volk toch gain kwoad.
13 Denk toch aan Abraham, Isaak en Jakob, dij joe zo vertraauwd wazzen en aan wèl ie joen belofte geven hebben: 'Ik zel joe zoveul noazoaten geven as ter steerns aan lucht stoan en t haile laand dat ik joe beloofd heb, zel veur aaltied van heur wezen.'"
14 Dou muitte de HEER t wat e zegd haar over wat e zien volk aandoun zol.
15 En Mozes draaide zok om en ging mit baaide stainen ploaten onder aarms bie baarg omdeel. Ploaten wazzen aan weerszieden mit wetsveurschriften beschreven.
16 God zulm haar dij ploaten moakt, God zulm haar ze mit zien aigen handschrift graveerd.
17 Dou Jozua t lewaai van t volk heurde, zee e tegen Mozes: "Dat kon ducht mie wel t geluud van oorlog in t legerkaamp wezen."
18 "Mor t is gain geluud van n overwinnen," antwoordde Mozes, "en ook gain geschraif bie n nederloag. Zo te heuren binnen ze aan t zingen."
19 Mor dou hai dichter bie t legerkaamp kwam en t kaalf zag, en t gedaans doar omtou, wer hai zo vergrèld, dat hai smeet stainen ploaten doar onder aan baarg in groezels.
20 Dou greep hai t kaalf dat ze moakt haren, verbraandde dat in t vuur en vermoalde t tot stof en streude dat over t wotter hèn. Dat luit hai Isrelieten opdrinken.
21 Hai zee tegen Aäron: "Wat het dat volk die toch doan, dastoe heur zoks swoare zunden doun loaten hest?"
22 "Doe most mor nait kwoad worden," antwoordde Aäron, "Doe kenst dit volk ja. Doe waist ja zulm wel, dat dit n min volk is.
23 Ze zeden tegen mie: 'Moak n god veur ons dij veur ons oetgaait. Wie waiten ja hail nait wat ter mit dij Mozes, dij man dij ons tou Egypte oethoald het, gebeurd is.'
24 Dou heb ik tegen heur zegd: 'Wèl gold het, mout dat mor ofdoun en aan mie geven.' Ik gooide dat in t vuur en dit kaalf is ter dou weer oetkommen."
25 Mozes zag dat t volk haildaal ket-oet was, tot vermoak van heur vijanden. Aäron haar heur ook ja de vrije haand geven.
26 Mozes ging bie d'ingang van t legerkaamp stoan en raip: "Wèl veur de HEER is, mout bie mie kommen." Ale Levieten gingen dou om hom tou stoan.
27 Hai zee tegen heur: "Dit zegt de HEER, de God van Isrelieten: 'Dou aalmoal joen sweerd op zied en goa deur haile legerkaamp hèn van aine ingang noar d'aander: moak elk dood, al is t ook joen bruier, joen vrund of ain dij joe noa staait.'"
28 Levieten deden wat Mozes heur zegd haar: dij aigenste dag werden drijdoezend man ombrocht.
29 Mozes zee dou tegen Levieten: "Vandoag heb ie joe overgeven aan de HEER deur t ovvern van joen bruier, joen vrund, van ain dij joe noa staait, vandoag heb ie zien zegen verdaind."
30 Aanderdoags zee Mozes tegen t volk: "Ie hebben hail slim zundegd. Mor ik zel zain dat ik weer noar boven klim, noar de HEER. Meschain kin ik vergeven veur joen zunde bewaarken."
31 Zo ging Mozes vannijs noar de HEER: "Och HEER, dit volk het zok slim bezundegd tegen joe dou zai zok n golden god moakt hebben.
32 Vergeef heur toch wat ze misdoan hebben, en as dat nait kin, schrap mie den mor oet t bouk dat ie schreven hebben."
33 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Allain wèl tegen mie zundegd het, schrap ik oet mien bouk.
34 Goa nou mor hèn en breng dit volk noar t stee dat ik die aanwezen heb. Mien engel zel veur joe oetgoan. Mor tied zel kommen dat ik heur veur heur zunden stravven zel."
35 De HEER strafte t volk, omreden zai haren Aäron dat golden kaalf moaken loaten.
|
Exodus 33
01Dou zee de HEER tegen Mozes: "Goa hiervandoan op pad, doe, mit t volk dastoe tou Egypte oetlaaid hest. Goa noar t laand woarover ik aan Abraham, Isaak en Jakob, mit n aid beloofd heb: 'Ik zel t aan joen noazoaten geven.
02Ik zel n engel veur joe oetsturen. En de Kanaänieten, de Amorieten, de Hethieten en ook de Perizzieten, de Chiwwieten en de Jebusieten zel ik votjoagen.
03Ik zel joe laaiden loaten noar t laand doar t overlopt van melk en hunneg. Mor ik goa zulm nait mit, want ie binnen n volk van dwaarskoppen. Ik zol joe onderwegens ja wel ais vergraimen kinnen."
04Dou t volk dij vrezelke tieden vernam, zatten zai haildaal in treur, gainain druig nog sieroaden.
05Dou zee de HEER tegen Mozes: "Zeg mor tegen Isrelieten: 'Ie binnen n volk van dwaarskoppen. As ik ook mor n zetje mit joe mitraaisde, zol ik joe ja wel vergraimen kinnen. Dou joen sieroaden mor òf, den zel ik kieken wat mie mit joe te doun staait.'"
06Dou deden Isrelieten heur sieroaden aan zied, van Horebbaarg òf aan druigen zai gain opschik meer.
07Mozes sluig n tènt n best èn boeten legerkaamp op. Hai nuimde dij "tènt-veur-soamenkomst-mit-God". Elk dij de HEER wat vroagen wol, ging noar dij soamenkomsttènt, wied van t legerkaamp òf.
08As Mozes noar dij tènt tou ging, kwam t haile volk in t èn: elk ging in ingang van zien aigen tènt stoan om Mozes noa te kieken tot e in soamenkomsttènt was.
09As Mozes der ainmoal in was, kwam wolkkolom omdeel noar ingang van tènt: de HEER pruit den mit Mozes.
10 Votdoalek as lu wolkkolom bie ingang van tènt zagen, gingen zai op knijen veur ingang van heur aigen tènt.
11 De HEER pruit den van stoef bie mit Mozes zo as mensken onder nkander. As Mozes den weeromging noar t legerkaamp, bleef zien helper Jozua, zeun van Nun, n jongkerel nog, aaltied in tènt achter.
12 Mozes zee tegen de HEER: "Ie druigen mie wel op dit volk wieder te laaiden, mor ie zeden der nait bie wèl of ie mit mie mitsturen zellen. En toch heb ie zegd: 'Ik heb die zulm oetkozen, ik stel mien vertraauw op die.'
13 As ie mie echt vertraauwen, zeg mie den wat joen plan is. Den zel ik waiten wèl ie binnen. Den bin ik der zeker van dat ie mie vertraauwen. Bedenk toch dat dit volk joen volk is."
14 Dou zee de HEER: "Zolstoe rusteger wezen as ik zulm mitgoa?"
15 "As ie zulm nait mitgoan, stuur ons hier den nait vot," antwoordde Mozes.
16 "Hou zel men aans waiten dat ie joen vertraauw op mie en op joen volk steld hebben. As ie mit ons mitgoan, kin elk gewoarworden dat ie onderschaaid moaken tussen ons en ale aandere volken op haile wereld."
17 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Ook diskeer zel ik doun woarstoe mie om vragst. Ik heb ja vertraauw in die: ik heb die zulm oetkozen."
18 Dou vruig Mozes: "Och HEER, mag ik joe ais zain, zo as ie binnen?"
19 "Ik zel in aal mien glorie langs kommen, ik zel stoef bie die mien noam zeggen. Ik bin goud veur wèl ik wil, en ik kom te hulp wèl ik wil," zee de HEER.
20 En wieder: "Mien gezicht magstoe nait zain, want gain mensk kin mien gezicht zain en in leven blieven.
21 Hier stoef bie mie is n stee op rotsen doarstoe stoan goan kinst.
22 As ik in mien glorie bie die langs goa, zel ik die in n hool schoelen loaten. Ik zel die mit mien haand bedekken tot ik verbie bin.
23 As ik mien haand terogtrokken heb, kinst mie nog van achtern zain, mor mien gezicht zel gainain ooit te zain kriegen."
|
Exodus 34
01Dou zee de HEER tegen Mozes: "Haauw die twij net zokse stainen ploaten as eersten. Den schrief ik doar aigenste woorden op dij ook op eerste ploaten stonden dijstoe kepot smeten hest.
02Zörg der veur dastoe mörgenvroug op tied kloar bist. Klim bie baarg Sinai op en blief doar boven op mie wachten.
03Der mag gainain mit die noar boven goan, der mag ook gainain op haile baarg te zain wezen, alderdeegs klaainvij en koien maggen nait in buurt van baarg waaiden."
04Dou haauwde Mozes zok twij stainen ploaten, net zokkent as dij eersten, en hai ging smörgens al vroug op pad. Hai klom bie baarg Sinai op, net as de HEER hom besteld haar en hai haar baaide stainen ploaten onder aarms.
05De HEER kwam in n wolk omdeel en ging noar hom tou. Hai nuimde zien noam.
06Dou de HEER vlak bie hom langs ging, raip hai: "Ik bin de HEER, n God vol meedlieden, vol genoade, geduld en laifde, n God doar ie op reken kinnen.
07Doezenden hol ik in mien laifde vaast. Ik vergeef misdoad, onrecht en zunde, mor loat ze nait onbestraft. Schuld van veurolden zel mie aingoaldeur in gedachten blieven tot in t daarde en vaaierde geslacht."
08Op slag ging Mozes op knijen en boog kop omdeel:
09"As ie t mit mie aanduren, HEER, goa den toch middenmaank ons mit: dit volk is ja zo stiefkoppeg. Vergeef ons aal wat wie misdoan hebben en aanveerd ons weer as joen aigen volk."
10 Dou zee de HEER: "Ik moak n verbond mit joe. Veur t oog van t haile volk zel ik wonders doun zo as ter nog naargens op wereld en bie gainain volk doan binnen. t Haile volk doarstoe bie heurst, zel den zain houzukse grode dingen ik, de HEER, mit joe doun zel.
11 Hol joe aan de geboden dij ik joe nou opleg. En denk ter om: ik zel de Amorieten en de Kanaänieten, de Hethieten en de Perizzieten, en ook de Chiwwieten en de Jebusieten veur joe oetjoagen.
12 Woar joe der veur n verbond aan te goan mit t volk van t laand doar ie terecht kommen zellen, dat zol joe maal opbreken kinnen.
13 Mor breek heur altoars òf, gooi heur stainen zoelen aan groezels en kap heur haailege bomen om.
14 Ie maggen gain aander goden vereren. Ik bin ofgunsteg. Ik kin gain aander goden velen.
15 Goa gain verbond aan mit lu dij al in t laand wonen. Dij lopen heur goden schoamteloos achternoa. Dij zollen joe ja wel overhoalen kinnen om aan heur ovvermoaltied mit te doun.
16 Stel joe ais veur dat ie joen zeuns mit heur dochters traauwen luiten, dij schoamteloos heur ofgoden achternoalopen. Den zollen joen zeuns dat ook ja doun kinnen.
17 Ie maggen joe gain ofgodsbeelden gaiten.
18 Ie mouten t feest van t Ongerezen brood in eren holden. Zeuven doag laank mout ie ongerezen brood eten, in abibmoand, zo as ik joe opdroagen heb, in dij moand bin ie ja tou Egypte oetgoan.
19 Aal wat ter bie joen daaiern t eerst geboren wordt van t manlek geslacht, komt mie tou, van koien geliekegoud as van t klaainvij.
20 Allain t eerste vool van n ezel mout ie vrijkopen mit n laam, aans mout ie hom zien nek breken. Joen oldste zeuns mout ie ook löskopen.
Der mag mie gainain mit lege handen onder ogen kommen.
21 Zès doag mout ie aarbaiden, mor op zeuvende dag mout ie oetrusten, ook in tied van plougen of inhoalen mout ie dij rustdag holden.
22 t Wekenfeest mout ie vieren veur t begun van waaitoogst, en t feest van t Inhoalen as t joar om is.
23 Drijmoal in t joar mouten aal joen manlu veur mie, de HEER, de God van Israël verschienen.
24 As ik dij volken oet heur bezittens veur joe oetjagd heb en zodounde joen laand vergroot heb, zel gainain joe dat laand weer ofpakken duren, as ie drijmoal in t joar van hoes ofgoan om mie onder ogen te kommen.
25 Ie maggen t bloud van t ovverdaaier dat mie toukomt, nait tougelieks mit brood van zoerdaig ovvern, en t ovverdaaier veur t pesachfeest mag ook nait n naacht overliggen.
26 Van de eerste vruchten van joen laand mout ie t beste noar t hoes van de HEER, joen God, brengen.
n Segebokje kook ie nait in melk van zien moeke."
27 Wieder zee de HEER tegen Mozes: "Leg dizze woorden vaast, want mit dizze woorden sloet ik n verbond mit die en mit Israël."
28 Mozes bleef doar vatteg doagen en vatteg nachten bie de HEER. Hai at gain brood en dronk gain wotter. En de HEER schreef op dij stainen ploaten de woorden van t verbond, de tien leefregels.
29 Dou ging Mozes weer bie baarg Sinai noar beneden, baaide stainen ploaten mit woorden van t verbond onder aarms. Hai wos nait dat zien gezicht stroalde, deurdat hai mit de HEER proat haar.
30 Aäron en aal aander Isrelieten zagen t: zien haile gezicht stroalde. Doarom duurden ze nait stoef bie hom te kommen.
31 Eerst dou Mozes heur raip, kwammen Aäron en ale oldsten van gemainschop weer op hom òf, zodat Mozes heur verslag doun kon.
32 Ook aal aander Isrelieten kwammen dichterbie en hai leerde heur aal wat de HEER hom boven op Sinaibaarg verteld haar.
33 Dou Mozes mit zien tousproak kloar was, dee hai n douk veur zien gezicht.
34 En ieder bòt as Mozes noar de HEER ging om mit hom te proaten, dee hai douk òf, tot hai weer noar boeten kwam. Den vertelde hai Isrelieten aal wat de HEER hom opdroagen haar.
35 Isrelieten zagen den weer dat zien gezicht stroalde. Doarom dee Mozes douk weer veur t gezicht tot hai vannijs noar binnen ging om mit God te proaten.
|
Exodus 35
01Dou zee Mozes tegen haile gemainschop van Isrelieten dij e bie nkander roupen haar: "Dit binnen de regels dij de HEER joe veurschrift en doar ie joe noar richten mouten.
02Zès doag laank mout ie aarbaiden, mor zeuvende dag is n dag van volsloagen rust. Dij mout veur mie in eren holden worden. Elk dij op sabbat waark dut, mout zeker doodmoakt worden.
03Ie maggen op sabbatdag alderdeegs gain vuur in joen hoezen aanbuiten."
04Wieder zee Mozes tegen haile gemainschop van Isrelieten: "Dit binnen woordelk de regels dij de HEER geven het:
05Geef van aal joen bezittens n biedroage veur de HEER. Loat elk dij zoks van haarten dut n ovver aan mie geven: gold, zulver en brons,
06en geliekegoud blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol, fienweefd linnen en segehoar,
07roodvaarfde schoapevellen, fien leer en acaciaholt,
08eulie veur luchter, kruderij veur zaalfeulie en lekker roekende wierook,
09onixstainen en aander jewailen veur priesterklaid en bòrsttaas.
10 Kunstenoars en vaklu maank joe mouten ales zo moaken as ik heur besteld heb:
11 tabbernoakel mit tènt en dak, mit hoaken, schotten en regels, mit poalen en voutstokken,
12 verbondskist mit droagbomen en dekploat, t grootgedien,
13 toavel mit droagbomen en aal wat doar tou heurt, en t ovverbrood,
14 luchter veur t verlichten en aal t raif dat doar touheurt, lampen en laampeulie,
15 altoar veur reukovvers mit droagbomen, zaalfeulie en wierook dij zo lekker rokt, t gedien veur ingang van tabbernoakel,
16 altoar veur brandovvers mit t bronzen hekwaark, mit droagbomen en ale raif dat doar bie heurt, t waskevat mit onderstèl,
17 klaiden om t veurhòf, poalen mit voutstokken, t poortgedien veur ingang van t veurhòf,
18 tèntstikken veur tabbernoakel en veurhòf mit schoorlienen dij doarbie heuren,
19 amtsklaaier veur d'eredainst, priesterklaaier veur Aäron en veur zien zeuns."
20 Dou gingen ale Isrelieten weer bie Mozes vandoan.
21 En elk dij t van haarten mainde en dij t geern wol, brochde zien biedroage aan de HEER veur t waark aan tabbernoakel, veur d'eredainst en veur d'amtsklaaier.
22 Doar kwammen ze aan, manlu en vraauwlu, en zai brochten mit blieder haarten golden gespen en oorhangers, ringen, haalskettens en aarmbanden en meer van zok golden pronkgoud, aalmoal veur de HEER.
23 Dij blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol haar, fienweefd linnen of klaiden van segehoar, roodvaarfde schoapevellen of fien leer, kwam dat aanlangen.
24 Elk dij de HEER n biedroage van gold of brons geven wol en elk dij acaciaholt haar dat bruukt worden kon doar t neudeg was, kwam doar mit aanzetten.
25 Vraauwlu dij goud spinnen en weven konden, deden zoks en brochten heur handwaark: blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en fienweefd linnen.
26 Ale vraauwlu dij t goud konden en der oardeghaid aan haren, gingen aan t segehoar spinnen.
27 Laaiders van Israël brochten onixstainen veur priesterklaid en bòrsttaas.
28 Boetendes nog kruderij, eulie veur luchter, zaalfeulie en lekker roekende wierook.
29 Zo brochten ale Isrelieten dij van haarten geven wollen, manlu en vraauwlu, heur biedroagen veur t waark dat de HEER aan Mozes opdroagen haar.
30 Dou zee Mozes tegen Isrelieten: "De HEER zulm het Besaleël, Uri zien zeun en Chur zien klaainzeun, oet stam Juda, oetzöcht,
31 en hai het hom deur zien gaist biezundere goaven mitgeven: wieshaid, kennes en verstand-van-zoaken van alderhande ambachten.
32 Hai kin n kunstwaark oetbedenken en dat in gold, zulver en brons oetwaarken,
33 dij kin jewailen sliepen en inzetten, en kunstzinneg holtsniewaark en alderhande aander kunsthandwaark moaken.
34 De HEER het hom en Oholiab, Achisamach zien zeun, oet stam Dan, de goave geven om t ook aan aandern te leren.
35 Hai het heur de bekwoamhaid geven veur alderhande zoaken: zai hebben verstand van wol weven, van beduren mit blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en van t weven van fien linnen. Zai kinnen t ontwaarp bedenken en t waark zulm ook kloarmoaken."
|
Exodus 36
01Dou mozzen Besaleël en Oholiab mit ale kunstenoars dij biezundere goaven en kennes van de HEER kregen haren aan slag om t waark aan tabbernoakel zo kloar te moaken as de HEER heur opdroagen haar.
02Mozes luit Besaleël en Oholiab en ale vaklu dij van de HEER wieshaid en kennes van zoaken kregen haren en dij dat waark van haarten geern veur de HEER doun wollen, bie zok kommen.
03Onder touzicht van Mozes nammen zai ale biedroagen over, dij Isrelieten aanbrochten veur baauw van tabbernoakel. Ale mörgens vannijs wazzen der weer gounent dij vrijwilleg heur biedroagen brochten.
04Dou laipen vaklu dij mit tabbernoakel aan t baauwen wazzen ain veur ain bie heur waark vot
05en zeden tegen Mozes: "t Volk brengt ja veul meer as neudeg is om t waark dat de HEER ons besteld het kloar te moaken."
06Dou onnaaierde Mozes dat ter mos deur t legerkaamp omroupen worden: "Manlu en vraauwlu huiven niks meer te moaken as biedroage veur tabbernoakel." Zo wer t volk tegenholden om nog meer te brengen.
07Der was van ales ja genog om t waark kloar te moaken, der was alderdeegs nog over.
08Dou muiken ale kunstenoars maank vaklu tabbernoakel van tien boanen fientweernd linnen en blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol, doar hail kunsteg engelfiguren op beduurd wazzen.
09Elke boan was achtentwinneg èl laank en vaaier èl braid, dat zodounde haren boanen aalmoal zulfde moat.
10 Dij boanen werden bie vieven aan nkander vastmoakt tot twij grode gedienen.
11 Dou muiken ze fiefteg blaauwsangen luzzen aan ain kaant van t gedien, en bie t aander gedien net zo.
12 Zai muiken luzzen liek tegen mekoar over.
13 Wieder muiken ze fiefteg golden hoaken om dij baaide gedienen doarmit aan nkander vaast te moaken, zodat tabbernoakel ain gehail wer.
14 Veur tèntdak over tabbernoakel hèn muiken ze elf lappen van segehoar.
15 Dij elf lappen wazzen gelieke groot, mit n lengte van datteg èl en n brette van vaaier èl.
16 Zai naaiden vief van dij lappen aan nkander vaast tot ain groot klaid, en dij aander zès ook.
17 Zai naaiden ook weer fiefteg luzzen aan ain kaant van zo'n klaid vaast en ook fiefteg luzzen aan t aander klaid.
18 Zai muiken ook fiefteg bronzen hoaken om baaide tèntklaiden zo aan nkander vaast te moaken dat t ain gehail wer.
19 Wieder legden zai nog n dekklaid van roodvaarfde schoapevellen over tabbernoakel hèn, mit doar overhèn weer n dakklaid van fien leer.
20 Zai muiken veur tabbernoakel schotten van acaciaholt dij rechtop in t èn zet werden.
21 Elk schot haar n lengte van tien èl en n brette van anderhaalf èl.
22 Elk schot haar ook twij pinnen, doar wer d'ain mit vastzet aan d'aander.
23 Veur zuudkaant van tènt muiken zai twinneg schotten.
24 Zai muiken ook nog vatteg zulvern voutstokken veur dij twinneg schotten, veur elk schot twij, doar dij pinnen in paasden.
25 Zo muiken ze ook nog twinneg van dij schotten aan noordkaant van tènt,
26 mit ook weer vatteg zulvern voutstokken dij doar bie heurden, twij voutstokken onder elk schot.
27 Veur achterkaant van tabbernoakel, noar t westen tou, muiken zai zès schotten.
28 Wieder muiken zai nog twij schotten veur houken aan achterkaant van tabbernoakel.
29 Dij paasden van ondern òf aan tot boven aan tou sekuur in mekoar as ain houkstok.
30 Op dij menaaier muiken zai dus aacht schotten mit zestien zulvern voutstokken, twij voutstokken onder elk schot.
31 Zai muiken ook regels van acaciaholt: vief veur baaide ziedkanten van tabbernoakel,
32 en ook nog vief veur achterkaant van tabbernoakel, noar t westen tou.
33 Middelste regel laip dwaars over schotten hèn, in ain moal deur van t aine èn noar t aander.
34 Dij schotten werden mit gold besloagen, en ringen doar regels deurhèn stoken worden, werden van gold moakt en ook regels zulm werden mit gold besloagen.
35 Dou dat kloar was muiken zai n grootgedien van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en tweernd, fienweefd linnen, doar vaklu engelfiguren in weefd haren.
36 Dat grootgedien wer mit golden hoaken ophongen aan vaaier stoanders van acaciaholt, dij mit gold besloagen wazzen en op zulvern voutstokken stonden.
37 Veur ingang van tènt wer nog n gedien hongen van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en tweernd, fienweefd linnen, haildaal versierd mit hail fien beduurwaark.
38 Veur dat gedien muiken zai vief stoanders van acaciaholt dij mit gold besloagen werden. Stoanders haren golden hoaken en der werden vief bronzen voutstokken veur goten.
|
Exodus 37
01Besaleël muik d'aark van acaciaholt, mit n lengte van twijenhaalf èl, n brette van anderhaalf èl en ook n högte van anderhaalf èl.
02Hai besluig dij vanbinnen en vanboeten mit zuver gold en hai muik der n golden liest omtou.
03Hai goot ook vaaier golden ringen veur aal vaaier houken: twij ringen veur aine laange zied en twij ringen veur d'aander laange zied.
04Hai muik droagbomen van acaciaholt en besluig dij mit gold.
05Hai stook dij droagbomen in ringen aan ziedkanten van d'aark, zo konden zai hom droagen.
06Hai muik n deksel van zuver gold, mit n lengte van twijenhaalf èl en n brette van anderhaalf èl.
07Hai muik veur baaide ènden van dij deksel twij engelfiguren van gedreven zuver gold,
08dij tegen nkander over stonden, as ain gehail mit deksel.
09Dij engels spraaidden heur baaide vleugels oet over dekploat hèn, en stonden tegen nkander over mit gezicht noar deksel.
10 Hai muik ovvertoavel van acaciaholt, mit n lengte van twij èl, n brette van ain èl en n högte van anderhaalf èl.
11 Dij besluig e mit zuver gold en hai muik der n golden liest rondomtou.
12 Doaronder muik e n raand van n handbraid, ook weer mit n golden liest.
13 Hai goot vaaier golden ringen en muik dij vaast op aal vaaier houken bie de poten.
14 Dij ringen zatten zo aan toavel vastmoakt, dat droagbomen doar deurhèn stoken worden konden om toavel doarmit op te tillen.
15 Hai muik droagbomen van acaciaholt en besluig dij mit gold.
16 En wieder muik e schuddels en schoalen, kannen en kommen veur t ovvern, aalmoal van zuver gold.
17 Hai muik ook n stoande luchter van zuver gold. Dij luchter muik hai van gedreven waark, mit vout en schacht oet ain stok, mit kelken, knoppen en bloumen.
18 Zès aarms stoken der aan zied tou schacht oet, aan weerskanten drij.
19 Oet elke aarm werden drij bloumkelkjes dreven, mit knoppen en bloumen net as bie mandelblui, aalmoal op zulfde menaaier.
20 Aan luchterschacht kwammen ook vaaier bloumkelken mit knoppen en bloumen, ook weer net as bie mandelblui.
21 Op elk stee doar twij aarms tou schacht oetkwammen, zatten knoppen, drij boven nkander.
22 Knoppen en aarms wazzen ain gehail mit luchterschacht, ain stok gedreven zuver gold.
23 Hai muik der zeuven eulielampen veur mit snuters en dovers van zuver gold.
24 Veur haile luchter bruukte hai n hail talent gold.
25 t Altoar om wierook te branden muik e van acaciaholt, ain èl laank en ain èl braid, vaaierkanteg dus, en twij èl hoog. Altoar en hoorns wazzen ain gehail.
26 Hai besluig ales mit zuver gold, deksel en wanden en ook hoorns, en rondom muik e n golden liest.
27 Onder dij liest muik hai golden ringen vaast, aan weerskanten twij, doar droagbomen deurhèn stoken worden kinnen om altoar te vervoaren.
28 Dij droagbomen muik hai ook van acaciaholt en hai besluig dij mit gold.
29 Hai muik ook zaalfeulie, zo as allenneg n goie zaalfmenger dat kin: n geurege, haailege zaalfeulie.
|
Exodus 38
01Hai muik ook n altoar veur brandovvers, n vaaierkantege altoarblok van acaciaholt van vief bie vief èl en drij èl hoog.
02Op aal vaaier houken muik e hoorns. Dij hoorns wazzen ain gehail mit t altoar, en mit brons besloagen.
03Wieder muik e potten veur d'aask, schoppen en schuddels, vörken en vuurpotten, ales van brons.
04Om t altoar tou muik e n hek van brons, haalf zo hoog as t altoar zulm.
05Hai goot vaaier ringen veur droagbomen en zette dij op aal vaaier houken van t bronzen hek vaast.
06Dij droagbomen muik hai van acaciaholt en hai besluig ze mit brons.
07Veur t vervoaren van t altoar stook hai dij droagbomen aan weerszieden deur ringen hèn. Hai zette t altoar van kistholt in mekoar; vanbinnen bleef t hòl.
08Wieder muik hai n bronzen waskevat mit n bronzen onderstèl. Dat muik hai van bronzen spaigels van vraauwlu dij bie ingang van tabbernoakel dainden.
09Dou muik hai n veurhòf. Aan zuudkaant van dat veurhòf werden gedienen van tweernd, fienweefd linnen mit n lengte van honderd èl ophongen.
10 Doar heurden twinneg bronzen stoanders en voutstokken bie, mit hoaken en stangen van zulver.
11 Aan noordkaant dee hai krek geliek: gedienen over n lengte van honderd èl mit twinneg bronzen stoanders en bronzen voutstokken, mit hoaken en stangen van zulver.
12 Aan westzied hong hai gedienen mit n lengte van fiefteg èl, mit tien stoanders en tien voutstokken en ook nog zulvern hoaken en stangen.
13 Veurkaant op t oosten was ook fiefteg èl laank.
14 Doar kwammen aan aine kaant van d'ingang gedienen mit n lengte van vieftien èl mit drij stoanders en drij voutstokken.
15 Aan aander kaant net zo: vieftien èl gedien mit drij stoanders en drij voutstokken.
16 Ale gedienen rondom t veurhòf tou wazzen van fientweernd linnen.
17 Voutstokken van piloaren wazzen van brons, hoaken en stangen wazzen van zulver, koppen van poalen wazzen mit zulver besloagen en rondom poalen tou zatten zulvern banden.
18 Veur d'ingang wer n poortgedien ophongen van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol van fientweernd linnen goaren en mit mooi beduurwaark versierd. t Gedien was twinneg èl laank en vief èl hoog, net as t gedien van t veurhòf.
19 De vaaier stoanders en voutstokken dij doarbie heuren, wazzen van brons, hoaken van zulver, koppen van poalen wazzen weer besloagen mit zulver en rondomhèn zatten weer zulvern banden.
20 Ale stikken veur tabbernoakel en veur veurhòf wazzen van brons.
21 Dit is n bereken van ale kostens dij moakt binnen veur baauw van tabbernoakel. Dij is op bestel van Mozes, deur Levieten opsteld deur Itamar, Aäron zien zeun.
22 Besaleël, Uri zien zeun, Chur zien klaainzeun, oet stam Juda, haar ales moakt zo as de HEER aan Mozes opdroagen haar.
23 Hai haar dat doan mit Oholiab, Achisamach zien zeun, oet stam Dan. Dij was n kunstenoar in t graveren en in t beduren mit blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en fienweefd linnen.
24 Aal t gold dat bruukt was veur haile baauw van tabbernoakel, was deur lu van haarten bie nkander brocht: mit mekoar negentwinneg talent en zeuvenhonderddatteg sjekel, meten noar moat van t haailegdom.
25 t Zulver dat inbrocht wer deur gemainschop was mitnkander honderd talent en zeuvenhonderdviefenseuventeg sjekel, meten noar zulvermoat van t haailegdom.
26 Deurnkanderhèn was dat ain beka, dat is n haalve sjekel noar zulvermoat van t haailegdom, veur elke man van twinneg joar of older dij inschreven was, mitnkander zèshonderddrijdoezend viefhonderdfiefteg man.
27 Honderd talent zulver wer bruukt veur voutstokken van tabbernoakel en van t grootgedien, honderd talent veur honderd voutstokken: veur elk voutstok ain talent.
28 Van zeuventienhonderd vievenseuventeg sjekel werden hoaken veur piloaren moakt, poalkoppen werden der mit besloagen en der werden zulvern banden van moakt.
29 Biedroagen aan brons besluigen seuventeg talent en vaaierntwinneghonderd sjekel.
30 Doar werden voutstokken veur ingang van tabbernoakel van moakt, t bronzen altoar mit n bronzen hek en aal t aander raif veur t altoar,
31 boetendes nog ale voutstokken veur ingang van t veurhòf, ale tèntstikken veur tabbernoakel en ale stikken veur t veurhòf rondomhèn.
|
Exodus 39
01Ze muiken ook amtsklaaier veur dainst in t haaileg stee van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol. Veur Aäron muiken ze ook priesterklaaier, net as de HEER Mozes opdroagen haar.
02Priesterrok wer moakt van golddroad, blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol en fienweefd linnen.
03Zai pletten gold in dunne ploaten en sneden der golden droaden van dij hail kunsteg in dij kleurege wol en linnen weefd worden konden.
04Aan baaide oetènnen van priesterrok werden zelen moakt om veurpaand en achterpaand aan nkander vaast te moaken.
05Baand-om-zied wer van aigenste materioal moakt as ain gehail mit priesterrok, net as de HEER Mozes opdroagen haar.
06Baaide onixstainen doar noamen van Jakob zien zeuns in graveerd wazzen, werden in golden randen zet.
07Dij stainen werden aan scholderbanden van priesterrok vastzet, om de HEER stammen van Israël ieder bòt in gedachten te brengen, net as de HEER Mozes opdroagen haar.
08Wieder muiken ze n bòrsttaas-veur-t gericht, kunsteg bewaarkt en van t aigenste materioal: gold, kleurege wol en fienweefd linnen.
09Dij taas was vaaierkanteg en dubbeldvòllen: n handbred laank en n handbred braid.
10 Dij wer versierd mit vaaier rieg edelstainen: n robijn, n topaas en n smaragd in eerste rieg;
11 n karbonkel, n saffier en n jaspis in twijde rieg;
12 in daarde rieg n barnstain, n agaat en n amethist;
13 en in leste rieg n chrysoliet, n kerlien en n onyx. Ale stainen werden in golden randen zet.
14 In elk van dij twaalf stainen wer n noam van ain van Jakob zien zeuns graveerd, net as in n zegel, veur elk van de twaalf stammen n stain.
15 Wieder muiken zai veur bòrsttaas-van-t gericht ketjes van gevlochten zuver golddroad.
16 Zai muiken twij golden kettens en twij golden ringen. Baaide ringen werden aan bovenkaant van bòrsttaas vastzet, op baaide houken.
17 Oetènnen van golden ketjes werden aan dij golden ringen vastmoakt.
18 Aander oetènnen van dij ketjes werden onder aan baaide golden zettens vastmoakt, aan veurkaant van scholderzelen van priesterrok.
19 Wieder muiken zai nog twij golden ringen en zetten dij vaast aan onderste houken van bòrsttaas, aan achterkaant, tegen priesterrok aan.
20 Dou muiken zai nog twij golden ringen en zetten dij onder aan veurkaant van baaide scholderzelen vaast, stoef bie baand-om-zied.
21 Zai trokken n blaauwsangen koor deur dij ringen hèn en strikten bòrsttaas en priesterrok zo aan nkander, dat bòrsttaas nait verschoeven kon, net as de HEER Mozes opdroagen haar.
22 t Overklaid over priesterrok wer oet ain lap blaauwsangen stof moakt.
23 Midden in dij lap zat n haalsgat dij omboord was tegen t oetscheuren, net as bie n woapenrok.
24 Mantelzeum wer versierd mit kleurege grenoatappels, vlochten van blaauwsangen, roodsangen en helderrode wol.
25 Ze muiken bèltjes van zuver gold en zetten dij tussen grenoatappeltjes aan mantelzeum vaast,
26 appeltjes en bèltjes om en om aan zeum van t overklaid, dij bruukt wer bie de dainst, net as de HEER Mozes opdroagen haar.
27 Wieder muiken zai veur Aäron en zien zeuns onderklaiden van fienweefd linnen,
28 tulbanden, heufddouken en broeken, ales van fienweefd linnen,
29 en n baand om zied van kleurege stof en mit bont beduurwaark.
30 Dou muiken ze n bloum van zuver gold en graveerden doarin, net as in n zegel: "Haailegd veur de HEER."
31 Dij bloum muiken ze mit n blaauwsangen koor aan veurkaant van tulbaand vaast, net as de HEER Mozes opdroagen haar.
32 Op dij menaaier wer aal t waark aan tabbernoakel, aan soamenkomsttènt, kloarmoakt. Isrelieten haren ales net zo oetvoerd as de HEER Mozes opdroagen haar.
33 Dou brochten zai tabbernoakel bie Mozes: tènt mit ales wat ter bie heurt, hoaken, schotten, regels, poalen en voutstokken,
34 t klaid van roodvaarfde schoapevellen, t dakklaid van fien leer en t grootgedien,
35 verbondskist mit droagbomen en dekploat,
36 toavel mit ale raif en t haaileg brood,
37 luchter van zuver gold mit haile rieg lampen, mit ales wat doar bie heurt, ook laampeulie,
38 t golden altoar, zaalfeulie en lekker roekende wierook, t klaid veur ingang van tènt,
39 bronzen altoar mit t bronzen hekwaark, droagbomen mit ales wat doar bie heurt, waskevat mit onderstèl,
40 klaiden veur t veurhòf, poalen en voutstokken, t poortgedien, taauwen en tèntstikken en ale raif veur dainst in tabbernoakel,
41 amtsklaaier veur dainst op t haaileg stee in tabbernoakel, n haaileg klaid veur Aäron en priesterklaaier veur zien zeuns.
42 Isrelieten haren aal t waark net zo moakt as de HEER Mozes opdroagen haar.
43 Mozes luit zien oog der over goan en gaf heur zien zegen: ze haren t ja krekt zo moakt as de HEER besteld haar.
|
Exodus 40
01Dou zee de HEER tegen Mozes:
02"Op eerste dag van eerste moand mostoe tabbernoakel, tènt veur soamenkomst, in t èn zetten.
03Doe most verbondskist der in zetten en t grootgedien der veurlangs hangen.
04Doe most toavel der in zetten en doar ales op leggen wat ter bie heurt. Most ook luchter hènzetten en lampen der op vastzetten.
05Doe most t golden altoar veur reukovvers op stee veur verbondskist hènzetten en t gedien veur ingang van tabbernoakel ophangen.
06Doe most altoar veur reukovvers veur ingang van tabbernoakel hènzetten.
07Doe most t waskevat tussen tabbernoakel en altoar in zetten en der wotter in doun.
08Doe most t veurhòf rondomheer oetzetten en t poortgedien veur ingang van t veurhòf ophangen.
09Doe most haile tabbernoakel en ales wat ter in staait, mit zaalfeulie besprenkeln, den zel tabbernoakel haaileg wezen.
10 Doe most ook t altoar veur brandovvers mit aal t raif zaalven; doarmit zelstoe t haailegen, den is t altoar hooghaaileg.
11 Doe most ook t waskevat mit onderstèl zaalven en haailegen.
12 Loat Aäron en zien zeuns bie ingang van tabbernoakel kommen. Doe most heur doar wasken mit wotter.
13 Doe most Aäron helpen zien haailege priesterklaaier aan te doun, zaalf hom en haaileg hom, dat e mien priester wezen kin.
14 Doe most ook zien zeuns dichterbie kommen loaten om heur heur priesterklaaier aan te doun.
15 Den mostoe heur zaalven net zo astoe mit heur voader doan hest, zodat ook zai mien priesters wezen kinnen. Doardeur zel t priesterschop in heur noageslacht blieven, veur aaid."
16 Mozes dee ales zo as de HEER hom opdroagen haar.
17 Zo wer tabbernoakel op eerste dag van eerste moand van twijde joar in t èn zet.
18 Mozes richtte tabbernoakel op, hai zette voutstokken op stee en schotten doarop dij mit dwaarsregels vastzet werden en zette stoanders in t èn.
19 Hai spraaidde klaid over tabbernoakel hèn en trok dakklaid van tènt ter overhèn, net zo as de HEER hom opdroagen haar.
20 Hai pakte verbondsploaten mit leefregels en legde dij in verbondskist, schoof droagbomen aan kist en legde dekploat ter op.
21 Hai brochde verbondskist noar tabbernoakel tou en hong grootgedien der veur. Kist ston zo nait meer veur t zicht, zo as de HEER hom opdroagen haar.
22 Hai zette toavel in tabbernoakel op stee, aan noordzied, veur t grootgedien.
23 Hai vlijde t brood der op veur t oog van God, zo as de HEER hom opdroagen haar.
24 Hai zette luchter in tabbernoakel op stee, liek tegen toavel over, aan zuudkaant.
25 Hai muik lampen deraan vaast veur t oog van God, zo as de HEER hom opdroagen haar.
26 Hai zette t golden altoar in tabbernoakel op stee, veur t grootgedien.
27 Hai stook doar lekker roekende kruderij op aan, zo as de HEER hom opdroagen haar.
28 Hai hong t klaid veur ingang van tabbernoakel op.
29 Hai zette t altoar veur brandovvers veur ingang van tabbernoakel en hai ovverde doarop brandovver en meelovver, zo as de HEER hom opdroagen haar.
30 Hai zette t waskevat op stee tussen tabbernoakel en altoar in, en dee der wotter in veur t wasken.
31 Mozes en Aäron en dij zien zeuns wosken doar heur handen en heur vouten in.
32 Ieder bòt as ze tabbernoakel ingingen en dichterbie t altoar kwammen, wosken zai zok, zo as de HEER Mozes opdroagen haar.
33 Hai muik t veurhòf om tabbernoakel en altoar tou kloar en hong t poortgedien veur ingang van t veurhòf. Dou was Mozes kloar mit zien waark.
34 Dou vòlde wolk zok over tabbernoakel hèn, dij vol wer van de glorie van God.
35 Zolaank as dij wolk doarop liggen bleef, kon Mozes nait in tabbernoakel goan, dij was ja vol van de glorie van God.
36 As wolk zok van tabbernoakel lösmuik, broken Isrelieten weer op.
37 Mor as wolk zok nait lösmuik, trokken ze dij dag nait wieder.
38 Bie lichten hong wolk stil boven tabbernoakel en bie naacht was ter n vuur dij veur ale Isrelieten goud te zain was, haile raais laank.
|
|
