|
|
Baruch 01
01Dit is t bouk van Baruch, zeun van Neria, Machseja zien zeun, Sidkia zien zeun, Chasadja zien zeun, Chilkia zien zeun. Hai schreef hom in Babel,
02in t viefde joar, op zeuvende van moand, in tied dat Chaldeeërs Jeruzalem veroverden en in brand stoken.
03Baruch leesde dit bouk veur aan Jechonja, zeun van Jojakim, keunenk van Juda, en aan elkenain dij der noar lustern kwam:
04hoge heren, prinzen, oldsten, en aal aandern, groot en luddek - aan elkenain dij in Babel bie revier Sud, as balleng woonde.
05Ze begunden te jammern en te kloagen, ze begunden te vasten en aan de Heer te beden.
06Ze brochten ook geld bie nkander, elk zo veul as e missen kon.
07Dat stuurden ze noar Jeruzalem tou, noar hogepriester Jojakim, Chilkia zien zeun, Sallum zien zeun, en noar aander priesters en noar aalmoal dij doar bie hom wazzen.
08In tied haar Baruch de zoaken kregen dij oet de Heer zien tempel roofd wazzen. Hai zol op tiende van moand siwan boudel noar Jeruzalem weerombrengen. t Ging om t zulvern tempelraif dat Sedekia, Josia zien zeun, keunenk van Juda, moaken loaten haar
09noadat Nebukadnessar, keunenk van Babel, Jechonja oet Jeruzalem vandoan votvoerd haar noar Babel, mit laaiders, kriegsgevangen, hoge heren en t slichte volk.
10 Ballengs schreven:
"Hierbie stuur we joe geld. Bruuk dat, om op t altoar van de Heer, ons God, brandovvers, zundeovvers, reukovvers en koornovvers te brengen.
11 Ie mouten ook veur keunenk Nebukadnessar van Babel en veur zien zeun Belsassar beden dat ze leven maggen zo laank as hemel boven eerde staait.
12 Mag de Heer ons kracht geven en opleven doun. Den zel we onder beschaarmen leven van keunenk Nebukadnessar van Babel en zien zeun Belsassar, heur tiedstieden dainen en bie heur in gunst stoan.
13 Beed ook veur ons de Heer, ons God, aan. Want wie hebben tegen hom zundegd en tot vandoag aan tou let hai ons zien glìnne gram vuilen.
14 Lees dit bouk dij wie joe sturen in tempel veur, as schuldbeliedenis, op ankom feestdag en op hoogtijdoagen.
15 Zeg dit den:
'De Heer, ons God, staait in zien recht - mor wie, wie mouten ons schoamen: Judeeërs, dij in Jeruzalem wonen,
16 ons keunenks en laaiders, ons priesters, profeten en veurolden.
17 Want wie hebben zundegd tegen de Heer:
18 wie hebben nait om zien zeggen geven en hebben nait leefd noar de Heer, ons God, zien veurschriften.
19 Van dag òf aan dat de Heer ons veurolden tou Egypte oet laaidde, tot vandoag aan dag tou, heb wie ongeheurzoam west tegen de Heer, ons God. Aal dij tied heb we lichtzinneg leefd, en heb we nait noar hom lusterd.
20 Doarom goan we aan heden tou doeknekt onder tegenspoud, beloaden mit vluik dij de Heer zien knecht Mozes oetspreken luit, dou hai ons veurolden tou Egypte oet laaidde om ons n laand te geven dat overlopt van melk en hunneg.
21 Net zo min heb we lusterd noar de Heer, ons God, noar wat profeten zeden, dij e noar ons toustuurde.
22 Elk van ons dee mor wat hom zulm in t zin kwam: wie vereerden aander goden en leefden op n menaaier dij de Heer, ons God, nait hebben wil.
|
Baruch 02
01Dat zodounde het de Heer doan wat e ons - rechters dij in Israël laaiden gavven, ons keunenks, ons hoge heren en haile bevolken van Israël en Juda - zegd haar.
02Op haile wereld het zok nog nooit ofspeuld wat hai, zo as in wet van Mozes staait, nou in Jeruzalem doan het:
03dat elk van ons zien bloudaigen zeun, zien bloudaigen dochter, opeten ging.
04De Heer gaf heur in macht van ale keunenkrieken om heur tou, hai muik heur tou schaande en tou n schrikbeeld veur ale noabervolken doar hai heur onder verstreud haar.
05In tel wazzen ze nait meer, nee, net aansom. Want wie hebben zundegd tegen de Heer, ons God, wie hebben nait noar hom lusterd.
06De Heer, ons God, staait in zien recht - mor wie, wie en ons veurolden mouten ons aalmoal schoamen.
07Aal t onhaail dat de Heer ons aanzegd haar, is over ons kommen,
08mor wie deden niks om hom goud te stemmen: wie zetten ons minne levent gewoon deur.
09De Heer ston kloar om ons mit onhaail te trevven en hai het dat over ons brocht. Ook in aal zien doun en loaten is de Heer ja rechtveerdeg.
10 Mor wie hebben nait om zien zeggen geven om te leven noar geboden dij hai ons veurhuil.
11 Nou den, Heer, God van Israël, ie dij joen volk tou Egypte oet laaid hebben mit staarke haand, mit taikens en wonders, mit grode macht en opstoken aarm, doar ie noam mit moakt hebben tot vandoag aan dag tou -
12 och Heer, ons God, wie hebben zundegd, wie hebben goddeloos west, wie hebben aal joen veurschriften overtreden.
13 Mor wees toch nait laanger vergrèld op ons, want wie binnen nog mor mit n handjevol mensken overbleven maank volken doar ie ons onder verspraaid hebben.
14 Heer, heur ons smeken en beden en red ons. Dou dat om joezulm! Loat aan heur dij ons in ballengschop brocht hebben, zain dat ie t goud mit ons veur hebben.
15 Den zel haile wereld waiten dat ie de Heer binnen; Israël en zien noazoaten droagen joen noam ja, Heer.
16 Kiek toch deel, Heer, oet joen haailege woonstee en denk om ons. Verlain ons n open oor, Heer, en luster noar ons,
17 dou ogen open en kiek toch! t Binnen doden in t dodenriek nait dij joe eer brengen en van joen rechtveerdeghaid getugen: zit ja gain gaist meer in heur.
18 Nee, swakke en deurhèn sneue mensken dij verkommerd en mit dovve oetkiek onder t levent doeknekt goan, zai binnen t, Heer, dij joe eren zellen en joen rechtveerdeghaid bezingen.
19 Nait om ons veurgeslacht heur verdainsten en van ons keunenks heurent, boeg wie ons nou deel in gebed veur joe, Heer, ons God.
20 Want ie hebben joe in joen grammiedeghaid tegen ons keerd, zo as ie zegd hebben deur joen knechten, profeten, mit dizze woorden:
21 'Dit is de Heer zien zeggen: Boeg joen kop veur keunenk van Babel en dain hom. Den blief ie wonen in t laand dat ik aan joen veurolden geven heb.
22 Mor as ie nait lustern noar wat de Heer zegt en keunenk van Babel nait dainen,
23 den zel ik in steden van Juda en in Jeruzalem, t geluud van vreugde en bliedschop verstommen loaten en feesterij rond bruud en brudeman doan moaken. t Haile laand zel n puunbult worden, doar gain mensk meer wonen zel.'
24 Heer, wie hebben nait lusterd noar joen zeggen, en keunenk van Babel nait dainen doan. Doarom heb ie gebeuren loaten wat joen knechten, profeten, al zegd haren: t gebainte van ons keunenks en van ons veurolden wer tou heur graf oethoald.
25 En zo lag dat doar aalmoal, open en bloot, in hetten van dag en kolde van naacht. Jammerliek binnen ze aan heur èn kommen: ze kwammen om van honger, deur t sweerd of in ballengschop.
26 En tempel, dij joen noam dragt, heb ie moakt tot wat e nou is: om Israël en Juda heur minne doun en loaten.
27 Toch heb ie joe aan ons volk ook as n rechtveerdege en genoadege God teund, Heer.
28 Want zo haar ie dat al deur joen knecht Mozes zeggen loaten dou ie hom onnaaierden joen wet op te schrieven doar ale Isrelieten bie wazzen. Ie zeden:
29 'As ie nait noar mie lustern doun, den wordt dizze haile koppel volk mor n handjevol mensken meer middenmaank volken doar ik heur onder verstreuen zel. Wees doar mor wis van!
30 Ik wait nou al dat ze vervaast nait noar mie lustern zellen: t is ja n onhandelboar volkje. Mor in t laand doar ze noar verbannen worden, zellen ze tou inkeer kommen
31 en den zellen ze waiten dat ik, de Heer, heur God bin. Ik zel ze n aander haart geven en oren dij goud lustern kinnen.
32 Den zellen ze mie doar in t laand doar ze noar verbannen binnen, vereren goan en mien noam in eren holden.
33 Mit heur haarde koppen zellen ze heur minne doun en loaten nait deurzetten, want t zel heur weer in t zin kommen hou of t heur veurolden vergoan is, dij tegen de Heer zundegden.
34 Den zel ik heur weerombrengen noar t laand dat ik heur veurvoaders Abraham, Isaak en Jakob mit n aid touzegd heb en zai zellen t weer in bezit nemen. Ik zel heur aanwinnen loaten en ze zellen in gain gevaal mindern.
35 Ik zel n verbond mit heur sloeten dat veur aaid gelden zel: ik zel heur God wezen en zai mien volk. En ik zel Israël, mien volk, nooit ook nog nait meer votdrieven tou t laand oet dat ik heur geven heb.'
|
Baruch 03
01Aalmachtege Heer, God van Israël, in ons nood en ellèn roup wie joe aan. Wie binnen aan t èn.
02Luster noar ons, Heer, heb meedlieden, want wie hebben tegen joe zundegd.
03Ie binnen ja rechter veur aiweg - wie goan der veur aaid onderdeur.
04Aalmachtege Heer, God van Israël, luster noar t gebed van Israël, meer dood as leventeg! Luster noar noazoaten van dij tegen joe zundegd hebben en dij nait noar de Heer, heur God, lustern deden. Doarom het aine ramp noa aander ons trovven.
05Denk nait laanger aan wat ons veurolden aalmoal doan hebben, hol nou joen aigen macht en goie noam veur ogen.
06Ie binnen ons God ja, Heer, wie zellen joe vereren.
07Ie hebben ons ja ontzag ingeven dat wie joen noam aanroupen zollen. Joa, wie zellen joe, in t laand doar we noar verbannen binnen, vereren, want wie keren ons òf van wat ons veurolden misdreven hebben.
08Kiek toch ais hou of we nou lieden in t laand doar we noar verbannen binnen, doar ie ons noar verdreven deden. Oetsliept en vervlökt wor we. Op ons kop komt deel wat ons veurolden misdreven deden, dij de Heer, ons God, verloaten hebben.'"
09Luster, Israël, noar geboden dij leven beloven,
geef der acht op en wor gewoar wat inzicht is.
10 Hou komt t toch, Israël,
dastoe nou leefst in t laand van dien vijanden,
dastoe dien oldag deurbrengst op vremde grond,
11 onraain worden bist as n dode,
net ofst ook in t dodenriek woonst?
12 Doe hest wèl van wieshaid in steek loaten.
13 Astoe bleven wast op t pad dij God die wees,
den haarstoe veur aaid in vrede leefd.
14 Leer woar inzicht is, woar kracht en begrip,
woar leven is en lengte van doagen,
woar licht veur ogen is en vree.
15 Wieshaid zien thoeskomst, wèl kin dij vinden?
Wèl is deurdrongen in heur schatkoamers?
16 Woar binnen laaiders van volken,
zai dij daaiern noar heur haand zetten doun,
17 dij zok dieverdaaiern mit vogels,
dij zulver en gold opbultjen,
schatten, doar mensken op baauwen -
mor aan aal dat meer-hebben-willen, komt nooit n èn aan.
18 Woar binnen zai dij bejacht binnen op geld, heur dikste zörg -
mor van wèl ale muite niks overblift?
19 Verswonnen binnen ze, deeldoald in t dodenriek,
aandern nammen heur stee in.
20 n Nij geslacht kwam eerde bevolken,
mor t pad noar kennes - ze vonden hom nait,
21 begriepen deden ze niks van heur poaden,
noar wieshaid toalden ze nait.
En heur noageslacht is nog wieder ofdwoald.
22 In Kanaän was ook niks van wieshaid te heuren,
in Teman was der net zo min wat van te zain.
23 Alderdeegs Hagar heur kinder, alerwegens noar kennes op zuik,
en wereldwieze kooplu van Mewan en van Teman,
spreukendichters en aandern dij inzicht zöchten,
zai werden weg noar wieshaid nait gewoar,
ze haren gain oog veur heur poaden.
24 Israël, hou groot is God zien woonstee wel nait,
hou oetgestrekt t kontraain doar God boas over is,
25 groot en zunder èn,
kolesoal en nait te bemeten!
26 Doar werden eertieds reuzen geboren,
befoamde helden oet laankmanstieden,
groot van pestuur, bedreven in vechterij.
27 Mor heur het God nait oetkeurd,
aan heur t pad noar kennes nait bekend moakt.
28 Bie gebrek aan inzicht kwammen ze om,
heur onverstand was heur ondergang.
29 Wèl is ooit noar hemel opstegen,
wèl het doarvandoan wieshaid hoald
en heur oet wolken noar eerde tou brocht?
30 Wèl is ooit zee overstoken,
het heur vonden aan aanderkaant,
heur kocht veur kostboar gold?
31 Gainent is ter dij heur pad wait,
gainent dij heur wegen gewoarwordt.
32 Mor hai dij ales wait, dij is ter mit bekend,
zien inzicht het heur ontdekt.
Hai muik eerde veur aaid
en bevolkte dij mit daaiern.
33 Hai stuurde t licht op pad, en t ging,
hai raip en t kwam der aan - vol ontzag.
34 Steerns op wacht,
schitterden deurhèn blied.
35 Hai raip en zai gavven beschaaid: "Hier bin we!"
Deurhèn blied schittern ze veur hom dij heur muik.
36 Dat is ons God!
Gainain kin zok meten mit hom.
37 Weg noar wieshaid haar gain gehaaimen veur hom.
Hai gaf heur aan zien knecht Jakob,
aan Israël, dij e zo geern lieden mog.
38 Sunt dij tied is wieshaid op eerde kommen,
en het onder mensken verkeerd.
|
Baruch 04
01Zai is t bouk van God zien geboden,
wet, dij veur aaid bestoan blift.
Levent geft ze aan elk dij zok ter aan holdt,
mor dij nait van heur waiten willen - dij vinden dood.
02Keer, weerom, Jakob, hol die aan heur vaast,
neem t pad dat aangaait op glaans van heur licht.
03Roak dien glorie nait kwiet aan n aander,
stoa dien veurrecht nait òf aan vremd volk.
04Wat bin we toch gelokkeg, Israël,
dat wie waiten woar God nocht aan het!
05Loat moudveren toch nait hangen, mien volk,
n schim nog mor van Israël.
06Aan vremde volken bistoe verkocht,
mor nait dast ter onderdeur goan zolst.
Doe bist aan dien vijand oetleverd
omdastoe God zien gram teweegbrocht hest.
07Ie doagden joen schepper ja oet,
want ofgoden boodst doe ovvers aan - en hom nait.
08Hom dij die verzörgde hest vergeten: aiwege God,
dij die opbrochde deest ook verdrait: Jeruzalem.
09Dou ze zag hou God zien gram zok tegen joe keerde,
zee zai:
"Luster noar mie, buurvraauwlu van Sion:
God gaf mie n groot verdrait te droagen.
10 Verbannen van mien zeuns en dochters heb ik mit aigen ogen zain,
t onhaail dat de Aiwege over heur brochde.
11 Mit bliederhaarten brochde ik mien kinder groot,
mor schraivend van verdrait mos ik heur goan loaten.
12 Loat gainent zok blied moaken over mie,
n wedevraauw bin ik, deur elkenain in steek loaten,
deur mien kinder heur zunden, ainzoam en allenneg,
want ze hebben zok vervremd van God zien wet.
13 Ze hebben nait waiten wild van zien veurschriften,
zien geboden noast zok deellegd,
ze huilen zok nait noar zien leer.
14 Kom den toch bie mie, buurvraauwlu van Sion,
hol in gedachten mien zeuns en dochters heur verbannen,
t onhaail dat de Aiwege over heur brochde.
15 Hai stuurde n volk wied vot op heur òf,
n volk, nait te verstoan en schoamteloos,
n volk, dat gain eerbied het veur n ol man,
gain meedlieden mit n kind.
16 Wedevraauw heur laive zeuns sleepten ze vot,
dij der allenneg veurston beroofden ze van heur dochters.
17 Mor ik, och heden, hou zol ik joe nog helpen kinnen?
18 Allenneg hai dij dit onhaail over joe brochde,
kin joe bevrijden oet greep van joen vijand.
19 Goa den mor vot, kinder, tou, goa mor vot,
ik blief hier achter, ainzoam en verloaten.
20 t Klaid van gelok heb ik oetdoan,
t raauwklaid van smeken en beden omsloagen,
ik zel roupen om de Aiwege, zo laank as k leef.
21 Loat moudveren nait hangen, kinder, roup God aan,
hai zel joe verlözzen oet haarde greep van joen vijand.
22 Ik verwachtte van de Aiwege mien redden,
en hai muik mie weer blied, de Haailege.
Gaauwachteg ontfaarmt zok over die,
joen redder, de Aiwege.
23 Jammernd en jeuzelnd mos ik joe votgoan loaten,
mit vreugde en bliedschop krieg ik joe van God weerom,
veur aiweg en aaid.
24 Zo as buurvraauwlu van Sion joen verbannen zagen,
zo binnen ze dommit getuge hou de Aiwege joe redt;
zien grode glorie en macht let hai joe zain.
25 Kinder, droag toch geduldeg
God zien gram dij joe trovven het.
Vijand het joe in t naauw dreven,
mor al gaauw zel ie zien ondergang zain,
en hom op knijen kriegen.
26 Mien breekboare kinder mozzen n swoare weg goan,
weerloze schoapen, slachtovvers van roofzuchtege vijand.
27 Loat moudveren nait hangen, kinder, roup God aan.
Hai dij joe in kniep brochde, zel joe nait vergeten.
28 Zo as ie joen best deden om van God òf te dwoalen,
zo mout ie nou tou inkeer kommen,
mit n iever, tienmoal zo groot, hom weer zuiken.
29 Want hai, dij dit kwoad over joe brochde,
zel joe ook redden, joe bliedmoaken veur aaid."
30 Loat moudveren nait hangen, Jeruzalem,
hai dij die dien noam gaf, zel die troosten.
31 Mor o wai, dij die kwoad aandeden,
dij blied wazzen mit dien vaal.
32 O wai, steden doar dien kinder sloaven wazzen,
o wai, stad dij heur binnen zien muren opsloot.
33 Want zo as zai blied wazzen mit dien vaal,
en plezaaier haren om dien ondergang,
zo zellen ze nou treuren om heur aigen ainzoamhaid.
34 Ik moak n èn aan bliedschop van aal heur inwoners,
heur tröts zel omsloagen in verdrait.
35 Vuur zel de Aiwege laankdureg op heur deelkommen loaten,
kwoaie gaisten zellen doar hoezen, veur tiedstieden.
36 Jeruzalem, kiek noar t oosten
en zai mit bliedens kommen, dij God doarvandoan brengt.
37 Kiek, doar kommen ze aan,
dien kinder, dijstoe votgoan loaten most!
Oet ale windstreken kommen ze der aan,
bie nkander roupen deur de Haailege,
zok bliedmoakend over macht van God.
|
Baruch 05
01Jeruzalem, leg t klaid òf van dien raauw en dien ellèn,
droag veur aaid t pronkklaid van God zien glorie,
02sloag mantel van God zien gerechteghaid om,
zet gloriekroon van de Aiwege op kop.
03Want God zel die schittern loaten veur haile wereld.
04Veur aaid is noam dij God die geft:
"Vree-deur-gerechteghaid" en "Glorie-deur-vroomhaid."
05Kom in t èn, Jeruzalem, goa stoan op baarg,
kiek noar t oosten: doar kommen dien kinder aan,
bie nkander roupen deur de Haailege oet ale windstreken vandoan,
blied, dat God om heur denkt.
06Lopend gingen ze bie die vot, mitsleept deur vijand,
mor heur intocht is dij van n keunenk,
nou God heur bie die weerombrengt.
07Want hai onnaaierde: elke hoge baarg en elke stafolde heuvel
mouten slicht moakt worden, en elke kloof volsmeten,
dat t haile laand vlak wordt,
en Israël, deur God zien macht, der vaaileg en wel goan kin.
08Bozzen en ale lekker roekende bomen,
geven aan Israël heur schaar,
op God zien odders.
09Want God zel Israël mit bliedens laaiden
bie t licht van zien glorie,
zien barmhaarteghaid en zien genoade
zel hai heur blieken loaten.
|
|
